دیابت یکی از بیماریهای شایع دنیای امروز و یک اختلال متابولیکی است که طی آن توانایی تولید هورمون انسولین در بدن از بین میرود و یا بدن فرد در برابر انسولین مقاوم شده و بنابراین انسولین تولیدی، نمیتواند عملکرد طبیعی خود را انجام دهد. یکی از شیوه های کنترل قند خون، استفاده از دمنوش های گیاهی است. اما به ای نکته توجه کنید هر دمنوشی برای این افراد مناسب نیست. در این مقاله ما به معرفی بهترین دمنوش ها و تاثیرات آن بر دیابت پرداختیم.
دیابت نوع 1
- نوع 1 دیابت معمولا در افراد زیر 20 سال اتفاق می افتد و به همین دلیل به آن دیابت نوجوانان میگویند.
- در این نوع دیابت، بدن کمی یا کاملا توانایی تولید انسولین را از دست میدهد. دیابت نوع 1 یک بیماری خود ایمنی است. در این بیماری سیستم ایمنی به پانکراس جاییکه بدن انسولین تولید میکند، حمله میکند بنابراین پانکراس دیگر قادر به تولید انسولین نیست و ناکارامد خواهد بود.
- دیابت نوع 1 قابل پیشگیری نیست و تنها میتوان آن را با تغییرات سبک زندگی سالم کنترل کرد.
- علائم آن در تصویر زیر:
دیابت نوع 2
- دیابت نوع دو در افراد بالای 40 سال اتفاق می افتد.
- این نوع از دیابت بدلیل مقاومت به انسولین ایجاد میشود. در این مورد پانکراس انسولین تولید میکند اما بدن به درستی به آن پاسخ نمیدهد.
- وزن زیاد، فشارخون بالا، رژیم غذایی نامناسب، استرس زیاد، عدم تعادل هورمونی، داروهای خاص و بی تحرکی. از عوامل ایجاد این نوع از دیابت است
- دیابت نوع 2 قابل درمان است.
- علائم آن در نمودار زیر:
10 دمنوش موثرتر
1- دمنوش زغال اخته
دمنوش گیاهی زغال اخته به عنوان موثرترین دمنوش گیاهی در کمک به دیابت برای کسانی که وابسته به انسولین نیستند، شناخته شده است؛ بنابراین عمدتا بحث ما مربوط به افراد با دیابت نوع دو است.
دمنوش زغال اخته دارای ترکیب گلوکوکینین است که توانایی بالایی در کاهش سطح قند خون دارد.
یکی دیگر از دلایلی که چرا دمنوش زغال اخته مانند یک داروی گیاهی خوب مورد توجه پزشکان قرار گرفته به دلیل آن است که اغلب برای درمان مشکلات چشم مانند نوروپاتی دیابتی (نشانه ای است که معمولا با کسانی که مبتلا به دیابت نوع 2 هستند همراه است) مفید است.
طرز تهیه
- 2 لیوان آب را داخل ظرف روی حرارت قرار دهید تا به جوش بیاید. سپس 2 لیوان زغال اخته تازه را داخل آن بریزید و پس از 10 دقیقه که جوشید آن را صاف کنید.
- عصاره زغال اخته را بهمراه 2 قاشق غذاخوری عسل ، 3 عدد میخک ، 1 تکه کوچک چوب دارچین و 1 قاشق غذاخوری آب لیمو داخل قوری بریزید و مخلوط کنید و 10-15 دقیقه اجازه دهید روی بخار آب دم بکشد. سپس داخل فنجان بریزید و میل کنید.
2- دمنوش مریم گلی
مطالعات نشان داده است که مریم گلی توانایی افزایش فعالیت انسولین در افراد دیابتی را دارد. افراد مبتلا به دیابت نوع دو مریم گلی را به عنوان موثرترین گیاه می شناسند.
دمنوش مریم گلی علاوه بر کمک موثر در کنترل دیابت، اثر مثبت بر عملکرد کبد نیز دارد. کبدی که خوب کار نکند منجر به ایجاد سردرد، خستگی و کاهش ایمنی بدن می شود؛ بنابراین به نظر می رسد اثرات مثبت مریم گلی بر روی کبد و ویژگی های تقویت کننده انسولین، یکی از بزرگترین اثرات دارویی آن است.
طرز تهیه:
- ۱۵ گرم مریم گلی را در ۱ لیتر آب ریخته و روی حرارت قرار دهید تا آب به جوش آید.
