تورم غدد لنفاوی گردن می‌تواند بسیار دردناک باشد، اما به نوعی واکنش طبیعی بدن به بیماری ها و عفونت ها است. در حقیقت غدد یا گره های لنفاوی توده های بافتی به اندازه لوبیا هستند که از گلبول های سفید تشکیل شده اند. بدن انسان شامل صدها غدد لنفاوی است که در نواحی مختلف قرار دارند.
غدد لنفاوی بخش عمده ای از سیستم ایمنی بدن انسان را تشکیل می دهند که وظیفه اصلی آن ها کمک به مبارزه با عفونت ها و به دام انداختن ویروس ها و باکتری ها با فیلتر کردن مایع لنفاوی است. آن ها این کار را با کمک سلول های ایمنی که از آن ها تشکیل شده اند، انجام می دهند.
اندازه متوسط یک غدد لنفاوی طبیعی معمولا کم تر از 1.26 سانتی متر است. به عبارت ساده تر، به اندازه یک نخود یا لوبیا پخته است. (منبع)
علائم غدد لنفاوی متورم
سیستم لنفاوی شبکه پیچیده ای از اندام ها، عروق و غدد لنفاوی است که در سراسر بدن انسان پخش شده اند. یکی از اولین علائم قابل توجه تورم غدد لنفاوی می تواند خودِ تورم باشد. غدد لنفاوی معمولا در گردن، زیر بغل و ناحیه کشاله ران متورم می شوند. و اگر غدد لنفاوی طرف دیگر طبیعی به نظر برسد، تورم بهتر قابل مشاهده خواهد بود.
حتما بلد باشید: کاربرد غدد لنفاوی و جای آنها در بدن انسان
یکی دیگر از علائم قابل توجه، حساسیت و درد خفیف در غدد لنفاوی است. لنفادنوپاتی یا تورم در غدد لنفاوی خود نشانه یک بیماری یا عفونت در بدن انسان است. غدد لنفاوی واقع در نواحی مختلف بدن انسان از نظر قوام و اندازه متفاوت هستند، بنابراین دلیل التهاب یا تورم آنها هم متفاوت است. بسته به عفونت، بدن انسان با علائم دیگری که نشان دهنده تورم غدد لنفاوی هستند، مواجه می شود:
- آبریزش بینی
- گلو درد
- تب
- تعریق شبانه
در برخی از موارد، غدد لنفاوی در یک ناحیه خاص از بدن انسان متورم می شوند، در حالی که در سایر موارد می تواند باعث تورم در سراسر بدن شود. هنگامی که این اتفاق می افتد، معمولا نشانه وجود عفونت های جدی مثل مونونوکلئوز یا HIV است. سایر عفونت هایی که ممکن است باعث تورم غدد لنفاوی در کل بدن شوند، اختلالات سیستم ایمنی مثل آرتریت روماتوئید یا لوپوس هستند.
در شرایط حاد، گره های سفت، بی حرکت و به سرعت در حال رشد نشانگر سرطان هایی مثل لنفوم هستند. یکی از رایج ترین نقاط بدن انسان که تورم غدد لنفاوی در آن می تواند نشانه لنفوم باشد، گردن است. از سایر نواحی بدن که در آن ممکن است لنفوم رخ دهد، می توان ناحیه کشاله ران و زیر بغل را نام برد. در هر صورت، اگر تورم غدد لنفاوی بیشتر از حد معمول ادامه دار شود، مراجعه به پزشک الزامی است.
علت تورم غدد لنفاوی چیست؟
سیستم لنفاوی انسان به عنوان سیستم فاضلاب بدن عمل می کند. سطح مایع را در بافت های بدن تنظیم می کند و هر مایعی که از رگ های خونی نشت می کند را از بین می برد. وظیفه اصلی غدد لنفاوی نظارت بر جریان لنفاوی موجود در آن ها است. این غدد همچنین سلول ها و آنتی‌بادی هایی تولید می کنند که مسئول محافظت از بدن انسان در برابر بیماری های مختلف هستند.
بلد باشید: این 9 غذا سیستم ایمنی تان را تا حداکثر تقویت می کنند
بزرگ شدن غدد لنفاوی نشان دهنده این است که بدن انسان در حال مبارزه با عفونت است. برخی از نواحی رایج که در آن غدد لنفاوی متورم ظاهر می شوند، گردن، ناحیه پشت گوش ها و چانه هستند. معمولا بعد از چند روز که بدن توانش برای مقابله با عفونت را به دست بیاورد، تورم کاهش می یابد.
