یکی از روشهای درمانی مورد استفاده برای کاهش سطح بیلیروبین در نوزادان، استفاده از قرصهای خوراکی است. این قرصها حاوی ترکیبات مؤثری هستند که به افزایش دفع بیلیروبین از طریق مدفوع و ادرار کمک میکنند که با استفاده از آن، سطح این ماده در خون کاهش مییابد.
در این مقاله، ضمن بررسی علل و عوامل خطر زردی نوزادان، به تشریح قرص مورد استفاده برای درمان این عارضه خواهیم پرداخت. همچنین نحوه عملکرد، زمانبندی و نکات مهم در رابطه با مصرف این داروها را مورد بحث قرار خواهیم داد.
علاوه بر این، عوارض جانبی احتمالی ناشی از مصرف قرص درمان زردی نوزادان (قرص فنوباربیتال)، نکات ایمنی و هشدارهای لازم برای والدین و پزشکان را تشریح خواهیم کرد. بررسی مطالعات و تحقیقات انجام شده در خصوص اثربخشی و ایمنی این داروها نیز بخش مهمی از این مقاله را تشکیل خواهد داد.
در ادامه نیز به برخی از سؤالات متداول والدین نظیر آیا قرص فنوباربیتال برای زردی نوزاد خوب است؟ کیا به بچشون قرص فنوباربیتال دادن؟ آیا قرص فنوباربیتال برای نوزاد ضرر دارد؟ و غیره خواهیم پرداخت؛ زیرا متأسفانه برخی از پزشکان از این قرص فنوباربیتال برای درمان زردی نوزادان استفاده میکنند که میتواند عوارض و بیماریهای جبران ناپذیری برای نوزاد به همراه داشته باشد؛ در واقع با مصرف این دارو توسط نوزاد صرفاً علائم بیماری از بین رفته و به هیچ عنوان درمان زردی اتفاق نمیافتد!
درمان به موقع و مؤثر زردی نوزادان، نقش حیاتی در پیشگیری از عوارض جدی و بلندمدت آن دارد. آگاهی از جزئیات و نکات مهم در رابطه با استفاده از قرصهای درمانی، به والدین و پزشکان کمک خواهد کرد تا بهترین تصمیم را برای سلامت نوزاد خود اتخاذ نمایند؛ با ما در ادامه مطلب همراه باشید.
قرص فنوباربیتال چیست؟ و به چه دلیل استفاده میشود؟
تشنج یک اختلال الکتریکی عصبی، ناگهانی و کنترل نشده در مغز است که میتواند باعث تغییراتی در رفتار، حرکات یا احساسات و سطح هوشیاری فرد شود. داشتن دو یا چند تشنج با فاصله کمتر از ۲۴ ساعت بدون هیچ علت مشخصی معمولاً صرع در نظر گرفته میشود.
انواع مختلفی از تشنج وجود دارد که از نظر علائم و شدت آن متفاوت هستند. بیشتر تشنجها از ۳۰ ثانیه تا دو دقیقه طول میکشند و تشنجی که بیش از پنج دقیقه طول بکشد یک فوریت پزشکی به حساب میآید.
خوشبختانه بیشتر اختلالات تشنج با دارو قابل پیشگیری و کنترل هستند. یکی از این داروها فنوباربیتال است که بهصورت قرص، محلول خوراکی و آمپول تولید میشود
به نقل از زردی گرام، رسانه معتبر سلامت نوزادان، قرص فنوباربیتال (Phenobarbital) یکی از داروهایی است که کاربردهای گوناگون پزشکی دارد معمولاً برای کنترل و پیشگیری از تشنج و اختلالات عصبی استفاده میشود. این دارو با تأثیر بر سیستم عصبی و مغز انسان، سلولهای عصبی مربوط به تشنج را کنترل و مهار میکند.
فنوباربیتال به عنوان قدیمیترین قرص و دارو برای درمان تشنج و صرع در کودکان و بزرگسالان شناخته میشود و از آن جایی که تأثیرات این دارو روی بدن تا مدتها باقی میماند و عوارض مخصوصی دارد، تجویز آن برای کودکان کمتر از 12 سال مورد تأیید پزشکی نیست.
