تخمدان بخشی از سیستم تولید مثل زنان است. تخمدان ها در قسمت پایین شکم و در دوسمت رحم قرار دارند. زن ها دو تخمدان دارند که علاوه بر تخمک سازی، هورمون های استروژن و پروژسترون را نیز تولید می کنند. زمانی که هورمون ها وتخمک گذاری به درستی صورت نگیرد کیست ها به وجود می آیند. در این مقاله کیست تخمدان را برای شما معرفی کرده ایم و روش های درمانی آن اعم از درمان های خانگی و درمان دارویی را معرفی کرده ایم.
کیست تخمدان چیست؟
کیست تخمدان (ovarian cyst) در واقع کیسه هایی هستند که معمولا حاوی یک مایع خونی و یا چرکی هستند و در سایزهای مختلف بروز میکنند.کیست ها معمولا کوچک و بدون خطر هستند و در زمان تخمک گذاری به وجود می آید.
انواع
1-کیست فولیکول: درطول سیکل قاعدگی زنان، تخمک در کیسه ای بنام فولیکول رشد میکند. این کیسه درون تخمدان وجود دارد. در بیشتر این موارد، این فولیکول یا کیسه باز میشود و تخمک آزاد میشود. اما اگر فولیکول شکسته و باز نشود، مایع درون فولیکول باعث ایجاد کیست در تخمدان میشود.
2-کیست لوپوس: کیسه های فولیکول معمولا پس از آزاد کردن تخمکها از بین میروند. اما اگر این اتفاق نیفتد مایع درون فولیکول تجمع میابد و کیست ایجاد میشود.
3-کیست درموئید: کیسه مانند هایی که درون تخمدان رشد میکنند و میتوانند حاوی مو، چربی و دیگر بافتها باشند.
4-کیست: cystadenomas این کیستها از بافت خود تخمدان ایجاد میشوند و استعداد بزرگ شدن دارند. آنها میتوانند در سطح خارجی تخمدانها رشد کنند.
5-کیست اندومتریوم: بافتهایی که بصورت طبیعی در رحم رشد میکنند، میتوانند در خارج از رحم رشد کنند و به تخمدانها بچسبند، نتیجه ی آن یک کیست است. به عبارت دیگر این کیست توسط بیماری اندومتریوز ایجاد میشود.
6- تخمدان پلی کیستیک (کیستهای غیرفعال): زمانی که تخمدان حاوی تعداد زیادی کیستهای کوچک است. این موجب بزرگ شدن تخمدان میشود. اگر اینها درمان نشوند، این نوع کیست موجب نازایی میگردد.
علائم
در اغلب موارد، کیستهای تخمدان علایمی از خود نشان نمیدهند. بااینحال وقتی کیست رشد میکند، علایم ظاهر میشوند. علایم عبارتند از:
- نفخ شکم یا تورم
- حرکات روده ای دردناک
- درد لگن قبل یا درطول چرخه قاعدگی
- مقاربت دردناک
- درد پایین کمر یا ران
- حساسیت سینه
- تهوع و استفراغ
علایم شدید کیست تخمدان که نیاز به مراقبتهای پزشکی فوری دارند عبارتند از:
- درد شدید لگن
- تب
- ضعف و سرگیجه
- تنفس سریع
این علایم میتواند نشاندهنده ی پارگی کیست یا پیچ خوردگی تخمدان باشد. هر دو عارضه اگر سریع درمان نشوند، عواقب جدی در پی خواهند داشت.
عوارض
- اکثر کیست ها بدون خطرهستند ومعمولا به راحتی درمان میشوند.
- پیچ خوردگی و یا پیچیدن تخمدان
- ترکیدن کیست همراه با درد وخونریزی شدید
- افزایش عفونت در زنان
- تنبلی تخمدان وناباروری
روش تشخیص توسط پزشک
1-معاینه لگن توسط پزشک و سنجش تورم تخمدان ها
2-سی تی اسکن
3-ام آر آی
4-دستگاه اولتراسوند
5-تست میزان هورمون ها (سنجش هورمونها مانند استروژن یا پروژسترون)
6-آزمایش خون CA-125 برای غربالگری سرطان تخمدان
7-سونوگرافی
درمان
1-درمان دارویی
قرص های زیر موجب درمان کیست تخمدان میشود (باید در داروخانه ها با نسخه تهیه کنید):
- Seasonique
- Seasonale
- Minipill
2-تغییر سبک زندگی
1-کاهش وزن یکی از راه های کنترل کیست های تخمدان بخصوص تخمدان پلی کیستیک است.
