یک بستنی در گرمای تابستان ، یک میان وعده شیر و شیرینی یا یک کاسه غلات صبحانه ممکن است خوشمزه به نظر برسد اما این میان وعده های مبتنی بر شیر می توانند روز را برای افرادیکه تحمل لاکتوز ندارند ، خراب کند. در این مطلب درباره نحوه مدیریت عدم تحمل لاکتوز بیشتر بدانید.
عدم تحمل لاکتوز چیست؟
لاکتوز نوعی قند در شیر و لبنیات است. در نوزادی، بدن به کمک آنزیمی به نام لاکتاز شیر را هضم میکند. با بزرگتر شدن کودکان و تغییر رژیم غذایی آنها از شیر به مواد غذایی جامد ، توانایی هضم لاکتاز کاهش می یابد.
موسسه ی ملی بهداشت (NIH) تخمین می زند که حدود 65٪ از بزرگسالان در سراسر جهان توانایی هضم لاکتوز را ندارند. برخی هرگز متوجه علائم نمی شوند. برخی دیگر بعد از نوشیدن شیر احساس بیماری می کنند و برخی پس از مصرف لبنیات بسیار بیمار می شوند.
عدم تحمل لاکتوز بر حسب نژاد و قومیت متفاوت است. بیشتر تخمین ها حاکی از شیوع زیر است:
- در بین افراد اروپایی ، 7-20٪ از بزرگسالان دچار عدم تحمل لاكتوز هستند.
- در بین افراد آفریقایی تبار ، 70-75 درصد از بزرگسالان دچار عدم تحمل لاكتوز هستند.
- در جمعيت هاي آسيايي ، بيش از 90٪ بزرگسالان دچار عدم تحمل لاكتوز هستند.
- در بین بومیان استرالیا ، میزان عدم تحمل لاکتوز حدود 70٪ است.
انواع عدم تحمل لاکتوز
عدم تحمل لاکتوز در یک زنجیره وجود دارد. اکثر مبتلایان به این بیماری هنوز فعالیت لاکتاز دارند ، به این معنی که بدون بیمار شدن می توانند مقداری شیر مصرف کنند. آنها ممکن است متوجه نشوند که عدم تحمل لاکتوز دارند زیرا علائم شان بسیار جزئی است.
علائم عدم تحمل لاکتوز در حدود 25٪ از آمریکایی ها به اندازه کافی شدید است که در زندگی روزمره شان مداخله میکند. برخی از آنها علائم خفیف اما آزار دهنده را تجربه می کنند. برخی دیگر وقتی شیر می خورند آنقدر بیمار می شوند که مجبور هستند به طور کلی از آن اجتناب کنند.
چهار نوع عدم تحمل لاکتوز وجود دارد:
- عدم تحمل لاکتوز اولیه: شایع ترین شکل عدم تحمل لاکتوز ، عدم تحمل لاکتوز اولیه است که با گذشت زمان بروز می کند. بسیاری از محققان معتقدند که این یک گرایش تکامل یافته است. نوزادان باید بتوانند شیر را هضم کنند ، اما وقتی به غذای جامد روی می آورند ، دیگر نیازی به شیر ندارند. بنابراین بدن منابع لاکتاز را حفظ نمی کند.
- عدم تحمل لاکتوز ثانویه: عدم تحمل لاکتوز ثانویه عدم تحمل لاکتوزی است که به دلیل چیز دیگری مانند بیماری یا جراحی ایجاد می شود. به عنوان مثال ، آسیب به روده کوچک می تواند در توانایی آن در ساخت لاکتاز اختلال ایجاد کند ، که می تواند باعث عدم تحمل لاکتوز شود. یک فرد بالغ که قبلاً پس از خوردن شیر مشکلی نداشت اما اکنون بخاطر خوردن شیر بیمار می شود احتمالاً عدم تحمل لاکتوز ثانویه دارد.
- عدم تحمل لاکتوز در سن رشد: عدم تحمل لاکتوز در سن رشد در نوزادان است. در نوزادان نارس متولد شده ، که هنوز توانایی هضم لاکتوز را پیدا نکرده اند ، شایع تر است. این به طور معمول به خودی خود از بین می رود.
- عدم تحمل لاکتوز مادرزادی: عدم تحمل مادرزادی لاکتوز ، عدم تحمل ژنتیکی لاکتوز است که از بدو تولد وجود دارد. این بسیار نادر است و لازم است که والدین ژنها را منتقل کنند تا توانایی روده کوچک در ترشح لاکتاز را از بین ببرد.
علائم و علل
روده کوچک آنزیمهای مختلفی ترشح می کند که به بدن کمک می کند مواد غذایی مختلفی را تجزیه کند. هنگامی که لاکتاز ترشح نشود، فرد به عدم تحمل لاکتوز مبتلا می شود.
