در این مطلب که طی چند روز جستجوی مجلات معتبر پزشکی دنیا جمع آوری شده است جدیدترین یافته ها راجب کاربردها، عوارض جانبی، نحوه مصرف اصولی و نکات مهم دیگری از سرتالین را در اختیارتان قرار می دهیم.
معرفی دارو
سرترالین یک داروی ضد افسردگی از گروه مهارکنندههای بازجذب سروتونین است که استفاده از آن برای درمان افسردگی، اختلال وسواسی جبری، اختلال هراس، فوبیای اجتماعی، اختلال ناخوشی پیش از قاعدگی و اختلال استرس پس از سانحه پذیرفته شدهاست. این دارو با تاثیر بر موادشیمیایی درمغز بخصوص افزایش سطح انتقال دهنده های عصبی سروتونین عمل میکند. افزایش سروتونین در مغز موجب بهبود خلق وخو، کاهش حملات پانیک و درمان بیماری OCD (اختلال وسواسی جبری) میشود.
اگرچه با استفاده از سرترالین بهبودی سریعتر ظاهر میشود اما حدود 4 هفته یا بیشتر زمان لازم است تا بدن به دارو پاسخ دهد.
سرترالین تحت نامهای تجاری مختلف و درفرم های متفاوتی موجود است. هر نام تجاری بخصوص این دارو در همه ی فرم ها موجود نیست. برخی فرم های این دارو برای بیماری هایی که در این مطلب بحث میشود کاربرد ندارد.
ممکن است پزشک این دارو را برای بیماری هایی استفاده کند که در این مطلب ذکر نشده است. اگر مطمئن نیستید که دلیل تجویز این دارو برای شما چیست با پزشک مشورت کنید. بدون مشورت با پزشک مصرف دارو را متوقف نکنید.
هیچگاه سرترالین را به افراد دیگر ندهید حتی اگر علایم فرد با علایم بیماری شما یکسان باشد. اگر این دارو توسط پزشک تجویز نشود، میتواند برای فرد مضر باشد.
سرترالین درچه فرم هایی موجود است؟
- 25 میلی گرم
- 50 میلی گرم
- 100 میلی گرم
نحوه مصرف سرترالین چگونه است؟
برای افسردگی و اختلال وسواس جبری، دوزتوصیه شده ی روزانه 50 تا 200 میلی گرم در روز است، این قرص همراه باغذا مصرف میشود.
برای اختلال پانیک، دوزتوصیه شده 25 تا 200 میلی گرم یکبار در روز است.
ممکن است پزشک از دوزهای پایین شروع کند و بتدریج میزان دوز را افزایش دهد تا به مقدار مناسب برای فرد برسد.
سرترالین باید همراه با غذا و ترجیحا عصرها مصرف شود؛ اما اگر ترجیح میدهید قرص را صبحها بخورید، بهمراه صبحانه میل کنید. کل کپسول را قورت دهید و از خرد کردن یا جویدن آن بپرهیزید.
عوامل زیادی بر میزان دوز داروی مورد نیاز فرد اثرگذار است، مثلا وزن، دیگر بیماری هایی که فرد به آن مبتلا است و دیگر داروهایی که در حال مصرف آنهاست. اگر پزشک دوز متفاوتی با آنچه در این مطلب آمده است پیشنهاد کند، بدون مشورت با او میزان مصرف دارو را تغییر ندهید
مصرف به اندازه و دقیق دارو اهمیت زیادی دارد. اگر دوزی از دارو را فراموش کردید، به محض یادآوری نوبت فراموش شده را بخورید و براساس برنامه ی منظم به مصرف دارو ادامه دهید. اگر زمان دوز بعدی باشد، نوبت فراموش شده را مصرف نکنید و براساس نسخه ی پزشک به مصرف دارو ادامه دهید. هیچگاه دو قرص را باهم نخورید.
این دارو را در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت نگهداری کنید. همچنین دور از دسترس اطفال قرار داده شود.
حتما بخوانید: عوارض قطع سرتالین و سایر داروهای ضد افسردگی (نظر فوق تخصص)
چه کسانی نباید این دارو را مصرف کنند؟
- درصورت حساسیت به سرترالین یا هر ترکیب موجود در آن.
