در مواجهه با درد قفسه سینه در درجه اول به یاد قلبتان می افتید. مطمئناً درد قفسه سینه چیزی نیست که نادیده گرفته شود. این حالت ممکن است به وسیله ورزش، هیجان یا ناراحتی های عاطفی ایجاد شود و با استراحت برطرف شود. بعد از مطالعه این مطلب، اطلاعات جدید علوم پزشکی را در مورد درد قفسه سينه سمت راست، علل، روشهای درمان و نکات مهم دیگر کسب می کنید.
احتمالاً چیزهای زیادی درباره ارتباط درد سمت چپ قفسه سینه با بیماری های قلبی شنیده اید، اما در مورد درد سمت راست سینه چطور؟ چه چیزی باعث این درد میشود؟ و از همه مهمتر اینکه چه زمان باید نگران بود؟
نکات مهم
دردی که در سمت راست قفسه سینه شما رخ میدهد، در درجه اول ممکن است به همان علل درد در سمت چپ باشد مثل وجود مشکل در ریه ها، گوارش، مشکلات عضلانی اسکلتی و حتی مشکلات قلبی عروقی. باید توجه داشته باشید که درد در سمت راست نیز میتواند ناشی از بیماری قلبی باشد. با اینکه حملات قلبی معمولاً در قسمت های چپ و مرکزی قفسه سینه احساس میشود، اما استثنا نیز وجود دارد. به خصوص اگر شریان کرونری راست درگیر باشد. از آنجا که حملات قلبی درگیر با شریان کرونری راست معمولا به اندازه حملات سمت چپ خطرناک نیستند، ممکن است فرد با احتمال کمتری تشخیص دهد که یک حمله قلبی است.
همچنین علائم قلبی در زنان اغلب با مردان متفاوت است. زنان کمتر احتمال دارد تا درد سمت چپ قفسه سینه معمول را تجربه کنند و به جای آن حمله قلبی همراه با احساس سوزش در دو طرف سینه و یا حتی بدون درد را تجربه میکنند.
حتماً بخوانید: مهمترین علت های درد پهلوی سمت راست چیست؟ (از نگاه متخصص)
وضعیت اورژانسی دیگری نیز وجود دارد که با درد سمت راست قفسه سینه همراه باشد که شامل آمبولی ریوی (لخته های خونی در پاها که جدا شده و به سمت ریه ها حرکت میکنند) و اتساع عروقی آئورت (که آئورت به طور غیر عادی ورم میکند) است.
آناتومی سمت راست قفسه سینه
در این ناحیه؛ سمت راست قلب، ریه سمت راست، رگ های بزرگ خونی مثل آئورت صعودی و رگ های خونی ریوی، مری و سایر ساختارها غدد لنفاوی و عصبها وجود دارند. دنده ها در این ناحیه قرار دارند و اختلالات ستون فقرات ممکن است در این بخش احساس شود.
درد در سمت راست ممکن است به خاطر وجود مشکل در بخش ها و اعضای ذکر شده باشد و درد این قسمت هاست که حس میشود. فشار و آسیب به عصبی که از درون سینه می گذرد ممکن است به خاطر بروز مشکل در بخشی باشد که درد در آن حس میشود و آن را به عصب منتقل میکند. اختلالات شکمی فوقانی ممکن است در سمت راست قفسه سینه احساس شود و اگر دیافراگم تحریک شود، میتواند باعث ایجاد درد در شانه سمت راست شود. کبد، کیسه صفرا و قسمتی از پانکراس در این ناحیه واقع شده اند.
در یک وضعیت غیر معمول که از هر 10000 نفر، یک نفر به بیماری سیتوس اینورسوس (اندام های داخلی آینه ای) دچار میشوند که اندام ها و گاهی سایر ساختار ها در حفره قفسه سینه در محل معکوس خود قرار دارند، به طوری که گاهی وقتها قلب در سمت راست بدن یافت میشود.
علائم
درد در سمت راست قفسه سینه ممکن است پایدار یا مکرر، حاد و یا مزمن، ناحیه ای یا کلی باشد. ممکن است عمیقا احساس شود که به طور معمول یک علت داخلی را نشان میدهد یا در استخوان، ماهیچه و یا پوست تجربه شود. پزشک از این نشانه ها و همچنین توصیف شما از درد که میتواند تیر کشیدن، ذق ذق کردن و نبض دار بودن، سوزش و کرختی باشد، برای تشخیص علت استفاده خواهد کرد.
