سردی دستها و پاها میتواند در نتیجه ی مشکلات و بیماریهای پزشکی یا دمای طبیعی بدن باشد. مشکلات گردش خون، عروق خونی کوچک در دستها و یا تعداد زیادی از مسایل پزشکی دیگر می تواند باعث ایجاد سردی دست و پا شود. اگر گاهی دست ها و پاهایتان سرد میشود، نگران نباشید. با این حال اگر دست ها و پاها دایما سرد است و با تغییرات رنگ پوست همراه است، ممکن است بعلت مشکلات عصبی یا گردش خون باشد. از دیگر علل آن ممکن است آسیب بافتی دست یا پا باشد.
بیماریهایی که موجب سردی دست و پا میشوند
- سرمازدگی یک بیماری نیست، بلکه شرایطی است که در آب و هوای بسیار سرد ایجاد میشود. آسیب به پوست و بافت ناشی از انجماد است. سرمازدگی شدید، ماهیچه ها، تاندون ها، رگ های خونی و اعصاب را از بین میبرد. بیحسی یکی از علایم آن است و میتواند به گانگرن (مرگ و گندیدگی قسمتی از بافتهای بدن در نتیجه ی قطع جریان خون در آن منطقه) منجر شود.
- کم خونی اغلب باعث رنگ پریدگی شدید پوست، خستگی، ضعف و سرد شدن دست و پا می شود. کم خونی فقر آهن اغلب تا زمان تشخیص بیماری رینود ناشناخته است. اگر با وجود گرم نگه داشتن دستها و پاها، شاهد سردی آن هستید، سطح آهن خون را بررسی کنید.
- دیابت به علت مشکلات گردش خون، فشار خون بالا و مشکلات تیروئید باعث مشکلات مختلفی از جمله سرد شدن دست و پا می شود.
- لوپوس (یک بیماری مزمن خودایمنی که میتواند ارگانهای مختلف بدن را درگیر کند) ممکن است موجب سردی دست و پا شوند. عروق خونی تحت حمله لوپوس سیستمیک قرار می گیرند. عروق کوچک خونی دست و پا از حرکات طبیعی خون جلوگیری میکنند که نتیجه ی آن سرد شدن دست و پا است.
- بیماری رینود رگ های خونی کوچک موجود در دست و پاها را تحت تاثیر قرار می دهد. این رگ های خونی کوچک به تغییرات دما بسیار حساس هستند و به محض اینکه در معرض هوای سرد قرار گیرند، منقبض می شوند. از آنجا که در این عارضه تامین خون در بدن برای مدتی قطع می شود، انگشتان دست و پا سفید می شوند و خون در رگ ها حبس می شود. این خون محبوس شده اکسیژن خود را از دست می دهد و رنگ انگشتان به آبی تغییر پیدا می کند. این بیماری یکی از دلایل اصلی سرد شدن دستها و پاها است که موجب تنگ شدن رگهای خونی و محدود شدن گردش خون میشوند. با گذشت زمان، این شریان ها ضخیم تر می شوند که موجب محدود شدن بیشتر جریان خون میشود.
حتما بخوانید: علل سردی پاها، هشدارها، روشهای درمانی کاملا موثر و نکات مهم
- آسیب های عروقی و بیماری هایی مانند آترواسکلروز یا تصلب شرایین می تواند یکی از علل اساسی سرد شدن دست و پا و یا بیماری رینود باشد.
- سندرم تونل کارپال یا وضعیتی نوروپاتی که باعث فشار، درد، سوزنی شدن، سردی و بی حسی دستهای آسیب دیده می شود از دیگر علل سرد شدن دستها و پاها است. رینود و دست های سرد از علائم سندرم تونل کارپال است.
- سیگار کشیدن موجب سخت شدن عروق خونی میشود. دست و پای افراد سیگاری در اغلب موارد سرد است.
- مسدود کننده های بتا که برای درمان فشار خون بالا استفاده می شود. داروهای میگرنی و بعضی از داروهای غیرتجویزی سرماخوردگی با سردی دست و پا و بیماری رینود مرتبط است.
- کار با وینیل کلرید در صنایع پلاستیک می تواند باعث جراحت زخمها شود. این منجر به بیماری رینود و سرد شدن دستها میشود.