عدم تحمل لاکتوز با حساسیت به شیر متفاوت است. اگر به شیر حساسیت دارید، پس از مصرف هر نوع فرآورده های شیر به شدت بیمار می شوید. اگر عدم تحمل لاکتوز دارید، می توانید از محصولات لبنی بدون لاکتوز استفاده کنید. برخی دیگر از تفاوت های این دو عبارتند از:
- علائم آلرژی شیر به طور معمول در کودکی شروع می شود ، در حالی که عدم تحمل لاکتوز در بزرگسالان بیشتر است.
- علائم حساسیت به شیر در عرض چند دقیقه از نوشیدن شیر ظاهر می شود. بیشتر افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز در طی 30 دقیقه تا 2 ساعت پس از مصرف لبنیات علائم را مشاهده می کنند.
- حساسیت به شیر نسبت به عدم تحمل لاکتوز ، علائم شدیدتری ایجاد می کند. در بعضی از افراد ، آلرژی به شیر منجر به آنافیلاکسی مرگبار میشود که نیاز به توجه فوری پزشکی دارد.
علائم عدم تحمل لاکتوز با گذشت زمان می تواند تغییر کند. آنها می توانند شدید یا خفیف باشند و به میزان شیر مصرف شده فرد بستگی دارند. شایع ترین علائم شامل موارد زیر است:
- نفخ ، درد معده و گاز
- حالت تهوع و اسهال
- یبوست
- احساس بیماری
- کاهش انرژی
- استفراغ
پیشگیری و خطرات
شواهدی مبنی بر اینکه عدم تحمل لاکتوز قابل پیشگیری است وجود ندارد. اما برخی افراد بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند. عوامل خطر عبارتنداز:
- تولد زودرس
- نژادهای آفریقایی و آسیایی
- ابتلا به بیماری که بر روده کوچک تأثیر می گذارد
- سابقه ی شیمی درمانی یا پرتودرمانی سرطان
تشخیص و آزمایش
محصولات بدون لاکتوز بی خطر هستند و افراد معدودی برای سالم ماندن نیاز به مصرف شیر دارند. بسیاری از پزشکان ، عدم تحمل لاکتوز را تنها بر اساس علائم تشخیص می دهند. افرادی که نیاز به تشخیص خاص دارند ، چند گزینه آزمایش دارند. این موارد عبارتند از:
- تست تحمل لاکتوز: برای این آزمایش، مایعاتی نوشیده میشوند که لاکتوز زیاد دارند. دو ساعت بعد ، آزمایش خون انجام میگیرد تا میزان گلوکز خون اندازه گیری شود. اگر گلوکز بالا نرود ، بدین معنی است که بدن نمی تواند لاکتوز را هضم یا جذب کند.
- تست تنفس هیدروژن: این آزمایش هم شامل نوشیدن یک نوشیدنی با میزان لاکتوز بالا است. پس از آن پزشک از یک دستگاه برای اندازه گیری میزان هیدروژن نفس استفاده می کند. هنگامی که بدن نمی تواند لاکتوز را هضم کند ، در روده تخمیر می شود. این باعث می شود هیدروژن بیشتری در نفس شما رها شود.
- آزمایش اسیدیته مدفوع: در این آزمایش از یک نمونه مدفوع برای آزمایش اسید لاکتیک در حرکات روده استفاده می شود. پزشکان به طور معمول این آزمایش را برای نوزادان و کودکان توصیه می کنند.
درمان، روشها و داروها
هیچ دارو یا جراحی نمی تواند عدم تحمل لاکتوز را درمان کند. در اینجا چندین روش برای کمک به مدیریت این بیماری وجود دارد:
- مقدار محصولات حاوی لاکتوز را کاهش دهید (شامل الکل، نسکافه، سیب زمینی و سوپ‌های آماده، سوسیس کالباس، کره، پنیر، ماست و شیر). بجای موارد ذکر شده از خامه غلیظ و کفیر استفاده کنید تا دچار کمبود کلسیم و … نشوید.
- از داروها و غذاهای حاوی لاکتاز استفاده کنید، آنزیمی که به بدن کمک می کند لاکتوز را هضم کند.
- منابع دیگر کلسیم و ویتامین D را پیدا کنید. (منابع کلسیم در اینجا و منابع ویتامین دی را در اینجا توضیح داده ایم!)
