کاربردهای داروی هالوپریدول، عوارض جانبی و روش مصرف

این مطلب نتیجه جدیدترین تحقیقات مجلات پزشکی معتبر دنیا راجب داروی هالوپریدول، فواید، مضرات و نحوه استفاده از آن می باشد که طی چندین روز برای شما جمع آوری شده است.

هالوپریدول چیست؟

هالوپریدول یک داروی تجویزی است که بصورت قرص خوراکی و محلول در دسترس است. این دارو بصورت تزریقی هم موجود است که باید تنها زیر نظر پزشک استفاده شود. هالوپریدول تنها بصورت ژنرال (عمومی) موجود است. داروهای ژنرال معمولا ارزانتر از داروهای تجاری هستند. این دارو برای درمان بیماری های زیر مورد استفاده قرار میگیرد:

• اختلالات سایکوتیک (مانند اسکیزوفرنی، حالات مانیک یا سایکوز ناشی از دارو)
• کنترل نشانگان توره (یک عارضه عصبی است که به وسیله ترکیبی از حرکات و صداهایِ ناخواسته که به آن‌ها تیک (Tic) می‌گویند، توصیف میشود.)
• درمان مشکلات شدید رفتاری در کودکان
• درمان بیش فعالی کودکان

استفاده از این دارو برای کودکان، تنها پس از روان درمانی و ناموفق بودن داروهای دیگر است.

نحوه عملکرد هالوپریدول

• هالوپریدول به دسته ای از داروها بنام antipsychotics (ضد روان پریشی) تعلق دارد. داروهای متعلق به یک دسته عملکرد مشابهی دارند و برای شرایط مشابهی مورد استفاده قرار میگیرند.
• آنتی سایکوتیک ها بر روی دوپامین مغز اثر میگذارند. کاهش دوپامین موجب کمک به درمان سایکوز میشود.
• هالوپریدول به مدیریت اختلالات رفتاری مانند مبارزه، عصبانیت، هیجان بیش ازحد، مشکل در تمرکز و نوسانات خلق و خو کمک میکند.

عوارض جانبی هالوپریدول

عوارض جانبی معمول

اثر بر سیستم عصبی مرکزی، مانند:

• اضطراب و هیجان
• خستگی
• مشکل در خوابیدن

اثرات گوارشی، مانند:

• یبوست یا اسهال
• تهوع و استفراغ

اثرات هورمونی مانند:

• کاهش میل جنسی
• تغییرات عادت ماهیانه
• افزایش سطح پرولاکتین

عوارض جانبی جدی

درصورت داشتن عوارض جانبی جدی سریعا به پزشک مراجعه کنید. درصورت مشاهده ی عوارض مرگبار سریعا به اورژانس بروید. عوارض جانبی جدی و علایم آنها عبارتنداز:

• درد سینه و التهاب، در زنان تولید غیرمعمول شیر از پستان
• مشکل در ادرار کردن یا از دست دادن ناگهانی کنترل مثانه
• پوست داغ و خشک، گرگرفتگی و کاهش تعریق
• تشنج
• بثورات پوستی
• سفتی، اسپاسم یا لرزش
• عدم تعادل در حرکات سر، گردن یا زبان
• حرکات غیرقابل کنترل زبان، لب ها یا پف کردن چانه ها
• حرکات غیرارادی مستمر در پاها
• مشکل در تنفس
• مشکل در صحبت یا بلع
• کاهش فشارخون
• ضربان قلب نامنظم
• زرد شدن پوست یا سفیدی چشم ها
• عفونت ریه

تداخل با داروهای دیگر

قرص هالوپریدول ممکن است با داروها، ویتامینها و گیاهان دیگر تداخل داشته باشد. تداخل زمانی اتفاق می افتد که نحوه ی عملکرد دارو تغییر میکند که میتواند مضر باشد یا از عملکرد مناسب دارو جلوگیری کند. داروهایی که ممکن است هالوپریدول با آنها تداخل داشته باشد عبارتنداز:

• داروی اختلال دوقطبی: ممکن است مصرف همزمان لیتیوم و برخی داروهای ضدسایکوز مانند هالوپریدول موجب بروز سندروم انسفالوپاتیک شود. این بیماری میتواند موجب آسیب مغزی شود. علایم آن عبارتنداز: ضعف، تب و لرز، گیجی، اسپاسم عضلات و نتایج آزمایش خون غیرطبیعی گردد.
• داروهای ضربان قلب نامنظم: هالوپریدول را با این داروها مصرف نکنید. ترکیب این دو دارو موجب افزایش اثر بر قلب میشود. این میتواند موجب ضربان قلب نامنظم بنام تورسادس دی پوینت شود که ممکن است کشنده باشد.
• داروهای منعقد کننده خون: مصرف هالوپریدول بهمراه وارفارین موجب کاهش اثر وارفارین میشود.
• داروهای بیماری پارکینسون: مصرف این داروها بهمراه هالوپریدول موجب کاهش عملکرد داروهای پارکینسون میشود. اگر این داروها باهم مصرف شوند، باید ابتدا هالوپریدول کنار گذاشته شود تا از عوارض جانبی عضلانی جلوگیری شود.
• داروهای ضدتشنج: هالوپریدون خطر تشنج را افزایش میدهد. درصورت مصرف داروهای ضدتشنج، پزشک باید هنگام تجویز این دارو احتیاط کند.
• آنتی بیوتیک: مصرف ریفامپین با هالوپریدول موجب کاهش مقدار هالوپریدول در بدن میشود. درصورت شروع مصرف ریفامپین باید دوز هالوپریدول تغییر کند یا مصرف آن متوقف شود.
• داروهای فشارخون پایین: مصرف اپی نفرین بهمراه هالوپریدول موجب توقف عملکرد اپی نفرین و ایجاد وضعیتی بنام بازگشت اپی نفرین میشود. علایم این بیماری شامل کاهش شدید فشارخون، ضربان قلب سریع و حمله ی قلبی است.

