پیسی در واقع بیماری ناشی از اختلال عملکرد رنگدانه های پوستی است. این بیماری میتواند ظاهر شما را تحت تاثیر قرار دهد و اعتماد بنفستان را کاهش دهد. ریشه این بیماری بهه طور کامل شناسایی نشده است ولی متخصصان با بررسی فرضیات شیوه های درمانی جدید را معرفی کرده اند. در این مقاله علت این بیماری، انواع و علائم را بررسی کردیم و جدیدترین شیوه های درمانی آن را به شما معرفی خواهیم کرد.
علائم بیماری پیسی
در کجای بدن ایجاد می شود؟
نواحی ای که توسط پیسی تحت تاثیر قرار میگیرند عبارتند از:
- پوست اطراف چشم و دهان
- انگشتها و مچ دست
- زیر بغل
- کشاله ران
- ناحیه تناسلی
- درون دهان
انواع پیسی
1- پیسی غیر زنجیره ای
در این نوع پیسی علایم آن بصورت متقارن در دوطرف بدن ظاهر میشود. پیسی غیر زنجیرهای رایج ترین نوع پیسی است و از هر 10 نفر 9 نفر به این نوع پیسی مبتلا میشوند. این علایم در قسمتهای زیر قابل مشاهده است:
- پشت دستها
- بازوها
- پوست اطراف چشمها
- زانوها
- آرنجها
- پاها
2- پیسی زنجیره ای
در این نوع پیسی، علایم آن فقط در یک طرف از بدن ظاهر میشود. این نوع از پیسی بیشتر در کودکان رخ میدهد؛ و از هر 10 کودک 3 کودک به این نوع از پیسی مبتلا میشوند.
علت ایجاد بیماری پیسی
ملانین، رنگدانهای است که عامل تعیین کننده رنگ پوست، مو و چشمهای ما میباشد و توسط سلولهایی به نام ملانوسیت (سلولهای رنگدانهساز) تولید میشود. اگر این سولها از بین بروند و یا نتوانند رنگدانه ملانین را تولید کنند، رنگ پوست روشنتر شده و یا بطور کلی سفید میشود. پیدایش پیسی نتیجه از بین رفتن سلولهای رنگدانهساز پوست است که دلیل آن ناشناخته است.
اما به طور کلی متخصصان 4 عامل زیر را در از ابین رفتن سلول های ملانوسیت موثر میدانند:
- سلولهای عصبی که بطور غیرطبیعی فعال شدهاند ممکن است با تولید مواد سمیبه سلولهای رنگدانهساز آسیب برسانند.
- سیستم ایمنی بدن ممکن است در موقع دفاع از بدن در مقابل یک ماده خارجی، رنگدانه پوست را نیز از بین ببرد.
- سلولهای رنگدانه ساز ممکن است عامل از بین رفتن خودشان باشند. یعنی زمانی که رنگدانه در حال ساختهشدن است، مواد زایدی نیز در کنار آن تولید میشوند که سمیبوده و قادر به از بین بردن خود سلولها است.
- وجود یک نقص ارثی موجب حساس شدن سلولهای رنگدانهساز به آسیب و در نتیجه از بین رفتن آنها میشود.
عوارض بیماری پیسی
تشخیص بیماری پیسی
- در صورتی که پزشک شک کند که فرد مبتلا به بیماری پیسی است احتمالاً در مورد سابقه بیماری هایی مثل پسوزیاریس و درماتیت پوستی از وی سؤال کرده و او را معاینه خواهد کرد.
- ممکن است پزشک برای تشخیص دقیق تر از لامپ مخصوص با نور ماوراء بنفش استفاده کند.
- نمونه برداری (بیوپسی) از پوست مبتلا به بیماری پیسی
- آزمایش خون برای انجام آزمایشات بیشتر و پی بردن به اختلالات سیستم ایمنی مثل کم خونی یا دیابت
درمان بیماری پیسی
با توجه به این مسئله که ریشه این بیماری هنوز ناشناخته است اما شیوه های درمانی موثری در زمینه درمان این بیماری وجود دارد.
1- تاتو (میکروپیگمنشن)
این تکنیک با استفاده از ابزار آلات جراحی به خصوصی انجام می شود تا رنگ به داخل پوست وارد شود. شیوه میکروپیگمنشن در افرادی که پوست های تیره ای داشته یا اطراف لب هایشان دچار بیماری پیسی شده کاربرد بسیار زیادی داشته و فوق العاده مؤثر است. البته این شیوه درمانی نیز ممکن است عوارض جانبی خاص خودش را داشته باشد. مثلاً ممکن است رنگی که استفاده شده با رنگ پوست فرد یکسان نبوده یا باعث بروز لکه جدیدی از بیماری پیسی بر روی پوست فرد شود.
