در این مطلب با کمک چند مجله معتبر پزشکی در آمریکا، شما را با علایم، علت ها، روشهای درمانی جدید و همه نکات ضروری دیگر قند خون پایین آشنا می کنیم.
1-علت کمبود قند خون
علت کمبود قندخون در افراد دیابتی
در افراد دیابتی، علل کمبود قند خون به شرح زیر است:
- استفاده زیاد از داروهای دیابت – مخصوصا انسولین، داروی گلیکلازید و یا داروهای گلینید (مثل ناتگلینید)
- نخوردن یا دیرخوردن یک وعده غذایی
- خوردن غذاهایی که کربوهیدرات زیادی ندارند مثل نان، سیب زمینی، پاستا و میوه
- ورزش یا فعالیت، بویژه ورزش سنگین یا بدون برنامه
- نوشیدن الکل با معده خالی
گاهی اوقات هیچ دلیل منطقی برای کاهش قند خون وجود ندارد. ممکن است حتی در افرادی که دیابت ندارند نیز اتفاق بیفتد.
علت کمبود قند خون در افراد غیر دیابتی
کمبود قند خون در افراد غیر دیابتی رایج نیست؛ اما دلایل احتمالی آن به شرح زیر است:
- خوردن وعده‌های غذایی پر کربوهیدرات؛ که کمبود قند خون غیرفعال نامیده می‌شود
- شراب خواری
- روزه گرفتن یا سوتغذیه
- کاهش وزن توسط جراحی
- برخی داروها مثل کویینین (داروی مالاریا)
- برخی شرایط پزشکی – مثل بیماری آدیسون؛ که یک غده غیر سرطانی در پانکراس است
- مشکلات کبدی، کلیوی و یا قلبی
حتما بخوانید: روشهای استفاده از آب کرفس برای لاغری، فشار خون، دیابت، قوای جنسی و سم زدایی
2- علائم قند خون پایین
علائم قندخونی که کمی پایین باشد
هنگامیکه قند خونتان به کمتر از 4 میلی‌مول بر لیتر برسد این علائم در شما حاصل می‌شود. اگر برای چندین سال دیابت داشته باشید متوجه این علائم نمی‌شوید. برخی کودکان دیابتی توانایی تشخیص علائم قندخون پایین را ندارند. بهتر است والدین در مواقع لازم خودشان میزان قند خون فرزندشان را چک کنند. علائم زیر رایج است:
- عرق‌کردن. بررسی کنید که آیا پشت گردنتان عرق کرده یا خیر.
- اظطراب و ضعف داشتن
- گرسنگی شدید و حالت تهوع داشتن
- سردرد و گیجی
- دید تیره و تار
- تنفس تند و احساس دستپاچگی
این علایم پس از خوردن غذای حاوی قند احتمالا از بین می‌روند.
علایم قندخون نسبتا پایین
اگرقند خونتان خیلی افت کند، ممکن است رفتارتان تغییرکند. علائم آن اینگونه است:
- عدم توانایی در تمرکز کردن
- کج‌خلقی و احساس سردرگمی
- لکنت زبان
- عدم تعادل هنگام ایستادن یا راه رفتن
- کشیدگی عضلانی
- تغییرات شخصیتی مثل عصبانیت یا گریه کردن
علایم قندخون شدیدا پایین
علایم آن به شرح زیر است:
- تشنج
- از دست دادن هوشیاری (کما)
- مرگ
حتما بخوانید: 4 تا از بهترین پایین آورندگان سریع قند خون با دارو و بدون دارو (کاملا موثر)
علایم کمبود قندخون در شب
اگر در هنگام خواب قندتان بیفتد هم اتاقی شما متوجه عرق کردن و تغییر حالتتان می‌شود. علائم کمبود قند خون در شب به شرح زیر است:
- بی‌قراری
- صداهای غیر طبیعی از خود در آوردن
- غلط زدن به سمت بیرون از تخت
- راه رفتن درخواب
- کابوس دیدن
- عرق‌کردن
اگر در طول شب قندتان بیفتد صبح با احساس سردرد بیدار می‌شوید.
کمبود قندخونی که قادر به متوجه شدن علامت‌شان نیستیم
برخی افراد هیچ علامت کمبود قند خونی ندارند؛ و یا اینکه تا قبل از تشخیص پزشکی قادر به فهمیدن آن نیستند. اگر دارای علایم زیر هستید شاید قند خونتان پایین است:
- در طول هفته چندبار قند خونتان پایین بوده است.
- برای مدت زیادی دیابت نوع 1 یا 2 دارید.
