در این مطلب با کمک چندین مجله معتبر پزشکی، شما را با انکولوژی، انواع انکولوژیست و بهترین نوع آن برای انتخاب جهت ادامه درمان را به شما معرفی می کنیم.
انواع مختلف انکولوژیست ها
انکولوژیست ها پزشکانی هستند که در تشخیص و درمان سرطان تخصص دارند، اما انواع مختلفی دارند:
- انکولوژیست های پزشکی از دارو مانند شیمی درمانی استفاده می کنند
- انکولوژیست های پرتودرمانی سرطان را با رادیوتراپی درمان می کنند
- انکولوژیست های جراحی برای برداشتن تومورها عمل جراحی انجام می دهند
هرچند پزشکان غیر انکولوژی متعددی وجود دارند که نقش مهمی را به عنوان بخشی از گروه درمان سرطان ایفا می کنند.
آموزش انکولوژی
یک انکولوژیست سال های زیادی باید درس بخواند. این دوره با 4 سال درس خواندن در مقطع لیسانس در دانشگاه شروع می شود و با 4 سال تحصیل در دانشکده ی پزشکی ادامه می یابد. بعد از فارغ التحصیلی از دانشکده ی پزشکی، این پزشکان یک دوره ی 3 ساله ی رزیدنتی در طب داخلی (یا طب اطفال) را کامل می کنند و سپس 3 سال به عنوان کارآموز پزشکی در انکولوژی فعالیت می کنند. این دوره ها برای برخی متخصصین انکولوژی بیشتر طول می کشد. بسیاری از انکولوژیست ها تحصیل و تمرین بیشتری دارند و مثلا به دانش افزایی برای مدیریت یک آزمایشگاه تحقیقاتی مشغول می شوند.
چندین نوع ابتدایی
انواع بسیار مختلفی از انکولوژیست ها وجود دارند که اگر تصمیم بگیرید در دفتر تلفن یا در اینترنت به دنبال یک انکولوژیست بگردید، ممکن است گیج شوید. انواع انکولوژیست ها عبارتند از:
1- انکولوژیست های پزشکی
انکولوژیست های پزشکی سرطان را با دارو مانند شیمی درمانی، درمان های هدفمند، ایمونوتراپی معالجه می کنند و درمان های دیگری را که برای کنترل علائم سرطان و عوارض جانبی معالجات لازمند، به کار می گیرند. برای بسیاری از افراد، انکولوژیست پزشکی در دوره ی درمان سرطان به عنوان پزشک اصلیشان فعالیت می کند و مراقبت های دریافتی از طرف سایر پزشکان و متخصصان را هماهنگ می کند. اگر یک سرطان غیر قابل درمان باشد و گزینه های منطقی برای درمان دیگر در دسترس نباشند، انکولوژیست های پزشکی به این افراد کمک می کنند تا درمان های تسکین دهنده یا مراقبت های در منزل یا بیمارستان را پیدا کنند.
حتما بخوانید: 6 تا از جدیدترین راههای افزایش وزن سریع و چاقی بدن بدون بدفرمی
انکولوژیست های پرتودرمانی پزشکانی هستند که سرطان را با رادیوتراپی درمان می کنند. این پزشکان دوران رزیدنتی را در رادیولوژی گذرانده اند و سپس با گذراندن فلوشیپ در انکولوژی پرتودرمانی، در این زمینه متخصص شده اند. آن ها نسبت به نقشه برداری در ناحیه ای روی بدن که با تابش یا پرتودرمانی پروتون درمان خواهد شد و محاسبه ی میزان تابش و تعداد درمان های بهینه برای سرطان شما، مسئول هستند. یک رادیوتراپیست ممکن است عوارض مربوط به رادیوتراپی (مانند خشکی دهان و سوختگی های ناشی از تابش) را درمان کند اما اغلب این انکولوژیست پزشکی شماست که تمام طیف علائم شما را مدیریت می کند.
انکولوژیست های پرتودرمانی روز به روز بیشتر در درمان انواع زیادی از سرطان ها درگیر می شوند. در حالی که رادیوتراپی اغلب برای تمیز کردن سلول هایی که ممکن است در جراحی باقی مانده باشند یا به عنوان یک درمان تسکین دهنده (برای کاهش درد و نه طولانی کردن عمر) استفاده می شود، این پزشکان اکنون از تکنیک های تخصصی مانند رادیوتراپی بدن استریوتاکتیک (SBRT) با هدف درمان هم برای تومورهای ابتدایی و هم برای از بین بردن نواحی سرطان که ممکن است به قسمت های دیگر بدن گسترش یافته باشند (متاستازها)، استفاده می کنند.
