مقایسه فولات و اسید فولیک، ارتباط با بیماریهای مختلف در بدن

کمبود فولات شایعترین کمبود ویتامین در کشورهای توسعه یافته است و با مشکلات جدی بهداشتی مانند نقص لوله عصبی (NTD) ، کم خونی مگالوبلاستیک ، اختلالات گوارشی ، بیماری های قلبی عروقی ، اختلالات خلقی و … مرتبط است. مصرف مکمل اسیدفولیک می تواند خطرات ناشی از کمبود فولات را کاهش دهد.

فولات چیست؟

• در سال 1941 ، Esmond Snell ، یکی از مهمترین بیوشیمی دانهای قرن بیستم ، فولاتها را از چهار تن برگ اسفناج جدا کرد.
• فولاتها گروهی از ترکیبات محلول در آب هستند که دارای ساختار شیمیایی و فعالیتهای غذایی مشابه اسید فولیک هستند.

تفاوت فولات و اسید فولیک چیست؟

فولات به طور طبیعی در غذاها وجود دارد. اسیدفولیک در آزمایشگاه ساخته می شود و در مکمل ها و غذاهای غنی شده یافت می شود. (به ندرت به طور طبیعی در غذاها وجود دارد.)

جالب اینجاست که ، اسید فولیک تمایل به جذب بهتری از فولات موجود در مواد غذایی دارد.

این شکل ساختار فولاتها را نشان میدهد. ما باید در رژیم غذایی خود فولات کافی مصرف کنیم.

فولاتها چه کاری در بدن انجام میدهند؟

فولات ها به بسیاری از فرآیندهای بدن ما کمک می کنند. وظایف آنها در بدن عبارتند از:

• بهبود ترمیم و تکثیر DNA.
• کمک به سنتز RNA.
• کمک های متقابل اسید آمینه (از جمله تبدیل هموسیستئین).
• محافظت از بدن از طریق کاهش رادیکال های آزاد و میزان اکسیداسیون.

و نکته آخر این که آنها به سالم ماندن ما کمک می کنند.

نقش فولات در سلامت بدن

کمبود فولات

کمبود فولات شایع ترین کمبود ویتامین در کشورهای توسعه یافته است. این کمبود می تواند ناشی از کمبود جذب ، سوء جذب (از جمله بیماری سلیاک و بیماری های التهابی روده) و یا سوء مصرف الکل باشد.

کمبود فولات می تواند منجر به نقص لوله عصبی (NTD) ، کند شدن رشد ، کم خونی مگالوبلاستیک ، کاهش وزن ، اختلالات گوارشی ، لکوپنی(کاهش گلبولهای سفید خون) ، ترومبوسیتوپنی ، ترک خوردگی و قرمزی زبان یا دهان ، اسهال ، سرطان ها ، بیماری های قلبی عروقی و تغییرات رفتاری شود.

فولات ها و گلبول های قرمز

گلبول های قرمز در مغز استخوان تولید می شود. تولید گلبولهای قرمز به تقسیم زیادی سلول نیاز دارد. بدون فولات کافی ، تقسیم سلولی و سنتز پروتئین محدود است ، که منجر به ایجاد گلبولهای قرمز بزرگ ، غیرطبیعی و ناقص به نام مگالوبلاست می شود. (به این بیماری کم خونی مگالوبلاستیک میگویند).

با این حال ، فولات و ویتامین B12 به یکدیگر وابسته هستند و مگوبلاستها می توانند ناشی از کمبود ویتامین B12 هم باشند. بنابراین مصرف مقادیر زیاد مکمل های اسید فولیک می تواند کم خونی ناشی از کمبود ویتامین B12 را جبران کند.

مصرف فولیک اسید در زنان، عوارض، طرز استفاده اصولی و نکات مهم بارداری

فولات و بارداری

در دهه 1960 ، محققان کمبود فولات را عامل اصلی نقص لوله عصبی (NTD) در نوزادان دانستند. نقص لوله عصبی (NTD) ، ناشی از اختلال در بسته شدن لوله ی عصبی میباشد. NTD دومین علت شایع نقایص جدی هنگام تولد(بعد از بیماریهای قلبی) است. به طور معمول ، لوله عصبی 28 روز پس از حاملگی بسته می شود.

