در این مطلب با کمک چندین مجله معتبر پزشکی، شما را با قرص سایتوتک، طرز استفاده و دوز مصرف، عوارض جانبی احتمالی، قیمت و همه نکات ضروری دیگر آشنا می کنیم.
هشدار
- سایتوتک (میزوپروستول) در زنان باردار ممکن است موجب نقص هنگام تولد، سقط جنین، زایمان زودرس یا پارگی رحم شود
- زمانی که سایتوتک در زنان باردار سبب سقط جنین می شود پارگی رحم گزارش شده است
- سایتوتک نباید توسط زنان باردار جهت کاهش خطر ابتلا به بیماری های ناشی از مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مصرف شود.
- سایتوتک نباید برای کاهش خطر NSAID مصرف شود زیرا زخم معده در زنانی که زایمان می کنند ایجاد می کند
در صورت وجود بیماری زیر سایتوتک تجویز می شود:
- در 2 هفته قبل از آغاز درمان، داروی تست سرمی بارداری منفی داشته است.
- قادر به تطابق با اقدامات موثر پیشگیری از بارداری است.
- هشدار شفاهی و کتبی از خطرات میزوپروستول دریافت کرده اند، خطر از دست رفتن احتمالی روش پیشگیری از بارداری و خطرات دیگر در زنانی که دارو را اشتباه گرفته اند.
- مصرف سایتوتک تنها در روز دوم یا سوم قاعدگی بعدی شروع شود.
حتما بخوانید: معرفی 7 گیاه قاعده آور قوی که فوق العاده موثر هستند (کاملا طبیعی)
شرح
- قرصهای خوراکی سایتوتک حاوی 100 میکروگرم یا 200 میکروگرم میزوپروستول، پروستاگلاندین E1 آنالوگ مصنوعی می باشد.
- میوزوپروستول تقریبا به میزان یکسان از دو دیاسترومر در پایین ارائه شده با آنانتیومزهای شان که نشان داده شده با (±):
- میوزوپروستول مایع چسبناک محلول در آب است.
- مواد غیر فعال از قرص هایی که هیدروژنه است از جمله روغن کرچک، هیپومولیز، میکروسریستالین سلولز و نشاسته سدیم گلیکولات می باشند.
اثرات جانبی
موارد زیر به عنوان عوارض جانبی در افرادی که سایتوتک مصرف می کنند گزارش شده است:
دستگاه گوارش
آزمایشات بالینی که انجام شد، افرادی که سایتوتک 400 یا 800 میکروگرم در روز دریافت می کردند، بیشترین موارد عوارض جانبی در دستگاه گوارش را داشتند که عبارت بودند از اسهال و درد شکم. شیوع اسهال در آزمایشات بالینی در افرادی که روزانه 800 میکروگرم مصرف کرده بودند و در NSAID ها بین 40- 14 درصد و در همه ی مطالعات (بیش از 5000 بیمار) به طور متوسط 13 درصد بود. درد شکمی در 13-20٪ از بیماران در آزمایش های NSAID رخ داد و در حدود 7٪ در تمام مطالعات انجام شد، اما تفاوت معنی داری با پلاسبو (دارونما) نداشت.
حتما بخوانید: پولیپ رحم چیست؟ درمان طبیعی و جراحی، نازایی، تصاویر ونکات مهم
اسهال با مصرف دوز مناسب ایجاد شده بود و در اوایل دوره درمان (بعد از 13 روز) شروع شد، معمولا خود به خود از بین می رود (اغلب پس از 8 روز)، اما گاهی اوقات لازم است که سایتوتک (2٪ بیماران) قطع شود. در موارد نادر اسهال شدید منجر به کمبود آب شدید گزارش شده است. برای بیماران مبتلا به بیماری زمینه ای مانند بیماری التهاب روده یا افرادی که دچار کمبود آب بدن می شوند، خطرناک است، در صورت تجویز سایتوتک باید بیمار کاملا تحت نظر باشد. میزان اسهال را می توان پس از غذا و هنگام خواب و با اجتناب از هماهنگی سایتوتک با منیزیم حاوی آنتی اسیدها به حداقل رساند.
زنان و زایمان
زنان که در طول آزمایش های بالینی سایتوتک دریافت کردند، اختلالات زنان را مشاهده کردند: لکه بینی (0.7٪)، گرفتگی عضلانی (0.6٪)، هیپرمنوره (0.5٪)، اختلالات قاعدگی (0.3٪) و دیسمنوره (0.1٪). خونریزی واژینال پس از یائسگی ممکن است به سایتوتک مرتبط باشد. در صورتی که این اتفاق رخ دهد، بایستی تشخیصی برای به عهده گرفتن آسیب شناسی زنان انجام شود.
سالخوردگی
طبق تحقیقی که بر روی 500 بیمار 65 ساله و بالاتر انجام شد عوارض جانبی سایتوتک در هنگام مصرف این دارو در مقایسه با بیماران جوان تفاوت معنی داری یافت نشد.
