علت اصلی سردرد و تپش قلب، ریفلاکس اسید معده می باشد. (منبع1 منبع2 منبع3) ریفلاکس اسید، سردرد و میگرن واقعا احساس ناخوشایندی در ما ایجاد می کنند. شاید فکر کنید که هر کدام از این ناراحتی ها جدا جدا اتفاق می افتند و ربطی به هم ندارند ولی باید بدانید که تحقیقات نشان می دهند بین اختلالات گوارشی و سردرد رابطه ای قوی وجود دارد.
ریفلاکس معده (GERD) حالتی است که در آن اسفنکتر تحتانی مری به درستی بسته نمی شود و به اسید معده اجازه ورود به مری را می دهد. به این ترتیب سوزش سر دل و برگشت غذا به مری اتفاق می افتد.
میگرن نیز نوعی بیماری عصبی است که علائم اولیه آن به صورت سردرد داشتن چهار بار یا بیشتر در ماه بروز می کند.
با اینکه از اواخر دهه 1800 درباره رابطه بین سلامت معده و سردرد مقالات پزشکی زیادی نوشته شده است، اما دانشمندان به تازگی در حال بررسی مجدد این ارتباط هستند. تحقیقات نشان داده است که ریفلاکس اسید معده یا همان GERD در بین افراد مبتلا به میگرن رایج تر است و در واقع مبتلایان به میگرن مستعد ابتلا به GERD هستند. معمولا افرادی که سردرد در آنها شایع است نسبت به کسانی که سردرد ندارند بیشتر دچار ریفلاکس اسید معده به مری می شوند.
علاوه بر این برخی تحقیقات نشان می دهد که درمان رفلاکس اسید و بیماری GERD می تواند در کاهش تعداد دفعاتی که افراد دچار سردرد می شوند موثر باشد. این اتفاق به خصوص برای 22 درصد از مبتلایان به میگرن که به برگشت اسید معده به مری نیز مبتلا بودند کمک کننده بوده است.
آگاهی و درک بیشتر درباره سردردهای مرتبط با ریفلاکس معده به شما کمک می کند تا علائم آن را کاهش بدهید. در این مطلب ما شما را با این موارد آشنا می کنیم.
چرا سردردهای مرتبط با برگشت اسید معده اتفاق می افتند؟
دانشمندان هنوز در تلاشند تا علت دقیق سردرد مرتبط به ریفلاکس اسید معده را بفهمند. اما به طور کلی اعتقاد بر این است که سردرد و ریفلاکس اسید معده از طریق محور روده و مغز به هم مرتبطند.
تحقیقات نشان می دهد که مغز و روده از طریق سیستم عصبی مرکزی، سیستم غدد درون ریز و سیستم ایمنی با هم ارتباط برقرار می کنند. سه نوع انتقال عصبی مثل سروتونین هم در مغز وجود دارند و هم در روده یافت می شوند.
وقتی اختلالی در مغز یا روده به وجود می آید ارتباط این دو منطقه با هم مختل می شود. برای همین است که بیماری های گوارشی مثل ریفلاکس معده می توانند باعث بروز سردرد شوند و سردرد هم می تواند منجر به بروز ریفلاکس شود.
علل بیماری ریفلاکس اسید معده (GERD)
تحقیقات نشان داده است که درمان GERD به کاهش تعداد دفعات بروز سردرد در افراد کمک می کند. برای اینکه بتوانید سردردهای مرتبط با ریفلاکس معده را کم کنید باید علت ریفلاکس را بفهمید. علت اصلی GERD، اسفنکتر تحتانی مری است. با اینکه ریفلاکس معده یک مشکل ساختاری محسوب می شود اما برخی عوامل مربوط به سبک زندگی باعث تشدید و بدتر شدن آن می شوند. این عوامل عبارتند از:
- چاقی
- سیگار کشیدن
- مصرف غذاهای چرب و سنگین
ریفلاکس معده و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)
بسیار مهم است که افراد مبتلا به ریفلاکس اسید معده از ارتباط بین مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) و افزایش شدت ریفلاکس معده باخبر باشند.