اگر درد ادامه داشت و غدد لنفاوی به اندازه طبیعی شان برنگشتند، مراجعه به پزشک واجب است. دلایل مختلفی برای تورم غدد لنفاوی وجود دارد. برخی از شایع ترین بیماری ها یا عفونت هایی که باعث تورم در غدد لنفاوی می شوند، این ها هستند:
- عفونت های گوش
- ورم لوزه
- زخم های دهان
- مونونوکلئوز
- آنفولانزا یا سرماخوردگی
- دندان نهفته یا آبسه کرده
- تورم یا التهاب لثه
- عفونت های پوستی یا زخم مثل سلولیت
- سرخک
- گلو درد استرپتوکوکی
سایر عفونت های غیر معمولی که باعث تورم غدد لنفاوی می شوند عبارتند از: سل، توکسوپلاسموز (عفونت انگلی که در اثر تماس با ترشحات مدفوع گربه آلوده یا خوردن گوشت نیم پز ایجاد می شود) و تب خراش گربه (عفونت باکتریایی ناشی از خراش یا گاز گرفتن گربه).
بیماری های مقاربتی مثل سیفلیس در کنار برخی از اختلالات سیستم ایمنی یا خود ایمنی مثل آرتریت روماتوئید یاRA ، ویروس نقص ایمنی انسانی یا HIV و لوپوس، عامل تورم غدد لنفاوی هستند.
تورم در غدد لنفاوری گاهی نشان دهنده سرطان هایی مثل لنفوم، بیماری هوچکین، لنفوم غیر هاجکین و لوسمی است.
غدد لنفاوی متورم در گردن
اگر فردی به عفونت ویروسی گلو یا سرماخوردگی مبتلا باشد، اندازه غدد لنفاوی گردن او ممکن است دو برابر شود که منجر به تورم غدد لنفاوی (که به آن آدنوپاتی یا لنفادنوپاتی هم می گویند) می شود. این وضعیت باعث می شود که غدد لنفاوی بسیار بزرگ تر از غدد لنفاوی عادی باشند.
این غدد لنفاوی متورم حساس، نرم و دردناک هستند. اما در کمال تعجب، تورم غدد لنفاوی نشانه خوبی است. آن ها واکنش طبیعی بدن انسان به عفونت یا بیماری هستند. بنابراین وجودشان نشان دهنده عملکرد مناسب سیستم ایمنی بدن است که به نوبه خود به از بین بردن هر گونه عفونت یا ویروس ها و باکتری های ناخواسته کمک می کند.
مکان های دیگری که ممکن است تورم در آن ها رخ دهد
بسته به محل عفونت، غدد لنفاوی متورم هم می توانند در یک یا هر دو طرف زیر بغل ایجاد شوند. به آن ها آدنوپاتی یا لنفادنوپاتی زیر بغل هم گفته می شود. نواحی دیگری که ممکن است تورم در غدد لنفاوی ایجاد شود عبارتند از: قفسه سینه، شکم ، پاها، زیر فک و کشاله ران.
درمان تورم غدد لنفاوی
تورم غدد لنفاوی معمولا توسط یک ویروس ایجاد می شود و نیازی به درمان ندارد. عفونت ویروسی دوره اش را طی می کند و به وقتش غدد لنفاوی متورم به اندازه طبیعی شان برمی‌گردند و کوچک می شوند. برای مواردی که تورم غدد لنفاوی به دلایل دیگری ایجاد می شود، درمان بستگی به علت تورم دارد.
ابتدا پزشک با بحث در مورد علائم و سابقه پزشکی بیمار، تشخیص را انجام می دهد. آزمایشات پزشکی مثل سونوگرافی، اشعه ایکس، سی تی اسکن یا اسکن MRI را هم می توان انجام داد. در صورت وجود علائم دیگر، پزشک ممکن است بیوپسی غدد لنفاوی را توصیه کند. پس از گرفتن نتیجه آزمایش، پزشک می تواند درمان مناسب را تجویز کند.
در صورت وجود عفونت، درمان بستگی به باکتریایی بودن یا نبودن عفونت خواهد داشت. اگر باکتریایی باشد، تورم غدد لنفاوی را می توان با استفاده از آنتی بیوتیک درمان کرد. پزشک برنامه ای ارائه می دهد که زمان و تعداد روز هایی که باید آنتی بیوتیک مصرف شود را مشخص می کند.
همچنین بخوانید: چه غذاها و خوراکی هایی برای سلامت قلب مضر هستند؟
این رژیم دارویی، در صورتی که بیمار از آن پیروی کند، به او کمک می کند که در کوتاه ترین زمان بهبود یابد. اگر تورم غدد لنفاوی ناشی از عفونت HIV باشد که بیشتر در ناحیه کشاله ران ظاهر می شود، از دارو های ضد ویروسی برای درمان استفاده می شود. این درمان شامل دارو های خاصی است که علائم را کاهش می دهد و از انتقال بیشتر HIV جلوگیری می کند.
در صورت وجود تورم در بافت ها، پزشک معمولا داروی ضد التهابی تجویز می کند. برای اختلالات ایمنی، درمان با تحت شرایط خاص انجام می شود. به طور مشابه، برای غدد لنفاوی سرطانی ، درمان ممکن است به صورت جراحی، شیمی درمانی یا پرتو درمانی انجام شود.
