وارفارین یک قرص خوراکی است که در این مطلب با کمک چندین مجله معتبر پزشکی در سرتاسر دنیا راجب عوارض جانبی، تداخلات دارویی و رژیم غذایی و دارویی متناسب با آن صحبت می کنیم.
قرص خوراکی وارفارین تحت نامهای تجاری Coumadin و Jantoven هم در دسترس است. این بصورت یک داروی ژنرال (عمومی) هم موجود میباشد. داروهای ژنرال معمولا ارزانتر از داروهای تجاری هستند. در برخی موارد، فرم و قدرت داروهای تجاری و عمومی باهم متفاوت هستند.
حتما بخوانید: چه غذاها و خوراکی هایی برای فشار خون مضر هستند؟
دلیل استفاده
- کاهش خطر حمله ی قلبی، سکته و مرگ
- در مواردی که احتمال ترومبوز یا آمبولی عروقی بالا است مانند پس از جراحی قلب باز، سکته مغزی و … مصرف میشود.
- جلوگیری از لخته شدن خون
- ممکن است وارفارین برای درمانهای ترکیبی هم مورد استفاده قرار بگیرد؛ به عبارت دیگر ممکن است بهمراه داروهای دیگر مصرف شود.
- وارفارین به گروه داروهای ضدانعقادخون تعلق دارد.
- وارفارین عملکرد مواد لخته کننده ی خون (مانند ویتامین کا) را در بدن متوقف میکند. اینکار از تشکیل لخته ها جلوگیری میکند.
عوارض جانبی
عوارض جانبی رایج
مهمترین عارضه ی جانبی وارفارین، خونریزی غیرعادی است.عوارض جانبی احتمالی دیگر عبارتند از:
کبودی های غیر معمول؛ مانند:
- کبودی های بدون علت
- کبودی های پیش رونده
- خون دماغ شدن
- خونریزی از لثه ها
- خونریزی طولانی از یک بریدگی کوچک
- خونریزی های زیاد در زمان قاعدگی
- رنگ صورتی یا قهوه ای ادرار
- رنگ قرمز یا سیاه مدفوع
- سرفه همراه با خون
- استفراغ خونی
عوارض جانبی جدی
در صورت داشتن عوارض جانبی جدی سریعا به پزشک مراجعه کنید. درصورت مشاهده ی عوارض مرگبار سریعا به اورژانس بروید. عوارض جانبی جدی و علایم آنها عبارتنداز:
مرگ بافت پوست. این زمانی اتفاق می افتد که لخته های خون تشکیل می شود و جریان خون را به یک منطقه از بدن متوقف می کند. علایم آن عبارتنداز:
- درد
- تغییرات رنگ یا دمای هر قسمت از بدن
سندروم انگشت ارغوانی. علایم آن عبارتنداز:
- درد و ارغوانی یا سیاه شدن انگشتان
حتما بخوانید: بهترین روش کاهش فشار خون بالا با کمک عرقیجات گیاهی
تداخلات با داروهای دیگر
وارفارین ممکن است با داروها، ویتامینها و گیاهان دیگر تداخل داشته باشد. تداخل زمانی اتفاق می افتد که نحوه ی عملکرد دارو تغییر میکند. این میتواند مضر باشد یا از عملکرد مناسب دارو جلوگیری کند. داروهایی که وارفارین میتواند با آنها تداخل داشته باشد و نباید با وارفارین مصرف شوند، عبارتنداز:
- داروهای ضدانعقاد مصرف وارفارین با داروهای ضدانعقاد خطر خونریزی را افزایش میدهد.
- مهار کننده های فاکتور Xa مانند: آپیکسابان
- مهار کننده های ترومبین مستقیم مانند: dabigatran
- مهار کننده های پلاکت P2Y12 مانند: کلوپیدوگرل و پوزوگرل
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs): خطر ابتلا به خونریزی هنگام مصرف وارفارین با NSAID ها افزایش می یابد. از جمله ی این داروها عبارتنداز: دیکلوفناک، ایبوپروفن، ایندومتاسین، پیروکسیکام، ناپروکسن، ملوکسیکام.
- داروهای ضد افسردگی: خطر ابتلا به خونریزی هنگام مصرف وارفارین با مهارکننده های بازجذب سروتونین (SSRI) و مهارکننده های بازجذب سروتونین-نوراپی نفرین (SNRI) افزایش می یابد. مثالها عبارتند از: سیتالوپرام، ریتالین، فلوکستین و …
- آنتی بیوتیک ها و ضد قارچ ها: برخی از آنتی بیوتیک ها و ضد قارچ ها می توانند در نحوه کارکرد وارفارین در بدن تغییر ایجادکنند. هنگام شروع یا توقف مصرف آنتی بیوتیکهای یا ضدقارچها پزشک باید بیمار را از نزدیک معاینه کند. مثالها عبارتند از: آزیترومایسین، کلاریترومایسین و …
- داروهای گیاهی: ممکن است برخی از داروهای گیاهی اثر خونریزی وارفارین را افزایش دهند. بخصوص سیر خام و جینسینگ.
