در این متن می توانید گزیده ای از جدیدترین نتایج پژوهش های پزشکان در سراسر دنیا در مورد قرص متورال یا همان متوپرولول، عوارض، مزایا، طرز مصرف اصولی و نکات مهم دیگر را در این خصوص بخوانید.
متوپرولول چیست؟
متوپرولول یک داروی تجویزی است که به دو صورت قرص آهسته رهش و کپسول سریع الاثر موجود است. این دارو همچنین بصورت تزریقی هم وجود دارد که تنها توسط پزشک داده میشود.
متوپرولول تحت نامهای تجاری Lopressor و Toprol XL موجود است. این بصورت داروی ژنرال (عمومی) هم موجود میباشد. داروهای ژنرال معمولاً ارزانتر از داروهای تجاری هستند. در برخی موارد، فرم و قدرت داروهای تجاری و عمومی باهم متفاوت است.
این دو فرم تجاری دارو نسخه های مختلفی هستند که فرمهای نمکی متفاوتی دارند. Lopressor، metoprolol tartrate است درحالیکه Toprol XL، metoprolol succinate میباشد. فرم های نمک های مختلف، این داروها را برای درمان بیماری های مختلف قابل استفاده می کنند.
دلیل استفاده از متوپرولول
برای درمان موارد زیر استفاده میشود:
- پایین آوردن فشارخون
- کاهش درد قفسه ی سینه
متوپرولول tartrateبرای موارد دیگری مانند پیشگیری از حمله ی قلبی استفاده میشود و متوپرولول succinate برای درمان نارسایی قلبی مورد استفاده قرار میگیرد.
ممکن است متوپرولول در درمانهای ترکیبی هم مورد استفاده قرار بگیرد. بعبارت دیگر ممکن است بهمراه داروهای دیگر مصرف شود.
حتما بخوانید: آنژیوگرافی قلب چیست؟ مراقبت های قبل و بعد آن، فیلم و نکات مهم
نحوه عملکرد
متوپرولول به دسته ی داروهای بتا بلوکر تعلق دارد. فشارخون بدلیل تنگ شدن رگهای خونی بالا می آید. این موجب فشار برقلب و افزایش نیاز بدن به اکسیژن میشود.
بتابلوکرها موجب آرام شدن رگهای خونی میشود و بنابراین ضربان قلب و نیاز به اکسیژن کاهش میابد. این به نوبه ی خود موجب کاهش فشارخون و کاهش درد قفسه ی سینه میشود.
عوارض جانبی متوپرولول
عوارض جانبی شایع
- خستگی
- اسهال
- یبوست
- مشکلات تنفسی مانند تنگی نفس و سرفه
- سرگیجه
- کاهش ضربان قلب
- کاهش میل جنسی
- خارش یا دانه های پوستی
اگر این عوارض خفیف باشند در عرض چند روز یا چند هفته از بین میروند. اگر شدید و طولانی شدند به پزشک مراجعه کنید.
عوارض جانبی جدی
درصورت داشتن عوارض جانبی جدی سریعا به پزشک مراجعه کنید. درصورت مشاهده ی عوارض مرگبار سریعاً به اورژانس بروید. عوارض جانبی جدی و علایم آنها عبارتند از:
افت فشارخون. علایم عبارتند از:
- سرگیجه ی شدید
- سبک سری
- ضعف و غش
سردی دستها و پاها. علایم عبارتند از:
- سرد شدن و گاهی اوقات دردناک شدن دست و پا
- برادی کاردی یا کندتپشی قلب.
خستگی بیش ازحد. علایم عبارتند از:
- خستگی بیشتر ازحد معمول
- خستگی تشدید شونده در طول زمان
افسردگی شدید، علایم عبارتند از:
- احساس ناراحتی و اضطراب
- احساس ناامیدی و بی ارزشی
- بی علاقگی به سرگرمی هایی که پیشتر به آن علاقه داشتید
- زیاد یا کم شدن اشتها
- مشکل در تمرکز
همچنین بخوانید: همه بیماری های قلبی عروقی و خطرناک ترین آنها که باید بشناسید!
