در این مطلب از چندین مجله معتبر پزشکی کمک گرفته ایم تا شما را با عوارض، طرز مصرف اصولی و نکات مهم دیگر داروی دانازول آشنا کنیم.
دانازول چیست؟
- دانازول جزء داروهای استروئیدی است که برروی تخمدانها و غده ی هیپوفیز اثر میگذارد و از ترشح هورمونهای خاصی در بدن جلوگیری میکند.
- دانازول برای درمان آندومتریوز و بیماری فیبروکیستیک پستان استفاده میشود.
- استفاده های دیگر این دارو جهت درمان آنژیوادم، ژنیکوماستی و اختلالات قاعدگی مانند منوراژی میباشد.
- درصورت حساسیت به دانازول نباید از آن استفاده نمایید.
- همچنین افراد مبتلا به پورفیری (یک بیماری نادر ارثی)، سابقه ی سکته ی مغزی یا لخته شدن خون، بیماران قلبی، کبد و کلیه نباید از این دارو استفاده نمایند.
دانازول برای زنان باردار و شیرده
- زنان باردار یا شیرده، بیماران مبتلا به سرطان رحم یا خونریزی غیرطبیعی واژینال هم بدون مشورت با پزشک از مصرف دانازول اجتناب کنند.
- دانازول میتواند به جنین صدمه بزند یا باعث نقص های زایمان در نوزاد شود. افراد باردار نباید دانازول را مصرف کنند.
- قبل از شروع درمان با دانازول باید یک تست بارداری داده شود تا از عدم بارداری اطمینان حاصل شود.
- در حین درمان با دانازول از روشهای طبیعی پیشگیری از بارداری (مانند کاندوم یا دیافراگم) استفاده کنید. ممکن است روشهای پیشگیری هورمونی (مانند قرصهای ضدبارداری، آمپول و…) به اندازه ی کافی موثر نباشند.
- درصورت بیمار شدن، تب، عفونت یا جراحی، نوع دارو باید تغییر داده شود. درمورد هر تغییر با پزشک صحبت کنید. بدون مشورت با پزشک دوز دارو یا زمان مصرف آن را تغییر ندهید.
برای بهبودی علایم چندین هفته زمان لازم است. دانازول را دقیقا طبق نسخه ی پزشک مصرف کنید و درصورت بدتر شدن علایم بیماری یا عدم بهبودی، به پزشک اطلاع دهید.
یک داروی مشابه: تاموکسیفن، عوارض جانبی، طرز مصرف اصولی و سایر نکات مهم
هشدارهای مهم
به محض مشاهده ی عوارض جانبی جدی مانند بیحسی یا ضعف بدن، مشکل در بینایی یا صحبت کردن، دردقفسه ی سینه، سرفه های ناگهانی، تورم، اضافه وزن سریع، تنگی نفس، صدای زنگ در گوشها، سرگیجه، تهوع، درد پشت چشمها، معده درد و کاهش اشتها، تیره شدن ادرار یا زردی (زردشدن چشم ها یا پوست) سریعا به پزشک مراجعه کنید. درصورت حساسیت به دانازول یا ابتلا به موارد زیر دانازول را مصرف نکنید:
- بیماری های قلبی شدید، سابقه ی سکته ی مغزی یا لخته شدن خون
- بیماری های شدید کلیه
- بیماری های شدید کبد
- سرطانهای مرتبط به هورمونها مانند سرطان پستان یا رحم
- پورفیری (یک اختلال آنزیمی ژنتیکی که موجب علایمی در پوست یا سیستم عصبی میشود)
- خونریزی های غیرطبیعی واژینال که توسط پزشک معاینه نشده اند
- افراد باردار یا شیرده
برای اطمینان از بیخطر بودن دانازول، درصورت ابتلا به موارد زیر پزشک را مطلع کنید:
- بیماری های قلبی، فشارخون بالا، بیماری های قلبی کرونر، نارسایی قلبی
- سابقه ی سرطان پستان
- دیابت
- کمبود کلسیم بدن
- اختلالات تشنج
- بیماری های کبد و کلیه
- سردرد های میگرنی
دانازول میتواند از شیرمادر عبور کند و به نوزاد شیرخوار صدمه بزند. درحین مصرف دانازول از شیردهی اجتناب کنید.
مصرف دانازول برای درمان آندومتریوز، خطر ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش میدهد. درمورد این خطرات با پزشک صحبت کنید.
