اسپیرونولاکتون یک دیورتیک یا قرص ادرارآور است که از جذب بیش از حد نمک در بدن و کاهش بیش از حد پتاسیم جلوگیری می کند. (منبع) در حقیقت اسپیرونولاکتون برای درمان نارسایی قلبی، فشار خون بالا یا هیپوکالمی (پایین بودن سطح پتاسیم در خون) استفاده می شود.
این قرص همچنین احتباس مایعات (اِدِم) در افراد مبتلا به نارسایی احتقانی قلب، سیروز کبدی یا اختلال کلیوی به نام سندرم نفروتیک را درمان می کند.
اسپیرونولاکتون برای تشخیص یا درمان بیماری هایی استفاده می شود که در آن آلدوسترون بیش از حد در بدن وجود دارد. آلدوسترون هورمونی است که توسط غدد فوق کلیوی تولید می شود تا به تنظیم تعادل نمک و آب در بدن کمک کند.
هشدار مصرف
در صورت داشتن مشکلات کلیوی، بالا بودن پتاسیم در خون، بیماری آدیسون، ناتوانی در ادرار یا مصرف اپلرنون، اسپیرونولاکتون باید با احتیاط مصرف شود.
اسپیرونولاکتون باعث ایجاد تومور در حیوانات شده است، اما مشخص نیست که آیا ممکن است برای انسان ها هم رخ دهد یا خیر. از این دارو برای بیماری هایی که توسط پزشک تان تشخیص داده نشده است، استفاده نکنید.
حتما بخوانید: چه غذاها و خوراکی هایی برای کبد مضر هستند؟
توصیه های قبل از مصرف این دارو
اگر به اسپیرونولاکتون حساسیت دارید یا دچار مشکلات زیر هستید، نباید از این دارو استفاده کنید:
- بیماری آدیسون (اختلال غده فوق کلیوی)
- سطوح بالای پتاسیم در خون شما ( هیپرکالمی)
- ناتوانی در ادرار
- و همین طور مصرف اپلرنون
اگر مشکلات زیر را دارید، بهتر است با یک پزشک در مورد بی خطر بودن مصرف اسپیرونولاکتون مشورت کنید:
- عدم تعادل الکترولیت (مثل پایین بودن کلسیم، منیزیم یا سدیم در خون)
- بیماری کلیوی
- بیماری کبدی
- بیماری قلبی
اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید به پزشک تان اطلاع دهید. ابتلا به نارسایی احتقانی قلب، سیروز یا فشار خون بالای کنترل نشده در دوران بارداری ممکن است منجر به مشکلات پزشکی در مادر یا جنین شود. در صورت بارداری، پزشک باید تصمیم بگیرد که آیا اسپیرونولاکتون مصرف کنید یا خیر.
ممکن است مصرف اسپیرونولاکتون در دوران شیردهی خطرناک باشد. در مورد خطرات احتمالی با پزشک تان مشورت کنید.
اسپیرونولاکتون را چطور باید مصرف کرد؟
اسپیرونولاکتون را دقیقا طبق دستور پزشک مصرف کنید. تمام دستورالعمل های روی برچسب دارو و برگه های دستورالعمل را بخوانید. پزشک ممکن است گه گاه دوز مصرفی شما را تغییر دهد.
حتی اگر فرد دیگری علائمی مشابه شما داشت، این دارو را به او ندهید.
بهتر است اسپیرونولاکتون را با یا بدون غذا مصرف کنید، اما هر بار آن را راس ساعت مشخصی بخورید.
این دارو می تواند بر نتایج برخی از آزمایشات پزشکی تأثیر بگذارد. به هر پزشکی که شما را درمان می کند، بگویید که از اسپیرونولاکتون استفاده می کنید.