هشدارهایی در مورد هالوپریدول

هشدار آلرژی

هالوپریدول موجب ایجاد واکنشهای آلرژیک سخت میشود. علایم آن عبارتنداز:

• مشکل در تنفس
• تورم در گلو یا زبان
• کهیر

درصورت دیده شدن این علایم سریعا به پزشک یا اورژانس مراجعه کنید.

هشدار در مورد تداخل با الکل

در طول مصرف هالوپریدول از مصرف الکل اجتناب کنید. نوشیدن الکل در طول مصرف هالوپریدول میتواند موجب افزایش عوارض جانبی دارو و الکل شود. همچنین مصرف این دو با هم موجب کاهش فشارخون میشود.

حتما بخوانید: اسکیزوفرنی چیست؟ بهترین و جدیدترین روشهای درمان آن

هشدار برای افرادی که بیماری های خاص دارند

• افراد مبتلا به زوال عقل: مصرف هالوپریدول در افراد 65 ساله و بالاتر که مبتلا زوال عقل هستند، خطر مرگ را در آنها افزایش میدهد.
• افرادیکه بیماری های مرتبط با مغز و اعصاب دارند: هالوپریدول موجب افت موقت فشارخون یا درد قفسه ی سینه میشود.
• افراد تشنجی: احتمالا پزشک مصرف هالوپریدون را در افرادیکه سابقه ی تشنج دارند یا داروهای ضدتشنج مصرف میکنند متوقف میکنند یا دوز آن را پایین می آورد. مصرف هالوپریدون احتمال تشنج را افزایش میدهد.
• افراد مبتلا به پارکینسون: هالوپریدول برروی موادشیمیایی در مغز بنام دوپامین اثر میکند. این موجب بدتر شدن بیماری پارکینسون میشود.
• افراد با گلبولهای سفید کم خون: هالوپریدول موجب کاهش تعداد گلبولهای سفیدخون میشود. پزشک معمولا باید تعداد گلبولهای سفیدخون را چک کند. درصورت پایین آمدن زیاد تعداد گلبولهای سفید، احتمالا باید مصرف هالوپریدول متوقف شود.
• افراد مبتلا به مانیا: اگر هالوپریدول برای کنترل دوره ی اختلال مانیا (شیدایی) استفاده شود، ممکن است دوره ی افسردگی بیشتر شود.

هشدار برای گروههای دیگر

• زنان باردار: مطالعات کنترل شده ای درمورد اثر هالوپریدول در زنان باردار وجود ندارد. گزارشاتی مبنی بر نقص تولد وجود دارد اما مشخص نیست که آیا به هالوپریدول مربوط است یا خیر. تنها درصورتی میتوان از هالوپریدول در دوران بارداری استفاده کرد که مزایای بالقوه ی آن برای جنین از مضراتش بیشتر باشد. درصورت باردار شدن حین مصرف این دارو به پزشک مراجعه کنید.
• زنان شیرده: هنگام شیردهی از مصرف هالوپریدول اجتناب کنید. این دارو از شیر عبور میکند و ممکن است به کودک آسیب برساند.
• سالمندان: اثر هالوپریدول در افراد 65 ساله و بالاتر بیشتر خواهد بود. سالمندان بیشتر در خطر اثرجانبی دیسکینزی تاردیو هستند. این بیماری موجب اختلالات حرکتی دهان و پاها میشود. زنانی که در دوره ی طولانی این دارو را مصرف میکنند بیشتر در معرض خطر قرار دارند.
• کودکان: مصرف هالوپریدول در کودکان کمتر از 3 سال تایید نشده است.

نحوه مصرف هالوپریدول

دوز مصرفی هالوپریدول برای هر فردی متفاوت است و به شرایط زیر بستگی دارد:

• سن فرد
• بیماری تحت درمان
• شدت بیماری فرد
• دیگر بیماری هایی که فرد به آنها مبتلا است
• نحوه ی واکنش فرد به اولین دوز دارو

فرم ها و شدت های هالوپریدول

• عمومی: هالوپریدول
• فرم: قرص خوراکی
• شدت: 0.5 mg, 1 mg, 2 mg, 5 mg, 10 mg و 20 mg

دوز مورد نیاز برای اختلال سایکوتیک و رفتاری

دوز بزرگسالان (سن 18-64 سال)

• دوزمعمول: 0.5 تا 5 میلی گرم، 2 تا 3 بار در روز
• دوز حداکثر: 100 میلی گرم در روز
• وقتی بدن به پاسخ مطلوب رسید، مقدار دارو باید بتدریج کاهش یابد تا به کمترین دوز ممکن برسد.

