علائم کمبود ویتامین دی، عوارض و منابع غذایی سرشار

در این مطلب با کمک تحقیقات جدید پزشکی، شما را با علائم کمبود ویتامین دی، منابغ غذایی سرشار و همه نکات مهم دیگر آن آشنا می کنیم.

حقایق جالب

• جذب کلسیم. ویتامین دی به همراه کلسیم باعث تقویت استخوان‌ها می‌شود.
• ترشح غده پاراتیروئد را متوقف می‌کند.
• ویتامین دی می‌تواند روی ماهیچه‌ها و سیستم ایمنی بدن نیز تاثیر مثبتی بگذارد.
• از سرطان‌های روده، پروستات و سینه جلوگیری میکند.
• وقوع سرطان سینه را تا 50 درصد و سرطان روده را تا 80 درصد کاهش می دهد
• کاهش خطر دیابت در کودکان زیر 1 سال که ویتامین دی کافی دریافت می کنند
• 50 درصد زنانی که دچار شکستگی لگن شده‌اند از نرمی استخوان و کمبود ویتامین دی رنج می‌برند.
• هرچه از خط استوا دورتر زندگی کنید احتمال کمبود ویتامین دی در شما بیشتر است.

به چه مقدار ویتامین دی نیاز داریم؟

در اینجا میزان متوسط مورد نیاز را بیان کرده‌ایم. البته اگر دارای شرایط خاصی هستید ممکن است پزشک میزان بیان شده در اینجا را تغییر دهد. میزان ویتامین دی مورد نیاز روزانه (میلیگرم):

• نوزاد صفر تا 6 ماهه: دریافت توسط غدا:400، حداکثر میزان دریافتی: 1000
• نوزاد 6 تا 12 ماهه: دریافت توسط غذا: 400، حداکثر میزان دریافتی: 1500
• 1 تا 3 سال: دریافت توسط غذا: 600، حداکثر میزان دریافتی: 2500
• 4 تا 8 سال: دریافت توسط غذا: 600، حداکثر میزان دریافتی: 3000
• 9 تا 70 سال: دریافت توسط غذا: 600، حداکثر میزان دریافتی: 4000
• بالای 70 سال: دریافت توسط غذا: 800، حداکثر میزان دریافتی: 4000
• 14 تا 50 سال، حامله یا شیرده: دریافت توسط غذا: 600، حداکثر میزان دریافتی: 4000

حتما بخوانید: خواص ویتامین D- کمبود، عوارض، دوز و بهترین غذاهای خانگی

عوامل موثر در کمبود ویتامین دی

شرایط پزشکی‌ موثر در کمبود ویتامین دی

برخی شرایط پزشکی ممکن است باعث کمبود ویتامین دی بشود، مثل:

بیماری کبد یا کلیه. این بیماری باعث کاهش آنزیم مورد نیاز برای تغییر شکل ویتامین دی به فرم مورد نیاز بدن می‌شود.

جراحی کاهش وزن معده. در این عمل، بخش‌هایی از معده برداشته می‌شود. این عمل می‌تواند به کاهش جذب ویتامین دی توسط اعضای بدن شود.

چاقی. چربی درون ویتامین دی قرار می‌گیرد و از جاری شدن آن درون جریان خون جلوگیری می‌کند.

داروهایی مثل داروهای ضد یبوست، استروئیدها، داروهای کاهش کلسترول، داروی سل و داوهای کاهش وزن می‌تواند باعث کمبود ویتامین دی شود.

دیگر عوامل موثر در کمبود ویتامین دی

• سن
• میزان تحرک
• رنگ پوست (رنگ تیره کمتر ویتامین دی جذب می کند)
• شیر انسان

حتما بخوانید: کمبود ویتامین ب ، عوارض، آزمایش آن و درمان با منابع غنی غذایی (تحقیقات جدید)

منابع ویتامین دی

1-نور خورشید

میزان دقیق مورد نیاز برای قرارگیری زیر آفتاب مشخص نیست. دو تا سه مرتبه در هفته و هر دفعه به میزان 5 تا 15 دقیقه صورت، بازو، پاها و یا کمر خود را در معرض نور آفتاب قراردهید. افرادی که پوست تیره‌تر دارند و یا در مناطق شمالی زندگی می‌کنند باید مدت زمان بیشتری در معرض نور آفتاب قرار بگیرند. استفاده از کرم ضد آفتاب، یا ایستادن پشت پنجره مانع از جذب ویتامین دی می‌شود. البته بیش از حد در معرض نور خورشید قرار گرفتن می‌تواند خطر سرطان پوست را افزایش دهد.

