کاربرد قرص متوکلوپرامید برای بزرگسالان، کودکان و اطفال

در این مطلب با کمک مجلات معتبر پزشکی، شما را با عوارض جانبی، کاربردها، دوز مصرف و طرز استفاده اصولی و همه نکات ضروری دیگر قرص متوکلوپرامید آشنا می کنیم.

چیست و برای چه استفاده می شود؟

• جلوگیری از حالت تهوع و استفراغ به تاخیر افتاده که ممکن است بعد از شیمی درمانی رخ دهد
• جلوگیری از حالت تهوع و استفراغ ناشی از رادیوتراپی
• درمان حالت تهوع و استفراغ که ممکن است همراه با میگرن رخ دهد
• اگر سایر درمان ها موثر نباشند یا نتوانند برای جلوگیری از حالت تهوع و استفراغ به تاخیر افتاده که ممکن است بعد از شیمی درمانی رخ دهد، استفاده شوند، قرص متوکلوپرامید در کودکان (18-15 سال) به کار گرفته می شود.

پیش از مصرف

اگر هر یک از موارد زیر برایتان صدق می کند، قرص های متوکلوپرامید را مصرف نکنید:

• به متوکلوپرامید یا هر کدام از ترکیبات دیگر این دارو (در بخش 6 آمده اند) حساسیت دارید.
• یک تومور نادر از غده ی آدرنال در نزدیکی کلیه تان دارید (فئوکروموسیتوما).
• تاکنون اسپاسم عضله ای غیر ارادی (دیسکینزی ناخوشایند) داشته اید و با یک دارو درمان شده اید.
• بیماری صرع دارید
• بیماری پارکینسون دارید
• در حال مصرف لوودوپا (دارویی برای بیماری پارکینسون) یا آگونیست دوپامینرژیک هستید.
• تاکنون سطوح غیر طبیعی رنگدانه ی خون (متهموگلوبینمی) یا کمبود NADH سیتوکروم b5 داشته اید.
• قرص متوکلوپرامید را به کودکان زیر یک سال ندهید.

حتما بخوانید: رایج ترین علتهای حالت تهوع بعد از غذا چیست؟ روش درمان خانگی

موارد هشدار و احتیاط

اگر هر یک از موارد زیر برایتان صدق می کند، پیش از مصرف قرص متوکلوپرامید با پزشک، داروساز یا پرستارتان صحبت کنید:

• سابقه ی ضربان قلب غیر عادی (فاصله ی طولانی QT) یا هر مشکل قلبی دیگری دارید
• سطح نمک (مانند پتاسیم، سدیم و منیزیم) در خونتان دچار مشکلاتی است
• در حال استفاده از سایر داروهای شناخته شده برای تاثیر بر ضربان قلبتان هستید
• مشکلات عصبی (مغزی) دارید
• مشکلات کبد یا کلیه دارید. در این صورت ممکن است مقدار مصرف کم شود.
• پزشک ممکن است برای بررسی سطح رنگدانه های خون از شما آزمایش بگیرد. در موارد غیر عادی (متهموگلوبینمی) درمان باید فورا و به شکل دائمی متوقف شود.
• به علت خطر اسپاسم عضله ای غیر ارادی، بیشتر از 3 ماه دارو را مصرف نکنید.

این داروها را با متوکلوپرامید مصرف نکنید

اگر هر گونه داروی دیگری را مصرف می کنید، به تازگی مصرف کرده اید یا ممکن است در آینده مصرف کنید، به پزشک، داروساز یا پرستارتان بگویید؛ زیرا برخی داروها می توانند بر عملکرد قرص های متوکلوپرامید تاثیر بگذارند یا متوکلوپرامید می تواند بر عملکرد داروهای دیگر اثرگذار باشد. این داروها شامل موارد زیرند:

• لوودوپا یا سایر داروهایی که برای درمان بیماری پارکینسون استفاده می شوند.
• آنتی کولینرژیک ها (داروهایی که برای تسکین گرفتگی یا اسپاسم شکم استفاده می شوند)
• مشتقات مورفین (داروهایی که برای درمان درد شدید استفاده می شوند)
• داروهای مسکن
• هر دارویی که برای درمان مشکلات سلامت روان استفاده می شود.
• دیگوکسین (داروی درمان نارسایی قلبی)
• سیکلوسپورین (داروی درمان مشکلات خاص سیستم ایمنی)
• میواکوریوم و سوکسامتونیوم (داروهای شل کننده ی عضلات)
• فلوکستین و پاروکستین (داروی درمان افسردگی)

بارداری و شیردهی

اگر باردارید، فکر می کنید ممکن است باردار باشید یا قصد بارداری دارید، قبل از مصرف این دارو نظر پزشک یا داروسازتان را بپرسید. اگر لازم باشد قرص های متوکلوپرامید ممکن است در دوره بارداری مصرف شوند. پزشکتان در این مورد تصمیم می گیرد. قرص های متوکلوپرامید در دوره شیردهی توصیه نمی شوند زیرا متوکلوپرامید وارد شیر شده و ممکن است بر نوزاد اثر بگذارد.

چگونگی مصرف

بزرگسالان

• هر دوز 10 میلی گرم، سه بار در روز تکرار شود.
• حداکثر دوز توصیه شده در روز 30 میلی گرم یا 5/0 میلی گرم/ کیلوگرم وزن بدن است.
• حداکثر دوره درمان توصیه شده 5 روز است.

