جدیدترین روشهای درمان بیماری ام اس (تا سال 2023)

حدود 20 سال پیش، روشهای بسیار کمی برای درمان بیماری ام اس وجود داشت. اما اکنون، تحقیقات در حال انجام است و کشفیات و درمان های بالقوه در حال ظهور میباشد.

چند نکته مهم

• ام اس (MS) یک بیماری ناتوان کننده ی بالقوه است که بر مغز و نخاع تأثیر می گذارد. حدود 400000 نفر در ایالات متحده آمریکا و 2.1 میلیون نفر در سراسر جهان با MS زندگی می کنند.
• مکانی دقیقی که MS اثر می کند، به طور کامل مشخص نیست. با این حال، بسیاری از محققان معتقدند که این یک بیماری التهابی است که در آن غلاف‌های میلین سلول‌های عصبی مغز و نخاع آسیب می ‌بینند.
• با گذشت زمان، این بیماری می تواند بدتر شود یا به طور دائمی به اعصاب آسیب برساند.
• علائم، به اعصاب آسیب دیده و صدمات ناشی از آن بستگی دارد. در حالی که برخی افراد ممکن است توانایی راه رفتن را از دست بدهند، برخی دیگر دوره های بهبودی را تجربه میکنند.

داروهایی که اخیرا توسط FDA تایید شده است

در حال حاضر درمان های اصلاح کننده بیماری ام اس (DMTs) بهترین راهکار برای کاهش سرعت پیشرفت این بیماری است. DMT ها دفعات و شدت عود و ضایعات جدید و همچنین پیشرفت معلولیت را کاهش می دهند.

تعداد DMT های موجود در سال های اخیر به سرعت در حال افزایش است و در حال حاضر 15 مورد از آنها توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) تایید شده است. جدیدترین داروی DMT تایید شده، اکرلی زوماب (Ocrevus) است.

حتما بخوانید: انواع بیماری ام اس، علایم، علتها و جدیدترین داروهای درمانی

اکرلی زوماب

FDA در سال 2017 این دارو را برای درمان عود بیماری MS تجویز کرد. اکرلی زوماب اولین مورد برای درمان ام اس پیشرونده اولیه یا PPMS است. تحقیقات انجام شده توسط یک گروه از محققان نشان داده است که اکرلی زوماب بطور قابل توجهی عود بیماری MS و پیشرفت علایم را در PPMS کاهش می دهد.

تحقیقات زیادی که بر روی بیماران ام اس و در محل تخریب میلین صورت پذیرفته بود نشان داد که بیشترین تعداد لنفوسیتهای موجود در محل از نوع T هستند اما داروی اکرلی زوماب بر روی لنفوسیت های b بنا نهاده شده و نتایج شگفت انگیز دارو نشان دهنده نقش لنفوسیت های b در این بیماری است.

آزمایش های بالینی فاز III برای RRMS نشان داد که در مقایسه با اینترفرون بتا-1a، اکرلی زوماب قادر به کاهش میزان عود بیماری تا 47 درصد، کاهش ناتوانایی تا 43 درصد و کاهش ضایعات التهابی مغز به میزان 95 درصد بود.

مطالعات دیگر برروی ام اس PPMS نشان داد که پس از 12 هفته دریافت اکرلی زوماب یا پلاسبو(دارونما)، پیشرفت معلولیت در گروه دارونما 39.3 درصد بود درحالیکه این میزان با مصرف اکرلی زوماب 32.9 درصد بود.

بیماران دریافت کننده اکرلی زوماب همچنین ضایعات مغزی و کاهش حجم مغز کمتری نسبت به گروه پلاسبو داشتند.

آخرین نوآوری های درمان MS

ورود داروهای جدید از زمان انجام آزمایشات تا وارد شدن به بازار می تواند 10 تا 15 سال طول بکشد. از هر 10،000 ترکیب تست شده، کمتر از یک یا دو مورد مجوز می گیرند، زیرا بسیاری از آنها بخاطر مسایل ایمنی، کیفیت و کارایی رد می شوند.

بعضی داروهایی که در مرحله نهایی آزمایشات بالینی هستند در زیر آورده شده است. اگر داروها در این مرحله اثربخش باشند، داده های مراحل I تا III برای تأیید به FDA ارائه می شود. فقط 25 تا 30 درصد از این داروها به تایید FDA میرسند.

1-لاکینیمود

لاکینیمود یک داروی تجربی در آزمایشات فاز III برای عود بیماری MS و آزمایشات فاز II برای ام اس پیشرونده اولیه یا PPMS است. لاکینیمود ممکن است مانع از دسترسی سلول های ایمنی به مغز شود. تحقیقات نشان داده اند که لاکینیمود اثرات ضد التهابی و محافظت از عصب را دارد و ممکن است بر روی سطوح برخی از سیتوکین ها(موادی که توسط سلول های ایمنی ترشح می شوند) تأثیر بگذارد.

مطالعات مرحله III لاکینیمود 23 درصد کاهش در میزان عود سالانه در مقایسه با دارونما، 33 درصد كاهش در پیشرفت ناتوانی و 44 درصد كاهش میزان حجم مغز را نشان داده است.

2- روش AHSCT

ایده پیوند اتولوگ سلول های بنیادی مغزاستخوان (AHSCT) این است که سیستم ایمنی بدن انسان را دوباره راه اندازی کند.

AHSCT ممکن است پیشرفت بیماری MS را تا حداقل 5 سال متوقف کند.

