خارش مقعد یک احساس ناخوشایند در اطراف مقعد است که شخص تمایل به خارش آن دارد. علاوه بر حس ناخوشایند این مشکل، گاهی اوقات خارش مقعد میتواند نشان دهنده یک بیماری نیز باشد. تحريك جزئي پوست منجر به خارش مقعد ميشود و اگر ادامه يابد پوست آسيب ميبيند و محل خارش بزرگتر و سوزش بيشتر ميشود. خاراندن مكرر باعث ميشود تا شخص بيشتر بخواهد محل را خارش دهد و اين خود مشكل را بدتر ميكند. بنابراین دانستن علت خارش این ناحیه میتواند به درمان آن کمک زیادی بکند. در این مقاله تمامی علت های خارش مقعد و بهترین روش های درمان آن بررسی شده است.
دلایل خارش مقعد
1- عادات اشتباه دستشویی رفتن
اگر پس از مدفوع، محل خوب شسته نشود، باعث خارش و سوزش می شود. باید محل مورد نظر را شستشو داده و با یک دستمال بدون رنگ، نرم و خشک تمیز کرد. اگر این ناحیه بسیار تحریک شده باشد، از یک سشوار برای خشک کردن استفاده کنید.
2- تمیز کردن بیش از حد
تمیز کردن بیش از حد و محکم ناحیه مورد نظر می تواند باعث خارش شود یا اوضاع را بدتر کند. از صابون، آب داغ، پودرهای دارویی، اسپری ها، عطر و یا دئودورانت استفاده نکنید. این مواد محافظ روغنی پوست را از بین می برند و این ناحیه را حساس می کنند.
3- اشتباه در رژیم غذایی
خوردن قهوه ممکن است خارش مقعدی ایجاد کند. یک فنجان قهوه ممکن است عضلات مقعد را شل کند که با این کار مدفوع به اطراف نشت خواهد کرد. پس در اینصورت خارش امری طبیعی به حساب می آید. سایر مواردی که باعث تحریک یا خارش می شوند عبارتند از:
- چای و نوشابه
- نوشیدنی های انرژی زا و آبجو
- شکلات و آجیل
- مرکبات و گوجه فرنگی
- غذاهای ادویه دار
- لبنیات
4- لباس زیر
اگر لباس زیر تنگ یا از جنس پلاستیکی می پوشید، ممکن است مشکل رطوبتی برای اندام های تحتانی بوجود آید. سعی کنید لباس زیرتان را با نوع پنبه ای و نخی که جذب رطوبت بهتری دارند، تعویض کنید. بعلاوه هر روز و هر موقع که خیس شدند (مثلا بعد از ورزش) آنها را عوض کنید. برای شستن لباس زیر از شوینده های بدون عطر استفاده کنید.
5- مدفوع
مدفوع آبکی و خشک کردن زیاد می تواند مقعد را تحریک کند. یبوست نیز قادر است درد و خارش ایجاد کند. مصرف مایعات و فیبر بیشتر در رژیم غذایی بدن را در حالت نرمال قرار می دهد؛ اما اگر این کارها افاقه نکرد حتما با پزشک مشورت کنید. پزشک ممکن است با ایجاد تغییرات در رژیم غذایی و یکسری دارو کمک بزرگی به رفع این مشکل بکند.
6- هموروئید
این ها رگ های متورم در ناحیه رکتوم هستند که می توانند سوزش و خارش داشته باشند. ایجاد فشار زیاد برای دفع مدفوع و یا فشار در دوران بارداری می تواند باعث هموروئید شود. نشستن در آب گرم برای 15 دقیقه و چند بار در روز تا حدودی کمک کننده است. در طول روز آب و فیبر زیادی برای نرم تر شدن مدفوع استفاده کنید. اگر دچار خونریزی یا درد در طول اجابت مزاج شدید، به پزشک مراجعه کنید. او می تواند شرایط جدی تر را کنترل کند.
7- فیشر یا شکاف های مقعدی
فیشرها، زخم و شکاف های کوچکی هستند که در ناحیه مقعد بوجود می آیند و باعث درد و خارش می شوند. افرادی که یبوست دارند و مجبورند مدفوع سفت و بزرگی دفع کنند، بیشتر به این بیماری گرفتار می شوند. علل دیگر شامل اسهال طولانی مدت و یک بیماری التهابی روده ای به نام بیماری کرون است.
8- فیستول مقعدی
فیستول یک تونل است که یک عفونت جدی در مقعد ایجاد می کند و با پوست بیرونی در ارتباط است. مایع با نشت کردن در اطراف باعث تحریک پوست و خارش می شود. بیماری کرون، سرطان، تروما و تشعشعات می تواند شانس ابتلا به عفونت و فیستول را افزایش دهد. در صورت ابتلا به این بیماری حتما به پزشک مراجعه کنید.
