انواع داروهای فشار خون (20 داروی رایج و موثر)

داروهای بسیاری وجود دارند که برای درمان فشارخون مورد استفاده قرار می گیرد. اما دو چیز مشترک بین همه ی داروها وجود دارد: اول اینکه هیچگاه عملکرد یک دارو برای تمام افراد یکسان نیست. دوم اینکه با وجود داروهای فشار خون مختلف و زیاد، تا زمانی که شما و پزشک صبور و ثابت قدم باشید، به احتمال بسیار زیاد یک برنامه ی درمانی موثر و قابل تحمل برای درمان این وضعیت پیدا خواهید کرد. بنابراین بجای پیدا کردن بهترین راه درمان فشار خون، باید بهترین راه درمان این بیماری، برای هر فرد توسط پزشک تشخیص داده شود.

در این مطلب با انواع داروهای فشارخون بالا و هم چنین داروهای افت فشار خون و عوارض جانبی آنها آشنا می شوید. اگر شما یا یکی از عزیزانتان به این بیماری مبتلا است، بهتر است نکات ارایه شده در این مطلب را با دقت مطالعه کنید.

داروی فشار خون چیست؟

داروهای فشار خون معمولاً برای درمان فشار خون بالا استفاده می شوند. داروهای فشار خون دسته های مختلفی دارند که هر کدام شامل طیف گسترده ای از داروها هستند. این داروها معمولاً با تجویز پزشک در دسترس هستند.

موارد مصرف

کالج قلب و عروق آمریکا و انجمن قلب آمریکا، فشار خون را به صورت زیر تعریف و طبقه بندی می کند. مرحله ی فشار خون که توسط معیارهای زیر تعیین می شود، به پزشک کمک می کند تا بهترین راه درمان را انتخاب کند. فشار خون (BP)، براساس میلی متر جیوه (mmHg) اندازه گیری می شود.

تصمیم گیری در مورد نیاز به دارو

پزشکان معمولاً از یک روش مرحله ای برای کنترل فشار خون بالا در بیماران استفاده می کنند. هدف از درمان برای اکثر مردم، دستیابی به فشار خون کمتر از 120/80 میلی متر جیوه است. برای درمان فشارخون، معمولا از مراحل زیر استفاده می شود:

مرحله 1 شامل تغییر در سبک زندگی است که موجب کاهش فشار خون می شود. اتخاذ یک رژیم غذایی سالم برای قلب، کاهش وزن (در صورت لزوم)، شرکت در کلاس های ورزشی بصورت منظم و غیره از جمله این موارد است.

مرحله ی دوم تجویز داروهای فشار خون است. تغییرات ذکر شده ممکن است موثر باشند اما شاید برای مدیریت وضعیت بیماری کافی نباشند. به همین دلیل ممکن است از آنها در کنار یک یا چند داروی فشار خون استفاده کرد.

• اگر فشارخون در مرحله ی 1 قرار دارد و هدف ما رسیدن به فشار خون کمتر از 130/80 میلی متر جیوه باشد، از یک نوع دارو برای کنترل بیماری استفاده می شود.
• اما اگر فشار خون در مرحله 2 است و متوسط ​​فشار خون، حدود 20 میلی متر جیوه بالاتر از میزان هدف است، احتمالا درمان دارویی ترکیبی، تجویز می شود.

در مورد مصرف یا عدم مصرف دارو، حتما با پزشک مشورت کنید چون مصرف خودسرانه ی دارو می تواند عوارض خطرناکی بهمراه داشته باشد. اگر بیمار علاوه بر فشارخون به بیماری های دیگری مانند دیابت نوع 2 مبتلا باشد، به شدت توصیه می شود که دارو مصرف کند. همچنین فواید مصرف دارو برای افراد بالای 75 سال، از مضرات احتمالی آن بیشتر است.

انواع داروها و انتخاب روش درمانی

پزشک پس از تشخیص فشار خون بالا و تصمیم به تجویز دارو، سعی می کند مناسبترین داروی موجود را برای بیمار پیشنهاد کند.

پنج دسته دارو وجود دارد که اثربخشی آنها در درمان فشار خون بالا اثبات شده است:

• دیورتیک های تیازیدی
• داروهای مسدود کننده کانال کلسیم
• بازدارنده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE)
• مسدود کننده های گیرنده آنژیوتانسین (ARB)
• داروهای مسدود کننده های بتا (بتا بلاکرها)

درمان ترکیبی به معنای مصرف دو داروی فشار خون با گروه های متفاوت است.

