هیوسین بوتیل بروماید (hyoscine butylbromide) که با نامهای تجاری بوسکوپان (Buscopan) و اسکوپولامین (Scopolamine) هم شناخته می شود داروییست که از آن برای درمان گرفتگی یا همان اسپاسم معده، روده، کلیه و مثانه استفاده می شود.
مصرف هیوسین در کاهش و تسکین درد ناشی از بیماریهایی مثل سندرم روده تحریک پذیر، سنگ کیسه صفرا، سنگ کلیه و مثانه بیش فعال یا اسپاستیک موثر است. هیوسین یک داروی آلکالوئید بلادونا است و به دسته داروهای موسوم به ضد اسپاسم تعلق دارد.
نحوه عملکرد هیوسین
هیوسین یک داروی آنتی کولینرژیک است و با شل کردن عضلات معده و روده عمل می کند. این دارو با برطرف کردن انقباضات ناگهانی عضلات یا همان اسپاسم، گرفتگی، درد، نفخ و ناراحتی را کاهش می دهد.
کاربرد داروی هیوسین، عوارض و روش مصرف آن
عوارض جانبی رایج هیوسین
در طول مصرف هیوسین ممکن است دچار عوارضی مثل خشکی دهان، تاری دید، یبوست، حالت تهوع، کاهش تعریق، سرگیجه، برافروختگی و یا خواب آلودگی شوید. در صورتی که با گذشت زمان این عوارض باقی ماندند یا بدتر شدند فورا باید به پزشک مراجعه کنید.
برای کاهش خشکی دهان ناشی از مصرف هیوسین می توانید از آب نبات یا آدامس بدون قند استفاده کنید، یخ بمکید و یا آب و مایعات بدون قند زیاد بنوشید. این دارو به خاطر بیشتر بودن مزایایش نسبت به عوارضی که دارد برای شما تجویز می شود و خیلیها در طول مصرف هیوسین دچار عارضه جانبی خاصی نمی شوند.
علائم زیر نشاندهنده عوارض جانبی جدی و خطرناک هیوسین هستند و در صورت مشاهده فورا باید به پزشک مراجعه شود:
- تنگی نفس
- ضربان قلب سریع یا نامنظم
- مشکل در ادرار کردن
- تغییرات ذهنی یا خلقی مثل گیجی و سردرگمی
مصرف هیوسین در بیماران مبتلا به آب سیاه چشم با زاویه بسته و یا بیمارانی که در معرض ابتلا به این بیماری هستند باعث افزایش فشار داخل چشم می شود. در صورت بروز هر یک از عوارض جانبی زیر فورا به پزشک مراجعه کنید:
- مشکلات بینایی مثل کوری
- درد چشم
واکنش آلرژیک بسیار جدی به هیوسین جزو عوارض نادر این دارو است، اما به هر حال در صورت بروز علائم زیر یا هر نوع حساسیت دیگری فورا به پزشک مراجعه کنید:
- راش
- خارش یا تورم به ویژه در زبان، گلو و صورت
- سرگیجه شدید
- مشکل در تنفس
موارد ذکر شده همه عوارض جانبی هیوسین نیستند؛ بنابراین در صورت بروز هر نوع عارضه جانبی دیگر حتما به پزشک مراجعه کنید.
نکات مهم درباره هیوسین
- سعی کنید دارو را هر روز در یک ساعت مشخص با یا بدون غذا مصرف کنید.
- هیچ کدام از نوبتهای دارو را فراموش نکنید و دوره درمان را طبق دستور پزشک کامل کنید.
- هیوسین باعث ایجاد حالت خواب آلودگی و سرگیجه می شود؛ بنابراین در صورت بروز این علائم از رانندگی یا انجام کارهایی که به تمرکز کامل نیاز دارند خودداری کنید.
- ممکن است بعد از مصرف هیوسین دچار اسهال شوید. بنابراین در طول مصرف این دارو برای جلوگیری از کم آبی بدن مایعات فراوان بنوشید.
- هنگام مصرف هیوسین از مصرف مشروبات الکلی خودداری کنید، چون احتمال بروز عوارض جانبی خطرناک بالا می رود.