علائم دیگر میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- تنگی نفس
- تب
- سرفه های مداوم
- گرفتگی صدا یا سینه
- سوزش معده و ترش کردن
- کاهش وزن بی دلیل
- تهوع و استفراغ
- آروغ زدن
- ناراحتی در بلع
- تپش قلب
- سرگیجه
- یرقان
مطلب مهم: ضربان قلب نرمال، کم و زیاد، 5 باور غلط راجب آن و همه نکات مهم
1-علل قلبی عروقی
همانطور که گفته شد آنژین، سکته قلبی و سایر شرایط دیگر ممکن است منجر به درد در جایی در سینه از جمله سمت راست شود. برخی بیماری های قلبی و دیگر بیماری های مرتبط به رگ که ممکن است موجب درد در سمت راست قفسه سینه شوند، عبارتند از:
- بیماری شریان کرونری: همانطور که قبلا گفته شد، بیماری قلبی ممکن است باعث درد در دو طرف سینه یا فقط در سمت راست شود. این بیماری معمولا به خاطر بروز مشکل در سمت راست قلب است.
- پریکاردیت یا التهاب آب شامه: پریکاردیت، التهاب پریکاردیوم یا غشا محافظ اطراف قلب است. دلایل زیادی برای این بیماری وجود دارد از عفونت گرفته تا درمان سرطان، بیماری کلیوی، اختلالات خود ایمنی مثل روماتیسم مفصلی. هم چنین بعد از اینکه فرد دچار حمله قلبی شده است، شایع است. درد اغلب در وضعیت های خاص و با نفس عمیق کشیدن بدتر میشود.
- آنوریسم آئورت: تجزیه آنوریسم آئورت وقتی رخ میدهد که پارگی رگ آئورت به جریان خون اجازه دهد تا بین لایه های دیواره رگ خونی جریان یابد و آن را خیس کند. درد اغلب شدید، ناگهانی و تیز است و ممکن است به عنوان یک درد منقطع توصیف شود. ممکن است فرد فوراً بیهوش شود.
تماس با اورژانس 115
اگر درد قفسه سینه آزار دهنده و با فشار بوده و با هر یک از موارد زیر همراه باشد، با اورژانس تماس بگیرید:
- عرق سرد
- تنگی نفس
- احساس خفگی و به زحمت آب دهان را قورت دادن
- تهوع و استفراغ
- تپش سریع یا نامنظم قلب
- بی حسی یا درد در دست یا بازو
- دردی که از قفسه سینه به گردن، فک یا یک یا هر دو بازو یا شانه ها پخش میشود
2-علل مربوط به ریه
سه نرمه ریه سمت راست و همچنین آستر ریه راست و غدد لنفاوی مرتبط، در سمت راست قفسه سینه واقع شده اند. خود ریه ها گیرنده های دردی ندارند، اما ممکن است دردی را تجربه کنید که احساس میکنید در ریه سمت راست شما قرار دارد. دلایل ممکن برای درد می تواند شامل موارد زیر باشد:
- آمبولی ریوی: زمانی رخ میدهد که لخته های خونی در پاها (لختگی وریدی عمیق) جدا شده و به سمت ریه ها حرکت میکنند. اگر لخته خونی در رگ های ریه راست باشد، درد اتفاق میافتد. این درد اغلب ناگهانی و تیز است و ممکن است با تنگی نفس شدید مرتبط باشد. لخته های خون بزرگ، ممکن است بیهوشی سریع را به دنبال داشته باشند. ممکن است فرد درد، قرمزی، تورم در یک یا هر دوی پاها را پیش از بروز آمبولی گزارش دهد. متاسفانه، آمبولی ریوی بسیار شایع است که هر ساله برای نیم میلیون نفر رخ میدهد و در 10 درصد مواقع مرگبار است.
