در گذشته اکثر بحث های ناباروری و درمان های مربوطه روی خانمها متمرکز می شد؛ اما در 10 سال گذشته شاهد توجه بیشتری به آقایان و این مساله بوده ایم که سهم شریک جنسی مرد در یک بارداری موفق بسیار زیاد است. بیشتر از نصف دی ان ای نوزاد از پدر به ارث می رسد. بنابراین هر چه بدن یک مرد سالمتر باشد احتمال اینکه اسپرم سالم و با کیفیتی هم تولید کند بالاتر می رود.
اگر قصد بارداری و فرزند دار شدن دارید نباید اهمیت سلامت و باروری پدر را نادیده بگیرید. برای همین ما اینجا هستیم تا شما را با بهترین روشهای تقویت اسپرم در مردان آشنا کنیم.
سوال بسیاری کاربران: آیا ژل لوبریکانت اسپرم کش است؟
چه چیزی باعث سلامت اسپرم می شود؟
اسپرم برای رسیدن به بلوغ و کامل شدن فرایندی طولانی را پشت سر می گذارد و کیفیت آن به سلامتی و تناسب بدن فرد در چند ماه گذشته بستگی دارد. بیماری، استرس و رژیم غذایی همگی روی کیفیت اسپرم و یکپارچگی DNA آن تأثیر می گذارند. اگر تخمک خانم با دی ان ای آسیب دیده و بی کیفیت بارور شود احتمال بارداری ناسالم و تاثیرات ناخوشایند آن روی نوزاد بیشتر می شود. برای داشتن یک بارداری سالم و با کیفیت باید مایع منی موقع تجزیه و تحلیل از تعداد اسپرم بالا با شکل عالی و تحرک قوی و نیرومندی برخوردار باشد.
چطور کیفیت و سلامتی اسپرم را تقویت کنیم؟
خوشبختانه کارهای زیادی وجود دارد که آقایان با رعایت آنها می توانند اسپرمشان را تقویت کنند و کیفیت آن را بالا ببرند. مهمترین عوامل تاثیرگذار روی کیفیت اسپرم رژیم غذایی، وزن، ورزش و سلامت روح و روان هستند. در ادامه به چند نکته ساده اما موثر برای تقویت اسپرم اشاره می کنیم:
- چند بار در هفته به مدت 20 تا 30 دقیقه ورزش هوازی انجام بدهید. دویدن، طناب زدن، شنا و کیک بوکسینگ گزینه های بسیار خوبی برای افزایش تحرک و فعالیت بدنی هستند. در هر صورت بهترین گزینه همان فعالیتی است که هم از آن لذت می برید و هم به طور مداوم می توانید ادامه اش بدهید.
- رژیم غذایی مغذی و متعادلی داشته باشید. نه تنها باید در طول روز روی مصرف پروتئین های سالم و غذاهای پر فیبر تمرکز کنید، بلکه باید مصرف حداقل 5 وعده میوه و سبزیجات تازه را هم در برنامه غذاییتان بگنجانید. علاوه بر این از مصرف غذاهای فرآوری شده و مواد غذایی پر از قند و شکر هم پرهیز کنید.
- وزنتان را در محدوده مناسبی نگه دارید. اگر دچار اضافه یا کمبود وزن هستید با پزشک درباره این مساله صحبت کنید.
- عوامل استرس زای اطرافتان را حذف و مدیریت استرس را تمرین کنید. فعالیتهایی مثل یوگا، یادداشت برداری روزانه، مدیتیشن، تمرین تنفس عمیق یا هر تمرین آرامبخش دیگری را امتحان کنید.
- از ابتلا به عفونتهای مقاربتی پیشگیری کنید. ابتلا به عفونتهایی مثل سوزاک و کلامیدیا باعث ناباروری در آقایان می شوند. تک همسری، استفاده از کاندوم در روابط پر خطر و محدود کردن تعداد شرکای جنسی از جمله روشهای پیشگیری از ابتلا به این عفونتهای پر خطر است.
میوه و مکمل هم برای مردان هم زنان: بهبود کیفیت اسپرم با 5 میوه و 5 مکمل
در طرف مقابل کارهایی وجود دارد که موقع تلاش برای بارداری باید از انجامشان خودداری کنید. تحقیقات نشان داده که این کارها نه تنها روی سلامت عمومی بدن ما تاثیر منفی می گذارند، بلکه باعث افت کیفیت اسپرم هم می شوند. تاثیر این عادات بد از طریق دی ان ای به فرزند شما هم می رسد. بنابراین این موارد را در نظر داشته باشید:
- سیگار نکشید: تحقیقات نشان می دهد تعداد اسپرمها در آقایانی که سیگار می کشند پایینتر است.
- مشروبات الکلی مصرف نکنید: نوشیدن مشروبات الکلی با خطر کاهش تولید اسپرم، ناتوانی جنسی و کاهش تولید تستوسترون همراه است.
- مواد مخدر مصرف نکنید: مصرف مواد مخدر نه تنها روی کل بدن بلکه روی تعداد و تحرک اسپرمها تاثیر منفی می گذارد.
- در معرض سموم محیطی (آلاینده ها، مواد شیمیایی، آفت کش ها و غیره) قرار نگیرید: این مواد روی کیفیت اسپرم تاثیر منفی می گذارند. اگر با سموم مختلف سر و کار دارید از تجهیزات ایمنی مناسب مثل لباس و عینک ایمنی استفاده کنید و مراقب باشید مواد شیمیایی با پوستتان تماس پیدا نکند.