- اگر فرد درحال مصرف بازدارنده ی مونوآمین اکسیداز باشد (مثلا فنلزین، ترانیل سیپرامین، مکلبباید) یا اینکه در 14 روز گذشته آنها را مصرف کرده باشد.
- در صورت مصرف داروی پیموزاید از سرتالین استفاده نکنید
عوارض جانبی سرترالین چیست؟
همه ی داروها میتوانند عوارض جانبی داشته باشند. عارضه ی جانبی یک پاسخ ناخواسته از دارو است، حتی زمانیکه به اندازه ی نرمال مصرف شود. عوارض جانبی میتوانند خفیف یا شدید و موقت یا دایم باشند. عوارض جانبی گفته شده در زیر، در حداقل 1 درصد از افرادیکه سرترالین را مصرف میکنند دیده شده است. بسیاری از آنها قابل درمانند و برخی دیگر پس از مدتی از بین میروند.
اگر این عوارض جانبی شدید یا آزار دهنده شدند، به پزشک مراجعه کنید:
- کاهش میل جنسی
- اسهال
- سرگیجه
- خواب آلودگی
- خشکی دهان
- سردرد
- کاهش اشتها
- تهوع
- عصبانیت
- مشکل در خوابیدن
- لرزش بدن
اگرچه عوارض جانبی گفته شده در بالا، اغلب اوقات اتفاق نمی افتند اما اگر پس از ابتلا به آنها، به پزشک مراجعه نکنید میتوانند جدی و خطرناک باشند. در صورتیکه عوارض زیر را مشاهده کردید، در اصرع وقت به پزشک مراجعه کنید:
- تغییرات رفتاری (مانند عصبانیت، اضطراب، افکار خشن)
- تغییر در بینایی مانند تاری دید یا درد چشم
- صحبت کردن سریع، فکرهای هیجانی و حرکات غیرقابل کنترل
- بیقراری
- علایم مشکلات کبدی (مانند تهوع، استفراغ، اسهال، کاهش اشتها، کاهش وزن، زردشدن پوست یا سفیدی چشمها، ادرار تیره و مدفوع کم رنگ)
- کاهش سدیم خون (مانند خستگی، ضعف، سفتی و عدم هماهنگی عضلات)
- علایم قندخون پایین (مانند ضعف، گرسنگی، تعریق، اضطراب، بیحسی دستها و پاها)
- پارانویا (فرایندی از فکر است که تحت تأثیر اضطراب یا ترس به حالتی غیرمنطقی و وهم آلود در می آید)
- بیقراری
- سندروم سروتونین (اسهال، تب، تعریق زیاد، تغییرات رفتاری، ضربان قلب سریع، بیقراری و لرزش)
- علایم مشکل در لخته شدن خون (مانند خونریزی غیرطبیعی بینی، وجود خون در ادرار، خونی شدن لثه ها، بریدگی هایی که خونریزی آنها متوقف نشود.)
- علایم بالا رفتن قند خون (مانند پرنوشی، پرخوری، پرادراری، کاهش غیرطبیعی وزن، تاخیر در التیام زخم، عفونت)
- علایم مانیا (مثلا کم خوابی، بی حوصلگی و افکار تهاجمی)
- حرکات ناگهانی و بدن و صورت
درصورت مشاهده ی این علایم، مصرف دارو را متوقف کنید و سریعا به پزشک مراجعه کنید:
- تشنج
- علایم واکشنهای آلرژیک (مانند دانه های پوستی، خارش و کهیر)
- علایم خونریزی معده (مانند مدفوع خونی و تیره رنگ، استفراغ خونی و…)
- افکار خودکشی یا آسیب به خود
- پیش از قطع مصرف سرترالین، بدن نیاز به تنظیم خود دارد. زمان این عمل بسته به مقدار داروی مورد استفاده و مدت زمان آن است. درطول این مدت، درصورت مشاهده ی علایم زیر به پزشک مراجعه کنید:
- خوابهای غیرعادی
- آشفتگی
- اضطراب
- مشکل در تمرکز
- سرگیجه
- سردرد
- افزایش تعریق
- تهوع
- لرزش بدن
هشدارها و ملاحظات دیگر درمورد سرترالین
قبل از مصرف سرترالین، پزشک را درمورد همه ی بیماریها، آلرژی ها، داروهای مورد استفاده، بارداری، شیردهی و هر چیزی درمورد سلامتی مطلع کنید. این فاکتورها بر نحوه ی مصرف این دارو اثرگذار هستند.