به طور کلی داروهای قرار گرفته در دسته های مختلف، به یک اندازه در کنترل فشار خون موثر هستند. اما افراد مختلف ممکن است پاسخ کاملاً متفاوتی به یک نوع دارو بدهند. پزشکان راهی برای پیش بینی اثربخشی دارو بر بیماران، ندارند بنابراین از روش آزمون و خطا استفاده می کنند.

برای شروع مصرف داروهای فشارخون، بیشتر متخصصان در حال حاضر توصیه می كنند كه با مسدود كننده های كانال كلسیم و مسدود کننده های ARB / ACE شروع كنند. گرچه هیچ قانون مشخص و از پیش تعیین شده ای در مورد اینکه کدام داروها برای کدام افراد استفاده شود وجود ندارد، اما گرایشهای خاصی وجود دارد که در انتخاب بهترین درمان دارویی مفید است.

به عنوان مثال بدن بیماران آفریقایی آمریکایی به دیورتیک های تیازیدی یا مسدود کننده های کانال کلسیم، واکنش بهتری نشان می دهد. علاوه بر این ابتلا به بیماری های خاص نیز بر انتخاب نوع دارو اثرگذار است. به عنوان مثال استفاده از داروهای مسدود کننده ی ACE، در زنان باردار یا افرادی که سابقه آنژیوادم (ادم پوست) دارند، ممنوع است.

همچنین برای افراد مبتلا به فشار خون بالا که دیابت یا بیماری مزمن کلیه با آلبومینوریا (افزایش میزان پروتئین در ادرار) دارند، مسدود کننده های ACE یا ARB تجویز می شود.

رایج ترین داروهای فشار خون

نام بردن از تمام داروهای فشار خون موجود امکانپذیر نیست اما در لیست زیر، تقریبا تمام این داروها ذکر شده اند.

1- دیورتیک ها: داروهای دیورتیک (که گاهی اوقات بعنوان قرص های آب نیز شناخته می شوند) میزان سدیم و آب دفع شده در ادرار از طریق کلیه ها را افزایش می دهند. تصور می شود که این داروها عمدتا با کاهش حجم مایعات در رگ های خونی، فشار خون را کاهش می دهند.

نمونه هایی از داروهای ادرار آور که معمولاً برای فشار خون بالا استفاده می شوند عبارتنداز:

• کلرتالیدون
• هیدروکلروتیازید
• لوزول (اینداپامید)

دیورتیک هایی که استفاده از آنها برای فشار خون بالا غیرمعمول تر است عبارتند از:

• دیاموکس (استازولامید)
• متولازون
• آمیلوراید هیدروکلراید
• بومکس (بومتانید)
• اتاکرینیک اسید
• لازیکس (فورزماید)
• آلداکتون (اسپیرونولاکتون)
• تورسماید
• دیرنیوم (تریامترن)

2- مسدود کننده های کانال کلسیم: مسدود كننده های كانال كلسيم مي توانند با گشاد كردن عروق و در بعضي موارد با كاهش قدرت انقباضات قلب، فشار خون را كاهش دهند.

نمونه هایی از داروهای مسدود کننده ی کانال کلسیم عبارتند از:

• نوروسک (آملودیپین)
• تیازاک (دیلتیازم)
• فلودیپین
• ایزرادیپین
• نیکاردیپین
• نیفدیپین (Adalat CC)
• سولار (نیسولدیپین)
• وراپامیل

3- مسدود کننده های گیرنده آنژیوتانسین (ARB): مسدود کننده های گیرنده آنژیوتانسین (اصطلاحاً ARB) نیز با گشاد شدن رگ ها، فشار خون را کاهش می دهند. به طور کلی ARB ها به دلیل اثربخشی بیشتر و عوارض جانبی کمتر، بهتر از بازدارنده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE) هستند. نمونه هایی از این داروها عبارتنداز:

• آتاکاند (کاندسارتان)
• آوپرو (ایربسارتان)
• لوزارتان
• میکاردیس (تلمیزارتان)
• دیووان (والسارتان)

4- بازدارنده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE): مهار کننده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (مهار کننده های ACE) هم می توانند با گشاد کردن عروق، فشار خون را کاهش دهند.