2-شکر وتمامی فراورده های آن را از زندگی خود حذف کنید.
3- استرس زیاد باعث آزاد شدن هورمون کورتیزول در خون شده به نوبه خود سطح انسولین و آندروژن را افزایش می‌دهد. این دو هورمون در تشکیل کیست ها نقش مهمی ایفا میکند. بنابراین بهتر است استرس و اضطراب خود را کنترل کنید.
4- برای درمان کیست تخمدان بدون دارو هر کاری لازم است انجام دهید تا حداقل طی شبانه روز ۷ تا ۹ ساعت خواب آن هم در ساعت معینی داشته باشید.
5-پیاده روی وورزش های سبک را جزئی از برنامه روزانه خود کنید.
6- برای درمان کیست تخمدان فست فودها و غذاهای فرآوری شده را از رژیم غذایی حذف یا بسیار کم کنید.
7- دور غذاهای درست شده از آرد، شکر، شربت ذرت، گوشت‌های فرآوری شده، ماکارونی یا انواع پاستا، کنسروها و غذاهای بسته بندی شده را خط بکشید.
8- استفاده از آب‌های سم زدا و دتاکس واتر با ایجاد محیط قلیایی در بدن حتی باعث تقویت باروری میشود.
9-از مصرف سیگار و نوشیدن الکل خودداری کنید.
3-درمان با داروهای گیاهی
1-دمنوش بابونه: 1 فنجان آب جوش را با بیش از 1 قاشق چایخوری گل بابونه خشک شده (یا 1 قاشق غذا خوری گل تازه) بپوشانید، به مدت 10 دقیقه آن را دم کرده و همچنین صاف کنید.
2-دمنوش اسطوخودوس: سه قاشق چایخوری جوانه اسطوخودوس تازه را در محفظه چای قوری ریخته و روی آن یک فنجان آب جوشیده بریزید. قوری را برای دم‌کشیدن، ده دقیقه روی بخار بگذارید و شب‌ها میل کنید.
3-دمنوش رازیانه: یک قاشق چایخوری رازیانه کوبیده را داخل یک قوری بریزید.مقداری آب جوش روی آن بریزید و اجازه دهید که به مدت ۱۵ دقیقه دم بکشد. در صورت تمایل به شیرین‌کردن دمنوش گیاهی رازیانه، می‌توانید از عسل استفاده کنید.
4-دمنوش گل داودی: آب را بجوشانید، سپس گل‌های داوودی خشک را به آن آضافه کنید. گل و آب را به مدت دو دقیقه هم بزنید. اجازه ندهید بیشتر از این روی حرارت بماند. شکر را اضافه کنید و صبر کنید تا به طور کامل حل شود. زمانی که حل شد، شعله را خاموش کنید و ظرف را از روی گاز بردارید.دمنوش شما آماده است.
5- دو روش درمان دیگر در طب سنتی:
4-رژیم غذایی مناسب
1-ماهی قزل آلا: ماهی غنی از اسیدهای چرب امگا 3 است و میتواند موجب بهبود ترشح هورمون ها شود.
2-کلم بروکلی: کلم بروکلی غنی از ترکیباتی است که در سبزیجات یافت می شود و به حذف استروژن مضر بدن کمک می کند.
3-سیب زمینی شیرین: سیب زمینی شیرین غنی از اسیدهای آمینه به نام تریپتوفان و ویتامین ب6 است که به حفظ تعادل بدن و از بین بردن استرس کمک می کند.
4-ماست: مواد مغذی شامل پروتئین، کلسیم، منیزیم، ویتامین ب6 و پتاسیم است که به کاهش استرس، کاهش اشتها و از بین بردن کیست تخمدان کمک می کند.
5-سبزیجات سبز: سبزیجات سبز مفید هستند چرا که آنها به کاهش استرس و از بین بردن استروژن مضر از بدن کمک می کند.
با اپلیکیشن چرب زبان، هر زبانی رو فقط با روزانه 5 دقیقه گوش دادن، توی 80 روز مثل بلبل حرف بزن! بهترین متد روز، همزمان تقویت حافظه، آموزش تصویری با کمترین قیمت ممکن!