- خودتان را خنک نگه دارید: گرما و بالا رفتن دمای بیضه ها تولید اسپرم را با مشکل مواجه می کند. از پوشیدن لباس زیر تنگ، ماندن طولانی مدت در سونا و جکوزی و گذاشتن وسایل گرمازا مثل لپتاپ روی پاها خودداری کنید.
سبک زندگی و کیفیت اسپرم
علم اپی ژنتیک (epigenetics) یا فراژن شناسی که به تازگی سر و صدای زیادی در خبرها به پا کرده روی این موضوع تاکید می کند که رفتارها و محیط ما در نحوه عملکرد ژنهایمان تاثیر می گذارند. در واقع سبک زندگی ما روی دی ان ای خودمان و چیزی که به نسلهای بعد منتقل می کنیم تاثیر بسیار زیادی دارد. تحقیقات اخیر نشان می دهد که سبک زندگی پدر و مادر در زمان تلاش برای بارداری می تواند روی سلامت و رفتار فرزندان آینده شان تاثیر دائمی و پایداری بگذارد. می شود گفت فرزندی که نتیجه عشق و زندگی سالم باشد شانس بیشتری برای خوشبخت شدن خواهد داشت.
البته ناگفته نماند که موقع تلاش برای باردار شدن مساله رابطه جنسی و توجه به زمان آن هم اهمیت زیادی دارد. همسرتان حتما باید روزهای تخمک گذاری اش را دنبال کند تا بدانید چه زمانی بیشترین احتمال باروری برای خانم وجود دارد. به طور کلی رابطه جنسی یک روز در میان که بدون استرس و اجبار باشد به همان اندازه رابطه جنسی هر روز برای زوجهایی که قصد بچه دار شدن دارند مفید است.
علت کاهش اسپرم در مردان و 5 روش خانگی تقویت اسپرم مرد
اگر از روان کننده برای برقراری رابطه جنسی استفاده می کنید احتیاط به خرج بدهید. بعضی از روان کننده ها که بر پایه آب، روغن زیتون و روغن کنجد هستند و یا حتی بزاق دهان تحرک اسپرم را تا حد زیادی کاهش می دهند. اما تحقیقات نشان می دهد که روغن کانولا هیچ اثر مضری روی حرکت اسپرم ندارد و با خیال راحت می توانید از آن استفاده کنید.
ویتامینها، مکملها و مواد غذایی مفید برای تقویت اسپرم
الان دیگر تبلیغات ویتامین ها و آنتی اکسیدان های مختلف و مفید برای باروری همه جا پیدا می شوند. اما اگر سبک زندگی سالمی داشته باشید و از انجام کارهای مضری که در بالا به آنها اشاره شد خودداری کنید احتمالا اصلا نیازی به مصرف ویتامین مکمل خاص برای تقویت اسپرم نخواهید داشت. اگر قصد بچه دار شدن دارید می توانید از پزشکتان در خصوص این موارد و اینکه آیا لزومی به مصرفشان هست یا نه سوال کنید. اما به طور کلی می توان گفت ویتامین هایی مثل ویتامین C، ویتامین D و زینک در تقویت کیفیت اسپرم موثرند.
علاوه بر این، مصرف برخی مواد غذایی مثل شکلات تلخ، گردو، اسفناج، ماهی سالمون، سیر، عدس و غلات کامل مثل جو، برنج قهوه ای و کینوا به خاطر داشتن مواد مغذی و مفید فراوان باعث افزایش تولید اسپرم و کیفیت آن می شوند.
در ضمن آقایانی که قصد فرزنددار شدن دارند باید داروهای مصرفیشان را هم به پزشک معرفی کنند، چون مصرف برخی داروها اثر مخربی روی اسپرمها می گذارد و یا ممکن است تعداد آنها را کاهش بدهد.
داروهای مفید برای تقویت اسپرم
مصرف برخی داروها تعداد اسپرم را در بعضی از آقایان مبتلا به ناباروری بالا می برد. ممکن است پزشک یک داروی مسدود کننده گیرنده استروژن مثل (clomiphene citrate) برای شما تجویز کند که باعث تحریک هیپوتالاموس و غده هیپوفیز در مغز می شود. این تحریک تولید هورمون و ترشح هورمون محرک فولیکول (FSH) و هورمون لوتئینه کننده (LH) را افزایش می دهد و همین مساله باعث بیشتر شدن تولید اسپرم می شود. این دارو به صورت خوراکی مصرف می شود و پزشک تعداد و دفعات مصرف آن را تجویز می کند.
حتما بخوانید: 4 تا از بهترین روشهای افزایش میزان اسپرم در زنان
برای آقایانی که تستوسترون پایینی دارند گنادوتروپین جفتی انسانی تجویز می شود تا میزان FSH و LH در بدنشان تنظیم شده و تولید اسپرم افزایش پیدا کند. این دارو به صورت تزریقی است و 3 بار در هفته و به مدت 6 ماه تزریق می شود. در این مدت پزشک با تجویز آزمایش خون منظم برای شما میزان تستوسترون در بدنتان را ارزیابی می کند و سپس دوز دارو را بر اساس این میزان تنظیم می نماید. در این مواقع تستوسترون مصنوعی تجویز نمی شود چون نتیجه عکس می دهد و در واقع می تواند باعث کاهش تعداد اسپرم در آقایان شود.
