واژن یکی از بخش‌های مهم دستگاه تناسلی است که قسمت خارجی آن محیط مناسبی برای ورود عوامل عفونت زای مقاربتی و غیر مقاربتی به حساب می‌آید. به همین دلیل، عفونت واژن شرایط را برای آلودگی سایر قسمت‌های دستگاه تناسلی آماده می‌کند.
برای اینکه مانع از عفونت واژن شوید، باید چند نکته را در خصوص رعایت بهداشت فردی و عمومی در نظر داشته باشید. برای مثال لباس نخی تمیز و راحت بپوشید و از لوازم بهداشتی معطر برای شستشوی واژن استفاده نکنید. در ادامۀ این بررسی به بایدها و نبایدهای جلوگیری از عفونت واژن می‌پردازیم.
مهم‌ترین نکات برای جلوگیری از عفونت واژن
واژن یکی از مهم‌ترین قسمت‌های دستگاه تناسلی بانوان به حساب می‌آید که سلامت آن، عملکرد سایر اندام‌های تناسلی از جمله رحم و دهانۀ رحم را تحت الشعاع قرار می‌دهد. در حالی که انتقال عفونت واژن به دیگر اندام‌های افراد نیز امکان پذیر است و باعث ایجاد التهاب، عفونت و حتی در مواردی سرطان خواهد شد.
در صورتی که واژن به عوامل عفونت زای مقاربتی آلوده شده باشد، احتمال اینکه همسر یا شریک جنسی نیز به این بیماری عفونی مبتلا شود، افزایش خواهد یافت. به همین دلیل باید بایدها و نبایدهای جلوگیری از عفونت واژن را در نظر داشته باشید.
1- لباس زیر نخی و تمیز بپوشید
پوشیدن لباس زیر مناسب یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که باید در نظر داشته باشید. شورت نخی خشک و تمیز بهترین انتخاب برای خانم‌ها خواهد بود. در حقیقت، لباس‌های زیر نخی نسبت به لباس‌هایی از الیاف مصنوعی، جریان هوای مناسب‌تری را در ناحیۀ واژن فراهم می‌کنند. در ضمن باید هنگام استفاده، شسته و کاملاً خشک باشند تا احتمال حضور عوامل عفونت زا در لباس و واژن به صفر برسد.
نکتۀ مهم در تعویض لباس زیر
نکتۀ مهمی را نباید فراموش کنید. آن هم این موضوع که شورت خیس یا مرطوب و نشسته، بستر مناسب‌تری را برای رشد عوامل عفونت زا فراهم می‌کند. به همین دلیل توصیه می‌شود که خانم‌ها باید لباس زیر را به طور منظم عوض کنند و لباس خشک همیشه به تن داشته باشند. به خصوص اگر ترشحات واژن بارها و به مقدار قابل توجه هستند.
نکات کلیدی در شستشو و خشک کردن
اگر تصمیم به شستشوی لباس دارید، باید چند نکتۀ مهم را در نظر بگیرید.
- شستشوی لباس را با دست یا مجزا از سایر لباس‌ها با لباسشویی بشویید.
- هنگام شستشو از مواد شویندۀ معطر و حساسیت زا استفاده نکنید.
- برای اینکه لباس زیر خیس را خشک کنید، بهتر است که آن را در مقابل نور و حرارت خورشید قرار دهید تا عوامل عفونت زا، به ویژه «واژینیت قارچی» به طور کامل از بین بروند.
- شما می‌توانید از اتو بخار با درجه حرارت متوسط نیز استفاده کنید. به این واسطه، حرارت وارد شده، عوامل عفونی را به طور کامل از بین می‌برد.
2- شستشوی واژن را به طور مرتب انجام دهید
عفونت واژن می‌تواند با علائم مختلفی مانند پریود نشدن و ترشحات سفید همراه باشد. اما برای اینکه به عفونت واژن مبتلا نشوید باید این ناحیه از بدن خود را به طور کامل و دقیق بشویید. برای شستشوی واژن از آب گرم و مادۀ شویندۀ غیر حساسیت زا استفاده کنید. در حالی که نباید کار شستشوی واژن را با حرکت با فشار انجام دهید.
چند نکتۀ کلیدی در شستشوی واژن
با وجود ضرورت شستشوی واژن توسط خانم‌ها، باید به چند نکتۀ مهم توجه داشت:
- مواد شویندۀ معطر می‌توانند تحریک کننده بوده و حساسیت‌های پوستی به وجود آورند.
- پد بهداشتی و تامپون را مرتب عوض کنید. ترجیحاً تعویض آنها هر 3 تا 4 ساعت یک بار باشد.
- برای خشک کردن واژن از حوله‌ای خشک و تمیز استفاده کنید.
- استفاده نکردن از دوش واژینال، به شما در مراقبت از واژن و عدم ابتلا به بیماری‌های قارچی کمک می‌کند. زیرا دوش واژینال، باکتری‌های مفیدی را از بین می‌برد که علیه عفونت‌های واژن فعالیت می‌کنند.