تداخلات دارویی متوپرولول
قرص متوپرولول ممکن است با داروها، ویتامینها و گیاهان دیگر تداخل داشته باشد. تداخل زمانی اتفاق می افتد که نحوه ی عملکرد دارو تغییر میکند. این میتواند مضر باشد یا از عملکرد مناسب دارو جلوگیری کند. داروهایی که ممکن است متوپرولول با آنها تداخل داشته باشد عبارتند از:
داروهای روانپزشکی: مصرف متوپرولول با مهارکننده های مونوآمین اکسیداز (MAOIs) ممکن است موجب افزایش اثرات متوپرولول شود. آنها همچنین ممکن است موجب افزایش سرگیجه یا کاهش ضربان قلب میشوند. MAOI ها می توانند تا 14 روز پس از مصرف متوپرولول به تداخل با این دارو ادامه دهند. نمونه هایی از MAOI ها عبارتند از:
- ایزوکاربوکسازید
- فنلزین
- سلژیلین
- ترانیل سیپرامین
داروهای ریتم قلب: مصرف داروهای ریتم قلب با متوپرولول ممکن است میزان ضربان قلب را کم کند. نمونه هایی از این داروها عبارتند از:
- دیگوکسین
- کینیدین
- پروپافنون
مسدود کننده های کانال کلسیم: مانند متوپرولول این داروها هم برای درمان فشار خون بالا و مشکلات دیگر قلبی استفاده می شوند. مصرف مسدود کننده های کانال کلسیم همراه با متوپرولول، ممکن است میزان ضربان قلب را کاهش دهد. پزشکان گاهی از این ترکیب با نظارت دقیق استفاده می کنند. آملودیپین، دیلتیازم، فلودیپین و …
داروهایی که روش پردازش آنها مشابه با متوپرولول است: داروهایی که برای درمان افسردگی و سایر اختلالات خلقی مورد استفاده قرار می گیرند توسط روشهای مشابه متوپرولول در بدن پردازش می شوند. استفاده از این داروها با متوپرولول می تواند میزان این دارو را در بدن افزایش دهد. نمونه هایی از این داروها عبارتند از:
- فلوکستین
- فلووکسامین
- پاروکستین
- سرترالین
- بوپروپیون
- کلومیپرامین
- دسیپرامین
- کلرپرومازین
- فلوفنازین
- هالوپریدول
- ترییدیدین
مسدود کننده های آلفا: مسدود کننده های آلفا موجب کاهش فشارخون میشوند. این داروها در هنگام ترکیب با متوپرولول، ممکن است موجب افت فشارخون شوند. نمونه هایی از این داروها عبارتند از:
- رزرپین
- متیل دوپا
- کلونیدین
- پرازوسین
متوقف کردن مصرف دارو به طور ناگهانی در حال مصرف متوپرولول می تواند موجب پرش ناگهانی فشار خون شود.
آلکانوئیدهای ارگوت: آلکالوئیدهای ارگوت مانند دی هیدروگراتامین برای درمان سردردبکار می رود و باعث تنگ شدن عروق خونی میشود. اگر آنها را همزمان با متوپرولول مصرف کنید، ممکن است موجب تنگ شدن خطرناک رگهای خونی شوند.
دی پیریدامول: دی پیریدامول برای آزمایش قلب استفاده می شود. از آنجا که متوپرولول میزان ضربان قلب را تحت تأثیر قرار می دهد، قبل از مصرف دی پیریدامول استفاده از متوپرولول را متوقف کنید.
