پروژسترون نقش مهمی در تنظیم چرخه ماهانه قاعدگی و آماده سازی بدن برای لقاح دارد. اگر از داروی پروژسترون استفاده می کنید، حتما در مورد تأثیرات این هورمون بر سیکل پریودی و این که چه زمانی باید انتظار تغییر داشته باشید، مطلع هستید. این پست به بررسی نقش پروژسترون، کار هایی که در بدن انجام می دهد، از کجا نشات می گیرد و تاثیراتی که بر پریودی شما دارد، می پردازد.
پروژسترون چیست؟
پروژسترون که گاهی هورمون بارداری نامیده می شود، یک هورمون زنانه عالی است که وظایف بسیاری در بدن انجام می دهد. این هورمون علاوه بر آماده سازی بدن برای بارداری و حفظ میل جنسی، در درجه اول به بدن شما در باردار شدن و حفظ بارداری کمک می کند.
این هورمون اصلی در دسته ای از هورمون ها به نام پروژسترون قرار دارد و بر رشد و تولید مثل جنسی تأثیر می گذارد. افزایش و کاهش این هورمون که توسط تخمدان ها، جفت (در صورت بارداری) و غدد فوق کلیوی ساخته می شود، به بدن شما کمک می کند تا دیواره رحم را از بین ببرد و باعث پریود شدن یا خون ریزی شود.
بخوانید جالبه: قرص پروژسترون برای پسردار شدن (تاثیر بر جنسیت)
پروژسترون از کجا نشات می گیرد؟
پروژسترون که توسط جسم زرد ترشح می شود عمدتا در تخمدان ها تولید می شود. جسم زرد غده ای موقت است و بعد از تخمک‌گذاری در رحم تشکیل می شود. در واقع این جسم زرد از فولیکولی ساخته شده است که یک تخمک در حال بلوغ را در خودش جای داده است و به محض بیرون آمدن تخمک، تشکیل می شود.
مقدار کمی پروژسترون توسط غدد فوق کلیوی که در بالای کلیه ها قرار دارند ترشح می شود و پس از بارداری، به کمک جفت تولید می شود.
پروژسترون چه می کند؟
پروژسترون نه تنها مسئول آماده کردن بدن برای بارداری است، بلکه وظیفه حفظ بارداری را هم بر عهده دارد. از جمله کار هایی که برای آماده سازی بدن انجام می دهد؛ می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ضخیم کردن دیواره رحم برای پذیرفتن تخمک بارور شده
- غلیظ کردن مخاط دهانه رحم برای جلوگیری از ورود باکتری های مضر
- حفظ پوشش رحم در طول بارداری
- جلوگیری از انقباضات رحمی
- آماده سازی غدد درگیر در شیردهی
پروژسترون در درجه اول به بدن شما در حفظ بارداری کمک می کند، به همین دلیل هم سطح آن در طول چرخه قاعدگی تغییر می کند.
همچنین بخوانید: شیاف پروژسترون در بارداری، طرز استفاده، عوارض
پروژسترون در چه صورت تجویز می شود؟
پروژسترون که معمولا به عنوان یک دارو برای باروری استفاده می شود، به طور گسترده ای برای درمان بسیاری از مشکلات کاربرد دارد. این دارو می تواند برای شروع قاعدگی، تسکین علائم شدید سندروم پیش از قاعدگی و درمان خونریزی غیرطبیعی رحم مفید باشد.
هنگامی که صحبت از درمان های باروری به میان می آید، پزشک ممکن است هورمون درمانی پروژسترون را برای کمک به فرد برای باردار شدن تجویز کند. این دارو اغلب برای شروع قاعدگی تجویز می شود. البته ممکن است پزشک به دلیل این که تخمدان‌های تان به طور طبیعی به اندازه کافی این هورمون را تولید نمی کنند و بسیاری دلایل دیگر، مصرف پروژسترون را به شما توصیه کند. این هورمون می تواند به طور ناخواسته با روش های خاصی از تخمدان های شما خارج شود، از طرفی سایر دارو ها هم ممکن است توانایی شما برای تولید طبیعی پروژسترون مختل کنند. پس از آن جایی که این هورمون عنصر سازنده بارداری است، مصرف مکمل معمولا لازم است.
پروژسترون چه تاثیری روی پریودی دارد؟
قاعدگی شما با ایجاد تعادل بین هورمون ها که پروژسترون هم یکی از آنهاست، کنترل می شود. در طول سه مرحله از چرخه قاعدگی، سطح پروژسترون متفاوت است و افزایش و کاهش مقدار آن همان چیزی است که به دیواره رحم شما سیگنال می دهد که در زمان مناسب شروع به ریزش کند.