2- انکولوژیست های جراحی
انکولوژیست های جراحی پزشکان جراحی هستند که سرطان را با استفاده از اعمال جراحی درمان می کنند. در مورد سرطان ریه، انجام جراحی سرطان ریه برای جراحان قفسه ی سینه متداول است. برخی جراحان ممکن است فقط جراحی های سرطان پستان را انجام دهند. در مورد سرطان پروستات اغلب یک اورولوژیست جراحی را انجام می دهد. در مورد سرطان های سر و گردن، اوتولارینگولوژیست ها (پزشکان ENT) بسیاری از جراحی های را انجام می دهند.
برخی جراحان پلاستیک نیز بر روی افراد مبتلا به سرطان تمرکز کرده اند، مانند آن هایی که در بازسازی پستان متخصص اند یا آن هایی که به بازگرداندن ظاهر بیمار پس از جراحی انواع دیگر سرطان ها کمک می کنند.
حتما بخوانید: 12 مشکل مهم سلامتی که از روی چشم مان می توانیم بفهمیم!
3- انکولوژیست های متخصص زنان
انکولوژیست های متخصص زنان سرطان های تخمدان، رحم و دهانه ی رحم را در مراحل اولیه درمان می کنند. در بسیاری از موارد، آن ها هم عملکرد انکولوژیست های پزشکی و هم انکولوژیست های جراحی را انجام می دهند. یعنی هم عمل جراحی را برای این سرطان ها انجام می دهند و هم برنامه های شیمی درمانی را طراحی می کنند. در مورد سرطان تخمدان، اعمال جراحی بسیار چالش بر انگیزند و ثابت شده است که وقتی جراحی توسط یکی از متخصصین زنان انجام می شود، امکان زنده ماندن بیشتر است.
4- انکولوژیست های کودکان
انکولوژیست های کودکان در درمان سرطان های کودکان، معمولا آن هایی که بین زمان تولد تا 18 سالگی هستند، تخصص دارند. از آن جایی که نرخ زنده ماندن در بسیاری از این سرطان ها رو به رشد است و این کودکان باید تا سالیان طولانی با عوارض بلند مدت درمان سرطان زندگی کنند، بسیاری از انکولوژیست های کودکان به دنبال راهی برای رسیدگی به نجات یافتگان از سرطان و نیازهای دائمی آن ها هستند.
5- هماتولوژیست- انکولوژیست
عبارت “هماتولوژیست– انکولوژیست” ممکن است به عنوان یک جایگزین برای عبارت انکولوژیست تنها، برای اشاره به پزشکانی که یک فلوشیپ در هماتولوژی و انکولوژی دارند، استفاده شود. استفاده از این عبارت امروزه برای مشخص کردن پزشکانی که در درمان سرطان های مرتبط با خون مانند سرطان خون، لنف و تومور بدخیم سلول های مغز استخوان تخصص دارند، بیشتر شده است. سرطان های مرتبط با خون اغلب با شیمی درمانی ها و درمان های هدفمند گسترده درمان می شوند و کمتر با رادیوتراپی یا جراحی، و این باعث شده است این نوع انکولوژیست در درمان بیمار بسیار مهم باشد.
متخصصان انکولوژی
به دلیل پیچیدگی درمان سرطان، تخصص های جدیدتر به منظور رفع نیازهای خاص صورت می گیرند. برخی عبارتند از:
- انکولوژیست های عصب شناس: این پزشکان ممکن است بیماران دارای سرطان های مغز و نخاع را درمان کنند اما این امکان نیز وجود دارد که عوارض جانبی عصبی درمان های سرطان مانند نوروپاتی ناشی از شیمی درمانی را مدیریت کنند.
- کاردیو-انکولوژی: بسیاری از درمان های مورد استفاده برای سرطان از جمله داروهای شیمی درمانی، برخی درمان های هدفمند، مانند رادیوتراپی سمت راست قفسه سینه می توانند بر قلب تاثیر بگذارند. همانطور که طول عمر افراد دارای سرطان زندگی بیشتر می شود، نیاز به رسیدگی به این مسائل به سرعت در حال افزایش است.
سایر پزشکان و متخصصانی که مراقب بیماران سرطانی هستند
علاوه بر انکولوژیست ها، انواع بسیار زیاد دیگری از پزشکان و مراقبین سلامت وجود دارند که ممکن است در درمان شما نقش داشته باشند. این افراد عبارتند از:
1- پاتولوژیست ها
ممکن است فکر کنید پاتولوژیست ها مانند پزشکانی هستند که نمونه برداری را انجام می دهند و لایه های حاوی سلول های سرطانی را در زیر میکروسکوپ می بینند. در حالی که پاتولوژیست ها اغلب این کارهای مهم را انجام می دهند، نقش آن ها در درمان سرطان در چند سال اخیر به طرز چشم گیری گسترش یافته است. با شروع درمان های هدفمند، پاتولوژیست های زیادی نقش فعالی به عنوان بخشی از تیم سلامت یک بیمار سرطانی به دست آوردند. به علاوه برای تشخیص سرطان و نوعش، پاتولوژیست ها تحقیقات انجام شده برای تعیین مقطع عرضی مولکولی سرطان مانند توالی نسل بعدی را تفسیر می کنند.