2- منابع غذایی

بهترین راه دریافت ویتامین دی، مصرف مجموعه‌ای از غذاهای حاوی این ویتامین است. خوارکی های زیر بهترین منابع ویتامین دی هستند (میلیگرم):

• روغن ماهی، 1 قاشق سوپخوری: 1360
• قزل‌آلای پخته شده، 85گرم: 477
• ماهی تن، 85 گرم: 154
• آب پرتقال، 1 فنجان: 137
• شیر، 1 فنجان: 115 تا 124
• ماست، 170 گرم: 80
• کره، 1 قاشق سوپخوری: 60
• جگر، گوشت گاو پخته شده، 85 گرم: 42
• زرده تخم مرغ، 1 عدد: 41
• حبوبات، 1 فنجان: 40

3- مکمل‌ها

چون تعداد غذاهای حاوی ویتامین دی محدود است، دریافت ویتامین دی مورد نیاز تنها از غذای مصرفی دشوار است. اگر به میزان زیاد هم در معرض نور خورشید قرار بگیریم احتمال ایجاد سرطان پوست وجوددارد. به همین دلیل، احتمالا نیاز باشد که از مکمل‌های ویتامین دی استفاده کنید.

حتما بخوانید: بهترین ویتامین ها و مکمل ها برای رفع خستگی 

هر چند وقت یکبار باید سطح ویتامین دی چک شود؟

توصیه می‌شود از روند معمول برای بررسی ویتامین دی استفاده شود. البته با توجه به شرایط پزشکی‌ای که دارید دکتر شما می‌تواند فرایند خاصی را برای شما در نظر بگیرد.

حتما بخوانید: قرص کلسیم دی را کی بخوریم؟ عوارض، هشدارها و نکات مهم دیگر

عوارض ناشی از کمبود ویتامین دی

• نرمی استخوان (در بزرگسالان) و راشیتیسم (همان نرمی استخوان در کودکان)
• تردی استخوان
• درد استخوان و ضعف ماهیچه

آیا امکان دارد ویتامین دی فردی بالا باشد؟

بله. از نشانه‌های ویتامین دی بالا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• حالت تهوع
• استفراغ
• خارش
• افزایش تشنگی و ادرار
• کاهش میل غذایی
• یبوست
• ضعف
• کاهش وزن
• سرگیجه
• مشکل ضربان قلب
• مشکل کلیه

تنها با تجویز پزشک می‌توانید بیشتر از میزان مجاز ویتامین دی دریافت کنید.

انجام آزمایش برای مشاهده علایم کمبود ویتامین دی

اگر تصور می‌کنید دچار کمبود ویتامین دی هستید از دکتر خود بخواهید تا از شما آزمایش ویتامین دی 25 هیدروکسی بگیرد. این آزمایش میزان دقیق ویتامین دی موجود در بدن را اندازه‌گیری می‌کند.

حتما بخوانید: کلسیم چیست؟ علایم کمبود، عوارض، منابع سرشار، درمان و نکات دیگر

برای انجام آزمایش، از چند ساعت قبل از آزمایش نباید چیزی بخورید. بازه نرمال ویتامین دی بین 30 تا 74 نانوگرم بر میلی‌متر است، اما متخصصان میزان مینیمم آن را 50 نانوگرم بر میلی‌متر می‌دانند. زیر 20 نانوگرم بر میلی‌متر کمبود شدید ویتامین دی تلقی می‌شود. همچنین میتوانید از داده‌های زیر برای بررسی وضعیت خود استفاده کنید:

• کمتر از 30 نانوگرم بر میلیمتر: ناکافی
• 30 تا 39 نانوگرم بر میلیمتر: کافی
• 40 تا 59 نانوگرم بر میلیمتر: بهینه
• 60 تا 100 نانوگرم بر میلیمتر: قابل درمان
• بیشتر از 100: بیش از حد مجاز

ویدیوی دو دقیقه ای زیر را حتما ببینید