در این مطلب با کمک مجلات معتبر پزشکی دنیا، شما را با آمپول بتامتازون، عوارض جانبی احتمالی، کاربردها، نحوه استفاده، دوز، نکات بارداری و شیردهی و سایر موضوعات مهم آشنا می کنیم.
بتامتازون چیست؟
- فرم تزریقی بتامتازون تنها توسط پزشک در بیمارستان داده میشود.
- سوسپانسیون تزریقی بتامتازون تحت نام تجاری Celestone Soluspan دردسترس است. این دارو بصورت ژنرال هم موجود است. داروهای ژنرال معمولا ارزانتر از داروهای تجاری هستند.
- بتامتازون در فرمهای موضعی مانند کرم، ژل، پماد، اسپری و فوم هم دردسترس است.
دلیل استفاده
بتامتازون برای کاهش التهاب و درد در بیماریهای زیر استفاده میشود:
- مالتیپل اسکلروزیس (ام اس) (بهترین روش درمان ام اس در اینجا)
- بیماری های آلرژیک (راجب آلرژی ها بیشتر بخوانید!)
- بیماری های پوستی (هر بیماری پوستی دارید در بالای همین صفحه جستجو کنید)
- اختلالات معده
- اختلالات خونی
- اختلالات چشمی
- بیماریهای کلیوی مانند وجود پروتئین در ادرار
- اختلالات تنفسی
- سرطان (جدیدترین روشهای درمان انواع سرطان)
- آرتروز (درمان ارتروز با مکمل های طبیعی)
- بیماریهای مرتبط با هورمونها مانند مشکلات تیروئید
نحوه تاثیر گذاری دارو
بتامتازون یک داروی کورتیکواستروئیدی است. این داروها گاهی اوقات استروئید هم نامیده میشوند. استروئیدها موجب کاهش مواد شیمیایی التهاب آور در بدن میشوند. آنها همچنین موجب کاهش پاسخ ایمنی طبیعی بدن میشوند که به کنترل التهاب کمک میکند.
عوارض جانبی
عوارض جانبی شایع
- افزایش سطح قندخون، علایم آن عبارتنداز:
- گیجی
- تکرر ادرار
- خواب آلودگی، پرنوشی و پرخوری
- لرزش، سرگیجه، ضعف، خستگی و ضربان قلب سریع
- کاهش سطح پتاسیم که موجب درد و گرفتگی عضلات میشود
تغییرات پوستی ازجمله:
- جوش
- علامتهای کشیدگی برروی پوست
- تاخیر در التیام زخم
- رشد زیاد موها
علایم عفونت از جمله:
- تب
- لرز
- سرفه
- گلودرد
عوارض جانبی دیگر:
- تغییر در رفتار و خلق وخو
- تغییرات قاعدگی مانند لکه بینی و پریود نشدن
- تغییرات بینایی مانند تاری دید
- سردرد
- اضافه وزن
- تعریق
- بیقراری
- تهوع
حتما بخوانید: برای کاهش اسید معده چه بخوریم و چه کنیم؟ (نظر 3 فوق تخصص)
عوارض جانبی جدی
درصورت داشتن عوارض جانبی جدی سریعا به پزشک مراجعه کنید. درصورت مشاهده ی عوارض مرگبار سریعا به اورژانس بروید. عوارض جانبی جدی و علایم آنها عبارتنداز:
- خس خس سینه
- تنگی نفس
- تب
- تورم صورت، لبها، زبان یا گلو
- تشنج
- آبی رنگ شدن پوست
عفونت، علایم آن عبارتنداز:
- سرفه
- تب
- لرز
تداخل با داروهای دیگر
سوسپانسیون تزریقی بتامتازون ممکن است با داروها، گیاهان دارویی و ویتامینهای دیگر تداخل داشته باشد. تداخل زمانی اتفاق می افتد که نحوه ی عملکرد دارو تغییر میکند. این میتواند مضر باشد یا از عملکرد مناسب دارو جلوگیری کند. برای پیشگیری از این تداخلات پزشک باید از تمام داروهایی که فرد مصرف میکند اطلاع داشته باشد.
درمورد همه ی داروها، ویتامینها یا گیاهان دارویی که فرد درحال حاضر آنها را مصرف میکند به پزشک اطلاع دهید. درمورد نحوه ی تداخل دارو با دارهای دیگر از پزشک یا داروساز سوال کنید.