- سرطان ریه: وجود تومورها در ریه راست، آستر ریه راست یا غدد لنفاوی مجاور میتواند باعث درد در سمت راست قفسه سینه گردد. تقریبا نیمی از افراد در قفسه سینه، استخوان کتف یا بین استخوان های کتف یا در شانه هایشان درد دارند. علائم دیگر ممکن است تنگی نفس یا سرفه مداوم باشد.
- تومورهای دیگر: تومورهای دیگر به غیر از سرطان ریه ممکن است در حفره قفسه سینه رخ دهند به خصوص بیماری لنفوم. علاوه بر این، متاستاز (گسترش) سرطان ها مانند سرطان پستان و روده میتواند برای ریه رخ دهد.
- پنومونی یا عفونت ریوی: پنومونی یا عفونت در ریه راست ممکن است باعث درد در سمت راست قفسه سینه شود. افراد مبتلا به پنومونی اغلب، اما نه همیشه، تب دارند یا سرفه میکنند.
- پنوموتوراکس یا هوا جنبی: به جمع شدن ریه گویند که ممکن است رخ دهد و باعث ایجاد درد در سمت راست قفسه سینه گردد.
- پلورال افیوژن یاآب آوردن ریه: نشت مایع سیال در فضای بین غشاهای جنبی اطراف ریه ها است. دلایل زیادی برای پلورال افیوژن وجود دارد. زمانی که نشت مایع کم است، فقط ممکن است ایجاد ناراحتی کند، اما نشت بیشتر مایع، تنگی نفس را به دنبال دارد. در کنار سرطان ریه و پستان، پلورال افیوژن بدخیم میتواند کاملا دردآور باشد.
- پلورزی ریه (درد پلورتیک قفسه سینه): التهاب آستر ریه که پرده جنب نامیده میشود، میتواند اغلب باعث ایجاد درد مداوم در سمت راست قفسه سینه گردد. این درد اغلب با نفس عمیق کشیدن افزایش یافته و میتواند گاهی اوقات احساس خراشیدن آن ناحیه را به فرد دهد.
تماس با اورژانس 115
اختلالات حاد تنفسی با مشکلات تنفسی شناخته میشوند. اگر درد سینه با موارد زیر همراه بود، با اورژانس 115 تماس بگیرید:
- تنگی نفس
- خلط سینه دارای رگه های خونی
- ضربان سریع قلب
- مایل بودن رنگ لبها و ناخن ها به آبی (سیانوز یا کبودی)
- دردی که با نفس عمیق کشیدن و سرفه بدتر شود.
3-علل گاسترواینتستینال
عارضه های شکمی، به ویژه آنهایی که مری و یا اعضای بطن سمت راست مثل کبد و کیسه صفرا را درگیر میکنند، ممکن است باعث ایجاد درد محدود در سمت راست قفسه سینه شوند. برخی از عارضه هایی که ممکن است موجب درد سینه شوند عبارتند از:
- بیماری ریفلاکس گاستروازوفاژیال یا بازگشت اسید به مری: این بیماری ممکن است باعث ایجاد علائم کلاسیک و معمول سوزش سر دل و سو هاضمه شود، اما همچنین ممکن است تنها با احساس درد در سمت راست قفسه سینه همراه باشد.
- جسم خارجی مری: گاهی اوقات علت درد در سمت راست قفسه سینه که نادیده گرفته میشود، وجود جسم خارجی در مری است. اگر علائم هنگام خوردن غذا، مخصوصا گوشت، ایجاد شد به پزشک مراجعه کنید…
- اسپاسم یا قولنج مری: ممکن است باعث درد در سمت راست قفسه سینه شود. درد ناشی از اسپاسم مری ممکن است به راحتی با بیماری قلبی که با نیتروگلیسیرین بهبود مییابد، اشتباه گرفته شود.
- بیماری کیسه صفرا: سنگ کیسه صفرا، التهاب کیسه صفرا و وجود عفونت در آن ممکن است احساس درد در قفسه سینه را به همراه داشته باشند. این درد اغلب در سراسر پشت پخش شده و ممکن است در شانه سمت راست احساس شود.
- پانکراتتی یا التهاب پانکراس: درد مرتبط با التهاب پانکراس میتواند با دراز کشیدن بدتر و با نشستن بهتر شود. افراد مبتلا به دیابت و معتاد به الکل در معرض خطر بیشتری هستند.