مهار کننده های معروف ACE عبارتند از:

• لوتنسین (بنازپریل)
• کاپوتن (کاپتوپریل)
• انالاپریل
• مونوپریل (فوزینوپریل)
• لیزینوپریل
• موکسی پریل
• آکوپریل (کویناپریل)
• آلتاس (رامیپریل)
• ماویک (تراندلاپریل)

5- مسدود کننده های بتا: بتا بلاکرها امروزه به عنوان اولین درمان برای فشار خون بالا در نظر گرفته نمی شوند مگر اینکه بیمار به بیماری ایسکمیک قلب (کاهش خونرسانی به عضله ی قلب)، نارسایی قلبی یا آریتمی مبتلا باشد. این داروها اثر آدرنالین بر روی سیستم قلبی عروقی را مسدود می کنند، ضربان قلب را کند می کنند و فشار وارده روی قلب و عروق را کاهش می دهند.

برخی از بتا بلاکرها عبارتند از:

• Sectral (آسبوتولول)
• بیستولیک (نبیوولول)
• تنورمین (آتنولول)

داروهای فشار خون موثرتر

مصرف داروی مسدود کننده گیرنده آنژیوتانسین II بنام والسارتان  و به دنبال آن متوپرولول مسدود کننده بتا، ترکیب عمومی والاسارتارن و HCTZ، اولسمارتان (بنریک) و ترکیب اولسمارتان (بنریک) و HCTZ عمومیت بیشتری دارد.

همچنین تجویز لیزینوپریل مهار کننده آنژیوتانسین و به دنبال آن آملودیپین بیسایلات، یک مسدودکننده کانال کلسیم و هیدروکلروتیازید (HCTZ) رایج است.

بهترین داروی فشار خون بالا چیست؟

انتخاب “بهترین ” داروهای فشار خون به چندین مورد بستگی دارد، از جمله سلامت عمومی بیمار، سن، نژاد و اینکه آیا دارای بیماری خاص یا در حال مصرف داروی خاصی هستند یا خیر.

به عنوان مثال، در یک بیمار مبتلا به فشار خون بالا با آسم، ممکن است تجویز بتا بلوکرها مناسب نباشد؛ زیرا این داروها می توانند آسم را تشدید کنند. به طور مشابه، در بیماران مبتلا به یبوست (به عنوان مثال سالمندان) استفاده از برخی از مسدود کننده های کانال های کلسیم به همراه دیورتیک ها ا می تواند عملکرد مناسب روده را کاهش دهد. گروههای خاصی از بیماران نیاز به استفاده از یک کلاس خاص از داروهای فشار خون دارند. به عنوان نمونه:

زنان حامله

متیل دوپا که برای کاهش فشار خون از طریق سیستم عصبی مرکزی کار می کند، دارای کمترین خطر برای مادر و جنین است. دیگر گزینه های احتمالی امن عبارتند از لابتالول، مسدود کننده های بتا و دیورتیک ها. دو دسته از داروهایی که هرگز در حین بارداری نباید استفاده شوند عبارتند از: مهارکننده های ACE و مسدود کننده های گیرنده آنژیوتانسین II

بیماران سالمند

با افزایش سن، خطر ابتلا به فشارخون سیستولیک افزایش می یابد که می تواند توسط آترواسکلروز تشدید شود. بر طبق یک مطالعه، کلرتالیدون در بیماران سالمند مبتلا به فشارخون سیستولیک تاثیر قابل توجهی داشت. همراه با دیورتیک، برخی از مسدود کننده های کانال کلسیم، مهارکننده های ACE و مسدود کننده های گیرنده آنژیوتانسین II نیز ممکن است انتخاب خوبی باشند. با این حال، مسدود کننده های بتا ممکن است برای افرادی که بیش از 60 سال سن دارند، برای فشار خون بالا مفید نباشد. اگرچه ممکن است گزینه های خوبی برای بیمارهای قلبی باشند. همچنین ممکن است در بیماران سالمند ترجیح داده شود دو دارو را یکی در دوز کم و دیگری را در دوز بالاتر تجویز کنند.

کاهش فشار خون با داروهای ترکیبی

آزمایشات بالینی مختلفی برای تعیین اثربخشی داروهای ترکیبی بر درمان فشارخون بالا انجام شده است.

معتبرترین شواهد علمی نشان می دهد، هنگامی که از یک داروی مسدود کننده کانال کلسیم همراه با یک مهار کننده ACE یا ARB استفاده شود، خطر عوارض جانبی مانند سکته، حمله ی قلبی و مرگ ناشی از آن کاهش میابد. به همین دلیل است که امروزه بیشتر پزشکان ابتدا این ترکیب را امتحان می کنند.

