به دلیل این که واژن و اندام تناسلی در زنان بسیار نزدیک به مجاری ادراری می باشد درد زیر شکم در زمان های مختلف بروز میکند.همه زنان دردهای زیر شکم را تجربه میکنند که معمولا براثر دردهای قاعدگی است. در صورتی که این دردها خارج از سیکل قاعدگی بود و طولانی مدت شد حتما به یک پزشکمتخصص مراجعه کنید. شایع ترین دردهای زیر شکم در این مقاله بررسی شده است.
دلایل درد زیر شکم زنان
1- گرفتگیهای قاعدگی
پریود تا وقتی که باعث گرفتگی نشود نگران کننده نیست، هیچ کس درد پریود را دوست ندارد. باعث بد خلقی، غمگینی و گرفتگی و گاهی اوقات گریه میشود. با قرار دادن پدهای داغ و بالشت در اطرافتان امیدوار باشید که درد از بین خواهد رفت و احساس خوبی خواهید داشت.
درد قاعدگی معمولا نیازی به مراقبت پزشکی ندارد. گرم کردن زیر شکم، ماساژ، استراحت و غذای سالم برای بهبودی آن کافی است. درد قاعدگی ممکن است چند ساعت یا چند روز طول بکشد تا کاملا از بین برود. با این حال، اگر درد غیر قابل تحمل و بسیار شدید باشد، مراجعه به پزشک ضروری است.
2- سوء هاضمه و گاز روده
درد ناشی از سوء هاضمه معمولا ظرف چند ساعت یا یک روز و یا از طریق دارو از بین میرود. اگر غذا به درستی هضم نشده باشد، در روده گاز تولید و همین باعث نفخ، ناراحتی و درد میشود. درد ناشی از گاز معمولا طی چند ساعت کاهش مییابد، باید کمی حرکت کنید یا راه بروید تا گاز خارج شود.
3- کیست تخمدان
ساختارهای کیسه مانند و پرمایع یا جامد کیست نامیده میشوند که میتوانند بر روی تخمدانها گسترش پیدا کنند و باعث بی نظمی در چرخه قاعدگی شوند. دوره های قاعدگی را سنگین یا سبک کنند و همچنین باعث نفخ شوند. کیستهای کوچک تخمدان، معمولا بی ضرر هستند. با این حال، اگر آنها بزرگ شوند، میتوانند باعث درد شدید در زیر شکم همراه با علائم زیر باشند:
- درد شدید در قسمت پایین زیر شکم
- درد در طول رابطه جنسی
- قاعدگی نامنظم
- افزایش ادرار
- تورم زیر شکم
- نفخ
اکثر کیستهای تخمدان باعث ناباروری میشوند، در صورتی که منجر به عفونت لگن شوند، رحم را آلوده و باعث ناباروری میشوند.
4- پیچ خوردگی تخمدان
این بیماری ناشی از چرخش یا پیچ خوردن تخمدان میباشد. خون در رگهای خونی تخمدان مسدود میشود و جریان خون در معرض خطر قرار میگیرد که سبب پیچ خوردگی تخمدان در اطراف رباط هایش میشود، در نتیجه، جریان خون در لوله رحم و تخمدان کاهش مییابد و حتی می تواند منجر به فساد و مرگ بافت شود.
5- آندومتریوز
آندومتریوز بیماری است که باعث رشد بافت داخلی رحم در خارج از رحم میشود. علائم این بیماری عبارتند از:
- درد پایین زیر شکم
- بی نظمی های قاعدگی
- درد در طول رابطه جنسی
- قاعدگیهای سخت یا سبک
- درد هنگام حرکات روده
- درد مقعدی
- تهوع و یبوست
6- بیماری التهابی لگن
PID ناشی از گسترش عفونت در سیستم اندامهای تولید مثل زنان است. رگها، تخمدانها، لولههای رحم و دهانه رحم تحت تاثیر قرار میگیرند. بیماری التهابی لگن معمولا به علت عفونتهای مقاربتی مانند کلامیدیا و سوزاک ایجاد میشود. علائم PID غالباً در مراحل اولیه ناشناختهاند، با این حال به علت گسترش عفونت، علائم زیر دیده می شود:
- ترشح نامطلوب واژن
- سوزش ادرار
- تب و لرز
- درد در قسمت پایین زیر شکم در نزدیکی لگن
- درد در طول رابطه جنسی
- خونریزی بین قاعدگیها
7- حاملگی خارج رحمی
حاملگی خارج رحمی زمانی است که جنین، خود را خارج از رحم و معمولا در لوله ی رحم جای میدهد که این مورد در چند هفته اول حاملگی اتفاق میافتد. حاملگی خارج از رحم ممکن است به پارگی رحم منجر شود که باعث درد شدید در پایین زیر شکم میشود. علائم اولیه معمولا خونریزی واژن و درد لگن است. علائم دیگر عبارتند از:
- درد شدید زیر شکم
- تهوع و استفراغ
- گرفتگی زیر شکمی
- ضعف و سرگیجه
8- سقط جنین
