ظاهر جیوه می تواند فریب دهنده باشد. این فلز بسیار زیبا ، براق و تنها فلزی است که در دمای اتاق به مایع تبدیل می شود. نام یونانی آن “hydrargyrum” به معنای “نقره مایع” است. همچنین می تواند به شکل یک گاز نامرئی و بدون بو مخفی شود. بدتر از همه ، جیوه بسیار سمی است و تماس با آن می تواند به سیستم عصبی ، گوارشی و سیستم ایمنی بدن آسیب برساند. حتی مقدار کم آن هم می تواند به رشد کودک آسیب بزند.
جیوه چیست؟
جیوه ماده شیمیایی سمی است که تقریباً در همه جا یافت می شود. هوا ، آب و خاک ممکن است همه حاوی اثری از آن باشد. طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی ، جیوه یکی از ده ماده شیمیایی مهم خطرناک برای سلامتی است. اجتناب از جیوه به طور کلی غیرممکن است. اگر به تازگی صدف خورده اید ، از دماسنج استفاده کرده اید یا دندان پر کرده اید ، در تماس با جیوه بوده اید.
حتما بخوانید: 16 کاری که برای سالم ماندن در تمام طول زندگی باید انجام دهید!
چگونه در معرض جیوه قرار میگیریم؟
متیل مرکوری ماده ای ست که هر روز با آن در تماس قرار میگیریم. تقریباً هر کس مقدار کمی از آن را در بدن خود دارد. این امر در درجه اول از خوردن انواع ماهی و صدف ناشی می شود که میزان زیادی متیل در بافتهای خود دارند. از جمله ی این ماهی ها ، شمشیر ماهی و ماهی خال مخالی است.
مواجهه کمتر ناشی از جیوه عنصری یا فلزی است. این نوع جیوه در پر کننده های دندان(آمالگام) و برخی از دماسنج ها پیدا می شود. این مواجهه هنگامی رخ می دهد که جیوه شکسته شود و بخار نامرئی ، بی بو و سمی رها شود.
علائم شایع مسمومیت با جیوه چیست؟
نگران نباشید چون سطح جیوه در بیشتر افراد آنقدر پایین است که اثرات آن بر سلامتی بندرت اتفاق می افتد. با این وجود ، اگر در مدت زمان طولانی در تماس با جیوه بودید ، در مورد علائم آن مراقب باشید. اثرات سلامتی می تواند به چندین عامل بستگی داشته باشد:
- شکل جیوه (به عنوان مثال ، متیل مرکوری یا جیوه فلزی)
- میزان جیوه
- سن فرد (جنین بیشترین آسیب پذیری را دارد)
- مدت زمان تماس
- نحوه مواجهه فرد – تنفس ، غذا خوردن ، تماس با پوست و غیره.
- سلامتی فرد در معرض تماس
اگر رژیم غذایی شما مقادیر بالای ماهی حاوی متیل مرکوری دارد ، در مورد علایم زیر هشیار باشید:
- از دست دادن بینایی
- احساس سوزنی شدن ، معمولاً در دست ، پا و اطراف دهان
- عدم هماهنگی حرکات
- اختلال در گفتار ، شنوایی ، راه رفتن
- ضعف عضلانی
زنان حامله باید بسیار مراقب باشند زیرا قرار گرفتن در معرض متیل مرکوری می تواند به مغز و سیستم عصبی نوزاد آسیب برساند.
در مورد جیوه فلزی ، مسمومیت با ورود بخار به ریه ها شروع می شود. علائم احتمالی شامل :
- لرزش
- تغییرات عاطفی (مانند نوسانات خلقی ، تحریک پذیری ، عصبی بودن ، کمرویی بیش از حد)
- بیخوابی
- تغییرات عصبی عضلانی (مانند ضعف ، آتروفی عضلات ، پیچ خوردگی)
- سردرد
اگر در معرض جیوه قرار گرفتم چه کنم؟
اگر هر یک از علایم بالا را مشاهده کردید ، سریعا به پزشک یا اورژانس مراجعه نمایید.
