هر نوع اضطرابی علائم متفاوتی دارد، اما افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی می توانند از رویکرد سه جانبه روان درمانی، ورزش و دارو درمانی بهره ببرند.
هر فردی ممکن است به ترکیب متفاوتی از این سه روش ها و با ترتیب های مختلف نیاز داشته باشد. در واقع در درمان اضطراب هیچ روش جادویی وجود ندارد.
برخی از افراد فقط با روان درمانی بهتر می شوند، در حالی که برخی از افراد ممکن است به دارو نیاز داشته باشند تا به آن ها کمک کند روی درمان تمرکز بهتری داشته باشند. اضطراب و افسردگی می توانند انگیزه ورزش کردن را کاهش دهند، اما دارو می تواند به شما انرژی انجام آن را بدهد. همچنین ممکن است یک بیمار به بیش از یک دارو نیاز داشته باشد.
بلد باشید: علائم افسردگی و تفاوت آن با غم و اضطراب و موارد مشابه
از دارو های مختلفی برای درمان اختلالات اضطرابی استفاده می شود، مثل:
- دارو های ضد افسردگی
- بنزودیازپین ها
- بوسپیرون
- هیدروکسی زین
- مسدودکننده های بتا
در هر یک از این دسته ها، دارو هایی وجود دارند که دارای عملکرد متفاوتی هستند و فواید، خطرات و عوارض جانبی خاص خودشان را دارند.
دارو های ضد افسردگی معمولا به عنوان اولین دارو تجویز می شوند.
در موارد خاص،SSRI ها یا مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین که نوعی از دارو های ضد افسردگی هستند هم تجویز می شوند. آن ها روی انتقال دهنده عصبی که با خلق و خوی مرتبط است، تأثیر می گذارند.
این دارو ها اغلب باید چهار تا شش هفته یا بیشتر مصرف شوند تا تاثیرشان را بگذارند.
حتما بخوانید: 7 تا از رایج ترین اختلالات اضطراب/استرس
SSRIها در درمان اختلالات اضطرابی (برای افراد خاص) بسیار مؤثر هستند. دقیقا مشخص نیست که SSRIها چطور روی سروتونین برای کاهش اضطراب کار می کنند، اما آنچه مشخص است اینست که آنها مثل بنزودیازپین ها اعتیادآور نیستند (البته اگر افراد خیلی ناگهانی مصرف شان را متوقف کنند، ممکن است علائم ناراحت کننده ای برایشان به وجود بیاید)
بطور کلی معمولا در ایران دو داروی سرترالین یا اس سیتالوپرام برای اضطراب و دلشوره و دلهره شدید استفاده می شوند اما هیچ دارویی که ریشه این بیماری ها را حل کند وجود ندارد و تنها راه حل دائمی، روانکاوی و کسب مهارت کنترل ذهن خودتان است. این کار شما را از هر دارویی بی نیاز می کند.
هنگام مصرف هر داروی تجویزی، رعایت دستورالعمل های پزشک بسیار مهم است. اگر در مورد عوارض جانبی یک دارو نگران هستید یا دارویی که مصرف می کنید که علائم تان را برطرف نمی کند، با پزشک تان صحبت کنید.
کدام دارو های ضد افسردگی برای اضطراب استفاده می شوند؟
دو دسته از دارو های ضد افسردگی که معمولا برای درمان اختلالات اضطرابی استفاده می شوند، مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین و مهارکننده های بازجذب سروتونین – نوراپی نفرین (SNRIs) هستند.
نمونه ای ازSSRI ها عبارتند از:
- فلوکستین (پرازاک یا سارافم)
- سیتالوپرام (سلکسا)
- سرترالین (زلفت)
- پاروکستین(پاکسیل، پاکسوا یا بریسدل)
- اسیتالوپرام (لکساپرو)
نمونه ای ازSNRI ها عبارتند از:
- ونلافاکسین (افکسور)
- دولوکستین (سیمبالتا)
عوارض جانبی رایج SSRI و SNRI می تواند هر یک از موارد زیر باشد:
- حالت تهوع
- عصبی شدن یا بی قراری
- سرگیجه
- کاهش میل جنسی
- خواب‌آلودگی
- بی‌خوابی
- افزایش یا کاهش وزن
- سر درد
- دهان خشک
- استفراغ
- اسهال
سایر دارو های ضد افسردگی که ممکن است برای اضطراب تجویز شوند، عبارتند از:
- بوپروپیون (ولبوترین، زیبان ، آپلنزین، بودپریون یا بوپروبان)
برخی افراد به برخی از دارو های ضد افسردگی بهتر از برخی دیگر واکنش نشان می دهند. ممکن است لازم باشد چند داروی مختلف را امتحان کنید تا داروی مناسب تان را پیدا کنید.