حتما بخوانید: چه غذاها و خوراکی هایی برای سلامت قلب مضر هستند؟
اگر قصد جراحی دارید، به جراح تان بگویید که در حال حاضر از این دارو استفاده می کنید. شاید لازم شود برای مدت کوتاهی مصرف این دارو را متوقف کنید.
اگر برای فشار خون بالا تحت درمان هستید، حتی اگر حس می کنید حال تان بهتر شده است هم به استفاده از این دارو ادامه دهید. فشار خون بالا اغلب بدون علامت است و ممکن است لازم باشد تا آخر عمر از دارو های فشار خون استفاده کنید.
این داور را در دمای اتاق و به دور از گرما، نور و رطوبت نگهداری کنید.
دوز مصرف
دوز معمول بزرگسالان مبتلا به اِدِم:
- 25 تا 200 میلی گرم خوراکی در روز به صورت تک دوز یا دوز های تقسیم شده
مدت درمان: هنگامی که این دارو فقط به عنوان ادرارآور تجویز می شود، دوز اولیه را حداقل به مدت 5 روز ادامه دهید، پس از آن ممکن است دوز اولیه به دوز نگهدارنده مناسب تغییر داده شود. به علاوه ممکن است اگر بعد از 5 روز مشکل حل نشد، یک داروی مُدِر دیگر که تمرکزش روی لوله کوچک کلیوی است، تجویز شود. در صورت اضافه شدن یک داروی ثانویه، دوز این دارو باید بدون تغییر باقی بماند.
موارد مصرف:
- درمان مشکلات مربوط به ادم در بیماران مبتلا به نارسایی احتقانی قلب که فقط تا حدی به سایر روش های درمانی پاسخ می دهند یا با آن ها ناسازگارند یا درمان افرادی که به خاطر نامناسب بودن سایر درمان ها از دیژیتال مصرف می کنند.
- درمان مشکلات ادمی در بیماران مبتلا به سیروز کبدی مبتلا به ادم یا آسیت.
- درمان مشکلات ادمی در بیماران مبتلا به سندرم نفروتیک هنگام درمان بیماری زمینه ای.
دوز معمول برای فشار خون بالا در بزرگسالان:
دوز اولیه: 50 تا 100 میلی گرم در روز به صورت تک دوز یا دوز های تقسیم شده
مدت درمان: برای گرفتن بهترین نتیجه، مصرف باید حداقل به مدت 2 هفته ادامه یابد. پس از آن، دوز ممکن است با توجه به پاسخ بیمار تغییر کند.
دوز معمول برای نارسایی احتقانی قلب در بزرگسالان:
دوز اولیه: 25 میلی گرم یک بار در روز با فرض این که پتاسیم سرم کم تر یا مساوی 5 میلی اکی والان در لیتر و کراتینین سرم کمتر یا مساوی 2.5 میلی گرم در دسی لیتر باشد.
دوز نگهدارنده:
- در صورت تحمل دوز اولیه توسط بیماران ممکن است به 50 میلی گرم (یک بار در روز) طبق علائم بالینی افزایش یابد.
- در صورت آلرژی بیماری به دوز اولیه، ممکن است مقدار این دارو به 25 میلی‌گرم و یک روز در میان کاهش یابد.
این دارو در واقع برای افزایش شانس زنده ماندن و کاهش نیاز به بستری در بیماران نارسایی حاد قلبی استفاده می شود.
دوز معمول برای هیپرآلدوسترونیسم اولیه در بزرگسالان:
دوز تشخیصی:
- تست طولانی: 400 میلی گرم در روز به مدت 3 تا 4 هفته
- آزمایش کوتاه: 400 میلی گرم خوراکی در روز به مدت 4 روز
- دوز نگهدارنده: 100 تا 400 میلی گرم در روز تا زمان جراحی. ممکن است در درازمدت و با کم ترین دوز در بیمارانی که جراحی برای شان نامناسب تشخیص داده شده است، استفاده شود. در تست طولانی بهبودی هیپوکالمی و فشار خون بالا نشان می دهد که فرد به هایپرآلدوسترونیسم مبتلاست. در تست کوتاه هم افزایش پتاسیم سرم با این دارو و کم کردن آن پس از قطع هم نشانه مبتلا بودن فرد به هیپرآلدوسترونیسم اولیه است .