- اگر باردار یا شیرده هستید یا قصد بارداری و شیردهی دارید قبل از مصرف هیوسین پزشکتان را در جریان بگذارید.
حتما بخوانید: 14 روش درمان گیاهی-طبیعی عفونت ادراری
نحوه مصرف قرص هیوسین 10
این دارو باید به صورت خوراکی و طبق دستور پزشک مصرف شود. پزشک بر اساس نوع بیماری و وضعیت شما هیوسین را تجویز می کند. هیچ وقت نباید بدون مشورت با پزشک مقدار مصرف دارو را افزایش بدهید. به طور کلی نباید روزانه بیشتر از 60 میلی گرم هیوسین مصرف شود.
اگر پزشک برایتان قرص هیوسین تجویز کرده آن را با یک لیوان آب کاملا قورت بدهید. در مدتی که هیوسین مصرف می کنید آب و مایعات زیادی بنوشید؛ مگر اینکه پزشک دستور دیگری داده باشد. مصرف برخی داروها مثل آنتی اسیدها و بعضی از داروهای ضد اسهال جذب هیوسین در بدن را کاهش می دهند. بنابراین باید این داروها را حداقل یک ساعت قبل از هیوسین مصرف کنید.
در صورتی که با مصرف هیوسین علائم بیماریتان ادامه پیدا کرد یا بدتر شد حتما باید به پزشک مراجعه کنید.
اقدامات احتیاطی درباره مصرف قرص هیوسین 10
اگر به هیوسین یا داروهای شبیه به آن مثل تروپین یا هیوسیامین حساسیت دارید و یا هر نوع آلرژی دیگری دارید قبل از مصرف این دارو پزشک یا داروساز را در جریان بگذارید. ممکن است هیوسین حاوی مواد غیر فعالی باشد که باعث بروز واکنش آلرژیک یا مشکلات دیگر در شما شوند.
قبل از مصرف هیوسین پزشک را در جریان سوابق بیماری خودتان قرار بدهید؛ مخصوصا اگر به بیماریهای زیر مبتلا هستید:
- گلوکوم (آب سیاه چشم)
- میاستنی گراویس (ضعف عضلات چشم)
- مشکل در ادرار کردن (به دلایلی مثل بزرگ شدن پروستات)
- مشکلات قلبی (مثل ریتم غیر طبیعی قلب، تپش قلب، نارسایی احتقانی قلب، بیماری عروق کرونر، آنژین، تنگی میترال)
- مشکلات معده و روده (مثل تنبلی روده، انسداد، مگاکولون، عفونت، کولیت اولسراتیو)
- فشار خون بالا
- پر کاری تیروئید
- مشکلات سوزش سر دل (مثل ریفلاکس، فتق هیاتال)
- بیماری کلیوی
- بیماری کبدی
مصرف هیوسین می تواند باعث سرگیجه، خواب آلودگی و یا تاری دید در شما بشود. بنابراین تا زمانی که مطمئن نشده اید دارو چه تاثیری روی شما گذاشته از رانندگی یا کار با دستگاهها و ماشین آلاتی که به تمرکز کامل نیاز دارند خودداری کنید. مصرف الکل یا حشیش در طول مصرف هیوسین این عوارض را افزایش می دهد. در صورت مصرف مشروبات الکلی یا حشیش، پزشکتان را در جریان بگذارید.
علاوه بر این، مصرف هیوسین با کاهش تعریق بدن خطر گرمازدگی را هم بالا می برد. به همین دلیل توصیه می شود از قرار گرفتن در معرض هوای گرم مثل سونا رفتن، ورزش کردن و یا انجام فعالیتهای شدید خودداری کنید. بدن سالمندان نسبت به بقیه بیشتر دچار عوارض هیوسین و به خصوص عوارضی مثل سرگیجه، خواب آلودگی، خشکی دهان، مشکل در ادرار کردن و مشکلات چشمی می شوند.
مصرف هیوسین در دوران بارداری فقط باید زیر نظر پزشک و در صورت نیاز انجام شود. این دارو در شیر مادر هم ترشح می شود، بنابراین اگر در حال شیردهی هستید پزشکتان را در جریان قرار بدهید.