کودکان و نوجوانان

• برای جلوگیری از حالت تهوع و استفراغ به تاخیر افتاده که ممکن است بعد از شیمی درمانی رخ دهد (18-15 سال)
• دوز پیشنهادی 1/0 تا 15/0 میلی گرم/ کیلوگرم وزن بدن تا سه بار در روز به شکل خوراکی تکرار شود.
• حداکثر دوز توصیه شده در 24 ساعت 5/0 میلی گرم/ کیلوگرم وزن بدن است.
• بیشتر از 5 روز نباید این دارو را برای جلوگیری از حالت تهوع و استفراغ به تاخیر افتاده که ممکن است بعد از شیمی درمانی رخ دهد، استفاده کرد.
• قرص های متوکلوپرامید برای مصرف در کودکان با وزن کمتر از 61 کیلوگرم مناسب نیست.
• سایر شکل ها/ قدرت های دارویی ممکن است برای مصرف مناسب تر باشند.

حتما بخوانید: شیمی درمانی چیست؟ عوارض آن و داروهای شیمی درمانی (تحقیقات جدید)

روش مصرف

• اگر برای بلعیدن کامل قرص دچار مشکل می شوید، خط روی قرص برای کمک به شکستن آن است. برای جلوگیری از مصرف بیش از حد، باید حداقل 6 ساعت بین هر دوز متوکلوپرامید فاصله باشد، حتی در مواردی که از طریق استفراغ دارو پس زده می شود.
• سالمندان: به علت مشکلات کلیه، کبد یا به طور کل سلامت، ممکن است لازم باشد مقدار مصرف کم شود.
• بزرگسالان دارای مشکلات کلیوی: اگر مشکلات کلیه دارید با پزشکتان صحبت کنید. اگر مشکلات کلیوی خفیف یا شدید دارید، مقدار مصرف باید کم شود.
• بزرگسالان دارای مشکلات کبد: اگر مشکلات کبد دارید با پزشکتان صحبت کنید. اگر مشکلات کبدی شدید دارید، مقدار مصرف باید کم شود.
• کودکان و نوجوانان: متوکلوپرامید نباید در کودکان زیر 1 سال استفاده شود.
• اگر بیش از حد متوکلوپرامید مصرف کردید: فورا با پزشک یا داروسازتان تماس بگیرید. ممکن است حرکات غیر قابل کنترل (اختلالات اکستراپیرامیدال) را تجربه کنید، احساس خواب آلودگی، مشکلات هوشیاری، توهم یا مشکلات قلبی داشته باشید یا گیج شوید. پزشک ممکن است برای این علائم، یک درمان تجویز کند.
• اگر فراموش کردید که قرص متوکلوپرامید را مصرف کنید: برای جبران دوز فراموش شده، دو تا قرص نخورید.

عوارض جانبی

مانند همه ی داروها، این دارو هم می تواند باعث عوارض جانبی شود، البته همه ی افراد دچار این عوارض نمی شوند. اگر در زمان مصرف این دارو هر یک از نشانه های زیر را داشتید، درمان را قطع کنید و فورا با پزشک، پرستار یا داروسازتان صحبت کنید:

• حرکات غیر ارادی (معمولا در سر یا گردن). این ممکن است در کودکان یا جوانان به ویژه زمانی که مقدار زیادی دارو مصرف می شود، رخ دهد. این نشانه ها معمولا در شروع درمان دیده می شوند و ممکن است حتی بعد از مصرف یک دوز بروز کنند. زمانی که درمان به شکل مناسبی ادامه یابد، این حرکات از بین خواهند رفت.
• تب بالا، فشار خون زیاد، تشنج، عرق کردن، تولید بزاق زیاد. این ها ممکن است علائم شرایطی به نام سندرم بدخیم نوروپاتیک باشند.
• خارش یا جوش های پوستی، ورم صورت، لب ها یا گلو، سخت شدن تنفس. این ها ممکن است علائم یک حساسیت احتمالا شدید باشند.

بسیار رایج (ممکن است بیشتر از 1 نفر از 10 نفر را درگیر کند)

• احساس خواب آلودگی

رایج (ممکن است حداکثر 1 نفر از 10 نفر را درگیر کند)

• افسردگی
• حرکات غیر ارادی مانند تیک، لرزش، حرکات پیچشی یا انقباض ماهیچه ها (سفت و سخت شدن)
• علائم مشابه بیماری پارکینسون (سفت شدن عضلات، لرزش)
• احساس بی قراری
• کاهش فشار خون (به ویژه از طریق تزریق وریدی)
• اسهال
• احساس ضعف

غیر رایج (ممکن است حداکثر 1 نفر از 100 نفر را درگیر کند)

• بالا رفتن سطح هورمون پرولاکتین در خون که ممکن است باعث تولید شیر در مردان و زنانی که در دوران شیردهی نیستند شود
• دوره قاعدگی نامنظم
• توهم
• کاهش سطح هوشیاری
• ضربان قلب ضعیف (به ویژه از طریق تزریق وریدی)
• حساسیت

نادر (ممکن است حداکثر 1 نفر از 1000 نفر را درگیر کند)

• حالت گیجی
• تشنج (به خصوص در بیماران دارای صرع)

اطلاعات بیشتر

قرص متوکلوپرامید حاوی چه موادی است؟

• ماده ی فعال (ترکیبی که باعث عمل کردن قرص می شود) 54/10 میلی گرم متوکلوپرامید هیدروکلراید است.
• ترکیبات دیگر سیلیس کلوئیدی، لاکتوز مونوهیدرات، منیزیم استآرات، نشاسته ذرت، سلولوز میکروکریستالین (E460) هستند.

حتما بخوانید: خواص شیرین بیان برای معده، پوست و خون (جدیدترین تحقیقات)

قرص متوکلوپرامید چه شکلی است و تعداد موجود در بسته چقدر است؟

• قرص متوکلوپرامید سفید و بدون پوشش هستند.
• در هر بسته 28 عدد قرص وجود دارد.