بارداری نیاز به فولات را دو چندان می کند. مصرف کم فولات قبل و در دوران بارداری می تواند منجر به تولد زودرس ، وزن کم هنگام تولد و NTD شود.

خوردن مکمل اسید فولیک قبل از بارداری ، می تواند احتمال NTD را حدود 70٪ کاهش دهد. این کشف مهم منجر به توصیه‌های دولتها به مصرف مکملهای اسیدفولیک به زنان باردار شد. از آن زمان ، غنی سازی مواد غذایی به طور قابل توجهی شیوع NTD را کاهش داده است (بین 19-49 درصد).

با این حال ، همه موارد NTD با این مکملها قابل پیشگیری نیست. به علاوه ، مصرف اسید فولیک با دوز بالا در اواخر بارداری با بروز آسم در جنین مرتبط بوده است.

از آنجا که شیر مادر، فولات را به نوزاد میرساند ، نیاز مادر در طول شیردهی به این مکمل بیشتر است. نوزادان تغذیه شده با شیر مادر، از وضعیت فولات بهتری نسبت به نوزادان تغذیه شده با شیرخشک برخوردار هستند.

اسپینا بیفیدا(مهره شکاف)، یکی از رایج ترین موارد NTD یا نقص لوله ی عصبی در کودکان است.

فولات ها و بیماری های قلبی عروقی

سطح پایین فولات خون با سطح بالاتر هموسیستئین همراه است. مقادیر بالای هموسیستئین در بدن با بروز بیماری قلبی عروقی مرتبط است. استفاده از مکمل اسید فولیک ممکن است همیشه سطح هموسیستئین در بدن را پایین نیاورد. اما هنوز هم به نظر می رسد محافظ قلب باشد (احتمالاً به دلیل کاهش آسیب اکسیداتیو).

هموسیستئین بالای خون با NTD ، شکاف کام ، نقایص قلبی مادرزادی ، آترواسکلروز ، سندرم داون ، آلزایمر ، افسردگی ، سرطان پستان و دیابت همراه است. اما چرا؟ خوب ، مقادیر بالای هموسیستئین در بدن می تواند عملکرد چندین ترکیب مهم را کاهش دهد. وقتی این ترکیبات به درستی کار نکنند ، سطح بالاتری از استرس اکسیداتیو ، التهاب و اختلال در عملکرد رگ های خونی ایجاد میشود.

فولات و افسردگی

مقادیر بالای هموسیستئین در بدن با افسردگی مرتبط است. مطالعات نشان داده است، میزان افسردگی در افرادیکه کمبود فولات دارند، بیشتر است.

این احتمالاً مربوط به دخالت فولات ها در متابولیسم و ​​سنتز انتقال دهنده های عصبی مختلفی است که خلق و خو را تنظیم می کنند (مثلا دوپامین و سروتونین).

فولات و سرطان

فولات ممکن است از سرطان (بخصوص سرطان روده بزرگ) جلوگیری کند.

فولاتها در واکنش متیلاسیون ضروری هستند. به نظر می رسد متیلاسیون DNA در پیشگیری از سرطان بسیار مهم باشد.

MTHFR (متیلن تترا-هیدرو فولات-ردوکتاز)

MTHFR آنزیمی است که برای متابولیسم هموسیستئین لازم است. MTHFR نرمال برای تعادل سطح فولات و هموسیستئین خون لازم است.

با این حال ، برخی از افراد دارای نوعی ژنتیکی MTHFR هستند که فعالیت آن را تغییر می دهد و موجب تجمع کم فولات و بیشتر هموسیستئین در بدن میشود. افرادیکه این نوع آنزیم را دارند، به احتمال زیاد نیاز به مصرف فولات بیشتری دارند.

در مادرانی که این نوع آنزیم را دارند، ممکن است سطح بسیار بالایی هموسیستئین در بدن ایجاد شود. این می تواند یک عامل خطر برای به دنیا آوردن فرزند مبتلا به سندرم داون باشد. در عین حال ، مشخص نیست که مکمل اسیدفولیک می تواند این مسئله را جبران کند یا خیر. در حالی که محققان زمانی معتقد بودند که افزایش مصرف اسید فولیک در ایالات متحده باعث کاهش بروز سندرم داون شده است ، به نظر نمی رسد چنین اتفاقی افتاده باشد.