- حرارت را ملایم کرده و ۲۰ دقیقه صبر کنید تا مریم گلی در آب بجوشد.
- حرارت را خاموش کرده و ۱۵ دقیقه دیگر صبر کنید تا محلول خنک شود.
- محلول را صاف کرده و آبلیمو و عسل را به آن اضافه کنید.
3- دمنوش گزنه
گزنه به عنوان یکی از گیاهان دارویی مورد توجه قرار گرفتهاست. اخیرا بررسیهایی توسط Nvicenna نیز صورتگرفته که نشاندهنده اثر هیپوگلیسمیک گیاه گزنه است. جز فعال در گزنه باعث افزایش معنیدار ترشح انسولین در طول آزمایشات می شود و بررسی همزمان گلوکز نشان داد که افزایش انسولین با کاهش سطح گلوکز همراه است.
طرز تهیه:
- در ابتدا شما دو قاشق غذاخوری برگ خشک شده گزنه را به همراه دو لیوان آب در قوری ریخته و در دمای 80 تا 100 درجه سانتیگراد اجازه می دهید جوش بیاید.
- پس از آنکه جوش آمد اجازه دهید تا 20 دقیقه دم بکشد و بعد از آن آماده نوشیدن است.
4- دمنوش بابونه
آنتیاکسیدان «کرستین» موجود در بابونه روی آنزیمهایی که باعث پیشرفت دیابت میشوند تأثیر دارد. بنابراین چای بابونه میتواند باعث کنترل قند خون و میزان آنتیاکسیدانهای بدن افراد مبتلا به دیابت نوع 2 شود. همچنین بابونه حاوی ترکیبی به نام «اپی ژنین» است که از پیشرفت سلولهای سرطانی جلوگیری میکند.
طرز تهیه:
یک قاشق غذاخوری گل بابونه و دو لیوان آب گرم با مقداری نبات را در قوری چینی یا شیشه ای بریزید و پس از این که دم کشید میل کنید.
5- دمنوش بادرنجبویه
بادرنجبویه توانایی مهار ترکیبات قند دار و کاهش قند خون، پیشگیری و درمان دیابت نقش مهمی دارد. بادرنجبویه دارای خاصیت ضد باکتری، ضد قارچ، ضدآلزایمر، ضد تومور و ضد ویروس میباشد.
طرز تهیه:
قوری را از آب جوش پر میکنیم و به اندازه یک قاشق مرباخوری بادرنجبویه داخل آن میریزیم . قوری را روی صفحه گرم نگهدارنده قرار داده و دمای آن را روی ۶۵ درجه یا روی کتری ( بسته به نوع چای ساز ) قرار میدهیم .بعد از ۳۰ دقیقه دم کرده شما آماده است .میتوانید آن را داخل فنجان ریخته و میل نمایید.
6- دمنوش دارچین
افرادی که به بیماری دیابت مبتلا هستند، چه لوزالمعده قادر به تولید انسولین کافی نباشد یا سلول های به درستی به انسولین واکنش نشان ندهند، با سطوح بالای قند خون مواجه می شوند. دارچین ممکن است از طریق تقلید آثار انسولین و افزایش انتقال گلوکز به سلول ها به کاهش قند خون کمک کرده و با دیابت مقابله کند.
همچنین، دارچین از طریق افزایش حساسیت به انسولین، قند خون را کاهش می دهد زیرا انسولین را در انتقال گلوکز به سلول ها کارآمدتر می کند.
طرز تهیه:
- دو یا سه عدد چوب دارچین را با آب سرد شسته، خرد كنید. چوب دارچین را داخل یک قوری انداخته و روی آن آب جوش (دمای 80-90 درجه سانتیگراد) بریزید.
- دمنوش دارچین را به مدت 15 تا 20 دقیقه دم کرده و در صورت تمایل و برای تعدیل طبع گرم دارچین، آن را با لیموترش تازه میل نمایید.
7- دمنوش زعفران
عصاره هیدروالکلی زعفران به خوبی به کنترل قند خون در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 کمک میکند. علاوه بر این زعفران با تعدیل پروفایلهای لیپیدی مرتبط با قند خون نیز به جلوگیری از پیشرفت عوارض دیابت کمک میکند.
طرز تهیه:
زعفران کوبیده شده را همراه آب سرد و در صورت تمایل مقداری نبات، درون قوری بریزید و به مدت ۳۰ دقیقه قوری دمنوش را روی بخار آب بگذارید و اجازه دهید به مدت 30 دقیقه دم بکشد. دمنوش شما آماده است.