چه غذاها و خوراکی هایی برای فشار خون مضر هستند؟

اگر فشار خون با کمک یک مسدود کننده کانال کلسیم بهمراه یک مهار کننده ACE یا داروی ARB، همچنان بالا باشد، داروی تیازید معمولاً به عنوان داروی سوم اضافه می شود. و اگر این ترکیب هم نتواند فشار خون را کنترل کند، داروی چهارم (معمولاً اسپیرونولاکتون، دیورتیک غیر تیازیدی) ممکن است به لیست داروها اضافه شود.

اکثر بیماران مبتلا به پرفشاری خون معمولا قبل از امتحان کردن داروی سوم یا چهارم به درمان موفقیت آمیزی می رسند. افراد معدودی که به این درمان های ترکیبی نیز پاسخ نمی دهند، باید به یک متخصص فشار خون مراجعه کنند.

داروهای ترکیبی زیادی برای فشار خون بالا به بازار عرضه شده اند که معمولترین آنها عبارتنداز:

• Moduretic (آمیلوراید و هیدروکلروتیازید)
• Lotrel (آملودیپین و بنازپریل)
• Tenoretic (آتنولول و کلورتالیدون)
• Lotensin HCT (بنازپریل و هیدروکلروتیازید)
• Ziac (بیسوپرولول و هیدروکلروتیازید)
• Capozide (کاپتوپریل و هیدروکلروتیازید)
• Vaseretic (انالاپریل و هیدروکلروتیازید)
• Lexxel  (فلودیپین و آنالاپریل)
• Apresazide (هیدرالازین و هیدروکلروتیازید)
• Prinzide (لیزینوپریل و هیدروکلروتیازید)
• Hyzaar (لوزارتان و هیدروکلروتیازید)
• Aldoril (متیل دوپا و هیدروکلروتیازید)
• Lopressor HCT (متوپرولول و هیدروکلروتیازید)
• Corzide (نادولول و بندروفلومتیازید)
• Inderide (پروپرانولول و هیدروکلروتیازید)
• Aldactazide (اسپیرونولاکتون و هیدروکلروتیازید)
• Dyazide (تریامترن و هیدروکلروتیازید)
• Tarka (وراپامیل آهسته رهش و تراندولاپریل)

جالب است بدانید که تحقیقات نشان داده است، استفاده از داروهای ترکیبی نسبت به دو برابر کردن دوز یک داروی فشارخون، تاثیر بسیار بیشتری (حدود پنج برابر) در کاهش فشار خون فرد دارد.

از چه داروهایی برای درمان افت فشار خون استفاده می شود؟

علاوه بر پرفشاری خون، فشار خون پایین هم می تواند مشکل ساز باشد. برای درمان این وضعیت، از داروهای زیر استفاده می شود:

1- آنژیوتانسین 2: این دارو از راههای مختلف مانند تحریک ترشح آلدسترون (از بخش غده فوق کلیه) و هورمون ضد ادراری، موجب بالا بردن فشارخون می شود.

2- مفنترمین: یک محرک قلبی ست که برای درمان کم فشاری خون مورد استفاده قرار می گیرد.

3- میدودرین: نام دیگر این دارو گوترون است که برای درمان افت فشار خون وضعیتی (ارتواستاتیک) و نازک شدن عروق خونی که موجب افزایش فشار خون می شود، مورد استفاده قرار می گیرد.

4- نوراپی نفرین: این دارو یک تنگ کننده ی عروق است که برای جبران کمبود حاد فشار خون استفاده می شود. این دارو برای درمان کم فشاری خونی که بدلیل بیماری خاص یا عمل جراحی اتفاق افتاده است نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

5- تری لیپرسین: این دارو جهت كنترل خونريزی های واريس‌ های مری، شوک عفونی، سندروم هپاتورنال و کنترل افت فشار خون کاربرد دارد.

عدم تعادل در فشار خون یک مشکل پزشکی بسیار رایج است که در صورت عدم درمان می تواند عواقب شدیدی به دنبال داشته باشد. اگر علایم کم فشاری یا پرفشاری خون را تجربه کردید، به پزشک مراجعه کنید تا با تغییر در سبک زندگی و تجویز داروها، شرایط شما را کنترل کند.

درمان فشارخون بالا با عرقیات و دمنوش های گیاهی

منبع 1 منبع 2