جراحی چاقی یا جراحی کاهش وزن، در واقع نوعی از جراحی است که برای افراد دارای اضافه وزن و مبتلا به چاقی مورد استفاده قرار گرفته و می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا بیماری‌های ناشی از چاقی خود را به راحتی، درمان کنند. شما با استفاده از این روش، می‌توانید سلامت خود را کنترل کرده و سایز بدنتان را به اندازه دلخواه خود برسانید. به طور کلی، جراحی چاقی برای افراد با شاخص توده بدنی (BMI) بالا که روش‌های سنتی، در کاهش وزن آن‌ها موثر نبوده‌اند، کاربرد داشته و قابل استفاده است.
اما چه افرادی نیاز به جراحی چاقی دارند؟ افراد مناسب برای جراحی چاقی، کدام‌ها هستند؟ در ادامه مقاله که برگرفته از سایت دکتر یاهو است، به معیارهای لازم برای انجام جراحی چاقی اشاره می کنیم.
چه افرادی مناسب جراحی چاقی هستند؟
قبل از اینکه به بررسی معیارهای این موضوع بپردازیم، باید توجه داشته باشید که چنانچه شما، فردی کم سن و بدون هیچ‌گونه عارضه‌ای و مریضی مزمنی مانند دیابت، فشارخون بالا و غیره هستید و تنها دلیل شما برای انجام این جراحی، تنها حرف‌های اطرافیان و تقلید از دیگران است، باید بدانید شما مناسب جراحی چاقی نیستید و این عمل می‌تواند ریسک‌های بسیاری برای شما به دنبال داشته باشد.
1. افراد با BMI بالا
اولین فاکتور مناسب بودن برای جراحی چاقی، محاسبه شاخص توده بدنی یا BMI است. شاخص توده بدنی لزوماً برابر با درصد چربی بدن فرد نیست، ولی این محاسبه در دسته‌بندی وزن بدن با استفاده از استانداردهای پذیرفته‌شده بسیار اهمیت دارد. به طور کلی، این شاخص بر اساس قد بدون کفش و وزن بدون لباس محاسبه می‌شود و مشکلات جسمی نیز می‌توانند در آن تأثیرگذار باشند.
افرادی که شاخص توده بدنی 40 یا بالاتر دارند، احتمالاً به طور بیمارگونه چاق هستند؛ اما افرادی که BMI پایین‌تری دارند، در صورت داشتن بیماری‌های مرتبط با چاقی، مانند آسم، بیماری قلبی یا دیابت نوع 2، می‌توانند گزینه مناسبی برای جراحی چاقی باشند.
BMI افراد سالم بین 18.5 تا 24.9 در نظر گرفته می‌شود. افراد دارای اضافه وزن، شاخص توده بدنی 25 تا 29.9 دارند و افرادی که چاق هستند و چاقی درجه یک دارند، شاخص توده بدنی آن‌ها بین 30 تا 34.9 است و افراد مبتلا به چاقی درجه دو، دارای BMI بین 35 تا 39.9 هستند. اما افراد چاق مبتلا به چاقی مرضی و فوق چاق BMI به ترتیب 40 تا 49.9 و 50 یا بالاتر دارند.
BMI همچنین بر گزینه‌های شما برای جراحی نیز تأثیرگذار است:
- جراحی لپ باند یا حلقه معده، برای افرادی که شاخص توده بدنی آن‌ها 40 یا بالاتر بوده و حدود 45.4 کیلوگرم اضافه وزن دارند، یا BMI آن‌ها 30 یا بالاتر (حدود 13.6 کیلوگرم اضافه وزن) بوده و دارای یک یا چند بیماری همراه هستند، توصیه می‌شود. (سن بیماران باید حداقل 18 سال باشد.)
- جراحی بای پس معده برای افرادی که BMI 40 یا بالاتر یا 30 یا بالاتر با یک یا چند بیماری شدید همراه دارند، گزینه مناسبی است. (سن بیماران باید حداقل 16 سال باشد.)
- جراحی اسلیو معده اغلب زمانی توصیه می‌شود که بیماران به دلیل عوامل خطر خاص، واجد شرایط برای عمل بای پس معده نیستند و BMI حداقل 35 یا 30 با یک بیماری شدید همراه دارند. (بهترین برای بیماران بین 16 تا 70 سال.)