عوامل دیگری که می توانند به سرد شدن دست و پا یا بیماری رینود منجر شود عبارتند از جنس، سن، آب و هوای سرد و سابقه خانوادگی.
درمان خانگی سردی دست و پا
1-حمام گرم ادویه
برای گرم نگه داشتن خود، بهترین راه، هرشب، گرفتن حمام گرم با ادویه است. ۱ قاشق غذاخوری پودر زیره، به همین میزان زنجبیل، فلفل کاین، فلفل سیاه، دارچین، پونه کوهی، مریم گلی و رزماری را با هم ترکیب کنید. وان حمام را با آب گرم پر کرده و همه مواد را با یک صافی در آب بریزید.
2-فلفل کاین
حدود نصف قاشق چایخوری پودر فلفل کاین را در دستکش و جوراب خود ریخته و آن‌ها را بپوشید. موجود کپسایسین در فلفل، گردش خون در بدن را افزایش داده و دستها و پاها را گرم می‌کند. همچنین می‌توانید از کرمی که حاوی فلفل کاین است نیز استفاده کنید.
نکته: قبل از پوشیدن دستکش و جورابی که در آن‌ها فلفل ریخته‌اید، یک جفت دستکش و جوراب نازک بپوشید.
3- ریشه زنجبیل
ریشه زنجبیل نه تنها عطر غذا را افزایش می‌دهد و از لخته شدن جلوگیری می‌کند، بلکه باعث گرم شدن بدن نیز میشود. به دو روش می‌توان از ریشه زنجبیل برای درمان سردی دست و پا استفاده کرد. اول اینکه با آب گرم حاوی زنجبیل حمام کرد و دوم اینکه دمنوش زنجبیل گرم نوشید.
4- سیر
سیر یکی از مطمئن‌ترین درمان‌ها برای رفع سردی دست و پا است. برای کسب نتیج مطلوب، به طور منظم ۵-۴ حبه سیر در روز مصرف کنید.
5- طب سوزنی
طب سوزنی به باز شدن مسیر خون کمک می‌کند. محل سوزن در دست و پای خود را پیدا کنید که به آزاد شدن انرژی کمک می‌کند. این نقطه در دستها، میان انگشت شست و اشاره پیدا میشود و مکان سوزن در پاها بین انگشت شست و انگشت دوم در بالای پای راست است. به انگشت شست دست خود، ۵-۲ دقیقه فشار وارد کنید. این کار را با دست دیگر و پاها تکرار کنید.
6- ورزش
یکی از درمان‌های رایج برای سردی دست و پا، گرم نگه داشتن خود با ورزش است. روزانه حداقل به مدت ۱ ساعت ورزش کنید تا گردش خون سالم داشته باشید.
حتما بخوانید: علل اصلی سرد بودن دست ها و روشهای درمان (تحقیقات جدید)
7- خوراکی‌های سرشار از امگا ۳
اسید چرب امگا ۳ برای پاکسازی عروق و عملکرد درست سیستم گردش خون بسیار مفید است. سعی کنید بیشتر غذاهای سرشار از اسید چرب امگا ۳ مانند ماهی ماکارل، ماهی هرینگ، سالمون و غیره بخورید.
8- ماساژ
ماساژ دادن یکی از بهترین درمان‌های طبیعی برای سردی پاها در شب است. قبل از خواب، پاهای خود را با روغن زیتون یا روغن کنجد گرم و با فشار انگشت شست، ماساژ دهید. پس از این کار، پاهای خود را با جوراب پنبه‌ای بپوشانید. این کار، درمانی عالی برای سردی پاها در شب است.
9- میوه‌های توتی
خوردن میوه‌های توتی، یکی دیگر از درمان‌های خانگی برای سردی دست و پا محسوب میشود. زالزلک، بیل‌بری و زغال اخته برای این مسئله بسیار مفید هستند. برای کسب نتایج بهتر می‌توانید موادی مانند فلفل کاین، سیر یا جینکو بیلوبا را نیز اضافه کنید.
10- نمک اپسوم
یکی دیگر از درمان‌های طبیعی برای سردی پاها، گذاشتن آن‌ها در محلول نمک اپسوم است. حدود ۲/۱ قاشق چایخوری نمک اپسوم را در ظرف آب ریخته و پاهایتان را به مدت ۲۰ دقیقه در آن بگذارید. علاوه بر اثر گرم کنندگی، منیزیم مورد نیاز را نیز تامین می‌کند.