هشدارهایی در مورد بتامتازون
هشدار برای زنان باردار
- مطالعات حیوانی حاکی از آن است که استروئیدها میتوانند بر جنین اثر بگذارند. بااینحال اطلاعات کافی برای اثبات این موضوع در انسانها وجود ندارد.
- اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید با پزشک صحبت کنید. این دارو باید تنها زمانی مصرف شود که مزایای بالقوه ی آن از معایبش بیشتر باشد.
هشدار برای زنان شیرده
- بتامتازون میتواند از شیرمادر عبور کند و موجب کاهش رشد جنین شود. این دارو همچنین موجب کاهش میزان شیر مادر هم میشود. اگر در حین شیردهی، بتامتازون مصرف میکنید با پزشک صحبت کنید.
- در زمان مصرف بتامتازون از تماس باافرادیکه آبله مرغان یا سرخک دارند اجتناب کنید. این بیماریها در افرادیکه استروئیدهایی مانند بتامتازون مصرف میکنند بسیار شدیدتر است.
حتما بخوانید: 15 تا از بدترین و بهترین غذاها برای سلامت معده (تحقیقات جدید)
نحوه و میزان مصرف
بسته به نیازهای فردی بیمار، دوز مورد نیاز توسط پزشک تعیین میشود. سلامت کلی فرد بر میزان دوز تجویزی تاثیرگذار است. درمورد همه ی بیماریها و شرایط سلامتیتان با پزشک صحبت کنید.
نکاتی در مورد مصرف بتامتازون
بتامتازون میتواند در یک دوره ی کوتاه مدت یا بلندمدت استفاده شود. مدت زمان درمان به نوع بیماری بستگی دارد. عدم مصرف دارو طبق نسخه ی پزشک میتواند خطرناک باشد.
- درصورت قطع ناگهانی مصرف دارو یا عدم مصرف آن: این موجب بدتر شدن علایم بیماری میشود. ممکن است بیمار درد و التهاب بیشتری تجربه کند.
- درصورت قطع ناگهانی مصرف دارو: علایم بیماری عود میکند. این علایم شامل درد و التهاب است.
- درصورت فراموش کردن یک دوز: درصورت فراموش کردن دوز تزریقی دارو، به محض یادآوری به پزشک مراجعه کنید.
- چه موقع میتوان گفت دارو عملکرد خوبی دارد: زمانیکه درد و التهاب ناشی از بیماری کاهش یابد. درمورد موثر بودن دارو با پزشک صحبت کنید.
ملاحظات ویژه مصرف بتامتازون
اگر پزشک بتامتازون را تجویز کرد، ملاحضات زیر را درنظر بگیرید.
عمومی
- میزان تزریق بتابتازون به بیماری تحت درمان و نحوه ی پاسخ بدن به دارو بستگی دارد. شما ممکن است این دارو را 3 تا 4 بار در روز یا هفته ای یکبار دریافت کنید. برای برخی مشکلات عضلانی، یک دوز برای تسکین درد و علایم کافی است. درمورد میزان دارو و دفعات آن، پزشک تصمیم میگیرد.
- حتما در تمام نوبتهای تعیین شده به پزشک مراجعه کنید. این موجب دریافت به اندازه ی دارو میشود.
- رانندگی کردن پس از دریافت بتامتازون بلامانع است.
مسافرت
فرم تزریقی بتامتازون در بیمارستان و توسط پزشک داده میشود. اگر قصد مسافرت دارید به پزشک اطلاع دهید. در طول مسافرت باید محلی پیدا کنید تا دارو را دریافت نمایید. یا اینکه ممکن است پزشک برنامه ی مصرف دارو را تغییر دهد.
آزمایشات مورد نیاز دیگر
ممکن است پس از مصرف بتامتازون انجام آزمایشاتی نیاز باشد. این آزمایشات برای این است که از عدم اثرات جانبی دارو بر بیمار و همچنین عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل شود.
حتما بخوانید: 8 تا از بهترین و جدیدترین روشهای گیاهی درمان آلرژی طبق تحقیقات جدید
نکته: هدف ما دادن اطلاعات به روز و مرتبط است. باتوجه به اینکه داروها اثر متفاوتی بر افراد مختلف دارند، نمیتوانیم بگوییم که اطلاعات گفته شده در بالا شامل تمام اطلاعات مورد نیاز است. این مطلب جایگزین مشاوره ی پزشکی نیست. قبل از مصرف هر دارو با پزشکتان که از سابقه ی پزشکی شما اطلاع دارد مشورت کنید.