تداخلات دارویی هیوسین
تداخلات دارویی به این معناست که شما در حین مصرف یک دارو از داروهای دیگری هم استفاده می کنید و همین همزمانی مصرف باعث تغییر در عملکرد داروها و یا افزایش عوارض جانبی آنها می شود. توجه داشته باشید که ما در این مطلب به همه تداخلات دارویی هیوسین اشاره نمی کنیم. بنابراین شما قبل از مصرف این دارو حتما باید پزشکتان را در جریان مصرف هر نوع داروی بی نسخه، با نسخه، داروی گیاهی و یا مکمل و ویتامینهایی که استفاده می کنید قرار بدهید. هیچ دارویی را بدون تجویز پزشک قطع یا شروع نکنید و دوز آن را تغییر ندهید.
برخی از داروهایی که با هیوسین تداخل دارند و نباید با هم مصرف شوند شامل موارد زیر هستند:
- داروهای خاص ضد آریتمی مثل دیسوپیرامید (disopyramide)، پروکائین آمید (procainamide)، کینیدین (quinidine)
- داروهای آنتی کولینرژیک مثل آتروپین (atropine)، گلیکوپیرولات (glycopyrrolate)
- بعضی از داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای مثل آمی تریپتیلین (amitriptyline)
- داروهای ضد اسپاسم و گرفتگی مثل کلیدینیوم (clidinium)، دی سیکلومین (dicyclomine)، پروپانتلین (propantheline)
- بعضی از داروهای ضد پارکینسون مثل تری هگزی فنیدیل (trihexyphenidyl)
- داروهایی که در دسته آلکالوئیدهای بلادونا قرار دارند.
- مهارکننده های MAO مثل ایزوکاربوکسازید (isocarboxazid)، لینزولید (linezolid)، متاکسالون (metaxalone)، متیلن بلو (methylene blue)، موکلوبماید (moclobemide)، فنلزین (phenelzine)، پروکاربازین (procarbazine)، راساژیلین (rasagiline)، سافینامید (safinamide)، سلژیلین (selegiline)، ترانیل سیپرومین (tranylcypromine)
- پراملینتاید (pramlintide)
- قرص یا کپسول پتاسیم
در صورت مصرف داروهایی که باعث خواب آلودگی می شوند مثل داروهای مخدر یا ضد سرفه ها مثل کدئین (codeine) و هیدروکودون (hydrocodone)، مشروبات الکلی، ماری جوانا، داروهای خواب آور یا ضد اضطراب مثل آلپرازولام (alprazolam)، لورازپام (lorazepam) و یا زولپیدم (zolpidem) حتما قبل از مصرف هیوسین پزشکتان را در جریان قرار بدهید.
قبل از مصرف هر دارویی مثل داروهای ضد حساسیت، سرماخوردگی و ضد سرفه برچسب روی آنها را به دقت مطالعه کنید، چون ممکن است حاوی ترکیبات خواب آور باشند یا ضربان قلب را بالا ببرند. مصرف هیوسین می تواند روی نتیجه آزمایشات خاص مثل تست ترشح معده اثر بگذارد و باعث نادرست شدن نتیجه شود؛ بنابراین اگر از این دارو استفاده می کنید پزشک و مسئول آزمایشگاه را در جریان قرار بدهید.
سوالات رایج درباره هیوسین
1- هیوسین برای درمان چه مواردی به کار می رود و چطور کار می کند؟
از داروی هیوسین بوتیل بروماید برای درمان درد ناشی از اسپاسم و گرفتگی عضلات صاف استفاده می شود. این دارو با شل کردن عضلات صاف معده و روده باعث تسکین درد گرفتگی در معده و سایر مشکلات مثل نفخ می شود.
2- آیا هیوسین همان اسکوپولامین (scopolamine) است؟
بله. اسکوپولامین نام تجاری هیوسین است.
3- آیا هیوسین یک آنتی هیستامین است؟
خیر. هیوسین آنتی هیستامین نیست.
4- آیا هیوسین باعث خواب آلودگی می شود و آیا می تواند تهوع را برطرف کند؟
بله. مصرف هیوسین می تواند باعث بروز خواب آلودگی شود. ضمنا این دارو می تواند حالت تهوع را هم برطرف کند.
حتما بخوانید: علل اصلی معده درد و 21 روش درمان خانگی آن