11- راه رفتن روی علف
این درمان ساده میتواند تغییر شگفت انگیزی را در شرایط شما به وجود آورد. صبح زود، با پای برهنه روی علف‌ها راه بروید. این کار بدن را گرم کرده و عضلات بدن را تقویت می‌کند.
12- خوراکی‌های سرشار از آهن
کمبود آهن، یکی از دلایل کم‌خونی است که باعث سرد شدن دست و پا میشود؛ بنابراین، برای مقابله با کمبود آهن، خوراکی‌های سرشار از آهن مانند خرما، اسفناج، دانه سویا، سیب، زیتون، زردآلوی خشک، صدف خوراکی و غیره بخورید.
13- خوراکی‌های سرشار از منیزیم
احتمال زیادی وجود دارد که کمبود منیزیم باعث سردی دست و پا شود چرا که این ماده مغذی در جذب ویتامین D کمک می‌کند. بدن نمی‌تواند منیزیم را برای مدت طولانی ذخیره کند بنابراین باید رژیم غذایی سرشار از منیزیم که شامل اسفناج، بروکلی، تخم کدو، کنجد و بادام میشود داشته باشید.
حتما بخوانید: عرق سرد، علت ها، هشدارها، روشهای موثر درمان خانگی و همه نکات مهم
14- آبمیوه
نوشیدن آبمیوه سلامت عمومی شما را افزایش می‌دهد و متابولیسم و عملکرد دستگاه گردش خون را نیز بهبود می‌بخشد. نوشیدن یک لیوان آب زردآلو، هلو، گیلاس، آلو، انگور، چغندر، کنگر فرنگی، شاهی، گوجه فرنگی یا پیاز به رفع طبیعی سردی دست و پا کمک می‌کند.
15- چای سبز
چای سبز، گردش خون بدن را تحریک می‌کند. زنجبیل را به چای سبز اضافه کنید و ۳-۲ بار در روز بنوشید. همچنین می‌توانید ۳-۲ عدد چای سبز کیسه‌ای را در وان آب گرم بخیسانید و پاهای خود را در آن بگذارید.
16- حمام اسطوخودوس
یک درمان مفید دیگر برای سردی دست و پا، اسطوخودوس است. قبل از اضافه کردن برگ‌های اسطوخودوس به آب حمام، آن‌ها را یک شب در آب سرد بگذارید. روز بعد، آن‌ها را در وان آب گرم بریزید. دست و پاهای خود را در آن بگذارید.
17- روغن‌های معطر
روغن‌های معطر سرو کوهی و اکالیپتوس، سیستم ایمنی را تقویت کرده و جریان خون را بهبود می‌بخشند. چند قطره روغن اکالیپتوس را به هر روغن با پایه سبزیجات اضافه کنید و دست و پاهای خود را با آن ماساژ دهید تا از سرمای آن‌ها خلاص شوید.
بایدها
- برای داشتن گردش خون سالم، رزیم غذایی متعادل و سرشار از مواد مغذی داشته باشید.
- با پوشیدن دستکش و جوراب پشمی در زمستان، از دستها و پاهای خود محافظت کنید.
- همیشه انگشتان خود را تکان دهید تا گردش خون افزایش پیدا کند.
- دستان خود را از داخل لباس بر قسمت‌های گرم بدن مانند شکم و زیر بغل بگذارید.
- برای کاهش استرس، برخی از تکنیک‌های آرام‌بخش را انجام دهید.
- از مصرف الکل بپرهیزید چرا که خون را رقیق می‌کند.
حتما بخوانید: انواع کم خونی، دلایل، نشانه ها و جدیدترین روشهای درمان با توجه به نوع آن
نبایدها
- از مصرف کافئین بپرهیزید زیرا رگهای خونی را فشرده می‌کند.
- سیگار نکشید زیرا جریان خون را کاهش داده و به رگهای خونی آسیب می‌رساند
- کفش یا لباس‌هایی با آستین و مچ تنگ نپوشید
- مستقیما به اشیاء سرد دست نزنید. این کار را با دستکش یا انبر انجام دهید.
- از خوردن خوراکی‌های خام و سرد پرهیز کنید