حتما بخوانید: 10 تا از جدیدترین و بهترین روشهای کاهش درد پریود که باید بدانید
عوارض جانبی دانازول
درصورت مشاهده ی هرگونه علایم آلرژی مانند کهیر، تنگی نفس، تورم صورت، لبها، زبان یا گلو به اورژانس مراجعه کنید. در موارد نادر دانازول میتواند منجر به نارسایی کلیه شود. درصورت مشاهده ی درد عضلانی، سفتی عضلات، ضعف بخصوص بهمراه تب، خستگی غیرمعمول و تیره شدن ادرار به پزشک مراجعه کنید.
به محض دیده شدن علایم جدی زیر سریعا با پزشک تماس بگیرید:
- بیحسی یا ضعف ناگهانی (بخصوص در یک سمت بدن)، گیجی، مشکل در صحبت کردن یا تعادل
- سردرد شدید، صدای زنگ در گوشها، سرگیجه، تهوع، استفراغ، مشکلات بینایی، درد پشت چشم
- درد قفسه ی سینه، سرفه های ناگهانی، تنفس سریع، سرفه های خونی
- درد، تورم، گرما یا قرمزی یک یا هر دو پا
- تورم یا افزایش وزن سریع، بخصوص در صورت و قسمتهای میانی بدن (شکم و پهلو)
- مدفوع خونی، تیره یا کدر
- سرفه های خونی یا بالا آوردن خون
- درد قفسه ی سینه، خارش، کاهش اشتها، تیره شدن ادرار، زردی (زرد شدن چشمها یا پوست)
عوارض جانبی خفیفتر عبارتنداز:
- آکنه یا دیگر مشکلات پوستی، افزایش تعریق
- افزایش رشدموها یا ریزش مو
- تغییر در پستانها
- کاهش مقدار ترشحات در طول رابطه ی جنسی
- خشن شدن صدا، گلو درد
- گرگرفتگی
- تغییر در دوره های قاعدگی
- خونریزی های غیرطبیعی واژینال یا لکه بینی
- خشکی واژن، ناراحتی یا خارش
تداخلات دارویی دانازول
درمورد هر محدودیت غذایی، نوشیدنی و فعالیت با پزشک مشورت کنید. مصرف هر نوع دارو بخصوص موارد زیر را به پزشک اطلاع دهید:
- کاربامازپین (کرباترول، اکسترو، تگراتول)؛
- سیکلوسپورین (جنگراف، نئورال، ساندیمون)؛
- داروهای انسولین یا دیابت
- تاکرولیموس
- منعقدکننده های خون مانند وارفارین یا
- داروهای کاهش کلسترول مانند آتورواستاتین، فلوواستاتین، لووستاتین، پیتواستاستین، پروستاتین، رزوواستاتین یا سیمواستاتین
میزان مصرف
برای اندومتریوز
دوز توصیه شدن در آندومتریوز شدید یا ناباروری بعلت آندومتریوز 800 میلی گرم در روز و در دو نوبت است. این دوز برای درمان آمنوره و پاسخ سریع به علایم دردناک هم مناسب است. بسته به پاسخ بدن به دارو، این دوز ممکن است تغییر کند. برای موارد خفیف بسته به پاسخ بیمار به دارو، دوزمعمول برای شروع 200-400 میلی گرم در دو نوبت میباشد. درمان ممکن است درطول قاعدگی آغاز شود. درغیر اینصورت برای اطمینان از عدم بارداری باید از بیمار یک تست بارداری گرفته شود. درمان باید بدون وقفه برای 3 تا 6 ماه و درصورت لزوم تا 9 ماه ادامه پیدا کند. درصورت ادامه ی علایم بیماری پس از اتمام دوره ی درمان میتوان مصرف دارو را از سر گرفت.
حتما بخوانید: ضخامت آندومتر بطور متوسط، علائم ضخیم شدن و سایر نکات (تحقیقات جدید)
برای آنژیوادم
آنژیوادم شامل ادم پوست، بافت زیر جلدی، مخاط و زیر مخاط است. آنژیوادم بسیار شبیه کهیر است ولی بافتهای عمقیتری را درگیر میسازد. دوز مورد نیاز برای درمان این بیماری به پاسخهای بالینی فرد به دارو بستگی دارد. توصیه میشود که میزان دارو برای شروع 200 میلی گرم در دو یا سه نوبت روز باشد. پس از پاسخ مناسب به دارو، میزان آن 50 درصد یا بیشتر در مدت 3 ماه یا بیشتر کاهش میابد. اگر حملات بیماری اتفاق افتاد میزان مصرف روزانه ی دارو به بالای 200 میلی گرم افزایش میابد. در طول درمان با دانازول بیمار باید بصورت منظم توسط پزشک معاینه شود.
- دانازول را در دمای 20 تا 25 درجه ی سانتیگراد نگهداری کنید.
- در دارو را محکم ببندید و دور از دید و دسترس اطفال قرار دهید.