فلج بل یک بیماری پزشکی است که موجب ضعف یا فلج موقت عضلات صورت می شود. فلج بل پس از چارلز بل، آناتومیست اسکاتلندی که نخستین توصیف کننده این بیماری بود، نامگذاری شد. فلج بل معمولا زمانی اتفاق می افتد که اعصاب کنترل کننده عضلات صورت، متورم، فشرده یا ملتهب می شوند.
نکات مهم راجب فلج بل/بلز
در فلج بل، یک طرف چهره بسیار سفت یا دچار افتادگی می شود. این وضعیت پزشکی در یک زمان، تنها یک قسمت از صورت را تحت تاثیر قرار می دهد. خندیدن یا بستن چشم ها برای فردی که از این وضعیت رنج می برد، بخصوص در قسمت آسیب دیده بسیار دشوار است. در بسیاری از موارد، فلج بل موقتی است و علائم آن پس از چند هفته از بین میرود. گفته شده است که فلج بلز وقتی رخ می دهد که عصب جمجمه ای هفتم متورم یا فشرده شود و موجب ضعف صورت یا فلج شود.
این می تواند در هر سنی و هر فردی بدون توجه به جنس یا نژاد رخ دهد. با این حال، مطالعات نشان داده است که این بیماری در میان افراد ۱۶ تا ۶۰ ساله رایج تر است. همچنین مشخص شده است که افراد مبتلا به دیابت یا هر نوع بیماری ویروسی، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.
اغلب مردم فلج بلز را با سکته اشتباه میگیرند چون علائم مشابهی دارند. با این حال، این دو وضعیت پزشکی متفاوت هستند. سکته مغزی معمولا توسط لخته ایجاد می شود که مانع خونرسانی به مغز می شود. از طرف دیگر، فلج بل، عمدتا به علت آسیب عصبی صورت است.
علائم
علائم فلج بل ممکن است یک یا دو هفته پس از سرماخوردگی، عفونت گوش یا عفونت چشم ایجاد شود. این علائم معمولا به طور ناگهانی ظاهر می شوند. ممکن است صبح که بیدار می شوید یا زمانی که سعی می کنید چیزی بخورید یا بنوشید متوجه این وضعیت شوید.
فلج بل با یک ظاهر پژمرده در یک طرف چهره و عدم توانایی باز کردن یا بستن چشم در طرف آسیب دیده مشخص می شود. در موارد نادر، فلج بل ممکن است در هر دو طرف چهره تاثیر بگذارد. علائم و نشانه های مرتبط با فلج بل عبارتنداز:
- ضعف صورت
- افزایش حساسیت به صدا
- دشواری در خوردن یا نوشیدن
- گرفتگی عضلات صورت
- خشکی دهان یا چشمها
- سردرد تشدید شونده
- ناتوانی در ایجاد حالت های چهره ای، مانند لبخند زدن یا اخم کردن، مشکل در بستن پلک یا حتی چشمک زدن
- مشکل در بستن چشمها
- مشکل در جویدن بخصوص در قسمت آسیب دیده
- درد یا بی حسی پشت گوش
- آبریزش بیشتر یا کمتر ازحد معمول چشمها
علائم افتادگی یا ضعف صورت، حدود یک یا دو روز در اوج خود قرار دارند. در چنین مواردی، بلافاصله با پزشک مشورت کنید. سعی نکنید فلج بلز را خودتان تشخیص دهید چون علائم این بیماری می تواند شبیه به سایر انواع بیماری های خطرناک مانند تومور یا سکته مغزی باشد. در بیشتر موارد، پس از چند هفته بهبودی حاصل میشود. گزارش شده است که اکثر افراد در عرض سه ماه به طور کامل بهبود می یابند. با این حال، در موارد نادر، علائم تشدید می شوند، بنابراین زمان زیادی برای بهبودی لازم است.
