سرخک یا همان سرخکان نوعی عفونت سیستم تنفسی است که توسط ویروس RNA از خانواده پارامیکسوویریده ایجاد میشود. افراد و به خصوص کودکانی که واکسینه نشدند در معرض این بیماری خطرناک هستند. ذرات این ویروس تا 2 ساعت بر سطوح و هوا باقی میماند و همچنین از طریق تنفس، عطسه وسرفه سرایت میکند. این بیماری به شدت واگیردار است و موجب مرگ در کودکان نیز میشود.
انتقال سرخک
- اولین علائم بیماری10 تا14 روز بعد از ورود ویروس به بدن خود را نشان میدهد و بیشترین انتقال ویروس 4 روز بعد از بروز علائم است.
- انتقال بيمارى بصورت اوليه از فرد به فرد از طريق ذرات آئروسل و يا بوسيلة تماس مستقيم با ترشحات بينى و گلوى فرد بيمار صورت مى پذيرد. افراد مبتلا به بيمارى از سه روز قبل از شروع علائم تا 4 روز بعد از شروع بثورات جلدي (راش جلدي) آلوده كننده مي باشند.
- در مناطقى با آب و هواى گرمسيرى ، بسيارى از موارد سرخك در طى فصل خشك رخ مى دهد در حالى كه در مناطق با آب و هواى معتدله اوج بروز بيمارى در اواخر زمستان و اوايل بهار رخ مى دهد.
حتما بخوانید: با این 9 غذا، سیستم ایمنی بدن خود و کودکتان را تقویت کنید
علائم بیماری سرخک
مرحله اول: از زمان ابتلا به ویروس تا شروع علائم بیماری14 روز به طول می انجامد.
مرحله دوم: در دو روز اول(علائم اولیه)
- سرفه خشک
- التهاب و سرخی چشم
- تب
- خستگى
- آب ريزش از بينى
- نقاط كوپليك در مخاط داخل دهان
مرحله سوم: روز دوم تا چهارم(علائم ثانویه)
- راش جلدي ايجاد شده و نقاط قرمز يا راش ماكولوپاپولر در پشت گوش ها و صورت
- تب بالا (اغلب دمای بدن از ۴۰ تا ۴۱ درجه )
چه کسانی در معرض ابتلا به سرخک هستند؟
- کسانی که واکسینه نشدند.
- کسانی که به کشورهای در حال توسعه سفر میکنند.
- کسانی که فقدان ویتامین A دارند.
تشخیص بیماری سرخک
این بیماری علائمی دارد که ممکن است با بیماری های دیگر اشتباه گرفته شود، بنابراین در صورت مشاهده هر کدام از علائم به پزشک مراجعه کنید تا در صورت نیاز آزمایش خون جهت تشخیص گرفته شود.
عوارض سرخک در کودکان
- هپاتیت
- مننژیت
- میوکاردیت یا التهاب قلب
- آنسفالیت یا التهاب مغز و بسیار به ندرت ودیگر مشکلات جدی مغز
- اسهال
- ذات الریه
برای تب کودکان از آسپرین استفاده نکنید موجب ایجاد سندروم رِی میشود که وضعیتی نادر اما کشنده است.
حتما بخوانید: 16 کاری که برای سالم ماندن در تمام طول زندگی باید انجام دهید!
عوارض سرخک در زنان باردار
زنان بارداری که واکسینه نشده اند خطر ابتلا به سرخک دارند زمانی که ویروس وارد بدن مادر میشود در بدن او تکثیر میشود و از طریق جفت به جنین میرسد. همچنین میزان عارضه بیماری سرخک براساس سن بارداریست. بیشترین آسیب در سه ماه اول است و کمترین میزان در سه ماهه سوم است.
ناهنجاری هایی که بیماری سرخک برای جنین ایجاد میکند
- ناهنجاری های قلبی وکبدی
- عارضه چشم (آب مروارید و آب سیاه)
- عارضه گوش (کری)
- عارضه خونی (خونریزی پوست)
- تاثیر بر اعصاب مرکزی و ایجاد عقب افتادگی و گاها تشنج
درمان پزشکی سرخک
درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد ولی برخی درمان ها از علائم بیماری میکاهند:
1-واکسیناسیون بعد از قرار گرفتن در معرض ویروس: افراد آسیب‌پذیری که در برابر این ویروس ایمن نشده‌اند، مثلا نوزادان، می‌توانند ظرف ۷۲ ساعت پس از قرار گرفتن در معرض ویروس سرخک واکسینه بشوند. با وجود واکسیناسیون، اگر بیماری سرخک همچنان در فرد ادامه داشت، به شکل خفیف‌تر و در دوره‌ای کوتاه‌تر پیش می‌رود.