نحوه مصرف متوپرولول
دوز مصرفی متوپرولول برای هر فردی متفاوت است و به شرایط زیر بستگی دارد:
- سن فرد
- بیماری تحت درمان
- شدت بیماری فرد
- دیگر بیماری هایی که فرد به آنها مبتلا است
- نحوه ی واکنش فرد به اولین دوز دارو
دوز مورد نیاز برای پرفشاری خون
عمومی: Metoprolol
- فرم: قرص سریع الاثر (metoprolol tartrate)
- شدت: 25 mg, 37.5 mg, 50 mg, 75 mg و 100 mg
- فرم: قرص آهسته رهش (metoprolol succinate)
- شدت: 25 mg, 50 mg, 100 mg و 200 mg
نام تجاری: Lopressor
- فرم: قرص سریع الاثر (metoprolol tartrate)
- شدت: 50 mg و 100 mg
نام تجاری: Toprol XL
- فرم: قرص آهسته رهش (metoprolol succinate)
- شدت: 25 mg, 50 mg, 100 mg و 200 mg
دوز بزرگسالان
قرصهای سریع الاثر:
- دوز معمول برای شروع: 100 میلی گرم در روز در یک یا دو نوبت است. درصورت لزوم، میزان دارو بتدریج افزایش میابد.
- دوز نگهدارنده: 100-450 میلی گرم در روز
- دوز حداکثر: روزانه 450 میلی گرم
قرصهای آهسته رهش:
- دوز معمول برای شروع: 25-100 میلی گرم در روز در یک نوبت است. درصورت لزوم، میزان دارو بتدریج افزایش میابد.
- دوز حداکثر: روزانه 400 میلی گرم
مطلب مشابه: هولتر قلب، نتايج، طرز استفاده و همه نکات مهم دیگر
دوز کودکان (6-17 سال)
قرص آهسته رهش:
- دوز معمول برای شروع: 1 میلی گرم/کیلوگرم یکبار در روز (دوز حداکثر برای شروع نباید از 50 میلی گرم در روز تجاوز کند). درصورت لزوم میزان دارو افزایش داده میشود.
- دوز حداکثر: 200 میلی گرم یا 2 میلی گرم/کیلوگرم در روز
قرصهای سریع الاثر:
مصرف این قرصها در این گروه سنی مورد تأیید قرار نگرفته است.
دوز کودکان (0 تا 5 سال)
دوز مورد نیاز برای افراد زیر 6 سال مشخص نشده است.
سالمندان (بالای 65 سال)
ممکن است پردازش دارو در بدن آهسته انجام شود. درنتیجه میزان زیادی دارو در بدن میماند و عوارض جانبی ناشی از آن افزایش میابد. ممکن است پزشک از دوزهای پایینتر شروع کند و بتدریج میزان آنرا بالا ببرد.
دوز مورد نیاز برای درد قفسه ی سینه (آنژین)
عمومی: Metoprolol
- فرم: قرص سریع الاثر (metoprolol tartrate)
- شدت: 25 mg, 37.5 mg, 50 mg, 75 mg و 100 mg
- فرم: قرص آهسته رهش (metoprolol succinate)
- شدت: 25 mg, 50 mg, 100 mg و 200 mg
نام تجاری: Lopressor
- فرم: قرص سریع الاثر (metoprolol tartrate)
- شدت: 50 mg و 100 mg
نام تجاری: Toprol XL
- فرم: قرص آهسته رهش (metoprolol succinate)
- شدت: 25 mg, 50 mg, 100 mg و 200 mg
دوز بزرگسالان (18 تا 64 سال)
قرصهای سریع الاثر:
- دوز معمول برای شروع: 50 میلی گرم دوبار درروز است. درصورت لزوم، میزان دارو بتدریج افزایش میابد.
- دوز نگهدارنده: 100-400 میلی گرم در روز
- دوز حداکثر: روزانه 400 میلی گرم
قرصهای آهسته رهش:
- دوز معمول برای شروع: 100 میلی گرم در روز در یک نوبت است. درصورت لزوم، میزان دارو بتدریج افزایش می یابد.
- دوز حداکثر: روزانه 400 میلی گرم
دوز کودکان (0-17 سال)
مصرف این قرصها در افراد زیر 18 سال مورد تأیید قرار نگرفته است.