9- عفونت
یک قارچ مانند قارچی که منجر به عفونتهای قارچی واژینال میشود نیز میتواند باعث خارش مقعدی شود. بعلاوه بعضی از انواع باکتریها نیز میتوانند منجر به عفونت شوند. به عنوان مثال، عفونت پوستی استاف میتواند تقریبا در هر جایی، از جمله ناحیه اطراف مقعد، رخ دهد؛ و همان نوع باکتری که باعث گلو درد می شود، میتواند باعث خارش و قرمز شدن اطراف مقعد شود. این موضوع در کودکان بیشتر از بزرگسالان معمول است.
10- زگیل
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یک بیماری منتقله از راه جنسی است که موجب زگیل های مقعدی می شود. آن ها در داخل و اطراف مقعد رشد می کنند و ممکن است به طرف اندام تناسلی گسترش پیدا کنند. خارش یک علامت رایج است. اگر فکر می کنید که زگیل مقعد دارید، به پزشک مراجعه کنید. اگر زگیل ها درمان نشوند، بزرگ شده و ممکن است بیشتر دیده شوند. زگیل های درمان نشده به احتمال زیاد می توانند به سرطان مقعد تبدیل شوند.
11- کرمک
شاید دوست نداشته باشید درباره این یکی بدانید. این اتفاق زمانی میافتد که تخم کرم بلعیده شود یا از راه تنفسی وارد بدن شود. آنها از طریق غذا و چیزهای آلوده مثل ملحفه، لوازم حمام و اسباببازی وارد سیستم گوارشی میشوند و در کودکان شایعتر است. خارش معمولا شبها وقتی که کرم در اطراف مقعد تخمگذاری میکند رخ میدهد. این کرم ها ممکن است در لباس زیر و یا در دستشویی بعد از اجابت مزاج دیده شوند. آنها مثل تکههای کوچک نخ سفید به نظر میرسند. اگر یکی از افراد خانواده به آن مبتلا باشد، ممکن است کل خانواده برای آن درمان شوند.
12- گال
یک کنه کوچک “کنه خارش انسانی” باعث بروز این بثورات می شود. این حشره وارد لایه بالایی پوست می شود و شروع به تغذیه می کند. معمولا در تماس قسمت آلوده با سایر نقاط بدن نیز منتقل می شود؛ و معمولا در افرادی که مدت زمان زیادی در کنار یکدیگر باشند همه گیر شده و به سرعت گسترش می یابد؛ مثل مراکز مراقبت روزانه، خوابگاه ها و خانه های سالمندان. اشتراک لباس، حوله و ملافه نیز می تواند آن را گسترش دهد. اگر یک نفر آلوده باشد، ممکن است کل خانواده مراحل درمانی را طی کنند.
13- پسوریازیس
این شرایط پوستی ممکن است در نواحی که نور خورشید دریافت نمی کنند دیده شود. پوست اطراف مقعد ممکن است قرمز باشد، اما فلسی دیده نشود. حتی ممکن است تا سرحد جنون خارش داشته باشد و یا ممکن است در هنگام اجابت مزاج درد داشته باشد. سایر شرایط پوستی، از جمله اگزما و سیبریا، می توانند موجب خارش خفیف شوند.
14- آنتی بیوتیک ها
گاهی برای درمان عفونت به آنتی بیوتیک نیاز است؛ اما بعضی از آن ها باکتری های مفید روده را از بین می برند. این باکتری ها برای حفظ تعادل طبیعی بدن مورد نیاز هستند. یکی از عوارض جانبی مصرف آنتی بیوتیک ها اسهال است. گاهی مصرف آن ها منجر به ایجاد عفونت قارچی می شود. برای کمک گرفتن از ماست و مکمل های پروبیوتیک جهت بهبود این مشکل، با پزشک مشورت کنید.
15- شرایط پزشکی خاص
شرایطی که بدن را تحت تاثیر قرار می دهد می تواند بر بخش تحتانی نیز تاثیر گذار باشد. این ها شامل:
- دیابت نوع1
- لوسمی و لنفوم
- نارسایی کلیه یا بیماری کبد
- پرکاری تیروئید
- کم خونی
- اضطراب و استرس
روش های درمان خارش مقعد
روش اول: اصلاح سبک زندگی
1- مردم ممکن است ناخودآگاه ناحیه مقعد را با ناخن های خود در طول خواب خراش دهند، بنابراین از خارش محل پرهیز کنید. برای جلوگیری از تحریک و عفونت توصیه می شود از دستکش های پنبه ای و نرم در هنگام خواب استفاده کنید.
2- مقعد را خشک و تمیز نگه دارید. پس از اجابت مزاج به جای صابون یا دستمال توالت مرطوب، از آب تمیز استفاده کنید.
3- برای تمیزکاری ناحیه پرینال، می توان از یک سر دوش یا دوش فواره دار استفاده کرد.
4- برای خشک کردن ناحیه مقعدی می توان از یک سشوار با حرارت متوسط استفاده کرد.
5- از دستمال توالت یا حوله به آرامی برای خشک کردن استفاده کنید.
6- برای خشک ماندن ناحیه مقعدی در طول روز می توان از یک پد پنبه ای استفاده کرد.
7- هنگام تمیز کردن ناحیه مقعدی از صابون استفاده نکنید.