اگر از این نوع کمبود قندخون رنج می‌برید دائما قند خون خود را چک کنید مخصوصا قبل از فعالیت‌هایی مثل رانندگی. داروهای گلوکزدار یا غذاهای حاوی قند همراه داشته باشید. اگر انسولین استفاده میکنید، جعبه اورژانسی گلوکاگون همراه داشته باشید.
3- درمان قند خون پایین
درمان کمبود قند خون توسط خود فرد
اگر قند خون شما کمتر از 4 میلی‌مول بر لیتر است و یا دچار کمبود قندخون هستید گامهای زیر را انجام دهید:
- نوشیدنی قنددار یا میان وعده میل کنید. یک لیوان آبمیوه یا هر نوشیدنی قنددار، مقداری شیرینی یا 4 عدد قرص دکستروس بخورید.
- پس از 10 تا 15 دقیقه قند خونتان را چک کنید. اگر قند خونتان از 4 میلی مول بر لیتر بیشتر است واحساس خوبی دارید به گام 3 بروید در غیر اینصورت گام 1 را مجددا انجام دهید.
- وعده غذایی اصلی (که حاوی کربوهیدرات است) را میل کنید. این وعده می‌تواند یک لیوان شیر یا مقداری بیسکوییت باشد.
اگر قند خونتان خیلی پایین نباشد نیازی به مراجعه به پزشک ندارید، اما کمبود قند خون و یا از بین رفتن علائم آن را با پزشکتان در میان بگذارید.
درمان کسی که فاقد هوشیاری است
گامهای زیر را انجام دهید:
- شخص را در موقعیت مناسب (ریکاوری) قرار دهید و چیزی درون دهانش نگذارید. این کار از شوک شدن بیمار جلوگیری می‌کند.
- داروی گلوکاگون به بیمار تزریق کنید. اگر این دارو دردسترس نیست با آمبولانس تماس بگیرید
- اگر به بیمار دارو دادید 10 دقیقه منتظر بمانید. اگر بیمار به هوش آمد و احساس خوبی داشت به گام 4 بروید. درغیر اینصورت با آمبولانس تماس بگیرید.
- به بیمار نوشیدنی قنددار و یا غذایی حاوی کربوهیدرات بدهید.
درمان افرادی که دچار حمله (عصبی) ناگهانی می‌شوند
اگر فردی بخاطر کمبود قندخون دچار این حالت شد گامهای زیر را انجام دهید:
- نزدیک فرد بمانید و مانع از آسیب واردکردن به خودشان بشوید. روی یک زمین مسطح و نرم آنها را بخوابانید و چیز خطرناکی را در دسترسشان قرار ندهید.
- هنگامیکه این حالت فروکش کرد یک غذای قنددار به فرد بدهید. اگر حالت فرد طی چند دقیقه متوقف شد به شیوه‌ای که خودتان کمبود قند خون را جبران میکنید (در بالا اشاره شد) فرد را معالجه کنید.
- اگر بیش از 5 دقیقه این حالت در فرد باقی‌ماند آمبولانس خبر کنید.
4- جلوگیری از کاهش قندخون
- اگر دیابت دارید، گامهای زیر به شما کمک می‌کند تا دچار کاهش قند خون نشوید:
- مرتبا میزان قند خون و علایم کمبود قند خون در بدن خود را چک کنید تا بتوانید سریع واکنش نشان دهید.
- همواره یک میان وعده یا نوشیدنی قنددار همراه داشته باشید، مثل قرص دکستروس، آبمیوه و یا شیرینی
- اگر کیف تزریق گلوکاگون دارید، همیشه آن را همراه خود داشته باشید.
- وعده‌های غذایی را از دست ندهید
حتما بخوانید: 55 غذا یا خوراکی که برای قند خون (دیابت) بسیار مضر هستند (تحقیقات جدید)
- الکل مصرف نکنید
- هنگام ورزش کردن از خودتان مراقبت کنید. خوردن یک غذای سبک کربوهیدرات‌دار قبل از ورزش می‌تواند از ایجاد افت قندخون جلوگیری کند
- اگر انسولین مصرف میکنید، قبل و بعد از ورزش سنگین از دوز پایین انسولین استفاده کنید.
- قبل از خواب یک غذای کربوهیدرات‌دار سبک بخورید (مثل بیسکوییت) تا از افت شدید قند خون در هنگام خواب جلوگیری کنید.
- اگر بازهم دچار کمبود قند خون شدید، حتما با پزشکتان مشورت کنید.