نکاتی در مورد سبک زندگی سالم
بعضی از افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز نگران هستند که کاهش یا قطع مصرف فرآورده های شیری آنها را در معرض خطر کمبود ویتامین D یا کلسیم قرار میدهد. کلسیم و ویتامین D مواد مغذی اساسی هستند که برای حمایت از استخوانهای سالم و جلوگیری از پوکی استخوان با یکدیگر همکاری می کنند. شیر همچنین منبع مهمی از چربی و پروتئین برای گیاهخواران است.
برخی شواهد نشان می دهد که شیر ممکن است منبع ایده آل کلسیم ، ویتامین D یا پروتئین نباشد. بعبارت دیگر دریافت کلسیم از منابع دیگر ، به ویژه سبزیجات سرشار از کلسیم مانند سبزیجات دارای برگ تیره ، می تواند گزینه بهتری باشد.
داشتن سبک زندگی سالم می تواند از کاهش تراکم استخوان جلوگیری کند. موارد زیر را امتحان کنید:
- سیگار را ترک کنید.
- هر روز مدتی را بیرون از خانه بگذرانید ، اما برای جلوگیری از سوختگی و کاهش خطر ابتلا به سرطان ، از ضد آفتاب استفاده کنید. نور خورشید منبع طبیعی مهمی از ویتامین D است.
- بیشتر ورزش کنید. روی فعالیت های عضله سازی مانند وزنه برداری یا یوگا تمرکز کنید.
- رژیم کم سدیم (کم نمک) بخورید.
- مصرف کافئین (قهوه) را کاهش دهید.
- یک منبع جایگزین پروتئین مانند سبزیجات سرشار از پروتئین ، آجیل ، حبوبات و گوشت بدون چربی پیدا کنید.
یک مطالعه در سال 2014 منتشر شده در Nature نشان داد که برای بعضی از افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز ممکن است سلامت بهتری داشته باشند. محققان داده های بیش از 22000 فرد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز را تجزیه و تحلیل کردند. آنها در مقایسه با افرادیکه که فاقد تحمل لاکتوز بودند ، خطر کمتری از سرطان سینه ، ریه و تخمدان داشتند. محققان پس از کنترل عوامل رژیم غذایی و شیوه زندگی ، دریافتند که نتایج این دلیل است که این گروه محصولات لبنی کمتری مصرف می کنند. بنابراین محدود کردن مصرف لبنیات ممکن است مزایای سلامتی داشته باشد.
تغذیه، پیشگیری و مدیریت
بیشتر افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز می توانند مقداری شیر بنوشند. سعی کنید استفاده از محصولات شیر را کاهش دهید تا ببینید آیا علائم شما بهبود می یابد یا نه. افرادی که میدانند این کمک کننده نیست یا باید بطور کلی از مصرف شیر اجتناب کنند ، باید موارد زیر را امتحان کنند:
- فقط شیر بدون لاکتوز بنوشید.
- از شیرهای جایگزین مانند شیر بادام استفاده کنید.
افرادی که نمی توانند مصرف لبنیات خود را کاهش دهند یا علائم شدیدی دارند می توانند مکمل لاکتاز را امتحان کنند. قبل از مصرف این مکملها ابتدا با پزشک مشورت کنید. برخی افراد همچنین دریافتند که مکمل های لاکتاز باعث عوارض جانبی ناخوشایند می شوند.
در صورت ابتلا به عدم تحمل لاکتوز، به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
پزشک خانواده یا پزشک عمومی معمولاً می تواند در تشخیص عدم تحمل لاکتوز کمک کند. پس از آن باید به یک متخصص آلرژی یا متخصص گوارش مراجعه کنید. عدم تحمل لاکتوز در کودک به مشورت با متخصص آلرژی یا متخصص اطفال نیاز دارد.
حتما بخوانید: 8 علامت بدن که خبر از احتمال بالای سکته مغزی در شما می دهند! (پیر و جوان)
ویدیوی مفید زیر را از دست ندهید
نتیجه گیری
در صورت ابتلا به عدم تحمل لاکتوز، صحبت با پزشک در مورد علائم ممکن است خیال شما را راحت کرده و در داشتن یک سبک زندگی سالم بدون لاکتوز به شما کمک کند. همچنین می توانید لاکتوز را از رژیم غذاییتان حذف کنید و ببینید که آیا این علائم بهتر می شود یا خیر.
اگر فکر می کنید فرزند شما ممکن است دچار عدم تحمل لاکتوز باشد ، خود درمانی نکنید و به پزشک مراجعه کنید چون عدم تحمل لاکتوز در نوزادان ممکن است یک اورژانس پزشکی باشد.
با اپلیکیشن چرب زبان، هر زبانی رو فقط با روزانه 5 دقیقه گوش دادن، توی 80 روز مثل بلبل حرف بزن! بهترین متد روز، همزمان تقویت حافظه، آموزش تصویری با کمترین قیمت ممکن!
