چرت زدن در اولین سال زندگی برای نوزادان بسیار مهم است، زیرا آن ها نمی توانند چند ساعت پشت سر هم بیدار بمانند. همچنین برای والدین و کسانی که از نوزاد مراقبت می کنند هم اهمیت زیادی دارد تا بتوانند از تلاش زیاد و کار های سختی که برای مراقبت از نوزاد دارند، ساعتی آزاد باشند و استراحت کنند.
اما زمانی که نوزادان بزرگ می شوند و به سن کودکی یا دوران قبل از مدرسه می رسند، خیلی به اهمیت چرت زدن توجه نمی کنند. معمولاً با خوابیدن هنگام ظهر یا وسط روز هم مقابله می کنند و دوست دارند سرگرم بازی و کار های دیگر باشند. از طرفی شب ها هم معمولاً خواب شان دیر می شود .
در این مقاله راهکار هایی را به شما خواهیم گفت که بتوانید یک خواب وسط روز یا به اصطلاح چرت زدن خوبی برای خود و کودک تان داشته باشید و بدانید که چه زمان هایی به انجام این کار نیاز ندارید.
کارآمد بودن چرت برای کودک
کودک حداقل در طول روز دو بار چرت می زند. معمولاً در دوران نوزادی بچه ها یک چرت هنگام صبح و یک چرت هم هنگام عصر دارند که انجام این کار نه تنها برای استراحت بدن و سلامت فیزیکی و روحی شان مفید است، بلکه برای سطح یادگیری آن ها هم بسیار عالی عمل می کند. در واقع خواب کافی به آن ها کمک می کند تا اطلاعات جدید را بهتر سازماندهی کنند. وقتی هم که سن کودک بالاتر می رود، معمولاً از میزان چرت هایش کم می شود و در اکثر موارد، چرت هنگام صبح به طور کامل حذف خواهد شد.
هنگامی که صحبت از چرت زدن می شود، اکثر کودکان با یکدیگر متفاوت هستند و بعضی از آن ها به خواب های طولانی تر و بعضی دیگر به خواب های خیلی کوتاه نیاز دارند. حتی ممکن است دو فرزندی که در یک خانواده هستند، نیازشان به خواب وسط روز متفاوت باشد ؛ پس نکته مهمی که در مورد چرت زدن وجود دارد، این است که به نیاز بدن کودک توجه کنید تا خیلی با او درگیر نباشید.
نیاز بدن والدین و کسانی که از کودک مراقبت می کنند هم اهمیت زیادی دارد. بدن همه به استراحت نیاز دارد. گاهی اوقات این استراحت ها فقط زمان های خاصی از روز مفید واقع می شود. از طرفی شما نمی توانید ساعت چرت زدن خود را با کودک تان تنظیم کنید، چرا که شاید او خوابش نیاید. در چنین حالتی راهکار های زیر را به شما توصیه می کنیم:
برای تایم چرت زدن برنامه ریزی کنید . به جای این که صبر کنید تا کودک خودش خوابش ببرد، سعی کنید که زمان مناسبی را برای چرت زدن در نظر بگیرید. بدن ما زمانی بهتر می خوابد که تایم منظم داشته باشد؛ پس سعی کنید تایم بیداری تان با کودک یکسان باشد. اینکه او یاد بگیرد بدون چسبیدن به شما خودش بخوابد، مهارت بسیار عالی است و باعث می شود تا عادات خواب بهتری هم داشته باشد.
نکاتی در مورد برنامه ریزی خواب:
- اگر می خواهید که کودک تان دیرتر یا زودتر از حالت طبیعی بخوابد، سعی کنید تایم خواب قبلش را تنظیم کنید. به عنوان مثال اگر می خواهید که صبح ها زودتر چرت بزند ، از خواب شبانه زودتر بیدارش کنید. البته شاید بار اول این روش جواب ندهد اما امتحانش ضرری ندارد.
- چرت های دیر هنگام در عصر یا غروب به معنای این است که کودک تا اواخر روز خواب آلود نخواهد شد. البته این موضوع اشکالی ندارد؛ اما اگر والدین خسته باشند یا بخواهند صبح زود از خواب بیدار شوند، کارشان سخت می شود. پس سعی کنید که تایم چرت زدن او را کمی زودتر کنید یا کودک تان را زودتر از چرت عصرگاهی بیدار کنید.
فضایی برای خواب در نظر بگیرید . بعضی از کودکان هر جایی می خوابند و برای شان اهمیتی ندارد؛ اما اکثر کودکان نیاز به یک مکان تاریک و ساکت دارند تا خواب شان ببرد.
قبل از خواب از لوازم الکترونیکی استفاده نکنید . نور آبی ساطع شده از کامپیوتر، تبلت و گوشی موبایل مغز را بیدار نگه می دارد و خوابیدن را برای شما و کودک تان سخت خواهد کرد.
چه زمانی چرت زدن را متوقف کنیم؟
اکثر کودکان بین سنین ۳ تا ۵ سال دیگر تمایلی به چرت زدن و خوابیدن وسط روز ندارند . اگر کودک شما هم همچنان در وسط روز بیدار است و سرحال بوده و از این کار لذت می برد، احتمالا دیگر نیاز نیست او را وسط روز بخوابانید ؛ اما بهتر است کاری کنید که شب ها زودتر به خواب برود.
مطلب مهم: بحران سلامت روان در کودکان و نوجوانان؛ 7 وظیفه والدین
یکی از راهکار های اساسی، این است که هنگام عصر خانه را ساکت نگه دارید و محیط را به گونه ای فراهم کنید که کودک بتواند کمی بخوابد؛ اما خیلی به انجام این کار اصرار نکنید. به طور مثال می تواند در این اوقاتِ ساکت، کتاب بخواند یا حتی در سکوت بازی کند یا اگر خودش بخواهد، می تواند بخوابد. اگر دیدید که او بیدار ماند، علامت این است که دیگر نیاز به خواب وسط روز ندارد.