8- از کرم های عطری، لوسیون ها، پودر ها یا سایر محصولاتی که ممکن است باعث تحریک این ناحیه شود، اجتناب کنید.
9- لباس تنگ نپوشید. لباس زیر پنبه ای با جذب رطوبت بالا، بهتر از لباس های پلاستیکی هستند. لباس زیر مناسب بپوشید و آن را مدام تعویض کنید و برای شستن آن ها از مواد شوینده بدون عطر استفاده کنید.
روش دوم: اصلاح رژیم غذایی
1- مواد غذایی با فیبر بالا بخورید. مواد غذایی همچون لوبیا، سیب زمینی، هویج، برنج قهوهای، کوینولا، آلو، گندم سیاه، میوههای تازه. سبزیجات سبز برگ، آجیل، دانه کدو تنبل، تخمه آفتابگردان، بروکزر و نخود فرنگی به کنترل خارش مقعد کمک زیادی میکنند و مانع از یبوست و اسهال میشوند.
2- مصرف قهوه، نوشابه، مرکبات، شکلات، غذاهای پرادویه، گوجه فرنگی و غذاهایی که ممکن است باعث اسهال شود را قطع کرده یا از مصرف آن ها تا حد امکان خودداری کنید. به طور کلی نباید در رژیم غذایی خود بیش از حد از ملین کننده ها استفاده کنید.
روش سوم: درمان دارویی
1- براي كنترل علائم ميتوان از پمادهاي استروئيدي استفاده كرد. پماد موضعي هيدروكورتيزون 1% در دو يا سه نوبت در روز به مدت كوتاه ميتواند خارش را تسكين دهد. پماد بتامتازون كه تاثير طولاني تري دارد هم موثر است. استفاده ي طولاني از استروئيدهاي قوي باعث نازك شدن پوست و در نتيجه بدتر شدن خارش ميشود و نبايد بيش از چهار تا هشت هفته از آنها استفاده شود.
2- براي محافظت از پوست اطراف مقعد ميتوان از كرم اكسيد روي استفاده كرد. پمادهاي بي حس كننده اي از قبيل منتول ، فينول ، كمفور و يا تركيبي از آنها هم موثر هستند. تركيب كالموزپتين با اكسيد روي و منتول هم تسكين دهنده ي بسيار مفيدي است. اگر فكر ميكنيد محل عفوني شده ميتوانيد از پمادهاي آنتي بيوتيكي (جنتامايسين ، كليندامايسين يا باسيتراسين) يا ضد قارچي (كلوتريمازول ، نيستاتين) همراه با ديگر روش هاي درماني استفاده كنيد. اين پمادها را قبل از خواب و مجددا پس از حمام صبح بكار ببريد.
روش چهارم: نسخه های خانگی
1- روزانه 3 حلقه سیر خام برای 3 هفته متوالی بخورید. همزمان با این کار سیر خام را در یک کاسه شیر خرد کنید و بجوشانید و با شکم خالی مصرف کنید، این کار را هم روزانه یک بار و به مدت 3 هفته ادامه دهید.
2- از عصاره لیمو یا آبلیموی طبیعی روزانه 4 قاشق به همراه غذا استفاده کنید زیرا باعث کاهش التهاب در تمام قسمت های بدن می شود.
3- 4 قاشق سرکه سیب را به یک لیوان معمولی آب اضافه کنید و روزانه 2 بار و برای 3 هفته متوالی بنوشید. همزمان با این کار، 3 لیوان سرکه سیب را در داخل وان حمام خالی کنید و در آن حمام کنید (به مدت 20 دقیقه) و هفته ای 3 بار.
4- لبههای خاردار برگ آلوئهورای تازه را برش زده، سپس آن را باز کنید.ژل را خارج نموده و آن را به مدت 5 دقیقه به داخل و اطراف مقعد بمالید. ژل را هر چند ساعت جهت رهایی از خارش و درد به کار ببرید.
5- روزانه 2 تا 3 قاشق غذا خوری روغن نارگیل را بخورید. همچنین میتوانید مقداری روغن نارگیل گرم را چند بار در روز به داخل و اطراف منطقه آسیب دیده، جهت تسکین خارش و سوزش بمالید.
6- 1 تا 2 پیمانه از نمک فرنگی را به آب گرم حمام خود اضافه کنید و حدود 15 تا 20 دقیقه در آن خیس بخورید .بدن خود را و مخصوصا محل خارش را به دقت پس از حمام خشک کنید.
7- 1 یا 2 فنجان بلغور جو به وان حمام خود که با آب گرم پر است اضافه کنید، حداقل 15 تا 20 دقیقه در آن آب گرم خیس بخورید. این روش میتواند حدود 1 یا 2 بار در روز برای تسکین استفاده شود.
8- ماست را به طور مستقیم به محل خارش بمالید سپس با آب گرم آن را پس از 20 تا 30 دقیقه با یک حوله تمیز کنید.
1 دیدگاه. همین الان خارج شوید
سلام خارش مقعد دارم دوساله به پزشک رفتم فایده ای نداشت