از دست دادن جنین برای یک زن بسیار ناراحت کننده است. اگراین اتفاق قبل از هفته هشتم باشد به عنوان سقط جنین یا سقط خودبه خودی شناخته میشود. تقریبا 80٪ از سقط جنینها در چند ماه اول بارداری رخ می دهد. علائم سقط جنین عبارتند از:
- درد در قسمت پایین زیر شکم
- خونریزی شدید
- درد پشت
- گرفتگی شدید
- تب
9- عفونت مجاری ادراری
عفونتهای دستگاه ادراری یا UTI ها یکی از شایعترین علل درد زیر شکمی در زنان است. این عفونت سیستم ادراری را در برمیگیرد که شامل کلیه ها، مثانه و مجرای ادرار است. تب، درد زیر شکمی، خون در ادرار، سوزش و افزایش دفع ادرار معمولا در UTI دیده میشود. علائم دیگر:
- درد در کشاله ران و لگن
- بوی بد ادرار
- تکرر ادرار
- ادرار تیره
- خون در ادرار
- کمردرد
- سوزش و خارش واژن
10- سندروم روده تحریک پذیر
سندروم روده تحریک پذیر (IBS) یک اختلال مزمن است که بر روی روده بزرگ تاثیر می گذارد و موجب ایجاد درد در ناحیه زیر شکم میشود.از علائم این بیماری میتوان به موار زیر اشاره کرد:
- گرفتگی های عضلانی
- نفخ
- گاز
- اسهال
- یبوست
- درد شکمی
- تغییر در حرکات روده
- مخاط در مدفوع
برخی دیگر علل درد شکمی
- سنگ های کلیه درد شدیدی در پشت و پهلوی شما و زیر دنده ها احساس خواهید کرد و در سرتاسر شکم و کشاله ران خود احساس خواهید کرد.
- عفونت کلیه موجب درد در پایین شکم میشود و موجب تب و لرز میشود.
- افتادگی جفت بیماری است که جفت ناگهان از دیوار رحم جدا می شود و موجب ایجاد درد شدید شکمی میشود.
- سالپینگیت یک بیماری جنسی است که می تواند موجب التهاب در لوله های فالوپ زن شود. این بیماری می تواند منجر به درد شدید زیر دل شود.
- پانکراتیت یک بیماری التهاب لوزالمعده است که مسئول تولید هورمون ها و آنزیم های لازم برای هضم غذا است و ابتلا به این بیماری موجب دردهای زیر دل میشود.
- رشد غیر سرطانی در رحم یعنی فیبروم رحم می تواند موجب درد در ناحیه زیر شکم و لگن شود.
- وقتی قسمت پایین شکم رشد سرطانی داشته باشد، می تواند منجر به درد زیر دل شود.
تشخیص درد زیر شکم
معاینات بالینی: سوالاتی که پزشک ممکن است از شما بپرسد؟
- سئوالاتی در مورد دوران قاعدگی، چگونگی ادرار و حرکات روده پرسیده میشود.
- سئولاتی در خصوص سلامت عمومی و هر گونه علائم غیرعادی، مانند تب و یا خستگی، از او پرسیده میشود.
- در بعضی موارد، پزشک ممکن است از بیمار در مورد خانواده، زندگی شغلی و جنسی توضیحاتی بخواهد.
- دکتر زیر شکم را بررسی و حتی ممکن است معاینه داخلی انجام دهد.
- اغلب پزشکان از بیمار نمونه ادرار میگیرند تا عفونت را شناسایی کنند.
- در مواردی که زنی ترشحات واژن دارد، پزشک ممکن است از واژن نمونه برداری کند.
زنان و زایمان :شامل نمونه برداری، پاپ اسمير یا اولتراسوند لگن است. آزمایشهای ویژهای برای سرطان تخمدان نیز میتوان انجام داد.
آندوسکوپی : اگربه روده بزرگ مشکوک باشند باید معاینه روده انجام شود.
سی تی اسکن : این یک اسکن توپوگرافی کامپیوتری است که میتواند ناهنجاریهای زیر شکمی را تشخیص دهد.
سونوگرافی : میتواند علل مربوط به ادرار را بررسی کند.
نکات تکمیلی
- بعضی از غذاها و نوشیدنی ها می توانند موجب نفخ شکم و درد زیر شکمی به وسیله گاز یا یبوست شوند. از مصرف حبوبات، کلم ، نوشابه های گازدار، غذاهای پرچرب و لبنیات را کنار بگذارید.
- برای جلوگیری از درد زیر شکم، باید به مقدار کافی آب بنوشید تا بدنتان به طور کامل هیدراته شود.
- برنامه پیاده روی روزانه را در برنامه خود قرار دهید.
- بلافاصله بعد از غذا دراز نکشید.
- یک عدد پد گرم را زیر شکم خود قرار دهید. این کار را آنقدر تکرار کنید، تا احساس راحتی بیشتری پیدا کنید.
- برای کاهش درد خود از حمام گرم استفاده کنید.
- در صورت داشتن دردهای قاعدگی از دمنوش رازیانه، زعفران و زنجبیل استفاده کنید.