2- متخصصان مراقبت بیمارستانی
متخصصان مراقبت بیمارستانی پزشکانی هستند که بیشتر از درمان مستقیم سرطان، در بهبود کیفیت زندگی افراد درگیر سرطان تخصص دارند. ذکر این نکته اهمیت دارد که مراقبت تسکین دهنده شبیه مراقبت درمانی نیست. انکولوژیست پزشکی شما ممکن است برای افزایش راحتی شما در طول درمان پیشنهاد کند که یک متخصص مراقبت تسکین دهنده را ملاقات کنید، حتی اگر سرطانتان تا حد زیادی قابل درمان است. به تازگی ثابت شده است که مراقبت تسکین دهنده نه تنها به افراد دارای سرطان پیشرفته کمک می کند بهتر زندگی کنند، بلکه ممکن است امکان زنده ماندن را بالا ببرد.
3- مشاوران ژنتیک
نقش علم ژنتیک در سرطان به خوبی جا افتاده است و با تعیین اینکه آیا یک سرطان ارثی است ممکن است به افراد برای تصمیم گیری راجع به درمانشان کمک کند.
4- متخصصان توانبخشی
امروزه که تعداد زیادی از افراد از سرطان نجات می یابند، بالاخره مفهوم زنده ماندن در حال رسیدگی است. متخصصان توان بخشی مانند آن هایی که در طب فیزیکی و توان بخشی مدرک پزشکی دارند، ممکن است در طول درمان یا بعد از آن برنامه ای با هدف بازگردانی سلامتتان برای شما طراحی کنند. اثرات بلند مدت درمان سرطان می توانند از ناتوانی های جسمی تا درد و استرس، در نجات یافتگان سرطان تغییر کنند و این نوع پزشکی می تواند به هماهنگی درمان ها (مانند فیزیوتراپی، کاردرمانی، مشاوره و درمان های بیشتر برای کمک به داشتن بهترین کیفیت زندگی با سرطان) کمک کند.
انتخاب بهترین انکولوژیست
بسیاری از افرادی که سرطان برایشان تشخیص داده شده است، می خواهند بدانند که چگونه یک انکولوژیست انتخاب کنند. برای این تصمیم گیری عوامل متعددی باید در نظر گرفته شوند. مطالعات نشان می دهند که پزشکانی که مراقب سلامتی تعداد بیشتری از بیماران مبتلا به سرطان های خاص بوده اند، نتایج بهتری دارند و انتخاب شما برای انکولوژیست ممکن است به انتخاب بهترین مرکز درمان سرطان در دسترستان تغییر کند. اگر یک نوع سرطان غیر رایج دارید یا امیدوارید در آزمایش های بالینی نقش داشته باشید، مراکز بزرگتر سرطان ممکن است پیشنهادهای بیشتری برایتان داشته باشند. سایر ملاحظات عبارتند از:
- پوشش بیمه
- محل زندگی
- اولویت های سفر
- مکان آزمایش های بالینی
ارتباط با پزشکانتان
همانطور که اشاره شد با مطالعه ی مطالب بالا، ممکن است پزشکان بسیار متعددی بتوانند در مدیریت سرطان شما کمک کنند. لازم است با این پزشکان صحبت کنید و درباره ی علائم و درمان هایی که توسط هر کدام مدیریت می شوند، اطلاعات کامل به دست آورید. اگر ساعت 2 صبح علائمتان عود کرد با کدام یک باید تماس بگیرید؟ اغلب انکولوژیست پزشکی تان نقش هماهنگ کننده را خواهد داشت اما مهم است پیش از نیاز به کمک، او را به این عنوان تایید کنید.
خبرهای خوش
بسیاری از افراد درگیر سرطان، توسط تعداد زیادی از انواع انولوژیست ها و متخصصان دیگر تحت درمان قرار می گیرند. خوشبختانه، “درمان چند رشته ای” به طور گسترده مورد توجه است و پزشکان برای طراحی یک برنامه ی درمانی جامع برای بیماران به شکل فزاینده ای با هم همکاری دارند تا هر عضو درباره ی نقش های اعضای دیگر آگاه شود. از این طریق پزشکان مراقب سرطان شما، می توانند به جای تنها عمل کردن در درمان، یک تصویر بزرگ را ببینند.