دوز کودکان (سن 3-12 سال و وزن بین 15-40 کیلوگرم)

• دوز مورد نیاز به وزن و بیماری کودک بستگی دارد.
• دوز معمول: 0.05 تا 0.15 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز
• وقتی بدن به پاسخ مطلوب رسید، مقدار دارو باید بتدریج کاهش یابد تا به کمترین دوز ممکن برسد. موثربودن دوز بالای 6 میلی گرم تایید نشده است.

دوزکودکان (سن 0-2 ساله)

• دوز ایمن و موثری برای کودکان زیر 3 سال مشخص نشده است.

دوز بزرگسالان (65 ساله و بیشتر)

• دوز توصیه شده: 0.2 تا 2 میلی گرم 2 تا 3 بار در روز
• وقتی بدن به پاسخ مطلوب رسید، مقدار دارو باید بتدریج کاهش یابد تا به کمترین دوز ممکن برسد. موثربودن دوز بالای 6 میلی گرم تایید نشده است.

حتما بخوانید: 6 تا از رایج ترین اختلالات اضطراب/استرس در ایران که باید بشناسید!

نکاتی در مورد مصرف هالوپریدول

قرص خوراکی هالوپریدول برای درمان طولانی مدت استفاده میشود. درصورتیکه بصورت تجویز شده مصرف نشود خطرات جدی بدنبال خواهد داشت.

در صورت قطع ناگهانی مصرف دارو یا فراموش کردن یک دوز: درصورت قطع مصرف هالوپریدول، فراموش کردن یک دوز یا عدم مصرف آن طبق برنامه ی زمانی مشخص، ممکن است علایم بیشتری مرتبط با بیماری تجربه کنید.

درصورت مصرف بیش ازحد دارو: میزان زیادی از این دارو در بدن میماند. علایم اوردوز دارو عبارتنداز:

• ضعف یا سفتی عضلات
• لرزش
• کاهش فشارخون
• مشکل در خوابیدن
• ضربان قلب نامنظم
• تنگی نفس و کاهش هشیاری

درصورت مصرف بیش از حد دارو به پزشک مراجعه کنید و اگر علایم شدید بود به اورژانس بروید.

درصورت فراموش کردن مصرف یک دوز دارو: به محض یادآوری دوز فراموش شده را مصرف کنید؛ اما درصورتیکه زمان مصرف دوز بعدی باشد، نوبت فراموش شده را مصرف نکنید. هیچگاه دو نوبت دارو را با هم مصرف نکنید. این میتواند عوارض جانبی خطرناکی داشته باشد.

چه موقع میتوان گفت دارو عملکرد خوبی دارد: زمانیکه علایم بیماری کاهش پیدا کند.

ملاحظات ویژه مصرف

اگر پزشک قرص خوراکی هالوپریدول را تجویز کرد، این ملاحظات را درنظر بگیرید.

عمومی

• میتوانید برای جلوگیری از ناراحتی معده هالوپریدول را همراه یا بدون غذا مصرف کنید.
• قرص ها را میتوان نصف یا خرد کرد.

در مسافرت

• همیشه دارو را همراه خود داشته باشید. هنگام پرواز آن را نزد خود نگه دارید.
• درمورد اشعه ی x فرودگاهها نگران نباشید. آنها نیمتوانند به دارو صدمه بزنند.
• ممکن است نیاز باشد دارو را به کارکنان فرودگاه نشان دهید. پس از خارج کردن دارو از جعبه ی اصلی اش خودداری کنید.
• هیچگاه دارو را در داشبرد ماشین نگذارید. هالوپریدول نباید در محلهای خیلی سرد یا گرم قرار گیرد.

نظارتهای بالینی

شما و پزشکتان باید برروی برخی مسائل خاص نظارت کنید. این مسایل عبارتنداز:

• آزمایش خون
• معاینه ی چشم
• آزمایش ادرار

حساسیت به نور خورشید

هالوپریدول موجب افزایش حساسیت به نور خورشید میشود. از قرار گرفتن در معرض نور خورشید خودداری کنید. هنگام بیرون رفتن از خانه، از لباسهای آستین دار و کرم ضدآفتاب استفاده کنید.

داروهای دیگری هم برای درمان این بیماری سایکوز وجود دارد. برای هر فردی داروی خاصی مورد نیاز است. درمورد نوع دارو با پزشک مشورت کنید. باز هم هرگونه سوال، نظر یا تجربه ای راجب داروی هالوپریدول دارید در بخش نظرات با ما و متخصصان مان مطرح کنید.