چگونه می توان میزان مواجهه با جیوه را کاهش داد؟
ترویج مصرف انرژی پاک بدون ذغال سنگ ، که حاوی جیوه و سایر آلاینده های خطرناک است ، یکی از بهترین تغییراتی است که می توانید برای کاهش سطح جیوه در خانه ایجاد کنید. در اینجا چند راه آسان دیگر برای محدود کردن قرار گرفتن در معرض جیوه آورده شده است:
1-دفع ایمن باتری ها: از جیوه در باتری ها استفاده می شود تا از نشت آنها در برابر گازهای داخلی جلوگیری شود. باتری های دکمه ای – که در ساعت ها ، ماشین حساب ها و غیره مورد استفاده قرار می گیرند – رایج ترین باتری های جیوه است که هنوز وجود دارد. بازیافت راه حلی برای دفع ایمن است.
2-جایگزینی دماسنجها و فشارسنجهای دیجیتال: جیوه ماده ای در دماسنجهاست که با تغییر دما تغییر می کند. تا زمانی که جیوه در ظرف باقی بماند ، استفاده از آنها بی خطر است. در صورت شکسته شدن ، بخارات جیوه مضر آزاد خواهد شد. می توانید با خرید یک دماسنج دیجیتال ، این خطر را به طور کلی از بین ببرید.
3-پاکسازی و دفع مناسب لامپهای CFL: CFL یا لامپهای کم مصرف فلورسنت می تواند به شما در کاهش انتشار گازهای گلخانه ها و صرفه جویی در مصرف انرژی کمک کند. با این حال ، آنها حاوی ذرات ریز جیوه هستند و در صورت شکستن یا دفع نادرست پس از سوختن ، می توانند مضر باشند.
4-استفاده از گزینه های دیگر بجای آمالگام دندان: آمالگام دندان ماده ای است که دندانپزشکان برای ترمیم دندان هایی که دارای پوسیدگی هستند استفاده می کنند. این ماده حاوی جیوه مایع است ، اگرچه بعنوان راهی ایمن برای درمان پوسیدگی ها استفاده می شود. روشهای درمانی جایگزین آمالگام دندان شامل رزین و طلا است که می توانید در مورد آن با دندانپزشک خود صحبت کنید.
5-برچسب موجود در محصولات روشن کننده پوست را بررسی کنید: اکثر کرم های پوست حاوی جیوه نیستند ، اما تعداد کمی از محصولات روشن کننده پوست دارای جیوه هستند. این محصولات می توانند باعث ایجاد بثورات پوستی یا مسمومیت ناشی از جذب در پوست شوند. اگر برچسب محصول حاوی mercurous chloride,” “calomel” “mercuric,” “mercurio,” یا mercury”” است ، از آن استفاده نکنید.
6-استفاده ایمن و دفع داروهای بدون نسخه: مقادیر کمی از جیوه در تعدادی از داروهای معمول مانند آنتی بیوتیک ها و محلولهای تماس استفاده می شود. بسیاری از این موارد با خیال راحت می توانند در سطل زباله ریخته شوند ، اما دستورالعمل های FDA را برای دفع آنها رعایت کنید تا هرگونه احتمال قرار گرفتن در معرض جیوه را از بین ببرید.
7-غذاهای دریایی خود را عاقلانه انتخاب کنید: برای اطمینان از عدم مواجهه با جیوه از ماهی هایی مانند ماهی های کوچک، سفید، قزل آلا، میگو، ماهی کفال، گربه ماهی، صدف، خرچنگ، شاه میگو، شاه ماهی، ماهی آزاد، ساردین، کیلکا، میگو، ماهی مرکب، ماکرل و آنچو استفاده کنید.
حتما بخوانید: 15 تا از بهترین غذاهای ضد پیری برای پوست سالم تر و زندگی طولانی تر
نتیجه گیری
تماس با مقادیر کم جیوه خطری بدنبال ندارد. با این وجود ، باید کنترل كنید كه روزانه چقدر در معرض مواجهه با آن هستید. فقط چند تغییر ساده در رژیم غذایی مانند خوردن ماهی های سالم و استفاده از محصولات حاوی جیوه می تواند شما را به زندگی طولانی و سالم و عاری از اثرات مضر “نقره مایع” سوق دهد.