چه طور تورم غدد لنفاوی گردن را به طور طبیعی درمان کنیم؟
روش هایی برای درمان تورم غدد لنفاوی گردن به طور طبیعی در خانه وجود دارد که در ادامه به آن ها خواهیم پرداخت.
1-از کمپرس گرم استفاده کنید.
یکی از رایج ترین راه های درمان تورم غدد لنفاوی به طور طبیعی استفاده از کمپرس گرم است. یک کیسه آب گرم بهترین وسیله برای انجام کمپرس گرم در خانه هستند. اگر هیچ کدام از آن ها را ندارید، استفاده از یک دستمال گرم هم کارتان را راه می اندازد. کمپرس گرم باید به آرامی روی ناحیه آسیب دیده گذاشته شود.
2- دارو های بدون نسخه مصرف کنید
روش دیگر برای درمان تورم غدد لنفاوی استفاده از دارو های مسکن بدون نسخه مثل استامینوفن، آسپرین، ناپروکسن یا ایبوپروفن است . با این حال، باید هنگام دادن آسپرین به کودکان یا نوجوانان احتیاط کنید. به کودکانی که دارند بیماری آبله مرغان یا علائم شبه آنفولانزا را پشت سر می گذارند، مصرف آسپرین توصیه نمی شود. اگر چه این دارو ها تورم غدد لنفاوی را درمان نمی کنند، اما به تسکین موقت درد کمک کرده و به بدن زمان کافی برای مبارزه با عفونت ها را می دهند.
3- استراحت کافی داشته باشید
تا حد امکان استراحت کنید. بدن شما 24 ساعته درگیر مبارزه با عفونت یا بیماری است، بنابراین واقعا خسته می شود. اگر به اندازه کافی استراحت کنید، انرژی مصرف شده در مبارزه با عفونت جبران می شود که به نوبه خود به ریکاوری بدن تان کمک خواهد کرد.
4- بدن تان را هیدراته نگه دارید
نوشیدن مایعات فراوان مثل آب و آبمیوه های تازه هم می تواند روند بهبودی را تسریع کند. مایعات به بدن شما انرژی کافی برای مبارزه با عفونت می دهند. بنابراین، در دوره بهبودی، باید مصرف مایعات تان را بیشتر کنید. این یعنی هر روز حدود شش تا هشت لیوان آب یا مایعات بنوشید. هیدراته ماندن به بدن شما کمک می کند تا سریع تر بهبود یابد و تورم غدد لنفاوی مزاحم در گردن تان برطرف شود.
چگونه می‌توان از تورم غدد لنفاوی جلوگیری کرد؟
از آن جایی که تورم غدد لنفاوی نشانه این است که بدن انسان در حال مبارزه با عفونت یا بیماری است، پیشگیری از آن ها به صورت جدی کار درستی نیست. اما از آن جایی که باعث ناراحتی های زیادی می شوند، ساده ترین اقدام پیشگیرانه در برابر آن ها می تواند جلوگیری از ابتلا به ویروس های رایج مثل آنفولانزا یا سرماخوردگی باشد. از جمله اقدامات پیشگیرانه می توان به این موارد اشاره کرد:
- قبل و بعد از خوردن هر چیزی دست‌های تان را کاملا بشویید.
- از لمس بی مورد بینی و چشم خودداری کنید.
- با افرادی که به سرماخوردگی و آنفولانزا مبتلا هستند، فاصله بگیرید.
- از محلول های ضد عفونی‌کننده برای تمیز کردن مکرر سطوح دسترسی معمولی در خانه و محل کار استفاده کنید.
- به اندازه کافی بخوابید.
- غدا های سالم بخورید و به ورزش یا هر فعالیت بدنی دیگری بپردازید.
حفظ سلامت لثه و دندان‌ها هم راه خوبی برای پیشگیری از لنفادنوپاتی است. به علاوه، به کارگیری روش های جلوگیری حین انجام فعالیت های جنسی، زدن واکسن آنفولانزا و سایر واکسن ها برای پیشگیری از بیماری هایی مثل زونا و سل و عفونت های ویروسی هم موثر است.
حیوانات وحشی ناقل بسیاری از بیماری ها هستند، بنابراین اجتناب از آن ها یا احتیاط هنگام تعامل با آن ها در پیشگیری از عفونت ها و بیماری هایی که می توانند منجر به تورم غدد لنفاوی شوند ، واقعا لازم است.
مطلب مشابه: بهترین داروها برای تقویت تمرکز و اختلال حواس
با پزشک مشورت کنید
برای درمان تورم غدد لنفاوی و مشکلات مشابه می توانید با متخصص گوش و حلق و بینی مشورت کنید.