- بیماری زخم گوارشی و ورم معده: هر دوی این بیماری ها ممکن است باعث ایجاد دردی که در سمت راست قفسه سینه احساس میشود، باشند. اگرچه که در سمت چپ نیز این درد حس میشود. درد ممکن است تا حدی با غذا خوردن بهبود یابد.
- بیماری کبدی: بیماری های کبدی مثل هپاتیت، سیروز و حتی تومورهایی که در کبد پخش میشوند (متاستاز) ممکن است باعث ایجاد احساس درد در سمت راست قفسه سینه شوند. گاهی وقتها این بیماری یا یرقان و تغییر رنگ پوست و سفیدی چشم ها به زردی، نمود پیدا میکند.
تماس با اورژانس 115
اگر درد یا فشاری در سمت راست قفسه سینه حس کردید که با موارد زیر همراه بود، با اورژانس 115 تماس بگیرید:
- درد ناگهانی و شدید شکمی
- سفت و سخت شدن شکم
- خون بالا آوردن
- اسهال خونی
همچنین بخوانید: تامپوناد قلبی، تشخیص، هشدارها، روشهای جدید درمان و همه نکات مهم
4-علل عضلانی اسکلتی
جراحت، شکستگی و آسیب بافت نرم ماهیچه ها و رباط ها میتواند باعث ایجاد درد در قفسه سینه شود. چندین عارضه وجود دارند که ممکن است احساس درد در سمت راست قفسه سینه را ایجاد کنند. برخی از این موارد عبارتند از:
- کوستوکندریت یا درد قفسه سینه: عارضه ای که در آن غضروفی که در انتهای دنده ها به جناغ سینه متصل میشود (اتصال کوستوکندرال) ملتهب شده که معمولاً ناشی از ایجاد آسیب بیش از حد در این ناحیه است که افراد آن را جدی نگرفته اند. درد معمولاً با فعالیت یا با تنفس عمیق بدتر میشود و اغلب به اعمال فشار بر روی دنده ها حساس است.
- ضرب دیدگی عضلانی: یکی از رایج ترین دردهای قفسه سینه سمت راست مربوط به ضرب دیدن عضلات است که به دلیل فعالیت هایی مانند بلند کردن اجسام سنگین یا تمرینات ورزشی سخت رخ میدهد.
- درد دیواره قفسه سینه: علاوه بر کوستوکندریت عارضه های فراوانی میتوانند باعث درد در دیواره قفسه سینه شوند، از فیبرومیالژیا (سندروم درد اسکلتی عضلانی مزمن) و شکستگی استرسی گرفته تا اوج کم خونی داسی شکل شدید.
- عارضه مهره های گردنی یا گلویی: عارضه هایی مثل بیماری های دیسک یا فشردگی ستون فقرات ممکن است موجب دردی باشد که در سمت راست قفسه سینه حس میشود، این درد به خاطر خود محل عارضه یا به دلیل درگیری عصبها در ناحیه درد که منشا آن در جای دیگری است، به وجود میآید.
تماس با اورژانس 115
یک عفونت اسکلتی عضلانی حاد میتواند باعث بروز علائمی شبیه به سکته قلبی باشد. اگر موارد زیر را تجربه کردید با اورژانس 115 تماس بگیرید:
- درد کلی در قفسه سینه که محل آن به خوبی مشخص نیست.
- درد شدید یا بی حسی بازو
- ضربان شدید قلب
- لرز بدن
- تب بالا که با داروهای تب بر پایین نیاید.
5-سایر علتها
چندید علت ممکن دیگر که باعث درد در سمت راست قفسه سینه هستند، عبارتند از:
- زونا: این بیماری زمانی رخ میدهد که ویروس آبله مرغان (که در ریشه عصب ها زندگی میکند) دوباره فعال شود. اگر ویروس در ریشه های عصبی که قسمت راست سینه را پشتیبانی میکنند، قرار داشته باشد، ممکن است باعث بروز درد در این ناحیه شود.
- تومورهای میان سینه ای: تومورها یا غدد لنفاوی بزرگ شده در میان پرده یا میان سینه که ناحیه ای در میان ریه هاست و میتواند باعث ایجاد درد در دو طرف قفسه سینه شود اما این امکان نیز هست که تنها در سمت راست حس شود.