2– گلوبولین سروم ایمنی: زنان باردار، کودکان و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، می‌توانند پروتئینی (آنتی‌بادی‌هایی) تزریق کنند که گلوبولین سرم ایمنی نام دارد. اگر این پروتئین در ظرف ۶ روز پس از قرار گرفتن درمعرض ویروس به فرد تزریق بشود، از ابتلا به سرخک جلوگیری میکند یا در صورت وقوع، بیماری خفیف‌تر پیش خواهد رفت.
3- استفاده از داروهای چون استامینوفن، ایبوپروفن و ناپروکسن برای کاهش دمای بدن و تب
4- معمولا آنتی بیوتیک برای عوارض دیگر این بیماری مانند عفونت گوش و یا ذات الریه تجویز میشود.
5- کودکانی که کمبود ویتامین A دارند، شدیدتر از بقیه به سرخک مبتلا می‌شوند. مصرف این ویتامین از شدت بیماری می‌کاهد.
بهترین درمانهای خانگی سرخک
1-چای زنجبیل: زنجبیل یک عامل ضد التهابی است که باعث کاهش تب و تقویت سیستم ایمنی بدن میشود و میتواند در درمان سرخک تاثیر زیادی داشته باشد.
2-گل ماهور: گل ماهور با توجه موسیلاژ و ساپونین زیادی که دارد، دارای خواص دارویی ارزشمندی است. این گیاه دارویی دستگاه تنفس را به خاطر خواص ضد التهابی‌اش، آرام میکند و موجب کاهش عفونت تنفسی میشود.
3- بابونه: دمنوش بابونه سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها است، که سیستم ایمنی را تحریک میکنند و تب را کاهش میدهند.
4-مریم‌گلی: مریم‌گلی یک داروی گیاهی شناخته‌شده است که استفاده از آن به طور گسترده‌ای برای مبارزه با سرخک توصیه میشود.
5-چوب صندل: خواص شفابخش و رایحه‌ی تسکین‌دهنده‌ی چوب صندل برای تسکین راش‌های پوستی ناشی از سرخک بسیار مناسب است. این ماده سرشار از خواص ضدعفونی‌کننده و ضد ویروسی است که از بروز عفونت‌های بیش‌تر جلوگیری میکند. از این ماده خمیری تهیه میکنند و بر راش های پوستی ناش از سرخک قرار میدهند.
حتما بخوانید: 5 علامت اصلی سرخک در کودکان و جدیدترین روش درمان سریع آن
6-برگ نعنا یا ریحان: نعنا و ریحان، هر دو به دلیل داشتن خواص خنک‌کننده شناخته‌شده هستند. این دو گیاه دارویی ضد التهاب و ضدعفونی‌کننده هستند و بنابراین باعث کاهش راش‌های روی بدن می‌شوند. این دو گیاه را درون هاون کوبیده و خمیر به دست آمده را بر راش های پوستی قرار میدهند.
7-برگ زیتون: خواص ضد ویروسی و ضد میکروبی برگ زیتون ویروسی را که باعث بروز بیماری سرخک میشود، از بین می‌برد. از برگ زیتون خمیری به دست می آید که در درمان سرخک تاثیر بسزایی دارد.
8-آلوئه‌ورا: ژل داخل برگ آلوئه‌ورا را بیرون بیاورید و آن را در مناطق آسیب‌دیده استعمال کنید. این ژل دارویی باعث کاهش خارش پوست میشود و همچنین پوست ملتهب یا قرمز را تسکین میدهد.
نکته: زنان باردار از مصرف خودسرانه دمنوش ها خودداری کنند و قبل از مصرف هرگونه داروی گیاهی با یک متخصص داروهای گیاهی مشورت کنید.
ویدیوی زیر را از دست ندهید