از فنوباربیتال برای رفع اضطراب و کمک به پیشگیری از علائم ترک اعتیاد در معتادان به موارد مخدر نیز استفاده میشود.
مکانیسم اثر قرص فنوباربیتال بر روی بدن
قرص فنوباربیتال با تأثیر بر روی مغز و سیستم عصبی، عملکرد عصبی مغز را تغییر میدهد و موجب کاهش فعالیتهای عصبی و برقراری فعالیت ضد تشنجی و ایجاد آرامش در مغز میشود.
داروی فنوباربیتال علاوه بر اثر آنتی تشنجی، اثرات آرام بخشی و خواب آوری دارد. همچنین این قرص ضد تشنج برای درمان برخی از اختلالات اعصاب و روان نیز استفاده میشود.
در برخی موارد نیز فنوباربیتال با تأثیر گذاری بر روی مغز عملکرد آن را ضعیف میکند؛ بنابراین از آن برای ترک اعتیاد نیز میتوان استفاده کرد.
مصرف قرص فنوباربیتال برای زردی نوزاد
با توجه به کاربرد قرص فنوباربیتال برای درمان تشنج و بیماریهای عصبی مانند صرع در کودکان باید اشاره کنیم که داروی فنوباربیتال برای زردی نوزاد به هیچ وجه توصیه نمیشود زیرا میتواند باعث بروز عوارض جبران ناپذیری برای نوزاد شود.
این دارو برای درمان اضطراب، بیش فعالی و تشنجهای حملهای در میگرن و درمان بعضی اختلالات خواب مانند بیخوابی و اختلال خواب در کودکان نیز استفاده میشود.
بیماری زردی نوزاد که به دلیل نقص کبد و تجمع بیلی روبین خون در بدن نوزادان به وجود میآید، به طور معمولاً پس از تولد نوزاد خود به خود درمان میشود. اما در مواقعی که درجه زردی نوزادان به مقدار قابل توجهی افزایش پیدا میکند باید از روشهای درمانی دیگر استفاده کرد.
قرص فنوباربیتال برای از بین بردن زردی نوزاد حتی اگر یک بار در روز مصرف شود تأثیرات زیادی بر بدن نوزاد میگذارد و در طولانی مدت نیز در خون باقی خواهد ماند.
بنابراین، با توجه به توصیه و تجویز پزشکان متخصص توصیه میشود از دستگاه زردی نوزاد در خانه برای درمان زردی و کاهش بیلی روبین خون نوزادان استفاده کرد.
نحوه مصرف قرص فنوباربیتال چگونه است؟
طریقه مصرف قرص فنوباربیتال در صورت تجویز باید مطابق با دستور پزشک مصرف شده و از تغییر دوز آن خودداری گردد. قطع دوز داروی مصرفی نیز نباید بدون دستور پزشک و ناگهانی باشد؛ چرا که در صورت توقف ناگهانی مصرف دارو ممکن است نوزاد دچار علائمی مانند بیخوابی، تحریکپذیری و اضطراب شود. در صورت مصرف دارو به دلیل صرع، قطع ناگهانی آن امکان افزایش بروز تشنج را افزایش میدهد.
توصیه میشود از این دارو (قرص فنوباربیتال) برای درمان و کاهش زردی نوزاد استفاده نشود و بجای آن از روشهای بهتر و کم عوارضی مانند دستگاه فتوتراپی (نوردرمانی) استفاده کرد.
موارد منع مصرف داروی فنوباربیتال
از مصرف داروی فنوباربیتال باید در شرایط بروز واکنشهای آلرژیک، ابتلا به پورفیریا، اختلال شدید کبدی و بیماریهای کلیوی، داشتن تنگی نفس یا انسداد راه هوایی، داشتن سابقه اعتیاد به داروهای خوابآور یا آرامبخش، بارداری و شیردهی خودداری کرد.
علائم و عوارض قرص فنوباربیتال برای نوزاد چیست؟
پس از مصرف قرص فنوباربیتال نوزاد ممکن است علائمی مانند خواب آلودگی و کاهش تغذیه از شیر مادر داشته باشد که به مرور این علائم بیشتر میشوند. همچنین استفراغ، هیجان بیش از حد یا افزایش فعالیت شامل علائم خطر مصرف این قرص هست.