کدام بنزودیازپین ها برای اضطراب استفاده می شوند؟
بنزودیازپین ها با افزایش فعالیت انتقال دهنده عصبی در مغز و به وجود آوردن اثر آرام بخش، به تسکین اضطراب کمک می کنند. آن ها به سرعت عمل می کنند و می توانند اضطراب را برای چند ساعت تسکین دهند.
این دارو ها معمولا برای افرادی که دارای اختلال اضطراب فراگیر، اختلال هراس و اختلال اضطراب اجتماعی هستند، تجویز می شوند.
از آن جایی که بنزودیازپین ها خیلی سریع عمل می کنند و از آن جایی که مقاومت افرادی که این دارو ها را مصرف می کنند بعد از مدتی به آن ها بیشتر می شود و باید دوز های بالاتری استفاده کنند، پزشکان آن ها را برای مدت زمان بسیار کوتاهی و معمولا برای حداکثر مدت یک ماه تجویز می کنند.
متأسفانه افراد می توانند حتی در مدت زمان کوتاهی به بنزودیازپین ها معتاد شوند. اگر مصرف آن ها را به طور ناگهانی قطع کنید، ممکن است علائم ترک در شما به وجود بیاید، بنابراین برای کاهش مصرف دارو باید طبق دستورالعمل های پزشک عمل کنید.
بنزودیازپین ها می توانند در ابتدا با دارو های ضد افسردگی استفاده شوند در حالی که اثربخشی دارو های ضد افسردگی زمان می برد. این دارو ها واقعا قدرتمند هستند، اما شما باید در مورد استفاده از آن ها هوشمندانه عمل کنید.
بنزودیازپین هایی که معمولا تجویز می شوند، عبارتند از:
- آلپرازولام (زاناکس نیراوام)
- کلونازپام (کلونوپین)
- لورازپام ( آتیوان )
- دیازپام (والیوم)
سایر عوارض جانبی بنزودیازپین ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- خواب‌آلودگی
- سرگیجه
- حالت تهوع
- تاری دید
- سر درد
- گیجی
- خستگی
- دیدن کابوس
چه دارو های دیگری برای اضطراب تجویز می شود؟
بوسپیرون (BuSpar) معمولا برای درمان اختلال اضطراب فراگیر استفاده می شود. اغلب این دارو با یک داروی ضد افسردگی دیگر تجویز می شود.
عوارض جانبی بوسپیرون ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سرگیجه
- سر درد
- حالت تهوع
- عصبی بودن
- سبکی سر
- مشکل در خوابیدن
معمولا برای برخی از افراد مبتلا به فوبیا یا اختلال هراس ممکن است یک داروی قلبی به نام مسدودکننده بتا تجویز شود. این دارو ها عمدتا برای ضربان قلب نامنظم و فشار خون بالا تجویز می شوند، اما مشخص شده است که برای درمان احساسات ناشی از موقعیت های پر فشار مفید هستند.
مسدودکننده های بتا می توانند بسیار مفید باشند اما تنها در برخی از موارد! این دارو ها بیشتر برای اضطراب عملکرد استفاده می شوند. آن ها واقعا برای بهبود علائم فیزیکی مثل تپش قلب، تعریق و لرزش خوب هستند، اما برای از بین بردن افکار اضطرابی که ممکن است باعث ایجاد علائم شوند، خیلی کارایی ندارند.
حتما بخوانید: 5 تا از بهترین قرص های آرامش اعصاب تایید شده توسط FDA
مسدود کننده های بتا برای مصرف بر حسب نیاز تجویز می شوند، نه برای دراز مدت.
هیدروکسی زین (آتاراکس و ویستاریل) یکی دیگر از دارو های تجویز شده برای اضطراب است.
این دارو یک آنتی هیستامین است که برای درمان واکنش های آلرژیک استفاده می شود، اما برای کاهش فعالیت در مغز هم موثر است.
این دارو ها مثل بنزودیازپین ها سریع عمل می کنند، اما برخلاف بنزودیازپین ها باعث اعتیاد نمی شوند.