ارتباط بالینی BMI با چاقی
BMI نشانگر چربی کل بدن در بسیاری از افراد است؛ بنابراین به عنوان یک شاخص خطر سلامت در نظر گرفته می‌شود. این شاخص توسط متخصصان مراقبت‌های بهداشتی برای غربالگری افراد دارای اضافه وزن و چاق مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ به طور مثال، افرادی که BMI بالایی دارند، در معرض خطرات زیر قرار دارند:
- کلسترول خون بالا یا سایر اختلالات چربی
- دیابت نوع 2
- بیماری قلبی
- سکته
- پرفشاری خون
- سرطان‌های خاص
- بیماری کیسه صفرا
- آپنه خواب و خر و پف
- مرگ زودرس
- آرتروز و بیماری‌های مفصلی
آیا BMI برای همه قابل استفاده است؟
در اکثر افراد، از BMI به عنوان شاخص سنجش چاقی استفاده می‌شود؛ اما از این شاخص نمی‌توان اطلاعات واقعی در رابطه با ترکیب بدن مانند میزان ماهیچه، استخوان، چربی و سایر بافت‌ها بدست آورد. در برخی از افراد، شاخص BMI، اندازه‌گیری دقیق‌تری از چربی را نشان می‌دهند؛ به طور مثال، افرادی که بسیار عضلانی هستند، ممکن است در گروه “افراد دارای اضافه وزن” قرار بگیرند. این در حالی است که درصد چربی بدن این افراد بسیار پایین است ولی می‌توانند امتیاز BMI آن‌ها با افراد دارای اضافه وزن، کاملاً یکسان باشد.
به طور مشابه، یک فرد مسن و ضعیف ممکن است در رده وزنی نرمال قرار بگیرد، در حالی که توده عضلانی کمی دارد و درصد چربی بدنی او بالا است. هنگامی که BMI برای کودکان و نوجوانانی که هنوز در حال رشد هستند محاسبه می‌شود، افرادی که بدن بزرگ دارند یا اندامشان ریزه است، زنان باردار و افراد دارای عضله بالا باید به دقت ارزیابی و تفسیر شوند.
2. افرادی که روش های سنتی کاهش وزن برایشان جوابگو نبوده است.
بیماران متقاضی جراحی کاهش وزن، اغلب سعی کرده‌اند با رژیم غذایی و فعالیت ورزشی منظم، وزن خود را کاهش دهند و ممکن است یک یا دو بار موفق بوده باشند، اما این موفقیت، کوتاه مدت است. کاندیدای جراحی چاقی باید به دنبال تغییر سبک زندگی خود باشند و عادات سالم‌تر و بهتری را دنبال کنند تا در نهایت بعد از عمل جراحی، بتوانند به راحتی نتایج حاصل از جراحی را حفظ نمایند. به طور کلی، جراحی چاقی برای افرادی مصرف بیش از حد الکل دارند، خانم‌های باردار و افراد مبتلا به بیماری‌هایی که موجب اضافه وزن می‌شوند، توصیه نمی‌شود.
3. افرادی که به برنامه کاهش وزن متعهد هستند.
به طور کلی، عادت‌های غذایی و رژیم روزانه بیماران در تعیین روش و نوع جراحی بسیار تأثیرگذار بوده و مهم است. همانطور که در بخش BMI نیز اشاره شد، جراحی‌های چاقی انواع مختلفی دارند و برای افراد با رژیم غذایی متفاوت، عمل‌های گوناگونی انجام می‌گیرد. برای مثال، افرادی که تعداد وعده‌های غذایی کم ولی با حجم بالا دارند، بهترین عمل لاغری برای آن‌ها، جراحی اسلیو معده است.
جمع‌بندی
برای انتخاب عمل جراحی چاقی شما باید در زمان انتخاب، علاوه بر وزن و BMI، تمامی شرایط جسمی و روحی خود را نیز در نظر بگیرید و در نهایت این انگیزه را داشته باشید که مادام‌العمر به یک برنامه تغذیه‌ای و ورزشی پایبند خواهید بود.