هشدارها
هشدار در مورد آلرژی
وارفارین میتواند موجب واکنشهای آلرژیک سخت شود. علایم آن عبارت است از:
- مشکل در تنفس
- تورم گلو و دهان
- کهیر
اگر به واکنشهای آلرژیک مبتلا شدید از مصرف دوباره ی دارو اجتناب کنید، این میتواند کشنده باشد.
هشدار برای افرادیکه بیماریهای خاص دارند
- افراد مبتلا به فشارخون. درصورت مصرف وارفارین، خطر خونریزی افزایش میابد.
- افرادیکه سابقه ی خونریزی گوارشی دارند. اگر سابقه ی خونریزی معده یا روده دارید، خطرخونریزی افزایش میابد.
- افراد مبتلا به بیماری های قلبی یا سکته. اگر سابقه ی بیماری های قلبی یا سکته ی مغزی دارید، ممکن است رگهای خونی آسیب دیده باشند و بنابراین خونریزی به راحتی اتفاق می افتد. درصورت مصرف وارفارین، خطرخونریزی افزایش میابد.
- افراد مبتلا به سرطان. برخی انواع سرطان، خطرخونریزی داخلی را افزایش میدهند. درصورت مصرف وارفارین، خطرخونریزی افزایش میابد.
- ترومای سر. وارفارین خون را رقیق میکند. پس هنگام مصرف این دارو، لخته شدن خون مشکل است. درصورت مصرف وارفارین، خطرخونریزی افزایش میابد.
- افراد مبتلا به بیماری های کلیه. اگر سابقه ی بیماری های کلیه دارید، وارفارین خطر آسیب کلیه را افزایش میدهد. درصورت مصرف وارفارین، خطرخونریزی افزایش میابد.
هشدار برای گروههای دیگر
- خانم های باردار: وارفارین نباید در طول بارداری مصرف شود مگر در زنانیکه خطر لخته شدن خون در آنها وجود دارد. اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید به پزشک اطلاع دهید. مزایای استفاده از این دارو باید از مضرات آن بیشتر باشد.
- زنان شیرده: ممکن است وارفارین از شیرمادر عبور کند و موجب اثرات جانبی در نوزادان شود. درصورت شیردهی به پزشک اطلاع دهید. فرد باید بین مصرف این دارو و شیردادن به نوزاد یکی را انتخاب کند.
- سالمندان: افراد بالای 60 سال حساسیت بیشتری به وارفارین دارند. ممکن است پزشک دوز وارفارین را کاهش دهد.
- کودکان: ایمنی و اثربخشی این دارو برای افراد زیر 18 سال تایید نشده است.
میزان مصرف وارفارین
دوز مصرفی وارفارین برای هر فردی متفاوت است و به شرایط زیر بستگی دارد:
- سن فرد
- بیماری تحت درمان
- شدت بیماری فرد
- دیگر بیماری هایی که فرد به آنها مبتلا است
- نحوه ی واکنش فرد به اولین دوز دارو
فرم ها و شدت ها
عمومی: وارفارین
فرم: قرص خوراکی
- شدت ها: 1 mg, 2 mg, 2.5 mg, 3 mg, 4 mg, 5 mg, 6 mg, 7.5 mg و 10 mg
- نام تجاری: Coumadin
فرم: قرص خوراکی
- شدت: 1 mg, 2 mg, 2.5 mg, 3 mg, 4 mg, 5 mg, 6 mg, 7.5 mg و 10 mg
- نام تجاری: Jantoven
فرم: قرص خوراکی
- شدت: 1 mg, 2 mg, 2.5 mg, 3 mg, 4 mg, 5 mg, 6 mg, 7.5 mg و 10 mg
برای کاهش خطر مرگ، حملات قلبی یا سکته ی مغزی
- دوز بزرگسالان (18 سال و بالاتر): دوز معمول برای شروع 5 میلی گرم تا 10 میلی گرم یکبار در روز است. مقدار دارو بسته به آزمایشات و بیماری فرد تغییر میکند.
- دوزکودکان (0-17 سال): دوز ایمن و موثر دارو برای این گروه سنی تایید نشده است.
برای پیشگیری و درمان لخته های ناشی از فیبریلاسیون دهلیزی
- دوز بزرگسالان (18 سال و بالاتر): دوز معمول برای شروع 5 میلی گرم تا 10 میلی گرم یکبار در روز است. مقدار دارو بسته به آزمایشات و بیماری فرد تغییر میکند.
- دوزکودکان (0-17 سال): دوز ایمن و موثر دارو برای این گروه سنی تایید نشده است.
