نارنج یکی از مرکبات پرخاصیت است که از شکوفه تا میوه اش استفاده میشود. بهارنارنج در واقع همان شکوفه درخت نارنج است که در فصل بهار شکوفا میشود و در فصل پاییز وزمستان به میوه نارنج تبدیل میشود. این گیاه سرشار از عطر، اسانس و خاصیت است و از این رو در ساخت محصولات بهداشتی و آرایشی، ساخت اسانس و عطر، مربا و … مورد استفاده قرار میگیرد. در این مقاله به بررسی جامع خواص این گیاه میپردازیم و شیوه های استفاده از آن را شرح میدهیم.
گیاه شناسی بهارنارنج
- بهار نارنج به شکوفه درخت نارنج گفته میشود.
- درخت نارنج به صورت بومی در جنوب چین و شمال شرقی هند می‌روید و بسته به انواعش از ۸ تا ۱۵ متر ارتفاع دارد.
- غنچه‌های درخت نارنج در اواخر زمستان تشکیل می‌شوند و در اوایل بهار شکوفه‌های سفید رنگ معطر آن کاملا باز می‌شوند.
- شکوفه‌های نارنج بسیار معطرند و رایحه‌ای شیرین دارند. طعم آن تلخ است و ممکن است پس طعم صابونی داشته باشد، به همین دلیل اغلب در تهیه دمنوش آن را با عسل میل می‌کنند.
طبیعت بهار نارنج گرم و خشک است. از این رو در طب سنتی این گیاه به عنوان دارویی آرامبخش، مفرح، نشاط آور، اشتها آور؛ تقویت کننده قلب و اعصاب، افزایش نیروی جنسی؛ رفع دل پیچه و گاز معده، تسکین درد سینه و سردرد های عصبی میشناسند.
موادمغذی بهارنارنج
| منیزیم | سدیم |
| منگنز | مس |
| بور | پتاسیم |
| کلسیم | ویتامین B |
| روی | ویتامین C |
| سلنیوم | ویتامین D |
خواص بهارنارنج
1-کاهش تنش های عصبی
بهار نارنج با ایجاد آرامش و کاهش اضطراب و تحریکات عصبی، تاثیرات مثبتی روی سیستم عصبی میگذارد. همچنین این گیاه برای رفع قولنج‌های عصبی و برطرف کردن غم و افسردگی بسیار مفید است. در واقع استنشاق عطر بهارنارنج مستقیما بر ترشح کورتیزول اثر میگذارد و استرس شما را کاهش میدهد. بهارنارنج و بوییدن آن در درمان سردردهای تنشی و میگرنی نیز موثر است.
2-درمان مشکلات دستگاه گوارش
بهار نارنج به تسکین دردهای پی در پی شکمی، درمان دردهای نفخ معده، اسپاسم، سوء هاضمه و سکسکه کمک میکند. همچنین از دمنوش و عرق این گیاه در درمان بی اشتهایی استفاده میشود.
3-کاهش فشارخون
همانگونه که گفتیم بهارنارنح بر آرامش اعصاب تاثیر میگذارد از این رو استفاده از این داروی گیاهی فشارخون را کاهش میدهد و مانع از بروز سکته های قلبی و مغزی ناشی از عصبانیت و خشم میشود.
4-بهبود مشکلات یائسگی
بهارنارنج موجب کنترل سطح استروژن ، میزان کورتیزول ، ضربان نبض و فشار خون است، از این روموجب کاهش علائم ناشی از یائسگی میشود.
5-تسکین درد
این داروی گیاهی مستقیما بر التهابات مزمن و حاد تاثیر میگذارد از سوی دیگر دردهای ناشی از بیماری های التهابی دردناک و قابل درمان مانند آرتریت روماتوئید یا فیبرومیالژیا را کاهش میدهد.
6-مبارزه با بیماری های عفونی
بهارنارنج خاصیت ضدمیکروبی و ضدقارچی زیادی دارد از این رو در درمان بیماری های عفونی موثر واقع میشود.
7-مبارزه با اسپاسم
یکی از خواص بهارنارنج مبارزه با اسپام است از اسپاسم عضلات حین ورزش گرفته تا اسپاسم های شکمی را درمان میکند.
8-ضد صرع
شکوفه نارنج دارای خاصیت ضد تشنجی زیادی است که فعالیت الکتریکی مغز را برای کاهش تشنج کنترل می کند. راجب صرع و تشنج بیشتر بخوانید
9-سلامت پوست
- اگر پوست چربی دارید، از آب بهارنارنج بعنوان یک پاک کننده ی طبیعی پوست استفاده نمایید.
- آب بهارنارنج، یک تونر کامل طبیعی پوست است و ترشح چربی را کنترل میکند.
- آب بهارنارنج بادی اسپلش(اسپری خوشبو کننده) طبیعی بدن است.
- با اسپری کردن آب بهارنارنج برروی پوست، آفتاب سوختگی را تسکین دهید. بهارنارنج مانند گلاب موجب خنکی و تسکین آسیبهای پوستی ناشی از آفتاب میشود.
- وقتی آب بهارنارنج برروی روزاسه(آکنه ملتهب و قرمز) اسپری شود، موجب احساس خنکی و تسکین میشود و درمان آن را سرعت میبخشد.
- درصورتی که از پوست خشک رنج میبرید اسپری بهارنارنج به شما کمک میکند پوست را هیدراته کنید و آبرسانی عمیق صورت میگیرد.
- یکی دیگر از فواید بینظیر آب بهارنارنج برای زیبایی پوست، کاهش چربی پوست است.
- آب بهارنارنج حاوی ویتامین C است که بعنوان تقویت تولید کلاژن در پوست شناخته میشود. این موجب افزایش قابلیت ارتجاعی پوست میشود که پوست را جوان میکند.