خونریزی: سرترالین خطر خونریزی را افزایش میدهد. بخصوص در مواقعی که فرد داروهایی مانند استیل سالیسیلیک اسید، داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (مانند ibuprofen, naproxen, ketoprofen) یا وارفارین مصرف کند. اگر درحین مصرف این دارو آثار کبودی، دانه های قرمز رنگ برروی پوست یا خونریزیهای غیرمعمول مشاهده شد، باید سریعا به پزشک مراجعه شود.
استخوانها: سرترالین خطر شکستگی استخوان را بخصوص در سالمندانی که پوکی استخوان دارند افزایش میدهد. از زمین خوردن یا افتادن بخصوص زمانیکه فرد سرگیجه یا کمبود فشارخون دارد جلوگیری شود. ممکن است پزشک هنگام مصرف این دارو، آزمایشات و معایناتی در این خصوص انجام دهد.
دیابت: کنترل قندخون افراد مبتلا به دیابت، حین مصرف این دارو دشوار است. با مصرف سرترالین احتمال بالا و پایین رفتن قندخون وجود دارد. افراد دیابتی یا آنهایی که در معرض ابتلا به دیابت هستند باید قبل از مصرف این دارو با پزشک درمورد نحوه ی تاثیراین دارو بر بیماری، دوز مورد نیاز وآزمایشات مورد نیاز صحبت کنند.
خواب آلودگی و کاهش هوشیاری: سرترالین موجب اختلال در قضاوت، تفکر یا مهارتهای حرکتی میشود. پس از مصرف این دارو، از رانندگی و کارهایی که نیاز به تمرکز دارند بپرهیزید.
گلوکوما: سرترالین میتواند موجب بدتر شدن علایم گلوکوما (آب سیاه) شود. افراد مبتلا به گلوکوما درمورد تاثیردارو بر بیماری، دوز مورد نیاز ومعاینات مورد نیاز با پزشک مشورت کنند.
درصورت مشاهده ی تغییرات بینایی مانند تاری دید یا اشکال در تمرکز، هرچه سریعتر با پزشک مشورت کنید.
عملکرد کلیه: بیماری های کلیه یا کاهش عملکرد آنها موجب ایجاد عوارض جانبی ناشی از سرترالین میشود. افرادیکه این بیماری ها را دارند باید قبل از مصرف این دارو با پزشک درمورد نحوه ی تاثیراین دارو بر بیماری، دوز مورد نیاز وآزمایشات مورد نیاز صحبت کنند.
عملکرد کبد: بیماری های کبد یا کاهش عملکرد آن موجب ایجاد عوارض جانبی ناشی از سرترالین میشود. افرادیکه این بیماری ها را دارند باید قبل از مصرف این دارو با پزشک درمورد نحوه ی تاثیراین دارو بر بیماری، دوز مورد نیاز وآزمایشات مورد نیاز صحبت کنند. در حین مصرف این دارو پزشک باید عملکرد کبد را بصورت منظم با آزمایش خون کنترل کند. درصورت مشاهده ی علایم مشکلات کبدی مانند خستگی، کسالت، کاهش اشتها، تهوع، زردشدن پوست یا چشم ها، ادرار تیره، مدفوع کمرنگ، درد یا تورم غیرطبیعی و خارش پوست سریعا به پزشک مراجعه کنید.
حتما بخوانید: ریتالین -کاربرد، عوارض جانبی، تداخلات و نحوه اصولی استفاده که باید بدانید!
مانیا: ممکن است سرترالین موجب فعال شدن بیماری مانیا (شیدایی) شود. این بدین معناست که افرادیکه در گذشته به مانیا مبتلا بودند، احتمال بازگشت بیماری در آنها وجود دارد. افراد مبتلا به مانیا یا اختلال دوقطبی باید حین مصرف این دارو از نزدیک توسط پزشک معاینه شوند.