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) شامل داروهای مسکن رایج مثل آسپرین، ایبوپروفن (ادویل) و ناپروکسن می شوند. مصرف این داروها باعث افزایش علائم ریفلاکس می شوند یا می توانند این بیماری را در کسانی که قبلا به آن مبتلا بودند ایجاد کنند.
اگر سردرد دارید حتما باید برای کنترل آن به پزشک مراجعه کنید و در عین حال مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی را به حداقل برسانید.
درمان سردردهای مرتبط با ریفلاکس معده
با اینکه هیچ نوع درمان به خصوصی برای سردردهای مرتبط با برگشت اسید معده به مری وجود ندارد، ولی تحقیقات نشان می دهند که کنترل ریفلاکس معده می تواند در کاهش این نوع سردردها موثر باشد. برای آگاهی بیشتر می توانید با پزشکتان صحبت کنید.
داروهای سردرد
اگر به سردردهای مکرر و به ویژه میگرن دچارید باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک برای درمان این نوع سردردها داروهای تجویز می کند تا از بروز میگرن جلوگیری شود و یا شدت آن کاهش پیدا کند.
داروهایی که پزشک برای درمان میگرن تجویز می کند عبارتند از:
- تریپتان ها: این دسته از داروها روی گیرنده های سروتونین اثر می گذارند تا میگرن را کاهش بدهند.
- مشتقات ارگوت: این داروها باعث انقباض عروق خونی می شوند و می توانند علائم میگرن را کاهش بدهند.
- استروئیدها: استروئیدها مانع از پیشرفت میگرن می شوند یا جلوی بروز آن را می گیرند.
- آنتاگونیست های CGRP: این داروها عبارتند از: Aimovig (erenumab-aooe)، Ubrelvy (ubrogepant) و Nurtec ODT ((rimegepant) که به عنوان آنتاگونیست گیرنده های پپتیدی مرتبط با ژن (CGRP) عمل می کنند تا مانع از شروع درد شوند و یا سردرد را متوقف کنند.
اگر سردردهای مکرر دارید باید در مصرف داروهای بدون نسخه (OTC) برای درمان این سردردها احتیاط به خرج بدهید. این داروها نه تنها می توانند علائم GERD را تشدید کنند، بلکه باعث برگشت سردرد شما هم می شوند و به این ترتیب با از بین اثر داروها علائمتان بدتر خواهد شد.
داروهای کنترل کننده اسید
مصرف داروهای کنترل کننده اسید معده هم می تواند به کاهش تعداد دفعات سردرد شما کمک کند. داروهای بدون نسخه و با نسخه ای وجود دارند که می توان از آنها برای درمان ریفلاکس معده (GERD) استفاده کرد که شامل موارد زیر می شوند:
- آنتی اسیدها: این داروهای بدون نسخه اسید معده را خنثی می کنند.
- مهار کننده های پمپ پروتون: این داروها هم بدون نسخه هستند و هم توسط پزشک تجویز می شوند و جلوی تولید اسید معده را می گیرند.
- مسدود کننده های هیستامین: در برخی موارد از این داروها برای درمان ریفلاکس معده استفاده می شود. البته برخی از مسدود کننده های هیستامین مانند Zantac (زانتاک) برای این کار مناسب نیستند. قبل از استفاده از این داروها حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
داروی رگلان (Reglan)
یکی از داروهایی که اغلب اوقات برای افراد مبتلا به سردرد مرتبط به برگشت اسید مفید است داروی Reglan (متوکلوپرامید) است.
از داروی رگلان برای درمان مشکلات معده و دستگاه گوارش از جمله ریفلاکس استفاده می شود. جدای از این مورد، از این دارو برای درمان میگرن به ویژه در دوران بارداری هم استفاده می کنند. می توانید با پزشکتان در خصوص اینکه آیا رگلان برای درمان سردردهایتان مفید است یا نه صحبت کنید.
تغییر سبک زندگی
با ایجاد تغییرات ساده ای در سبک زندگی تان می توانید میزان علائم ریفلاکس را کاهش بدهید و همین مساله به نوبه خود می تواند در جلوگیری از سردردهای مربوط به برگشت اسید به شما کمک کند.