سالمندان (بالای 65 سال):
ممکن است پردازش دارو در بدن آهسته انجام شود. در نتیجه میزان زیادی دارو در بدن میماند و عوارض جانبی ناشی از آن افزایش میابد. ممکن است پزشک از دوزهای پایینتر شروع کند و بتدریج میزان آنرا بالا ببرد.
دوز مورد نیاز بعد از حمله ی قلبی
عمومی: Metoprolol
- فرم: قرص سریع الاثر (metoprolol tartrate)
- شدت: 25 mg, 37.5 mg, 50 mg, 75 mg و 100 mg
نام تجاری: Lopressor
- فرم: قرص سریع الاثر (metoprolol tartrate)
- شدت: 50 mg و 100 mg
دوز بزرگسالان (18 تا 64 سال)
قرصهای سریع الاثر:
درمان بوسیله ی این دارو بلافاصله پس از حمله ی قلبی در بیمارستان بصورت تزریقی انجام میشود. در صورت مقاوت بدن، درمان بصورت زیر خواهد بود:
- دوز معمول برای شروع: 50 میلی گرم هر 6 ساعت، 15 دقیقه پس از آخرین دوز وریدی انجام میشود. این رویه تا 48 ساعت ادامه میابد.
- دوز نگهدارنده: 100 میلی گرم دوبار در روز
دوز کودکان (0-17 سال)
استفاده از این دارو در افراد زیر 18 سال مورد تأیید قرار نگرفته است.
سالمندان (بالای 65 سال):
ممکن است پردازش دارو در بدن آهسته انجام شود. در نتیجه میزان زیادی دارو در بدن میماند و عوارض جانبی ناشی از آن افزایش میابد. ممکن است پزشک از دوزهای پایینتر شروع کند و بتدریج میزان آنرا بالا ببرد.
دوز مورد نیاز برای نارسایی قلبی
عمومی: Metoprolol
- فرم: قرص آهسته رهش (metoprolol succinate)
- شدت: 25 mg , 50 mg , 100 mg و 200 mg
نام تجاری: Toprol XL
- فرم: قرص آهسته رهش (metoprolol succinate)
- شدت: 25 mg , 50 mg , 100 mg و 200 mg
دوز بزرگسالان (18 تا 64 سال)
قرصهای آهسته رهش:
- دوز معمول برای شروع: برای کلاس نارسایی قلب NYHA، 25 میلی گرم یکبار در روز بمدت 2 هفته است. برای افرادیکه نارسایی شدید قلب دارند این میزان 12.5 میلی گرم در روز است.
- دوز نگهدارنده: پزشک میتواند میزان دارو را هر 2 هفته دوبرابر کند تا جایی که بدن بتواند مقاومت کند. این میزان میتواند بالای 200 میلی گرم در روز باشد.
دوز کودکان (0-17 سال):
مصرف این قرصها در افراد زیر 18 سال مورد تأیید قرار نگرفته است.
سالمندان (بالای 65 سال):
ممکن است پردازش دارو در بدن آهسته انجام شود. در نتیجه میزان زیادی دارو در بدن میماند و عوارض جانبی ناشی از آن افزایش میابد. ممکن است پزشک از دوزهای پایینتر شروع کند و بتدریج میزان آنرا بالا ببرد.
ملاحظات ویژه میزان دارو
برای افراد مبتلا به بیماریهای کبد: بیماریهای کبد میتوانند بر میزان دارو اثر بگذارند. برای اطلاعات بیشتر از پزشک سوال کنید.
همچنین بخوانید: علائم ناراحتی قلبی که از حالت بدن میتوان فهمید + انواع مشکل قلبی
هشدارهایی در مورد متوپرولول!
درمورد این دارو هشدارهایی وجود دارد.
هشدار آلرژی!
این دارو میتواند واکنشهای آلرژیک سخت ایجاد کند. علایم آن عبارتند از:
- تنگی نفس
- ورم گلو، صورت، لبها یا زبان
اگر به واکنشهای آلرژیک مبتلا شدید سریعا به پزشک مراجعه کنید. اگر علایم خیلی شدید بود به اورژانس مراجعه کنید. درصورت حساسیت به دارو از مصرف دوباره ی آن اجتناب کنید. این میتواند کشنده باشد.