تشنج: افرادیکه سابقه ی تشنج دارند، باید هنگام مصرف سرترالین توسط پزشک معاینه شوند. اگر فرد تشنج کرد، باید مصرف دارو متوقف شود و سریعا به پزشک مراجعه شود.
سندروم سروتونین: سرترالین میتواند موجب بیماری های نادر و کشنده ای بنام سندروم سروتونین شود. این شرایط بخصوص زمانی اتفاق می افتد که سرترالین با داروهایی مصرف شود که موجب بالا رفتن سطح سروتونین شود (مثل سوماتریپتان، ریزاتریپتان، ترامادول و مخمر سنت جان). اگر علایمی مانند پرخاشگری، گیجی، هزیان، ضربان قلب سریع، تب، عدم هماهنگی بدن، افرایش دمای بدن، تهوع، استفراغ و اسهال مشاهده شد، سریعا به پزشک مراجعه شود.
سطح سدیم: سرترالین میتواند موجب پایین آمدن سطح سدیم خون شود. احتمال این شرایط در سالمندان و افرادیکه دیورتیک مصرف میکنند بیشتر است. درصورت مشاهده ی گیجی، ضعف، سردرد و مشکلات حافظه سریعا به پزشک مراجعه شود. اگر میزان زیادی سدیم از بدن دفع شود، این میتواند موجب توهم، گیجی، تشنج، کما، مشکلات تنفسی و حتی مرگ شود.
قطع مصرف سرترالین: درصورت قطع ناگهانی مصرف این دارو، عوارض جانبی در فرد اتفاق می افتد. اگر به فکر قطع مصرف سرترالین هستید، ابتدا با پزشک مشورت کنید.
خودکشی یا آشفتگی: افرادیکه این دارو را مصرف میکنند ممکن است به آشفتگی (بیقراری، اضطراب، پرخاشگری و…) مبتلا شوند. همچنین این افراد ممکن است به خود یا دیگران صدمه بزنند. این علایم معمولا بعد از چندهفته مصرف دارو اتفاق می افتد. ممکن است پزشک فرد را برای تغییرات رفتاری و احساسی از نزدیک معاینه کند. درصورت مشاهده ی رفتارهای پرخاشگرانه یا خودکشی یا هر تغییررفتاری دیگر، به پزشک مراجعه کنید. افراد خانواده و دوستان هم باید تغییرات رفتاری بیمار را در نظر داشته باشند.
بارداری: تازمانیکه فواید این دارو از مضراتش بیشتر باشد، نباید از آن در دوران بارداری استفاده کرد. اگر حین مصرف سرترالین باردار شدید، سریعا به پزشک مراجعه کنید. گزارشاتی وجود دارد که نشان میدهد زنانیکه درطول نیمه ی دوم بارداری سرترالین را مصرف کرده بودند، نوزادانشان به مشکلات ریه مبتلا شدند. درمورد اگر در این خصوص نگرانی دارید با پزشک صحبت کنید.
شیردهی: سرترالین از شیرمادر عبور میکند. اگر در دوران شیردهی هستید و این دارو را مصرف میکنید، این بر کودک تاثیر میگذارد. درمورد ادامه دادن به شیردهی با پزشک مشورت کنید.
کودکان و نوجوانان: ایمنی و اثربخشی سرترالین بر افراد زیر 18 سال تایید نشده است. مصرف سرترالین توسط افراد زیر 18 سال موجب تغییرات رفتاری و احساسی مانند افکار و رفتار خودکشی شود.
سالمندان: سالمندانی که سرترالین مصرف میکنند بیشتر ممکن است به کاهش میزان سدیم در خون مبتلا شوند. این میتواند موجب مشکلاتی در هماهنگی، دردعضلانی و گیجی شود. درصورت مشاهده ی هر چیز غیرطبیعی حین مصرف دارو به پزشک مراجعه کنید.