حتما بخوانید: جدیدترین و بهترین روش درمان عفونت واژن با عسل (قطعی)
سایر عوارض جانبی:
- کل بدن: درد، ضعف، خستگی، تب، لرز، سرگیجه، تغییرات وزن
- پوست: جوش، درماتیت، آلوپسی، رنگ پریدگی، درد سینه
- احساس خاص: طعم غیرعادی، بینایی غیر طبیعی، ملتحمه، ناشنوایی، وزوز گوش، آسیب شنوایی
- تنفسی: عفونت دستگاه تنفسی فوقانی، برونشیت، برونش اسپاسم، تنگی نفس، پنومونی، اپیستاکسی
- قلب و عروق: درد قفسه سینه، پوسته پوسته شدن، فشار خون بالا، آریتمی، فلبیت، افزایش آنزیم های قلب، سنکوپ، انفارکتوس میوکارد (بعضی کشنده)، ترومبوآمبولیک (مثلا آمبولی ریه، ترومبوز وریدی و CVA)
- دستگاه گوارش: خونریزی GI، التهاب یا عفونت GI، اختلال ریوی عضلانی، عملکرد غیرطبیعی هپاتوبیلیاری، ورم لثه، رفلاکس، دیسفاژی، افزایش آمیلاز
- حساسیت: واکنش آنافیلاکتیک
- متابولیک: گلیکوزوری، نقرس، افزایش نیتروژن، افزایش قلیایی فسفاتاز
- سینوسی: پلی یوریا، دیزوری، هماچوری، عفونت مجاری ادراری
- سیستم عصبی یا روانپزشکی: اضطراب، تغییر در اشتها، افسردگی، خواب آلودگی، سرگیجه، تشنگی، ناتوانی جنسی، از دست دادن میل جنسی، افزایش عرق، نوروپاتی، نوروز، سردرگمی
- اسکلتی-عضلانی: آرترالژی، میالژیا، گرفتگی عضلانی، سفتی، درد پشت
- خون یا انعقاد: کم خونی، اختلال غیر طبیعی، ترومبوسیتوپنی، پورپورا، افزایش ESR
احتیاط: هنگام استفاده از سایتوتک (میزوپروستول) باید در مورد بیماران مبتلا به بیماری قلبی عروقی احتیاط کرد
اطلاعات برای بیماران
- زنانی که زایمان می کنند و از سایتوتک برای کاهش خطر ابتلا به زخم ناشی از NSAID مصرف می کنند هنگام شروع سایتوتک درمانی نباید باردار باشند و در صورت مصرف سایتوتک باید از روش های پیشگیری از بارداری استفاده کنند.
- سایتوتک همراه با داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)، از جمله آسپیرین، برای کاهش احتمال ابتلا به زخم معده ناشی از NSAID طراحی شده است
- سایتوتک باید فقط با تجویز پزشک مصرف شود
- اگر بیمار سؤالاتی در مورد سایتوتک یا با آن مشکلی دارد، باید با پزشک تماس بگیرد
- بسته سایتوتک که بیمار از داروساز دریافت می کند اطلاعات کامل راجب نحوه مصرف ارائه میکند
نکته ویژه برای زنان
سایتوتک ممکن است باعث ایجاد نقص های مادرزادی، سقط جنین (گاهی ناقص)، زایمان زودرس یا پارگی رحم شود.
فقط یک بسته ی واحد سایتوتک استفاده شود که حاوی بروشور اطلاعات بیمار است.
سرطان زایی، موتاژنز، اختلال باروری
شواهدی که نشان دهد اثر سایتوتک بر روی وقوع یا بروز تومور در موشهای صحرایی که دوزهای روزانه را تا 150 برابر دوز انسانی برای 24 ماه دریافت می کردند وجود نداشته باشد. به طور مشابه، سایتوتک بر روی وقوع یا بروز تومور در موشهایی که دوزهای روزانه را تا 1000 بار دوز انسانی برای 21 ماه دریافت کردند، تأثیری نداشت. پتانسیل جهش زایی سایتوتک در چندین بار مورد آزمایش قرار گرفت که همه آنها منفی بودند.
بارداری
اثرات تراتوژنیک
ناهنجاری های مادرزادی گاهی اوقات همراه با مرگ جنین پس از استفاده ناموفق از میزوپروستول، گزارش شده است، اما مکانیسم تراتوژنیک دارویی نشان داده نشده است. در استفاده از میزوپروستول در سه ماهه اول بارداری با نقص جمجمه، فلج عصب جمجمه، ناهنجاری های صورت و نقص عضو گزارش های متعدد شده است.
اثرات غیر استروئیدی
سایتوتک ممکن است بارداری را به خطر بیندازد (ممکن است باعث سقط جنین شود) و در نتیجه باعث ایجاد آسیب به جنین در هنگام بارداری شود. سایتوتک ممکن است انقباضات رحمی، خونریزی رحم و خروج ترشحات مایع را ایجاد کند. سقط جنین ناشی از سایتوتک ممکن است ناقص باشد. اگر یک زن در هنگام مصرف این دارو برای کاهش خطر ابتلا به زخم ناشی از NSAID باردار شود، این دارو باید قطع و بیمار از جنین اطلاع پیدا کند.
