تفاوت نمک و سدیم: اهمیت آنها در بدن و چند نکته مهم

معمولاً وقتی مردم می گویند نمک، منظورشان نمک سر سفره است. نمک یک ماده معدنی می باشد که از سدیم کلراید (NaCl) ساخته شده است. برای تشخیص نمک از یک طبقه ترکیبات شیمیایی به نام نمک ها، عبارت سنگ نمک یا ماده معدنی به نام هالیت به کار برده می شود.

سدیم چیست؟

سدیم نیز یک ماده معدنی است که به طور طبیعی در مواد غذایی مانند شیر، چغندر و کرفس وجود دارد. همچنین ممکن است سدیم در حین تولید غذاهای فرآوری و بسته بندی شده ، مانند کالاهای کنسروی، گوشت های ناهار یا شام های منجمد شده، نیز اضافه گردد.

حتما بخوانید: مصرف زیاد خیار می تواند این 13 خطر جدی را برایتان داشته باشد!

زمانیکه سدیم (Na) با کلرین (Cl₂) ترکیب می شود، سدیم کلراید یا نمک سفره (NaCl) تشکیل می شود. از نظر وزنی نمک سفره شامل 60درصد کلراید و 40 درصد سدیم می باشد. افراد حدوداً 90 درصد سدیم یا به شکل سدیم کلراید مصرف می کنند. سایر منابع سدیم شامل جوش شیرین (سدیم بی کربنات) می باشد. همچنین به غذاها برای حفظ و خوش رنگ کردن و بهبود بافت آنها، سدیم افزوده می شود.

سدیم بیش از حد برای قلب مضر می باشد. بر طبق نظر انجمن قلب آمریکا، مصرف روزانه سدیم نباید بیش از 1500 میلی گرم یا دو سوم قاشق چایخوری باشد. در بخش زیر راهنمای مرجعی برای اطلاع از مقدار سدیم موجود در نمک سفره آمده است:

• 1 قاشق چایخوری نمک: 2300 میلی گرم سدیم
• سه چهارم قاشق چایخوری نمک: 1725 میلی گرم سدیم
• نصف قاشق چایخوری نمک: 1150 میلی گرم سدیم
• یک چهارم قاشق چایخوری نمک: 575 میلی گرم سدیم

تفاوت بین سدیم و نمک

افرادی هستند که ممکن است تصور کنند سدیم فقط از نمک بدست می آید. اگرچه، در می توان واقعیت سدیم را از هر جایی بدست آورد. احتمالاً مواد غذایی ، حتی اگر به آنها نمک افزوده نشده باشد؛ شامل مقدار مشخصی از سدیم هستند . چند نمونه از مواد غذایی که شامل بیشتر از حد مجاز سدیم کلراید موارد زیر می باشند:

• غذاهای کنسروی
• غذاعای دریایی
• غذاهای منجمد
• غذاهای فرآوری شده

سدیم زیاد منجر به بیماریهای قلبی عروقی و فشار خون بالا می شود.

در یک قاشق چایخوری نمک تقریباً 2300 میلی گرم سدیم وجود دارد. به طور متوسط روزانه یک قاشق چایخوری نمک، مقدار مجاز برای بزرگسالان سالم می باشد. هرچند، برای افرادی که دارای ریسک ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی هستند؛ مقدار مصرف روزانه کمتری توصیه می شود.

حتما بخوانید: نشانه هایی در بدن شما که خبر از سکته مغزی می دهند! (بسیار مهم)

حدود 75 درصد نمک در رژیم غذایی انسان از مواد غذایی فرآوری شده می باشد. نمک غذاهای فرآوری شده به منظور سلامت و نگهداری دارای نمک می باشند. این غذاها شامل غذای منجمد، کنسروی و غذاهای خشک به غیر از اسنک های شور و بیسکوئیت های طعم دار می باشند. نان نوع دیگری از غذا با نمک افزوده است. نمک نان به قوام خمیر با سفت کردن ساختار گلوتن کمک می کند. همچنین فعالیت آنزیم ها و تخمیر در خمیر را کند می کند.