چه داروهایی با سرترالین تداخل دارند؟
- استیل سالیسیلیک اسید
- الکل
- آمیودارون
- آمفتامین (به عنوان مثال، دکستروآمفتامین، لیزدکسامفتامین)
- آنتی هیستامین ها (به عنوان مثال، سیتریزین، دوکسیلامین، دیفن هیدرامین، هیدروکسی زین، لوراتادین)
- داروهای آنتی سایکوتیک یا ضد روان پریشی (مثلا کلرپرومازین، کلوزاپین، هالوپریدول، الانزاپین، کوئتیاپین، ریسپریدون)
- آپیکسابان
- باربیتورات ها (به عنوان مثال، butalbital، فنوباربیتال)
- بنزودیازپین ها (به عنوان مثال، الپرازولام، دیازپام، لورازپام)
- مسدود کننده های بتا (مثلا پین اندولول، پروپرانولول، سوتالول)
- بروموکریپتین
- بوپروپیون
- دکسترومتورفان
- داروهای دیابت (مثلا کلرپروپامید، گلوبیزید، گلوبنورید، انسولین، متفورمین، روزیگلیتازون)
- دی پیریدامول
- دیزوپیرامید
- دیسولفیرام
- دوفلیتید
- دومپریدون
- دوکسوروبیسین
- بیهوشی عمومی (داروهایی که برای بیهوش کردن قبل از عمل جراحی استفاده می شود)
- گلوکزامین
- آب گریپ فروت
- هپارین
- هپارینهای با وزن مولکولی پایین (به عنوان مثال، دالتپارین، انوکساپارین، تینزاپارین)
- آنتی بیوتیک های ماکرولید (به عنوان مثال، کلاریترومایسین، اریترومایسین)
- مپریدین
- متادون
- مت آمفتامین
- متوکلوپرامید
- مهار کننده های مونوآمین اکسیداز (MAOIs؛ به عنوان مثال، مکلبباید، راازآگین، سلگین، ترانیل سیپرومین)
- مولتی ویتامین ها
- شل کننده عضلانی (به عنوان مثال، سیکلوبنزاپرین، متوکاربامول، اورفنادرین)
- داروهای مسکن مواد مخدر (به عنوان مثال کدئین، فنتانیل، مورفین، اکسیدیدون)
- nefazodone
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (به عنوان مثال، diclofenac، ibuprofen، naproxen)
- داروهای ضد تشنج (به عنوان مثال، کاربامازپین، کلوبازام، لوتیتریساتام، فنوباربیتال، فنیتوین، پریمیدون، توپیرامات، اسید والپروات، زونیساماید)
- آنتاگونیست های سروتونین (مانند گرانیسترون، اندانسترون)
- مهارکننده های بازجذب سروتونین (SSRIs؛ به عنوان مثال، سیتالوپرام، دلوکستین، فلوکستین، پاروکستین، سرترالین)
- تاموکسیفن
- تترابنازین
- برخی دیورتیکها (قرصهای آب؛ مثلا هیدروکلروتیازید، اینداپامید، متولازون)
- جایگزین های تیروئید (به عنوان مثال لووتیروکسین)
- تیکلوپیدین
- تیزانیدین
- ترامادول
- ترازودون
- داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای (به عنوان مثال، آمی تریپتیلین، ايمي پرامين، نورتريپتيلين)
- داروهای میگرن تریپتان (مثلا التریپتان، سوماتریپتان)
- ویتامین E
- وارفارین
- زولپیدم
حتما بخوانید: قرص فلووکسامین- کاربرد، عوارض و مقایسه آن با قرص سرتالین (تحقیقات جدید)
تداخل بین دو دارو بدان معنا نیست که همیشه باید مصرف یکی از این داروها را متوقف کنید. در مورد نحوه ی تداخل داروها با هم از پزشک سوال کنید.
4 دیدگاه. همین الان خارج شوید
من متادون 20 مصرف میکنم آیا مصرف آسنترا ۵۰ عوارض دارد لطفا راهنمایی کنید با تشکر
ایا سرترالین باریشه ی
جینسینگ تداخل دارد؟
مثلا سرترالین و الپرازولام با هم استفاده بشن و تداخل پیدا کنن دقیقا چه اتفاقی میفته؟
من متفورمین و سرترالین مصرف میکنم ، خطر یا تداخل دارن؟