درد زایمان و رهایی
- سایتوتک می تواند انقباضات رحم را افزایش دهد
- تجویز واژنی سایتوتک، به عنوان یک عامل کامل شده گردنی، برای القاء درد زایمان و برای درمان خونریزی جدی بعد از زایمان به علت سستی رحم استفاده می شود
- خون رحم، پارگی رحم (نیاز به جراحی، هیسترکتومی و یا سالپنگوآفورکتومی) یا آمبولی مایعات و سرب آمنیوتیک به تغییرات قلب جنین معیوب از عوارض ممکن هستند
- فعالیت های رحمی و وضعیت جنین باید توسط پرسنل آموزش دیده متعهد در محیط بیمارستان و تحت نظارت باشد
- خطر بروز پارگی رحم همراه با استفاده از میزوپروستول در دوران بارداری با بالا رفتن سن بارداری و جراحی رحم، از جمله سزارین، افزایش می یابد
- استفاده از سایتوتک ممکن است همراه با عبور مكونیوم، لکه ی مكونیوم مایع آمنیوتیك و زایمان سزارین باشد
- در استفاده از میزوپروستول، شوک وابسته به زایمان، مرگ مادر، براد کاردی جنین و مرگ جنین نیز گزارش شده است
- سایتوتک نباید در مواردی که داروهای uterotonic به طور کلی منع شده اند یا جایی که رحم تحریک می شود استفاده شود
- اثر سایتوتک در رشد، تکامل و بلوغ جنین هنگامی که برای بیماری گردن رحم استفاده می شود، ثابت نشده است
مادران شیرده
میزوپروستول به سرعت در مادر متابولیزه مي شود تا اسيد ميزوپروستول که از لحاظ بيولوژيک فعال است در شير مادر دفع شود. هیچ گزارش منتشر شده ای از اثرات نامطلوب میزوپروستول در نوزادان شیرخوار که مادران شان میزوپروستول مصرف می کنند وجود ندارد. هنگامی که میزوپروستول به یک خانم شیرده تزریق می شود باید با احتیاط عمل شود.
نحوه استفاده قرص های سقط جنین (فقط با تجویز پزشک)
برای پایان دادن به حاملگی تا 12 هفتگی داروها باید به صورت زیر استفاده شوند:
- ابتدا باید یک قرص را ببلعید
- 24 ساعت بعد، 4 قرص میزوپروستول را در زیر زبان خود قرار دهید و آنها را برای مدت 30 دقیقه نگه دارید تا قرصها حل شوند. می توانید بزاق خود را قورت دهید
- پس از 30 دقیقه باقی مانده ی قرص را از بین ببرید
- به شدت توصیه می کنیم از میزوپروستول زیر زبان خود استفاده کنید
- اگر خونریزی کمتر از حد انتظار است و شک دارید سقط جنین شروع شده، 3 ساعت بعد از استفاده از میوزوپروستول، 2 قرص میزوپروستول را در زیر زبان خود قرار دهید
- آن را برای مدت 30 دقیقه نگه دارید تا قرص حل شود. پس از 30 دقیقه، می توانید باقی مانده ی قرص را از بین ببرید.
- اگر هنوز خونریزی شروع نشده و قرص میزوپروستول دارید، می توانید 2 قرص دیگر از میزوپروستول را زیر زبان خود بگذارید و تا 30 دقیقه نگه دارید تا قرص ها حل شوند
- پس از 30 دقیقه، می توانید بقایای قرص را از بین ببرید.
- می توانید این تا حداکثر 5 دوز میزوپروستول را در کل تکرار کنید.
یادداشت
- برای سقط ناقص یا اجتناب ناپذیر زنان باید بر اساس اندازه رحم نسبت به آخرین دوره قاعدگی (LMP) درمان شود
- بیش از 1-2 هفته از مصرف آن خودداری کنید، مگر در صورت خونریزی بیش از حد و یا عفونت
- اگر 30 دقيقه پس مصرف دوز اضافی جنين از جفت خارج نشود، دوز بعدی دريافت شود
- طبق مطالعات متعدد محدود کردن دوز تا 5 بار؛ اکثر زنان قبل از استفاده از 5 دوز، خروج کامل جنین را دارند، اما مطالعات دیگر نشان داده که بیشتر از 5 بار نیز ادامه دارد و به طور کلی میزان موفقیت در آنها بدون هیچ گونه مسائل ایمنی به دست می آید.
- پاره شدن اندام هایی که در خروج جنین دخالت دارند
- اگر سزارین یا زخم قبلی رحم داشته باشد، پروتکل محلی را دنبال کند
- اگر فقط 200μg قرص در دسترس باشد، دوزهای کوچک تر را می توان با حل کردن در آب (نگاه کنید به دستورالعمل در اینجا) درست کرد
- جایی که اکسی توسین موجود نیست یا شرایط ذخیره سازی ناکافی است
در ادامه بخوانید: 8 تا از جدیدترین و بهترین متدهای تنگ کردن واژن با داروهای گیاهی-طبیعی