2- کورتون موضعی
داروهای موضعی حاوی کورتون ممکن است در بازگرداندن رنگدانه به نواحی کوچک مبتلا به پیسی مؤثر باشند. این داروها باید همزمان با سایر درمانها به کار برده شوند مصرف طولانی این داروها میتواند موجب نازک شدن پوست و حتی پیدایش ترکهای پوستی در بعضی نواحی شوند. بنابراین استفاده خودسرانهه از این داروها توصیه نمیشود.
3- پووا PUVA
در این روش درمان، دارویی به نام پسورالن به بیمار داده میشود، این ماده شیمیایی پوست را نسبت به نور خورشید بسیار حساس میکند. سپس پوست، تحت تابش نوع خاصی از نور ماوراء بنفش به نام UVA قرار میگیرد. دستگاههای درمانی ویژهای برای این نوع درمان لازم هستند که همه جا در دسترس نمیباشند. در این روش درمانی بین ۵۰ تا ۷۰ درصد شانس برگشتن رنگدانه به پوست صورت، بدن، بازوها، ران و ساق پاها وجود دارد.
3- اشعه ماوراءبنفش
طیف بسیار محدودی از اشعه ماوراء بنفش B قدرت تحریک سلولهای رنگدانهساز را داشته و در درمان پیسی مفید میباشد. این طیف اشعه تنها توسط لامپهای مخصوص و یا سیستم لیزر تولید میگردد. عوارض این روش بسیار کم بوده و در بچهها نیز قابل استفاده است.
4- پیوند پوست
انتقال پوست از نواحی طبیعی به نواحی سفید شده فقط در موارد تعداد محدودی از بیماران مبتلا به پیسی امکان پذیر میباشد. معمولاً این روش موجب بازگشت کامل رنگ به نواحی مبتلا نمیشود.
5- از بین بردن رنگدانه باقی مانده
در بعضی از بیماران که بیماری پیسی وسعت زیادی پیدا کرده است، عملیترین روش درمان، رنگ زدایی از نواحی طبیعی پوست و یکدست کردن رنگ آن است. در این روش از یک ماده شیمیایی به نام”roquinone Monobenzylether Of Hy” یا از اشعه لیزر استفاده میشود. این روش درمان حدود یک سال به طول میانجامد. معمولاًاز بین رفتن رنگ پوست در این روش دایمی و برگشت ناپذیر است.
6- بلیستر گرافتینگ (Blister grafting)
در این شیوه درمانی پزشک بر روی پوست رنگی بیمار با استفاده از ساکشن بلیستر ایجاد کرده و سپس بلیستر های رویی را برداشته و آن ها را به قسمت بی رنگ شده پیوند می زند. عوارض احتمالی این شیوه شامل باقی ماندن جای زخم، ظاهر غیر طبیعی پوست و برنگشتن رنگ ناحیه مبتلا بیماری پیسی باشد. گاهی اوقات ممکن است انجام ساکشن باعث تحریک و بروز لکه بیماری پیسی جدیدی بر روی پوست فرد شود.
نکات تکمیلی
- بدون مشورت و توصیه پزشک به هیچ وجه روی پوست خود تتو انجام ندهید.
- می توانید از محصولات آرایشی پوشاننده برای کاور کردن قسمتی از بدنتان که دچار بیماری پیسی شده استفاده کنید.
- از پوست خود در برابر نور خورشید و منابع مصنوعی اشعه UV محافظت کنید.
- اگر دچار بیماری پیسی شده اید و پوست رنگ روشنی دارید بهتر است از ضد آفتاب با SPF حداقل 30 ای که ضد آب است استفاده کنید. ضد آفتاب را هر دو ساعت یک بار تجدید کرده و اگر اهل شنا هستید یا زیاد عرق می کنید این مدت زمان را کوتاه تر کنید.
- برنزه کردن پوست را به کلی فراموش کرده و برای محافظت از پوست خود لباس های پوشیده و از کلاه های لبه دار استفاده کنید.
- به خاطر داشته باشید که محافظت از پوست بعد از ابتلا به بیماری پیسی در برابر نور خورشید از آفتاب سوختگی جلوگیری کرده و مانع از آسیب به پوستتان خواهد شد.