روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید ( التهاب مفاصل ) یکی از شایع ترین بیماری های خود ایمنی است که سیستم ایمنی اشتباه به پوشش غشا های متصل شده به مفصل حمله می کند .
اطلاعات کاربردی درباره روماتیسم مفصلی
- این بیماری بیشتر در زنان بالای 40 سال دیده میشود. اما در مردان، کودکان و جوانان نیز دیده میشود.
- عواملی همچون سابقه خانوادگی و سیگار از عوامل تشدید کننده این بیماری است.
- نکته قابل توجه این بیماری تاثیر سو آن بر سلامتی بدن است . این بیماری ممکن است بیماری های قلبی ، پوکی استخوان و کم خونی را ایجاد کند.
- بیشترین عضو آسیب‌پذیر در این بیماری، دست ها، ران پا و زانو ها هستند و نکته قابل توجه این بیماری درگیر شدن دو طرف بدن است یعنی انگشتان دو دست و یا مفاصل دو طرف به طور یکسان درگیر این بیماری میشود.
- در ایجاد این بیماری، ایمنی سلولی و ایمنی هومورال هر دو نقش دارند. از جمله علت های احتمالی شیوع روماتیسم مفصلی، عفونت های مختلف مثل باکتری ها، مایکو باکتری ها، مایکو پلاسما و حتی ویروس های عفونی است.
- اولین و مهم ترین علامت روماتیسم مفصلی، درد و خشکی صبحگاهی مفاصل به خصوص دست ها است.
- از علائم دیگر این بیماری ضعف بدن، کاهش اشتها، درد عضلانی، احساس خستگی، تب و قرینه بودن مفاصل درگیر است.
حتما بخوانید: برای ضعف بدن چه بخوریم و چه نخوریم؟
درمان روماتیسم مفصلی
1-اصلاح رژیم غذایی
تمامی موادغذایی زیر برای روماتیسم مفصلی بسیار مفید هستند بنابراین این مواد را در رژیم غذایی خود بگنجانید:
- افزودن سبزیجات برگ‌دار به رنگ سبز تیره
- لبنیات حیوانی
- کاکائوی خام
- تخمه کدو
- بادام
- گردو
- فندق
- تخم کتان
- ماهی های آزاد
- غذا های دریایی
- ترکیب ادویه هایی همچون دارچین، زنجبیل و زردچوبه
- سرکه سیب
- توفو یا همان پنیر سویا
- کاسنی فرنگی
- تره فرنگی
- کدو حلوایی
- فلفل دلمه ای
- خیار
- بادمجان
- آرتیشو
- کدو
- هویج
- تربچه
- گوجه فرنگی
- انواع کلم‌ها
همچنین برخی از دمنوش ها و نوشیدنی ها نیز به کاهش درد رماتیسم مفصلی کمک میکند. در این قسمت به معرفی چند دمنوش مناسب این بیماری میپردازیم:
1-دمنوش دارچین و زنجبیل
این دمنوش دارای خاصیت تسکین دهنده دردهای مفاصل است.
طرزتهیه دمنوش دارچین و زنجبیل
یک قاشق غذاخوری دارچین و یک بند انگشت زنجبیل را در قوری چینی بریزید و سه لیوان آب جوش را به آن اضافه کنید و به مدت ۳۰ دقیقه روی حرارت ملایم دم کنید، سپس دم کرده را در یک لیوان یا فنجان بزرگ بریزید و عسل را به آن بیفزایید و هم بزنید تا کاملا حل شود و در نهایت به آرامی آن را میل کنید.
2-دمنوش برگ‌های درخت زبان گنجشک
برگ‌های درخت زبان گنجشک حاوی فلاوونوئیدها می‌باشند که خواص ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی دارند. این خاصیت موجب کاهش دردهای روماتیسمی میشود.
طرزتهیه دمنوش برگ‌های درخت زبان گنجشک
یک مشت از برگ‌های این گیاه را در یک لیتر آب به مدت 10 دقیقه دم کنید. به مدت 3 تا 4 هفته هر روز 3 تا 4 فنجان از این دمنوش میل کنید.
حتما بخوانید: 14 غذای برتر برای کاهش التهاب بدن
3-پوست درخت بید سفید
درخت بید سفید سرشار از مولکول‌هایی به نام «سالیسین» است که خواص مشابهی مانند آسپرین دارند. این ترکیبات علاوه بر تسکین درد خواص ضد التهابی نیز دارند.
طرزتهیه دمنوش پوست درخت بید سفید
یک قاشق چای‌خوری پوست درخت بید را در یک فنجان آب جوش بریزید و به مدت 10 دقیقه دم کنید. در صورت درد مفاصل به مدت 3 هفته روزانه 3 فنجان از این دمنوش مصرف کنید.
4-دمنوش پونه و آویشن
طرزتهیه دمنوش پونه و آویشن
پونه و آویشن را بشویید و همراه با آب جوش در قوری چینی بریزید و به مدت ۳۰ دقیقه روی حرارت ملایم دم کنید، سپس دم کرده را در یک لیوان یا فنجان بزرگ بریزید و عسل را به آن بیفزایید و هم بزنید تا کاملا حل شود و به آرامی آن را میل کنید.