فنوباربیتال مانند هر داروی دیگری ممکن است عوارضی مانند تب، گیج بودن، راش پوستی، تنفس کند و دشوار، تاول پوست، تورم چشم، لب یا گونه را ایجاد کند که با دیدن هرکدام از این علائم باید فوراً به پزشک متخصص مراجعه کنید تا هرچه زودتر درمان نوزاد صورت بگیرد.
داروی زردی نوزاد، قطره بیلی ناستر بجای قرص فنوباربیتال
در برخی از موارد نادر، برای درمان زردی نوزادان از قرص فنوباربیتال استفاده میشود؛ اما با توجه به عوارض زیادی که این قرص برای زردی نوزاد دارد استفاده از آن به هیچ عنوان توصیه نمیشود؛ اما بجای استفاده از مصرف قرص برای درمان زردی میتوان از روشهای بهتری مانند استفاده از قطره بیلی ناستر به همراه اجاره دستگاه فتوتراپی برای کاهش بیلی روبین خون نوزاد جایگزین کرد.
داروی زردی نوزاد یا همان قطره بیلی ناستر که از شیرخشت تولید شده است خاصیت درمانی برای زردی نوزاد دارد و با مصرف آن توسط نوزاد باعث میشود بیلی روبین موجود در خون نوزاد از طریق مدفوع و ادرار از بدن دفع شود.
در برخی موارد با تشخیص و تجویز پزشک متخصص میتوان از ترکیب قطره بیلی ناستر به همراه دستگاه فتوتراپی (نوردرمانی) استفاده کرد.
با ترکیب دستگاه زردی نوزاد و قطره بیلی ناستر زردی نوزاد به سرعت درمان میشود و دیگر نیازی به استفاده از روشهای پر خطر و دردناک مانند تعویض و انتقال خون نوزاد برای کاهش بیلی روبین خون نخواهد بود.
قرص فنوباربیتال برای از بین بردن زردی نوزاد مفید است؟
همانطور که اشاره کردیم قرص فنوباربیتال برای بیماریهای متخلفی مانند تشنج، صرع و بیماریهای عصبی کاربرد دارد؛ در موارد نادری برخی از پزشکان از این قرص برای درمان زردی نوزاد تجویز میکنند؛ اما قرص برای از بین بردن زردی نوزاد یا کاهش بیلی روبین نوزاد مفید نبوده و باعث بروز علائم و بیماریهای گوناگون برای نوزاد میشود!
با این حال اغلب متخصصان پزشکی با توجه به علم روز دنیا پیشنهاد میکنند اگر فرزند تازه متولد شده شما مبتلا به بیماری زردی یا همان یرقان نوزاد شد، از نوردرمانی با کمک دستگاه زردی نوزاد استفاده کنید؛ بنابراین استفاده از قرص و خوردن آن توسط نوزاد برای درمان زردی توصیه نمیشود!
روشهای دیگری که معمولاً برای زردی مانند استفاده از قطره بیلی ناستر، استفاده از داروهای طب سنتی برای زردی، تغذیه مکرر نوزاد با شیر مادر و غیره وجود دارد؛ اما با توجه به مطالعات انجام شده سریع ترین روش درمان زردی نوزاد استفاده از دستگاه زردی نوزاد در منزل است.
شما میتوانید با اجاره دستگاه زردی نوزاد در منزل از زردی گرام که پشتیبان سلامتی نوزادان است، زردی نوزاد خود را در کمترین زمان ممکن درمان کنید. با قرار گرفتن نوزاد زیر دستگاه زردی و تابش امواج دستگاه، بیلی روبینهای خون نوزاد تجزیه شده و به سرعت از بدن نوزاد به همراه ادرار و مدفوع دفع میشود.
برعکس مصرف قرص فنوباربیتال، استفاده از دستگاه زردی نوزاد عوارضی برای فرزند شما نخواهد داشت.
مجموعه زردی گرام با ارائه خدماتی همچون پشتیبانی 24 ساعته، راهنمایی های لازم در مورد استفاده از دستگاه فتوتراپی و غیره برای بهبود سلامتی نوزادان تمام تلاش خود را میکند.