- درد پستان: در صورتی که درد به خاطر عارضه به وجود آمده در سینه رخ دهد، ممکن است درد در عمق قفسه سینه احساس شود.
- اختلال اضطراب و هراس: حدود 40 درصد از افراد مبتلا به اختلال هراس و اضطراب، درد در قفسه سینه را گاهی اوقات حس میکنند. درد قفسه سینه مرتبط با این اختلال منحصر به فرد است و همیشه از هشدار برداشت غلط میشود. افرادی که اضطراب یا اختلال وحشت زدگی دارند از این درد در امان نخواهند بود.
تشخیص توسط پزشک
بسته به علائمی که دارید و سایر عوامل، چندین آزمایش وجود دارد که پزشک توصیه خواهد کرد. اولین کاری که او انجام میدهد اینست که مطمئن شود ABC ها پایدارند که وضعیت راه تنفسی، نفس کشیدن و در اصل عملکرد قلب و ریه ها را نشان میدهد. اگر وضعیت ثابت به نظر رسید، پزشک سؤالات زیادی از شما خواهد کرد و از شما میخواهد یک امتحان فیزیکی انجام دهید.
برخی بیماری ها میتوانند با یک آزمایش فیزیکی مشخص شوند. برای مثال، حساسیت بر روی مفصل بین دنده ها و جناغ سینه میتواند بیماری کستوکندریت و جوش، زونا را نشان دهد. سایر آزمایشات شامل موارد زیر هستند:
- انجام یک سی تی اسکن و یا عکسبرداری با اشعه ایکس از قفسه سینه (در آزمایش با اشعه ایکس سرطان ریه میتواند تشخیص داده نشود و افرادی هم که سیگار نمیکشند ممکن است به این سرطان مبتلا باشند)
- تست استرس قلب
- نوار قلب
- ام آر آی
- برونکوسکوپی یا نایژه بینی
- سونداژ قلبی وآنژیوگرافی
- پت اسکن یا تصویربرداری پزشکی هسته ای
- آندوسکوپی جی آی فوقانی یا آزمایش بلعیدن محلول سولفات باریم (برای ارزیابی مری و دستگاه گوارش)
همچنین بخوانید: آریتمی قلبی چیست؟ جدیدترین روش درمان آن از زبان متخصص
سؤالاتی که ممکن است پزشک از شما بپرسد
پزشک سؤالات زیادی از شما خواهد پرسید تا بهتر و سریعتر بیماریتان را تشخیص دهد. قبل از ورود به اتاق پزشک، هر چه را که فکر میکنید باید بگویید را یادداشت کنید تا به سوالات بهترپاسخ دهید. سوالات میتوانند شامل موارد زیر باشد:
- درد از چه زمانی شروع شده است؟ آیا قبلا هم درد داشته اید؟
- آیا درد سریعاً شروع شد یا به تدریج به وجود آمد؟ در حالت استراحت ایجاد شد یا حین فعالیت؟ به هنگام شروع درد، غذا میخوردید؟
- دردتان چگونه است؟ تیز، خفیف، کرخت کننده یا شدید؟ کدام حس را به شما میدهد، سوزش، خراشیدن، فشار، ذق ذق کردن؟
- آیا چیزی دردتان را بهتر یا بدتر میکند؟
- با نفس کشیدن یا غذا خوردن بدتر میشود؟
- آیا درد در جایی مثل پشت، فک و هر جای دیگری پخش میشود؟
- درد دقیقا در کجا قرار دارد؟ آیا در ناحیه خاصی واقع است؟ در سراسر قفسه سینه پخش میشود؟
- آیا علائم دیگری مثل تنگی نفس، سرفه های مداوم، گرفتگی صدا و سینه، کاهش وزن بی دلیل، سختی در بلع، تهوع و استفراغ یا یرقان دارید؟
- چه داروهای دیگری مصرف میکنید؟
- آیا دارویی برایتان تجویز شده و از داروهای بدون نسخه یا مکمل های غذایی استفاده میکنید؟
- سیگار میکشید یا قبلا میکشیده اید؟
- نوشیدنی های الکلی مصرف میکنید؟
- چه بیماری هایی در خانواده شما وجود دارد؟