حتما بخوانید: 9 تا از بهترین داروهای گیاهی برای درمان روماتیسم + متدهای خانگی (تحقیقات جدید)
2- روش های درمان طبی
1-فیزیوتراپی
ورزش های صحیح و اصولی یکی از روش های مدیریت علائم روماتیسم مفصلی است و تا حدودی نیاز شما را به جراحی کم میکند. فیزیوتراپی زیر نظر یک فیزیوتراپیست متخصص موجب بهبود استحکام مفاصل میشود و دامنه حرکتی این مفاصل را کنترل میکند.
2-تزریق اوزون
در این روش درمانی ترکیبی برای روماتیسم مفصلی زانو از اوزون،پروکائین،ویتامین بی ۱۲ و مواد دیگردربافت های نرم یا لیگامنت ها یا تاندون هایی که به استخوان متصل شده است تزریق می شود این تزریق درمفصل زانوی آسیب دیده انجام می شود و باعث درمان تورم و سپس افزایش جریان خون می شود و رسوبات فیبری را تحریک می کند تا باعث شود سلول ها با کمک این رسوبات بافت ها ی رباط های آسیب دیده را ترمیم کنند .
3-تزریق PRP
در طول این روش، میزان کمی از خون بیمار گرفته می شود و سپس در سرعت بالا چرخانده می شود. پلاکت ها غلیظ می شوند.سپس این مایع دور یا نزدیک ناحیه آسیب دیده زانو تزریق می شوند. این پلاسمای غنی از پلاکت حاوی فاکتورهای رشد زیادی است. این فاکتورهای رشد بهبودی را سرعت می بخشند. هدف از تزریق PRP نه تنها برطرف کردن علائم است، بلکه بهبودی را نیز در بر می گیرد.
حتما بخوانید: روماتیسم چیست؟ علائم آن، نحوه تشخیص و تفاوت آن با آرتروز
4-زانوبندطبی
زانو بنددهای مخصوص آرتریت با کاهش فشاری که به قسمت های دچار آرتریت زانو وارد می شود و محافظت و گرما کار می کنند. زانو بندها با ارائه گرما و انقباض به کاهش درد و ورم ناشی از آرتریت کمک می کنند. همچنین زانو بندها از رباط ها محافظت می کنند و به کاهش وزنی که بر زانو وارد می شود کمک می کنند.
3-داروها
پزشک براساس مدت ابتلا به بیماری و شدت آن داروهایی برای شما تجویز میکند این داروها شامل:
- داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (ایبوپروفن و ناپروکسن سدیم)
- داروهای کورتیکواستروئیدی (پردنیزون)
- داروهای ضد روماتیسمی و اصلاح‌کننده ( متوترکسات، لفلونامید، هیدروکسی کلروکین و سولفاسالازین)
- داروهای DMARDs
حتما بخوانید: علایم آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) و نکاتی در مورد سبک زندگی
4-جراحی
پس از انجام فرایندهای طبی و دارودرمانی درصورتی که علائم روماتیسم مفصلی کاهش نیابد. پزشک عمل جراحی را توصیه میکند طی عمل جراحی سعی میشود تا عملکرد از بین رفته مفاصل بهبود یابد و بدفرمی را اصلاح میکنند.
انواع جراحی مناسب برای افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی:
1-سینووکتومی: طی این جراحی با برداشتن غشای سینوویال (پوشش درونی مفصل) ملتهب شده درمان صورت میگیرد.
2-ترمیم تاندون: زمانی که التهاب مفاصل تاندون ها را نابود سازد جراحمیتواند طی جراحی روماتیسم این تاندون‌های اطراف مفصل را نیز ترمیم کند.
3-جوش دادن مفصل: در مواردی که نمی‌توان عمل تعویض مفصل را انجام داد، می‌توان عمل جوش دادن مفصل را به‌صورت عمل جراحی و به‌منظور تثبیت مفصل و تسکین درد انجام داد.
4-تعویض کامل مفصل: در طول عمل تعویض مفصل، جراح قسمت‌های آسیب‌دیده‌ی مفصل شما را برداشته و به‌جای آن‌ها پروتزهای ساخته‌شده از فلز و یا پلاستیک را قرار میدهد.
حتما بخوانید: معرفی انواع روماتیسم و اختلالات آن که باید بشناسید!
5-سبک زندگی
- استراحت به کاهش درد و التهاب فعال مفاصل کمک کرده و از خستگی مفرط مفاصل جلوگیری میکند. بنابراین ساعاتی را به استراحت بگذارنید.
- وزن خود را کنترل کنید.چاقی علائم روماتیسم مفصلی را افزایش میدهد.
- ورزش کردن به‌منظور حفظ سلامتی و داشتن عضلات قدرتمند و همچنین حفظ تحرک پذیری و انعطاف مفاصل ضروری است.
- یوگا، پیلاتس و تایچی در درمان روماتیسم مفصلی کمک بسیاری میکند.
- استرس و اضطراب را در زندگی خود کاهش دهید.
- شنا و ورزش در آب را در برنامه هفتگی خود بگنجانید.