سطح پروژسترون قبل از تخمک گذاری پایین تر است، اما پس از تکمیل فرآیند به هورمون غالب تبدیل می شود. اگر لقاحی اتفاق نیفتد، سطح آن دوباره کاهش می یابد و دوره پریودی شروع می شود. اگر سطح پروژسترون آن طور که باید بالا و پایین نرود، ممکن است پریودی های نامنظم و همینطور مشکل در بارداری را تجربه کنید.
10 تا از بهترین غذاهای متعادل کننده هورمون (ویژه زنان)
شیوه های مختلف درمان با پروژسترون
پروژسترون می تواند به اشکال مختلفی مثل موارد زیر تجویز شود:
- ژل های واژن
- شیاف واژینال
- کپسول خوراکی
- آمپول
زایمان اشکال مختلفی دارد و پزشک با شما همکاری می کند تا با هم بهترین روش مصرف را انتخاب کنید.
بعد چه مدت استفاده از پروژسترون، پریود می شوم؟
پروتکل استاندارد برای درمان های پروژسترونی این گونه است که باید دو هفته صبر کنید تا ببینید آیا پریود شروع می شود یا خیر. از آن جایی که پروژسترون می تواند پریود شما را به تاخیر بیندازد، باید آزمایش بارداری انجام شود. اگر لقاح اتفاق نیفتاده باشد، معمولا 2 تا 5 روز بعد از قطع درمان، پریود شروع می شود. اگر در 10 تا 14 روز پریودتان شروع نشد، پزشک تان احتمالا آزمایشات بیشتری انجام خواهد داد.
اگر بعد از استفاده از پروژسترون پریود نشدم، چه اتفاقی می افتد؟
اگر مطمئن هستید که حاملگی در کار نیست و بعد از استفاده از پروژسترون باز هم پریود نمی شوید، پزشک آزمایشات بیشتری را برای فهمیدن این که چه اتفاقی دارد می‌افتد، تجویز می کند. معمولا، اگر خونریزی رخ ندهد، شاید علت این است که بدن شما به اندازه کافی استروژن تولید نمی کند. آنچه بعدا اتفاق می افتد به نتایج آزمایش و معاینات انجام شده توسط پزشک تان بستگی خواهد داشت.
چیکار کنم امروز پریود بشم+ میخوام تا فردا پریود بشم
آیا پروژسترون عوارض جانبی دارد؟
با این که داروی پروژسترون کاربرد های زیادی در پزشکی دارد و می توان آن را برای کمک به تشخیص و پیشگیری از بارداری تجویز کرد، اما عوارض جانبی هم دارد. بسیاری از عوارض جانبی آن شبیه علائم سندروم پیش از قاعدگی هستند و معمولا زمانی رخ می دهند که سطح پروژسترون به اوج خودش برسد. عوارض جانبی جدی هم شامل لخته شدن خون، تغییر در سیکل قاعدگی و افسردگی است.
از جمله عوارض جانبی عادی که البته خیلی شدید نیستند هم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- گرفتگی عضلات
- لکه‌بینی
- بد خلقی
- سرگیجه
- خشکی دهان
- حالت تهوع
- خستگی
- زود رنجی
- نفخ ناشی افزایش آب بدن
- نامنظم شدن قاعدگی
علاوه بر این عوارض جانبی رایج، محققان گزارش کرده اند که پروژسترون ممکن است بر میل جنسی و خلق و خوی فرد هم تأثیر بگذارد. تست هایی هم همزمان با فاز لوئتال (یا پس از تخمک‌گذاری) که سطح پروژسترون بالاتر بود، کاهش میل‌جنسی در چرخه باروری را گزارش کردند.
جایگزین های پروژسترون
هنوز کار روی روش های جایگزین هورمون درمانی سنتی ادامه دارد. مکمل های گیاهی و غذا هایی هستند که ادعا می شود سطح پروژسترون را افزایش می دهند اما خیلی مورد اعتماد نیستند و مطالعات بیشتری برای تأییدشان مورد نیاز است.
یکی از موثرترین روش های جایگزین، ایجاد تغییر در سبک زندگی است که به تولید سالم هورمون در بدن کمک می کند. اقدامات طبیعی دیگری که می تواند جایگزین هورمون تراپی شوند، عبارتند از: کاهش استرس، پیروی از یک سبک زندگی سالم ، خواب منظم و نگه داشتن وزن در محدوده BMI.
حتما بلد باشید: چند روز تاخیر در پریود نشانه بارداری است؟
با توجه به نقشی که پروژسترون در سلامت هورمونی شما ایفا می کند، جای تعجب نیست که به عنوان اصلی ترین هورمون های زنانه شناخته شود. شما در حال حاضر نمی توانید سطح پروژسترون تان را بدون کمک پزشک ردیابی کنید ، اما در آینده تست های خانگی برای این منظور در اختیار بشر قرار خواهد گرفت!