موارد مصرف:
- تشخیص اولیه هیپرآلدوسترونیسم برای بیمارانی که رژیم غذایی عادی دارند.
- درمان کوتاه مدت قبل از عمل بیماران مبتلا به هایپرآلدوسترونیسم اولیه.
حتما بخوانید: چه غذاها و خوراکی هایی برای فشار خون مضر هستند؟
دوز معمول برای هیپوکالمی در بزرگسالان:
25 تا 100 میلی گرم در روز
موارد مصرف:
- درمان بیماران مبتلا به هیپوکالمی اگر سایر اقدامات درمانی نامناسب یا ناکافی هستند.
- پیشگیری از هیپوکالمی در بیمارانی که دیژیتال مصرف می کنند زیرا سایر اقدامات درمانی ناکافی یا نامناسب هستند.
اگر یک نوبت را فراموش کنم چه اتفاقی می افتد؟
در اسرع وقت دارو را مصرف کنید، اما اگر نزدیک به زمان نوبت بعدی هستید، دوز فراموش شده را نادیده بگیرید. دو دوز را یک مرتبه مصرف نکنید.
اگر بیش از حد از این دارو استفاده کنم، چه اتفاقی می افتد؟
باید به اورژانس مراجعه کنید.
از مصرف چه چیز هایی باید اجتناب کرد؟
از مکمل های پتاسیم یا جایگزین‌های نمک استفاده نکنید، مگر این که پزشک به شما گفته باشد.
از داشتن رژیم غذایی پرنمک خودداری کنید. نمک بیش از حد باعث می شود بدن شما آب را در خودش نگه دارد و می تواند اثربخشی این دارو را کاهش دهد.
تا زمانی که با تاثیرات اسپیرونولاکتون روی بدن تان آشنا شوید، از رانندگی یا فعالیت های خطرناک خودداری کنید. از بلند شدن ناگهانی و خیلی سریع از حالت نشسته یا دراز‌کشیده خودداری کنید، زیرا ممکن است حالت سرگیجه پیدا کنید.
عوارض اسپیرونولاکتون (لاغری، پوست) و روش مصرف
عوارض جانبی اسپیرونولاکتون
در صورت داشتن علائم زیر که نشان دهنده یک واکنش آلرژیک هستند، هرچه سریع‌تر به اورژانس مراجعه کنید:
- کهیر
- مشکل در تنفس
- تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو
اگر مشکلات زیر را دارید فورا با پزشک تان تماس بگیرید:
- احساس سبکی، مثل اینکه ممکن است بیهوش شوید.
- کم شدن یا قطع ادرار
- بالا رفتن سطح پتاسیم؛ تهوع، ضعف ، سوزن سوزن شدن، درد قفسه سینه، ضربان قلب نامنظم، از دست دادن توان حرکتی
- علائم بر هم خوردن تعادل الکترولیت ها مثل افزایش تشنگی یا ادرار، گیجی، استفراغ ، درد عضلانی، نامفهوم بودن تکلم، ضعف شدید، بی حسی، بر هم خوردن هماهنگی حرکتی، احساس آشفتگی
عوارض جانبی شایع اسپیرونولاکتون ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تورم یا حساسیت سینه
حتما بخوانید: پتاسیم چیست؟ چطور به راحتی آن را در بدن تنظیم کنیم؟
لازم به ذکر است که این لیست تمام عوارض جانبی را شامل نمی شود و ممکن است مشکلات دیگری هم رخ دهد. برای مشاوره پزشکی در مورد عوارض جانبی با پزشک تان تماس بگیرید.