فولیک اسید برای چیست؟ چقدر باید مصرف کنیم؟

داده ها قطعی نیستند ، اما به نظر می رسد تغییرات ژنتیکی مختلفی به همراه تعامل ژن / محیط نقش دارند. به عبارت دیگر ، در این مرحله ما نمی توانیم نتیجه گیری قطعی بگیریم.

با این حال ، بسیاری از متخصصان پیشنهاد می کنند که افرادی که دچار نقص ژنتیکی MTHFR هستند ، مکمل های حاوی دوز بالاتر اسید فولیک را دریافت کنند.

منابع فولاتها

اگر کسی رژیم غذایی کافی و متنوعی داشته باشد ، احتمالا می تواند به اندازه کافی فولات دریافت کند. با این وجود ، فولات ها ناپایدار بوده و هنگام پردازش مواد غذایی ممکن است کاهش یابند. فولات موجود در غذاهای حیوانی به دلیل خوراک دام ، جغرافیا و فصل متفاوت است. برخی گزارش ها حاکی از آن است که 30-90٪ فولات ها را می توان از مسیر مزرعه تا سفره از دست داد.

روشهای ارزیابی فولات موجود در مواد غذایی متناقض است و قابلیت دسترسی به آن بین 70-40٪ متفاوت است. غذاهای سرشار از فولات شامل لوبیا ، نخود فرنگی ، سبزیجات دارای برگ سبز ، مارچوبه ، گوشت ، کلم بروکلی ، جوانه بروکسل ، بادام زمینی ، آب گوجه فرنگی ، موز ، پاپایا و مرکبات است.

میکروبیای روده بزرگ انسان می تواند فولات تولید کند که از طریق دیواره روده بزرگ وارد بدن می شود. غنی سازی مواد غذایی با اسید فولیک در سال 1996 در ایالات متحده مجاز شد و در سال 1998 اجرا شد و 140 میکروگرم برای هر 100 گرم مواد غذایی فراهم کرد.

برخی گمان می کنند که اینکار (به دلیل ارتباط بین اسیدفولیک و سرطانها و سایر پیامدهای بهداشتی) عاقلانه نیست. اما این روزها ، برای اطمینان از سلامتی بدن، باید از 100٪ غذاهای کامل و غیر فرآوری شده استفاده شود.

جذب فولات

بیشتر فولاتها در روده کوچک جذب می شوند. پس از ورود فولات به گردش خون ، جذب سلولی در عرض چند دقیقه اتفاق می افتد.

بدن می تواند حدود 20 تا 70 میلی گرم فولات را در کبد ذخیره کند (هنگام روزه گرفتن ، صفرا منبع اصلی فولاتها است). آنها پس از تجریه و پردازش، از طریق ادرار و مدفوع از بدن خارج می شوند.

برخی غذاها حاوی موادی هستند که بر جذب فولات تأثیر می گذارند. به عنوان مثال ، محصولات لبنی حاوی پروتئین های اتصال دهنده فولات (FBP) هستند. حرارت لبنیات، FBP و همچنین برخی از فولات ها را را از بین می برد. شیر تخمیر شده ممکن است حاوی مقادیر بیشتری فولات (در مقایسه با شیر پاستوریزه) باشد. بخش آب پنیر لبنیات حاوی مقدار بیشتری FBP است. بنابراین ، پنیر FBP کمتری دارد زیرا بخش زیادی از آن، در حین پردازش از محصول جدا می شود.

FBP ممكن است به هضم فولات كمك كند و به عنوان يك کمک دهنده ی روده عمل كند ، همچنین مانع از مصرف فولات توسط باكتري ها مي شود. کاتچین ها و پلی فنول ها (موجود در چای ، کاکائو ، شراب و سایر غذاهای گیاهی) می توانند مانع فعالیت فولات شوند. مصرف روزانه چای در چین با خطر بالاتر NTD همراه است.

Equivalent Dietic Folate Equivalent) DFE) شاخصی است که به منظور تفاوت در جذب بین اسید فولیک مصنوعی و فولاتهایی که به طور طبیعی مصرف میشوند ، ساخته شده است.

1 DFE = 1 mcg (میکروگرم) فولات مواد غذایی = 0.6 میکروگرم اسید فولیک بدست آمده از مکمل ها و غذاهای غنی شده. اندازه گیری سطح فولات خون به سادگی نمی تواند وضعیت طولانی مدت فولات را در بدن نشان دهد. با این حال ، اندازه گیری سطح فولات پس از یک شبانه روز می تواند کمبودهای آن را نشان دهد.