کاهش وزن
با اینکه کاهش وزن سخت است، اما یکی از موثرترین راهها برای کاهش علائم ریفلاکس در افراد دچار اضافه وزن محسوب می شود. بهترین روشهای کاهش وزن در اینجا
اصلاح رژیم غذایی
مصرف برخی غذاها باعث بدتر شدن ریفلاکس اسید معده می شود. بنابراین با خودداری از مصرف آنها می توانید علائمتان را کاهش بدهید. اگر مبتلا به GERD هستید باید از مصرف موارد زیر اجتناب کنید:
- کافئین، چون میزان تولید اسید معده را افزایش می دهد.
- غذاهای چرب، الکل و نعناع فلفلی چون باعث افزایش فشار روی اسفنکتر تحتانی مری می شوند.
- غذاهای اسیدی مثل قهوه و الکل، چون حرکات دستگاه گوارشتان را تغییر می دهند.
بالا قرار دادن سر موقع خواب
اگر به ریفلاکس معده دچارید می توانید از نیروی گرانش زمین برای حفظ اسید معده به نفع خودتان استفاده کنید. بعد از غذا خوردن دراز نکشید و شبها موقع خواب سرتان را بالاتر از بدنتان قرار بدهید تا علائم ریفلاکس کاهش پیدا کنند.
حذف نیکوتین
سیگار کشیدن یکی از عوامل خطرزا برای ابتلا به بیماری ریفلاکس معده است. روش ترک سیگار در اینجا
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
ریفلاکس و سردرد هر دو می توانند زندگی شما را مختل کنند. برای همین مدیریت این بیماری ها تحت نظر پزشک بسیار مهم است. پزشک به شما کمک می کند تا بدانید چه نوع درمانی برایتان مناسب است و چه تغییراتی باید در شیوه زندگی تان اعمال کنید. ابتلا به ریفلاکس معده (GERD) خظر ابتلا به سرطان مری را افزایش می دهد. این نوع سرطان اغلب اوقات در ابتدا علامتی ندارد. پس باید به طور منظم به پزشک مراجعه کنید تا مطمئن شوید که سالم هستید.
اگر دچار علائم سرطان مری مثل مشکل در بلع یا گرفتگی صدا شدید هر چه زودتر باید به پزشک مراجعه کنید.
سوالات متداول
1- اگر ریفلاکس معده داشته باشم و سردرد بگیرم چه داروهایی می توانم مصرف کنم؟
در صورت ابتلا به ریفلاکس اسید معده با پزشکتان مشورت کنید تا بدانید بهترین داروها برای درمان سردردتان چیست. افراد مبتلا به GERD باید از مصرف داروهای ضد التهاب استروئیدی مثل آسپرین و ایبوپروفن خودداری کنند چون این داروها علائم ریفلاکس اسید معده را بدتر می کنند.
2- چرا هر روز دچار سردرد و ریفلاکس اسید می شوم؟
سردرد و ریفلاکس اسید معده به هم مرتبطند. از آنجایی که مغز و روده از طریق محور روده-مغز به هم متصلند، هر چیزی که در مغز یا روده اتفاق می افتد، ناحیه دیگر را تحت تاثیر قرار می دهد. علاوه بر این، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی که معمولا برای درمان سردرد از آنها استفاده می شود باعث بدتر شدن ریفلاکس معده می شود. اگر هر روز دچار سردرد و ریفلاکس اسید می شوید باید به پزشک مراجعه کنید.
3- چگونه می توان سردرد ناشی از ریفلاکس معده را درمان کرد؟
اقداماتی که برای کاهش علائم ریفلاکس معده مفیدند می توانند تسکین سردرد ناشی از ریفلاکس کمک کنند. کاهش وزن، خودداری از مصرف الکل و کافئین و همینطور بالا بردن سر در شب همگی باعث کاهش ریفلاکس می شوند و می توانند در کاهش سردردهای ناشی از ریفلاکس معده موثر باشند.
کلام آخر
ارتباط بین سردرد و ریفلاکس معده پیچیده است. از آنجایی که هر دوی این بیماری ها می توانند ثاثیر زیادی روی زندگی تان داشته باشند و آن را مختل کنند، برای درمانشان باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک در مورد داروهای مناسب و تغییر سبک زندگی برای کاهش سردرد و ریفلاکس اسید معده شما را راهنمایی می کند.