علت ها
فلج بلز وقتی رخ می دهد که عصب جمجمه ای هفتم متورم یا فشرده شود و موجب ضعف صورت یا فلج شود. علت دقیق این آسیب ناشناخته است، اما بسیاری محققان پزشکی معتقدند این اختلال احتمالا به وسیله عفونت ویروسی ایجاد می شود. ویروس ها یا باکتری هایی که با توسعه فلج بل مرتبط شده اند عبارتند از:
- ویروس اچ آی وی HIV (عامل بیماری ایدز)، که به سیستم ایمنی آسیب می رساند
- ویروس Epstein-Barr، که باعث ایجاد بیماری مونونوکلئوز (بیماری بوسه) می شود
- ویروس هرپس سیمپلکس، که باعث ایجاد تبخال ها (زخم سرد) و تبخال تناسلی می شود
- ویروس هرپس زوستر که سبب ایجاد آبله مرغان و زونا می شود
- بیماری سارکوئیدوز، که باعث التهاب در ارگانهای بدن می شود
چه کسانی در معرض خطر هستند؟
اگر موارد زیر را دارید در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به فلج بلز هستید:
- باردار هستید
- دیابت داشته باشید
- عفونت ریه داشته باشید
- سابقه خانوادگی این بیماری را دارید
تشخیص توسط پزشک
در حال حاضر هیچ آزمون خاصی برای تایید فلج بل وجود ندارد پزشک برای اولین بار برای اندازه گیری ضعف عضلات صورت، یک معاینه فیزیکی انجام می دهد. پزشک همچنین در مورد علائم شما در رابطه با “وقتی که آن علائم رخ داده اند یا هنگامی که در ابتدا متوجه آنها شدید” از شما سؤال می کند.
پزشک همچنین می تواند از انواع آزمایشات برای تشخیص فلج بل استفاده کند. این آزمایش ممکن است شامل آزمایش خون برای بررسی وجود عفونت باکتری یا ویروسی باشد. پزشک همچنین می تواند از MRI یا سی تی اسکن برای بررسی اعصاب در چهره استفاده کند.
یک آزمایش الکترومیوگرافی یا EMG می تواند وجود آسیب عصبی را تایید و میزان آسیب را نیز تعیین کند.
درمان
در اغلب موارد، علائم فلج بل در طی چند هفته بدون نیاز به هیچگونه درمان بهبود می یابد. اما باید توجه داشته باشید که ممکن است چند هفته یا حتی ماه برای بازگشت به حالت عادی زمان لازم باشد. برخی درمان هایی که می توانند به روند بهبودی کمک کنند عبارتنداز:
- داروهای ضد ویروسی و ضد باکتری که اگر یک ویروس یا باکتری باعث فلج بل شده است ممکن است تجویز شوند.
- داروهای ضد درد مثل ایبوپروفن یا استامینوفن که می توانند درد متوسط را کاهش دهند.
- داروهای کورتیکواستروئید به کاهش التهاب اعصاب کمک می کند و مدت زمان علائم فلج بل را کم می کند.
- ماساژ آرام قسمت آسیب دیده چهره.
- قرار دادن یک حوله گرم یا مرطوب روی صورت برای از بین بردن درد.
- انجام برخی تمرینات فیزیوتراپی به منظور تحریک عضلات صورت و رفع سختی. با این حال، این تمرین ها باید تحت هدایت و نظارت پزشک انجام شود تا از آسیب یا بدتر شدن علائم جلوگیری شود.
- استفاده از چشم بند برای ناحیه ی آسیب دیده می تواند باعث کاهش و جلوگیری از خشکی چشم شود. می توانید از قطره های چشم استفاده کنید تا از خشک شدن جلوگیری شود.
- در موارد نادر، پزشک می تواند برای کاهش میزان فشار بر روی اعصاب صورت، جراحی را پیشنهاد کند. جراحی درصورتی انجام میشود که علایم بیماری بهبود نیافته باشد.
خطرات یا عوارض
اغلب افراد، به طور کامل و بدون هیچ گونه عارضه ای بهبود می یابند. با این حال، در موارد شدید فلج بل، ممکن است عوارض زیر رخ دهند:
- ممکن است صدمه به عصب هفتم جمجمه ای (عصب صورت) وارد شود. این عصب عضلات صورت شما را کنترل می کند.