3- از لوازم بهداشتی معطر استفاده نکنید
پیش از این اشاره کردیم که مواد شویندۀ معطر به دلیل مواد شیمیایی متنوعی که دارند، به راحتی باعث ایجاد علائم آلرژیک مانند سوزش و خارش واژن در خانم‌ها می‌شوند. اما باید توجه داشته باشید که مواد بهداشتی معطر علاوه بر ایجاد علائم آلرژیک، احتمال ابتلای خانم‌ها را به عفونت واژن افزایش می‌دهند. در حالی که معطر بودن تامپون و پد بهداشتی، تغییر (pH) و افزایش احتمال ابتلا به التهاب واژن را به همراه خواهند داشت.
نکات مهم در استفاده از لوازم بهداشتی
- برای اینکه لوازم بهداشتی را به درستی انتخاب کنید، باید مشخصات محصولات مورد نظر را دقیق بخوانید.
- در خرید لوازم بهداشتی دارای رایحه‌های مختلف، دقت کنید. زیرا موادی که باعث ایجاد رایحه می‌شوند، می‌توانند احتمال ابتلا به التهاب و عفونت واژن را افزایش دهند.
4- بهداشت جنسی و جسمی را رعایت کنید
برای اینکه واژن و سایر اندام‌های تناسلی شما سلامتی کامل را در دراز مدت داشته باشند، به شما پیشنهاد می‌کنیم که نکاتی را که تا کنون در خصوص شستشوی واژن توضیح دادیم، به طور کامل و دقیق مورد استفاده قرار دهید. در ضمن رعایت بهداشت جنسی اهمیت بسیاری دارد. به این معنی که باید موهای زائد ناحیۀ تناسلی را اصلاح کرده، لباس پاک و معطر پوشیده و از لوازمی مانند کاندوم برای داشتن رابطۀ جنسی محافظت شده استفاده کنید.
نکات مهم در رعایت بهداشت جنسی
برای اینکه بهداشت جنسی را در بالاترین سطح خود رعایت کنید، باید چند نکتۀ مهم را به خاطر داشته باشید:
- برای اینکه از سلامت دستگاه تناسلی خود مطمئن شوید، بهتر است به صورت دوره‌ای، تحت نظر متخصص زنان چکاپ انجام دهید.
- تست پاپ اسمیر و سایر معاینات لگنی برای بررسی سلامتی واژن و سایر اندام‌های تناسلی اهمیت بسیار دارند.
- برای عدم ابتلا به بیماری‌های عفونی مقاربتی، بهداشت را رعایت کنید. در ضمن، می‌توانید با تزریق واکسن اچ پی وی، خطر ابتلا به زگیل تناسلی را کاهش دهید.
- توجه داشته باشید که هنگام ابتلا به بیماری‌های عفونی مانند سوزاک، کلامیدیا، زگیل تناسلی یا تبخال تناسلی، باید رابطۀ جنسی را محدود کنید.
- اگر به بیماری‌های عفونی مختلف مبتلا شدید، از خود درمانی اجتناب کنید. مصرف آنتی بیوتیک‌های مختلف از جمله قرص مترونیدازول، باید تنها با مشورت و تأیید پزشک انجام شود.
- در صورتی که تصمیم به برقراری رابطۀ جنسی دارید، از تجهیزاتی مانند کاندوم برای جلوگیری از انتقال عامل عفونت زا استفاده کنید. به این ترتیب، در صورت عدم اطلاع از سلامت قاعدگی و وجود عوامل عفونی، بهداشت جنسی خود و شریک جنسی را حفظ کرده‌اید.
5- از رژیم غذایی مناسبی پیروی کنید
برای اینکه سلامت واژن را حفظ کنید، لازم است رژیم غذایی مناسبی را مورد استفاده قرار دهید. برای مثال میوه و سبزیجات، ماهی، تخم مرغ و سایر خوراکی‌هایی را در برنامۀ غذایی خود بگذارید که نیازهای مختلف بدن را رفع می‌کنند. علاوه بر این، کاهش مصرف خوراکی‌های شیرین و قندی مانند انواع بیسکویت، کیک و شکلات در مراقبت از سلامتی واژن مهم است.
توجه به این نکته ضروری است که غذاهای فرآوری شده نیز می‌توانند بر تضعیف سیستم ایمنی بدن نقش داشته باشند. به این واسطه احتمال ابتلای بدن از جمله واژن به انواع عفونت‌های باکتریایی، قارچی و ویروسی افزایش خواهد یافت. در حالی که پروبیوتیک‌ها می‌توانند به جلوگیری از عفونت‌های مخمر و تنظیم (pH) واژن کمک کنند. در نتیجه برای سلامتی واژن نیز مفید هستند.
در این مطلب 5 موضوع مهم را در کنار بایدها و نبایدهای جلوگیری از عفونت واژن توضیح دادیم. پیروی از نکات متعددی که در این بررسی شرح داده شده‌اند، به شما کمک می‌کنند که از بیماری های عفونی مانند عفونت ادراری و عفونت واژن در امان بمانید. در ضمن، سلامت جسمانی و جنسی خود و شریک جنسی‌تان را مورد محافظت بیشتری قرار دهید.