8- دمنوش زردچوبه
«کورومین» موجود در زردچوبه برای افراد دیابتی بسیار مفید است. این رنگدانهی مفید باعث فعال شدن آنزیم AMPK میشود که روی جذب گلوکز تأثیر میگذارد. در نتیجه به کنترل میزان قند خون و ثابت نگه داشتن آن کمک زیادی میکند.
طرز تهیه:
- ۴ فنجان آب را در ظرفی بجوشانید. یک الی دو قاشق چای خوری زردچوبه خرد شده، رنده شده، یا پودر زردچوبه را به آب جوش اضافه کنید.
- ظرف حاوی آب و زردچوبه را به مدت تقریبا ۱۰ دقیقه روی شعلهی کم حرارت دهید.
- دمنوش را از صافی عبور دهید و داخل فنجان بریزید، اجازه دهید به مدت ۵ دقیقه خنک شود. دمنوش شما آماده سرو است.
9- دمنوش نعناع
نعناع آنتی اکسیدان طبیعی برای مبارزه با دیابت است، افزود: نعناع و سبزیهای معطر به نوعی در روده فیبرشان با قندها مخلوط شده و جذب قندها را کندتر می کند، بنابراین سبزی های معطر و نعناع برای اشخاص دیابتی مفید است. لازم است که بیماران دیابتی قندهای کند جذب مصرف کنند. نعناع با داشتن این خاصیت و با پیوستن به قندها به وسیله فیبر موجود جذب این قندها را کند کرده و از نوسانات شدید قند در افراد دیابتی جلوگیری می کند.
طرز تهیه:
۱۰-۵ برگ تازه نعناع و ۲ فنجان آب را روی حرات قرار دهید و به مدت 10 دقیقه به آن اجازه دهید دم بکشد. نوشیدنی شما حاضر است.
10- دمنوش جنسینگ
در دیابت نوع 2 مشکل اصلی کاهش حساسیت سلولها به انسولین است. مصرف جنسینگ با کاهش مقاومت به انسولین میتواند کمک درمانی برای دیابت نوع 2 باشد. مطالعات زیادی نیز نشان دادهاند که مصرف جنسینگ تأثیر قابلتوجهی در کاهش قندخون ناشتا و نیز قندخون 2 ساعته داشته است.
طرز تهیه:
مقداری آب را بجوشانید و ترجیحا این کار را در ظروف غیر فلزی مانند قوری لعابی یا چینی یا پیرکس انجام دهید. مقداری از ریشه خشک شده ی جینسینگ (حدود 1 تا 3 گرم ) را به آب جوش اضافه کنید. سپس شعله را کم کنید و اجازه دهید تا مدت 20 تا 30 دقیقه بجوشد. در صورت تمایل می توانید بیشتر از این مدت نیز آن را بجوشانید، تا جایی که آب به نصف مقدار اولیه اش برسد.
درکنار مصرف دمنوش، عادات بد زیر را نیز ترک کنید
- دیر وقت غذا خوردن می تواند روی سطح گلوکز خون ناشتا روز بعد تاثیرات مخربی داشته باشد. بنابریان شام خوردن خود را در ساعات اولیه شب تنظیم کنید.
- اضافه شدن وزن بر اثر پرخوری می تواند باعث افزایش مقاومت به انسولین و حتی افزایش نیاز به دارو شود. بنابراین از پرخوری اجتناب کنید.
- فاصله انداختن زیاد بین وعده ها نیز می تواند باعث هیپوگلیسمی در افراد مبتلا به دیابت شود، مخصوصا اگر داروهای خاصی را برای دیابتشان مصرف کنند. بنابراین با یک برنامه و نظم خاص غذا بخورید.
- مصرف بیش از حد از یک چیز ( مانند کربوهیدرات ) و کم خوردن چیزی دیگر ( مانند سبزیجات و پروتئین های بدون چربی ) می تواند باعث بالا رفتن قند خون شود. رژیم غذایی متعادلی داشته باشید.
- مصرف اضافی چربی ( بیش از ۳۰ درصد کالری دریافتی روزانه ) ممکن است مقاومت به انسولین را بدتر کند. از وعده هایی که سرشار از چربی های اشباع شده هستند پرهیز کنید.
- به تاخیر انداختن غذا خوردن هنگام صبح می تواند باعث هیپوگلیسمی یا کاهش شدید گلوکز خون شود. بنابراین هیچ گاه وعده صبحانه را حذف نکنید.