پس از استفاده از داروهای شیمی درمانی برای توقف بیشتر سیستم ایمنی، سلول های بنیادی ذخیره شده دوباره وارد بدن می شوند و سلول های جدید راه خود را به مغز استخوان باز میکنند و به تدریج سیستم ایمنی بدن را ظرف 3 تا 6 ماه بازسازی می کنند. بااینحال این روش بدلیل استفاده از شیمی درمانی تهاجمی، ممکن است خطرات زیادی بهمراه داشته باشد.

3- داروی MD1003

MD1003 (بیوتین با دوز بالا) در آزمایشات مرحله III برای MS پیشرونده اولیه و ثانویه مورد آزمایش قرار گرفته است. این دارو یک فرم بسیار غلیظ از بیوتین است که آنزیم های فعال شده در رشد سلولی و تولید میلین را فعال می کند. دوزهای بالای بیوتین ممکن است باعث بازسازی میلین شود.

4- داروی سیپونیمود

داروی سیپونیمود در اسکلروز پیشرونده ثانویه یا SPMS مورد استفاده قرار میگیرد. مطالعات نشان داد که سیپونیمود در مقایسه با دارونما، خطر ابتلا به ناتوانی را در یک دوره ی 3 ماهه 21 درصد و در دوره ی 6 ماهه تا 26 درصد کاهش میدهد.

حتما بخوانید: 5 تا از بهترین قرص های آرامش اعصاب تایید شده توسط FDA (بدون عوارض)

5- ورزشهای تقویتی

براساس تحقیقات انجام شده مشخص شده است که ورزشهای تقویتی به کاهش علایم بیماری ام اس و محافظت از سیستم عصبی و درنتیجه کاهش پیشرفت بیماری کمک میکند.

تمرین با وزنه ممکن است به محافظت از سیستم عصبی و پیشرفت MS پیشرفت کند. یافته های تحقیقات نشان داده است که تمرینات فیزیکی برخی علائم MS را که شامل اختلالات تحرک و خستگی شدید است تسکین میبخشد.

6- آنتی اکسیدان

به گفته محققان دانشگاه بهداشت و علوم پورتلند، آنتی اکسیدان غیرتجویزی اسید لیپوئیک ممکن است در درمان SPMS مفید باشد. مطالعه آنها نشان دهنده بهبود 68 درصدی در استفاده از اسید لیپوئیک در کاهش سرعت ضعف مغزی در مقایسه با پلاسبو است.

7- میکروب های روده

محققان سه گونه باکتریی را بر روی موش‌ های مبتلا به ام ‌اس‌ آزمایش کردند و دریافتند که یکی از آنها بیماری‌ های ایمنی را سرکوب می‌ کند.

میکروب مورد مطالعه در این تحقیق Prevotella histicola نام دارد و از روده انسان کشت داده شد. زمانی که این میکروب به موش‌ های مبتلا به ام ‌اس‌ اعمال شد، موجب کاهش عملکرد دو سلولی شد که معمولا موجب التهاب می ‌شوند. این میکروب در عین حال، باعث تقویت گروهی از سلول ‌ها مانند سلول ‌های تی و سلول‌های دندریتیک شد که با بیماری ام‌ اس مبارزه می‌ کنند.

حتما بخوانید: 9 تا از بهترین دمنوش ها برای تقویت اعصاب و آرامش کدامند؟ (جدیدترین تحقیقات)

آیا درمان MS قطعی است؟

تاکنون هیچ درمان قطعی برای MS مشخص نشده است. با این حال، محققان به پیشرفت قابل ملاحظه ای در این زمینه دست پیدا کرده اند. امروزه، آگاهی های بیشتری نسبت به علایم MS وجود دارد که موجب بهبود کیفیت زندگی میشود. علاوه بر آن با دوری از ریسک فاکتورهای مشخص شده ی این بیماری، پیشگیری از آن امکان پذیر شده است.

محققان در حال پیشرفت در روش هایی هستند که سیستم عصبی را از آسیب های مرتبط با MS محافظت می کند. این استراتژی ها شامل استفاده از درمان هایی است که در حال حاضر توسط FDA تایید شده است.

محققان در پی یافتن روشهایی برای بازسازی نورونهای آسیب دیده هستند. علاوه بر این آنها سعی میکنند با توصیه به روشهای تمرینی، توانبخشی و حرکات ورزشی از پیشرفت بیماری جلوگیری کنند.

مطالعات تغییر در سبک زندگی، مانند اجتناب از سیگار کشیدن، دریافت ویتامین D و پیشگیری از چاقی را توصیه میکنند که احتمالا موجب کاهش احتمال ابتلا به MS در نسلهای آینده می شود. علاوه بر این، تیم تحقیقاتی تغییرات ژنی را که بر حساسیت فرد نسبت به MS تأثیر می گذارد شناسایی کرده است.

حتما بخوانید: 9 تا از بهترین روشهای گیاهی-طبیعی آرامش اعصاب که از نظر علمی کاملا ثابت شده اند

تمام این سرنخ ها و شواهد به پژوهشگران کمک می کنند تا علل MS، روشهای درمانی موثر و پیشگیری از بیماری را درک کنند. در حالی که هنوز پاسخ قطعی در مورد درمان MS وجود ندارد، پیشرفت در تحقیقات و راه های درمان بالقوه ممکن است یک روز راه حلی برای درمان این بیماری پیدا کنند.