علائم ناراحتی قلبی که از حالت بدن میتوان فهمید + انواع مشکل قلبی

مقادیر بالای هموسیستئین خون همچنین می تواند نشانه اولیه کمبود فولات را مشخص کند. اگر ذخایر کبدی فولات تکمیل باشد و فولات اضافی وارد نشود ، علائم کمبود در عرض 3-6 ماه بروز می کند. اولین علائم کمبود شامل کم خونی مگالوبلاستیک ، افسردگی ، بی خوابی ، اختلال عملکرد شناختی ، زوال عقل و تغییرات خلقی است.

افرادی که سوء مصرف الکل دارند، بیشتر در معرض خطر کمبود فولات هستند.

خلاصه و توصیه ها

با پردازش مدرن مواد غذایی ، تلاش می شود تا نیازهای فولات بدن به تنهائی از طریق غذا برآورده شود. اکثر بزرگسالان باید حدود 400 میکروگرم در روز DFE (یا 240 میکروگرم در روز اسید فولیک) مصرف کنند. برای اطمینان از مصرف کافی فولات، میتوانید از مکملهای آن استفاده کنید تا نیازهای بدن تامین شود. اگر می خواهید نیازهای خود را از طریق غذا برآورده کنید ، از غذاهای حاوی فولات گفته شده در بالا استفاده کنید.

جمعیت های زیر به احتمال زیاد نیاز به مصرف بیشتر فولات و یا مکمل های اسید فولیک دارند:

• هر کس مبتلا به بیماریهای سوء جذب (بیماری التهابی روده ، بیماری سلیاک و غیره) باشد.
• کسانی که اختلال ژنتیکی MTHFR دارند (با پزشک خود صحبت کنید).
• زنانی که قصد بارداری دارند (حداقل 600 میلی گرم اسید فولیک در روز لازم است).
• زنان شیرده (روزانه 600 میکروگرم مصرف کنند. برای تامین این میزان، از یک مکمل استفاده کنید.)
• هرکسی که دارای سطح بالای هموسیستئین خون است. برای کنترل هموسیستئین ، حداقل 400 میکروگرم اسید فولیک در روز مصرف کنید. برای تحقق این اهداف از یک مکمل استفاده کنید. همچنین به میزان کافی ویتامین B12 و ویتامین B6 نیز مصرف کنید. برای دادن آزمایش خون با پزشک مشورت کنید.

تا زمانیکه به اندازه ی کافی از غذاهای غنی شده به همراه مکمل های اسید فولیک بخورید، نباید نگران مسمومیت باشید. از مصرف بیش از 1000 میکروگرم مکمل اسید فولیک در روز (یا اسید فولیک دریافتی از غذاهای غنی شده) خودداری کنید.

نکات دیگر

• متوترکسات دارویی ست که برای درمان آرتریت روماتوئید ، پسوریازیس و برخی سرطانها استفاده می شود. این دارو، دشمن فولات است.
• از آنجا که فولاتها DNA و RNA را تحت تأثیر قرار می دهند ، می توانند بر پیشرفت بیماری تأثیر بگذارند. این هم می تواند مثبت و هم منفی باشد.
• داروی سولفاسالازین(نوعی داروی ضدالتهابی) در جذب فولاتها اختلال ایجاد می کند.
• NSAID ها (داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی ، به عنوان مثال ، ایبوپروفن ، آسپرین) می توانند فعالیت فولات ها را تغییر دهند.
• برخی داروهای ضد تشنج می توانند باعث کاهش جذب فولات ها در بدن شوند.
• فولاتها در دسترسی زیستی اکسید نیتریک نقش دارند.
• استعمال دخانیات می تواند فولات را غیرفعال کند.
• انواع خاصی از پروبیوتیک ها می توانند فولات تولید کنند.
• مردمان شمال چین، تمایل کمی به مصرف سبزیجات سرشار از فولات دارند. مصرف مکمل اسید فولیک در این منطقه، فواید قابل توجهی را نشان داده است.
• مقادیر کم ویتامین B12 مادر با خطر بیشتر NTD (نقص لوله ی عصبی) همراه است.
• بتایین ممکن است به کاهش سطح هموسیستئین خون کمک کند.