هشدار به بیماران خاص!
بیماران مبتلا به آسم یا COPD: بطور کلی افراد مبتلا به آسم یا بیماری انسداد مزمن ریوی نباید متوپرولول را مصرف کنند. ممکن است پزشک باوجود این بیماری آن را تجویز کند اما بهتر است با احتیاط و تحت نظارت مصرف شود. مقادیر بالای متوپرولول میتواند موجب مسدود کردن گیرنده های راههای هوایی شود. اگر راههای هوایی مسدود شوند، آسم یا COPD تشدید میشود.
بیماران دیابتی: متوپرولول علایم افت قند خون از جمله لرزش را مخفی میکند.
افرادی که گردش خون ضعیفی دارند: چون متوپرولول موجب پایین آوردن فشارخون میشود میتواند موجب تشدید کمبود میزان جریان خون در دستها و پاها شود.
هشدار برای گروههای دیگر!
زنان باردار: متوپرولول به داروهای بارداری گروه C تعلق دارد که به 2 معناست:
1- مطالعات بر روی حیوانات نشان داد که درصورت مصرف این قرص توسط مادر، اثرات بدی بر روی جنین مشاهده میشود.
2-مطالعات کافی درمورد اثرات دارو برروی جنین انسان انجام نشده است.
اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید به پزشک اطلاع دهید. مزایای استفاده از این دارو باید از مضرات آن بیشتر باشد.
زنان شیرده: ممکن است متوپرولول از شیرمادر عبور کند و موجب اثرات جانبی در نوزادان شود. درصورت شیردهی به پزشک اطلاع دهید.
کودکان: ایمنی و اثربخشی قرص سریع الاثر این دارو در کودکان مورد تأیید قرار نگرفته است. قرص آهسته رهش متوپرولول میتواند برای درمان فشارخون بالا در کودکان زیر 6 سال استفاده شود.
نکاتی در مورد مصرف متوپرولول
قرص خوراکی متوپرولول برای درمان طولانی مدت یا کوتاه مدت استفاده میشود. درصورتیکه بصورت تجویز شده مصرف نشود خطرات جدی بدنبال خواهد داشت.
درصورت قطع ناگهانی مصرف دارو یا عدم مصرف آن:
- افزایش فشارخون
- آسیب به رگهای خونی یا اندامهای اصلی مانند ریه، قلب یا کبد
- افزایش احتمال حمله ی قلبی
علاوه بر آن اگر مصرف متوپرولول بصورت ناگهانی متوقف شود احتمال بالا رفتن فشارخون، درد قفسه ی سینه و بالا رفتن خطر حمله ی قلبی میشود.
درصورت فراموش کردن یک دوز یا عدم مصرف آن طبق برنامه ی مشخص: فشارخون کنترل نمیشود و خطر حمله ی قلبی افزایش می یابد.
درصورت مصرف بیش ازحد دارو: میزان زیادی از این دارو در بدن میماند. علایم اوردوز دارو عبارتند از:
- کاهش شدید فشارخون
- تغییرات ریتم قلب
- تهوع
- استفراغ
درصورت مصرف بیش از حد دارو به پزشک مراجعه کنید و اگر علایم شدید بود به اورژانس بروید.
درصورت فراموش کردن مصرف یک دوز دارو: به محض یادآوری دوز فراموش شده را مصرف کنید؛ اما درصورتیکه زمان مصرف دوز بعدی باشد نوبت فراموش شده را مصرف نکنید. هیچگاه دو نوبت دارو را با هم مصرف نکنید. این میتواند عوارض جانبی خطرناکی داشته باشد.
حتما بخوانید: 15 تا از بهترین قرص های درمان فشار خون بالا (کاملا جدید و موثر)
چه موقع میتوان گفت دارو عملکرد خوبی دارد: زمانیکه علایم بیماری مانند فشارخون بالا یا درد قفسه ی سینه کاهش پیدا کند.