- ممکن است دچار خشکی بیش از حد در چشم شوید که می تواند به عفونت چشم، زخم، یا حتی نابینایی منجر شود.
- شما ممکن است سینکینزیز داشته باشید. این یک وضعیت است که در آن حرکت یک بخش بدن باعث می شود دیگر بخش ها به به طور غیر ارادی حرکت کنند. به عنوان مثال، زمانی که شما لبخند بزنید ممکن است چشم شما بسته شود.
چشم انداز دراز مدت برای افراد مبتلا به فلج بل
چشم انداز افراد مبتلا به فلج بل معمولا خوب است. زمان بازیابی ممکن است بسته به شدت آسیب عصب متفاوت باشد. به طور کلی، اکثر بیماران بهبودی تدریجی اما کامل را نشان داده اند. آنها در عرض سه تا شش ماه پس از شروع علائم، عملکرد عادی خود را بدست می آورند. در موارد بسیار نادر، علائم می توانند طولانی تر از معمول باشند و در بعضی موارد، علائم برای همیشه باقی میمانند.
درمانهای طبیعی فلج بلز
1- ماساژ: بسیاری از بیماران مبتلا به این بیماری، از طریق ماساژ درمانی بهبود میابند. به یک متخصص ماساژ دارای مجوز و با تجربه مراجعه کنید. راجب ماساژ درمانی بیشتر بخوانید!
2- طب سوزنی: طب سوزنی عصب ها و عضلات را برای بهبودی علایم تحریک می کند. یک مرکز طب سوزنی با تجربه را برای درمان فلج بل پیدا کنید. راجب طب سوزنی بیشتر بخوانید!
3- ویتامین B6: ویتامین B6 با سلامت چشم و سیستم عصبی همراه است که بخش مهمی از درمان طبیعی فلج بل است. غذاهای غنی از ویتامین B6 شامل نخود، سیب زمینی، موز، پسته، آووکادو، دانه های آفتابگردان و دانه های کنجد می باشند. راجب ویتامین ب 6 بیشتر بخوانید!
4- مدیتیشن: مدیتیشن، یوگا و تمرینات تنفس عمیق می توانند با کاهش استرس، به کاهش تنش عضلانی و درد مزمن کمک کند. چند دقیقه در روز را برای تمرکز و انرژی مثبت اختصاص دهید تا به کاهش اضطراب کمک کند.
5- روی: روی برای توانایی اش در بهبود زخم ها و تقویت سیستم ایمنی شناخته شده است. اضافه کردن غذاهای سرشار از روی به رژیم غذایی می تواند در بهبودی به بدن کمک کند. مثالهایی از این غذاها عبارتند از: اسفناج، لوبیا قرمز، دانه های کتان، دانه کدو و دانه های هندوانه. راجب روی بیشتر بخوانید!
6- روغن کرچک: روغن کرچک به منظور بهبود گردش خون، جلوگیری از رشد باکتری ها و حمایت از سیستم لنفاوی شناخته شده است. استفاده از کمپرس روغن کرچک هم به بهبود جریان خون به مناطق آسیب دیده کمک میکند. یک قاشق غذاخوری روغن کرچک را گرم کنید و روی صورت ماساژ دهید. صورت خود را با یک دستمال گرم و مرطوب بپوشانید و آنرا 20 تا 30 دقیقه نگه دارید. از این کمپرس دو بار در روز استفاده کنید. راجب روغن کرچک بیشتر بخوانید!
7- ورزشهای فلج بل: سعی کنید به درمانگری مراجعه کنید که تجربه کار با بیماران فلج بل را دارد. آنها می توانند تمرین های صورت را برای بهبود عملکرد عصب انجام دهند. تمرینات ساده شامل چروک بینی، لبخند ، اخم کردن و بالا بردن ابروها است. بهترین ورزشهای درمان در اینجا!
8- این ویدیو را حتما تماشا کنید! (کلیک کنید)