- از آب نارنج در شرایط پوست ملتهب مانند اگزما و پسوریازیس استفاده نمایید.
- دانه های پوستی و مشکلات ناشی از پوست تحریک شده را میتوان با استفاده از آب بهارنارنج تسکین داد.
- آب بهارنارنج خالص یک ضدعفونی کننده ی طبیعی است. از این رو برای تمیز کردن زخم های سطحی استفاده کنید.
مضرات احتمالی بهارنارنج
1-عصاره بهار نارنج سبب بالا رفتن فشارخون و افزایش ضربان قلب میشود و افراد دچار بیماری قلبی باید از استفاده بیش از حد آن پرهیز کنند.
2-بهار نارنج در دوران بارداری و شیردهی با احتیاط مصرف شود.
3-زیاده روی در خوردن عرق نارنج بی خوابی ایجاد می کند.
4-افراد مبتلا به دیابت و فشار خون بالا پیش از مصرف با پزشک مشورت کنند.
5-افراد مبتلا به بیماری چشمی گلوکوم (آب سیاه چشم) از مصرف این چای خودداری کنند.
شیوه استفاده از بهارنارنج
1-دمنوش
روش اول: ۴ تا ۶ برش نازک زنجبیل پوست کنده و خام را ریز و به صورت نازک خرد کنید یک کتری متوسط را با ۲ فنجان آب پر کنید. برش‌های زنجبیل را درون آب جوش بگذارید و سپس ۲ قاشق چای خوری شکوفه‌های خشک شده بهار نارنج بریزید. بگذارید به مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه به آرامی جوش بیاید. در صورت تمایل عسل را اضافه کنید تا مزه دار شود.
روش دوم: مقدار آب مورد نیاز خود را روی حرارت بگذارید تا به نقطه جوش برسد. سپس چای سبز و مقدار مشخص بهار نارنج خود را درون قوری ریخته و بر روی آن نیز آب جوش بریزید. بگذارید برای ۱۰ الی ۱۵ دقیقه دم بکشد. دمنوش شما آماده عسل آن را کمی عسل نوش جان کنید.
روش سوم: ۳ قاشق چای خوری شکوفه خشک شده بهار نارنج و ۳ قاشق چای خوری شکوفه خشک شده گل محمدی را به آب جوش اضافه کنید و حدود ۵ الی ۶ دقیقه بگذارید تا دم بکشد. دمنوش شما آماده است.
2-ماسک صورت
روش اول: ۲ قاشق غذاخوری پر دانه به را به مدت ۵ دقيقه در آب جوشانده سپس اين مايع لزج را از صافي عبور دهيد پس از سرد شدن آن را به عرق بهار نارنج اضافه كنيد و در ظرف دردار تيرهاي نگهداري كنيد. اين تونيك بسيار ملايم بوده و از آن ميتوان جهت تميز كردن پوستهاي حساس حتي دور چشم استفاده كرد. پف آلودگي و تورم دور چشم را ميتوان با اين تركيب بهبود بخشيد.
روش دوم: ابتدا 1قاشق چايخوري سدر و سپس 1 قاشق چايخوري پودر جو دو سر را در عرق گل بهار نارنج خوب حل كرده در انتها آب ليموترش تازه را اضافه نماييد یک خمیر یک دست تهیه کنید و به مدت 30 دقيقه روي پوست قرار دهيد و سپس با آب ملايم شستشو دهيد.
روش سوم: آب مقطر را در حال جوشیدن بر روی 60 گرم گل های پونه بریزید، در ظرف را ببندید و بگذارید سرد شود، سپس از صافی عبور دهید و گل های باقی مانده را به خوبی فشار دهید. عرق بهار نارنج و آب لیمو را به صاف شده گل ها بیافزایید و محکم تکان دهید.سپس در شیشه های قهوه ی رنگ داروخانه ای در محلی خنک نگهداری کنید. این ترکیب یک پاک کننده قوی پوست است.
3-عرق بهارنارنج
روش اول: برای تهیه شربت بهارنارنج ابتدا شکر، آب و عرق بهارنارنج را در ظرفی بریزید و روی حرارت قرار دهید تا بجوشد. حدودا ده دقیقه قبل از قوام آمدن شربت، آبلیمو را به آن اضافه کنید و اجازه دهید تا ده دقیقه دیگر بجوشد.وقتی شربت قوام آمد، آن را از روی حرارت بردارید و بعد از سردشدن سرو کنید.
روش دوم: برای تهیه سس سالاد خوشمزه 2 قاشق غذاخوری روغن زیتون، یک قاشق سرکه و نصف قاشق چای خوری عرق بهارنارنج و کمی فلفل و نمک را ترکیب کنید. این سس گزینه مناسبی برای سالادهای شما است.
روش سوم: به جای پر کردن خانه خود با عطر و بوی کاج مصنوعی از یک خوشبو کننده هوا ی طبیعی استفاده کنید، یک یاچند قاشق چای خوری از عرق بهار نارنج را در یک کاسه آب جوش بریزید و خانه را معطر کنید
4-روغن بهارنارنج
پوست زرد نارنج را همراه با بهار نارنج (شکوفه آن) در روغن کنجد ریخته به مدت 3 هفته در آفتاب میگذارند و سپس صاف کرده به مصرف می رسانند. روغن بهارنارنج را تقریبا با هر روغنی می توان مخلوط کرد به ویژه روغن هایی همچون بابونه، شمعدانی، مریم گلی، اسطوخودوس، گل سرخ و ایلانگ برای مخلوط شدن با روغن بهارنارنج استفاده می شوند.