سایر انواع غذاهای دیگر با سدیم زیاد که می توانند به مصرف روزانه نمک شما مربوط باشند شامل:

• گوشت پرورده یا فرآوری شده (سوسی، هات داگ، گوشت حاضری)
• چاشنی ها (کچاپ، مایونز، سویا سس، سس گوشت ترکیبی از سرکه و ادویه و روغن و چاشنی ها)
• برخی از مواد لبنی (آب دوغ، پنیر خامه ای و پنیر پروسس)
• سبزیجات کنسروی
• سوپ ها و سس ها
• Spreads (مواد غذایی مانند کره که بر نان مالیده می شود)
• غلات صبحانه
• سایر محصولات غلات

برای دانستن مقدار سدیم در اقلام غذایی، لیبل اطلاعات غذایی را کنترل نمائید. همچنین، در لیبل به دنبال سایر شکل های سدیم بگردید. آنها شامل :

• گلوتامات مونو سدیم (MSG)
• کلراید سدیم
• سدیم (Na)
• بی کربنات سدیم (جوش شیرین)
• سدیم آلژینات
• سدیم بنزوئات
• سدیم آسکوربات
• سدیم کازئینات
• سدیم سیترات
• سدیم ساخارین
• سدیم هیدروکساید
• دی سدیم فسفات
• سدیم سولفات
• سدیم استیرویل لاکتیلات
• تری سدیم فسفات

چگونه نمک را کم کنیم؟

نمک و سدیم کلراید برای سلامت و عملکرد سلولی نیز ضروری می باشد. نمک به همراه پتاسیم برای انقباض ماهیچه ها و عملکرد رشته های عصبی مورد نیاز می باشد. همچنین نمک به تعادل رسیدن مایعات بدن، PH و الکترولیت ها در بدن کمک می کند. متأسفانه یک رژیم غذایی آمریکایی شامل مقدار بیش از نیاز نمک می باشد.

برای کمک به کاهش مصرف روزانه نمک خود، سعی کنید به جای غذاهای فرآوری شده؛ از غذاهای تازه که شامل موارد زیر می باشند، استفاده کنید:

• میوه و سبزیجات تازه
• غلات کامل
• پروتئین سالم (طیور، گوشت کم چرب، غذاهای دریایی، ماهی، مغزهای گیاهی، دانه ها و حبوبات)
• چربی های سالم (آووکادو، زیتون و روغن زیتون، دانه ها و مغزهای گیاهی)
• برای طعم دار کردن غذا به جای اضافه کردن نمک از گیاهان و ادویه ها استفاده کنید.
• مواد لبنی کم چرب (ماست، شیر بدون طعم)
• مصرف روزانه سدیم افراد مبتلا به بیماری های کلیوی مزمن، باید کمتر از 1500 میلی گرم باشد. وقتی مصرف سدیم در افراد دیالیزی کمتر باشد، می توان به راحتی مایعات بدن را کنترل نمود.

اهمیت سدیم کلراید در بدن

یکی از مهمترین نقش های سدیم کلراید، دستیابی به تعادل مایعات در بدن می باشد. سدیم و کلراید در سلول ها و خون ، بدن را در مقابل از دست دادن آب شدید حفظ می کنند. وقتی کلیه خون را تصفیه می کند، سدیم و کلراید را برای جلوگیری از دفع از طریق ادرار گرفته، به گردش خون بر میگرداند و آب اضافه را به صورت ادرار دفع می کند.

علاوه بر این، وقتی صحبت از نگهداری و ایجاد تمایز بار الکتریکی بین غشاء سلولی می شود، سدیم نقش حیاتی دارد. درحالیکه سدیم بار الکتریکی مثبت دارد، سلول ها در داخل دارای بار منفی هستند. همچنین سلول ها در درون دارای سدیم بیشتری نسبت به بیرون می باشند. این نتیجه پتانسیل غشای سلولی ایستا نامیده می شود که باعث ارتباط مناسب بین سلول ها می گردد. معمولاً عملکرد سلول های عصبی و ماهیچه ها به پتانسیل غشای سلولی ایستا بستگی دارد. بدون پتانسیل غشای سلولی ایستا، پیام ها توسط سلول های عصبی منتقل نشده و ماهیچه ها منقبض نمی گردند. ویدیوی زیر راجب اهمیت نمک ید دار در سلامت بدن:

نتیجه

سدیم و نمک یکسان نیستند. وقتی 40 درصد سدیم و 60 درصد کلراید ترکیب شیمیایی می شوند، ترکیبی به نام سدیم کلراید (NaCl) تولید می کنند. رایج ترین نام برای سدیم کلراید (NaCl) نمک یا نمک سفره است. یک قاشق چایخوری نمک در حدود 2300 میلی گرم سدیم دارد.

همچنین سدیم در سایر اقلام غذایی به شکل سدیم بی کربنات (جوش شیرین)، مونو سدیم گلوتامات (MSG)/ و یک نگهدارنده به نام نیترات سدیم در بین بقیه وجود دارد.