برای جلوگیری و درمان لخته شدن خون در قسمتهای تحتانی بدن و ششها
- دوز بزرگسالان (18 سال و بالاتر): دوز معمول برای شروع 5 میلی گرم تا 10 میلی گرم یکبار در روز است. مقدار دارو بسته به آزمایشات و بیماری فرد تغییر میکند.
- دوزکودکان (0-17 سال): دوز ایمن و موثر دارو برای این گروه سنی تایید نشده است.
ملاحظات ویژه برای مقدار دارو: برای افراد 60 ساله و بالاتر، احتمال حساسیت به وارفارین افزایش میابد. پزشک ممکن است دوز وارفارین را کاهش دهد.
نکاتی در مورد مصرف
قرص خوراکی وارفارین برای درمان طولانی مدت استفاده میشود. درصورتیکه بصورت تجویز شده مصرف نشود خطرات جدی بدنبال خواهد داشت.
- درصورت فراموش کردن یک دوز یا عدم مصرف آن: این میتواند موجب عوارضی مانند حمله ی قلبی، سکته ی مغزی یا لخته شدن خون در رگها یا شش ها شود. این دارو باید طبق برنامه ی مشخص پزشک مصرف شود.
- درصورت مصرف بیش ازحد دارو: مصرف بیش ازحد دارو موجب ایجاد خونریزی های خطرناک در افراد میشود. اگر احساس میکنید که به میزان زیاد وارفارین مصرف کرده اید سریعا به پزشک یا اورژانس مراجعه کنید.
- درصورت فراموش کردن مصرف یک دوز دارو: به محض یادآوری دوز فراموش شده را مصرف کنید؛ اما درصورتیکه زمان مصرف دوز بعدی باشد، نوبت فراموش شده را مصرف نکنید. هیچگاه دو نوبت دارو را با هم مصرف نکنید. این میتواند عوارض جانبی خطرناکی داشته باشد.
- چه موقع میتوان گفت دارو عملکرد خوبی دارد: ممکن است عملکرد دارو را احساس نکنید؛ اما میتوان کاهش خونریزی را در بیمار مشاهده نمود. ممکن است پزشک برای اطمینان از عملکرد دارو، یک آزمایش خون برای بیمار توصیه کند.
ملاحظات ویژه مصرف
مسافرت
- همیشه دارو را همراه خود داشته باشید. هنگام پرواز آن را نزد خود نگه دارید.
- درمورد اشعه ی x فرودگاهها نگران نباشید. آنها نیمتوانند به دارو صدمه بزنند.
- ممکن است نیاز باشد دارو را به کارکنان فرودگاه نشان دهید. پس از خارج کردن دارو از جعبه ی اصلی اش خودداری کنید.
- هیچگاه دارو را در داشبرد ماشین نگذارید. وارفارین نباید در محلهای خیلی سرد یا گرم قرار گیرد.
نظارتهای بالینی
شما باید برای اطمینان از عملکرد مناسب دارو بصورت منظم آزمایش خون انجام دهید. سعی کنید در زمانهای تعیین شده به پزشک مراجعه کنید تا او براساس نتایج آزمایش دوز وارفارین را تعیین کند.
رژیم غذایی متناسب با وارفارین
- در درجه اول از مصرف زیاد سیر و همچنین جینسینگ خودداری کنید.
- در درجه دوم، برخی غذاها و نوشیدنی ها میتوانند با وارفارین تداخل داشته باشند و بر درمان اثربگذارند. هنگام مصرف این دارو، یک رژیم غذایی نرمال و کنترل شده داشته باشید و قبل از تغییر رژیم غذایی با پزشک مشورت کنید.
- از مصرف زیاد برگهای سبزی که دارای میزان زیاد ویتامین کا هستند بپرهیزید. برخی روغنهای گیاهی هم حاوی مقادیر بالای ویتامین کا هستند. غذاهای سرشار از ویتامین کا در اینجا لیست شده اند که باید از آنها دوری کنید!
- به هیچ وجه از این خوراکی ها استفاده نکنید: خیار، کلم بروکلی، کاهو، پیازچه، کلم، ریحان، آلو بخارا و به طور کلی سبزیجات برگ دار. بقیه خوراکی ها در صورتی که به اندازه مصرف شوند مشکلی ایجاد نخواهند کرد.
حتما بخوانید: 10 تا از بهترین روشهای گیاهی برای تقویت قلب طبق تحقیقات جدید
جایگزین های وارفارین
در این مطلب 15 تا از بهترین داروهای کاهش فشار خون ایرانی و خارجی را معرفی کردیم. داروهای دیگری هم برای درمان این بیماری وجود دارد. برای هر فردی داروی خاصی مورد نیاز است. درمورد نوع دارو با پزشک مشورت کنید.
