در این مطلب با کمک یافته ها و تحقیقات جدید پزشکی در دنیا، شما را با عوارض جانبی، نحوه مصرف اصولی و نکات کاملا ضروری دیگر قرص اگزازپام آشنا می کنیم.
اگزازپام چیست؟
- اگزازپام یک بنزودیازپین است و بر روی مواد شیمیایی موجود در مغز که ممکن است در افراد دارای اضطراب نامتعادل باشند، تأثیر می گذارد.
- اگزازپام برای درمان اختلالات اضطراب یا علائم ترک الکل استفاده می شود.
- هرگز از اگزازپام در مقادیر بالاتر یا مدت زمان طولانی تر از تجویز استفاده نکنید.
حتما بخوانید: بهترین روشهای ترک الکل طبق تحقیقات جدید پزشکی
هشدارها
اگر به اگزازپام یا سایر بنزودیازپین ها (مانند آلپرازولام، دیازپام، لورازپام، میدازولام، آتیوان، والیوم، ترنکسن، ورسد، زاناکس و …) حساسیت دارید، نباید از این دارو استفاده کنید. برای اطمینان از ایمن بودن اگزازپام، شرایط زیر را به پزشک بگویید:
- سابقه افسردگی، بیماری روحی، افکار یا رفتار خودکشی؛
- سابقه اعتیاد به مواد مخدر یا الکل؛
- بیماری کبد یا کلیه؛
- استفاده از داروهای مخدر؛
اگزازپام و بارداری
- در صورت بارداری از اگزازپام استفاده نکنید. این دارو می تواند نقایص مادرزادی ایجاد کند و کودک نیز می تواند وابسته به دارو شود.
- بعلاوه میتواند باعث ایجاد نشانههای تهدید کننده زندگی پس از تولد نوزاد شود.
- نوزادان متولد شده وابسته به دارو، ممکن است چندین هفته به درمان پزشکی نیاز داشته باشند.
- اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، به پزشک خود بگویید.
- در هنگام مصرف اگزازپام از راه های موثر برای جلوگیری از بارداری استفاده کنید.
- اگزازپام می تواند به شیر مادر منتقل شود و ممکن است به یک کودک شیرخوار آسیب برساند. هنگام استفاده از اگزازپام باید شیردهی را متوقف کنید.
- اگزازپام برای افراد زیر 6 سال، مورد استفاده قرار نمی گیرد.
اثرات جانبی اگزازپام
اگر علائم یک واکنش آلرژیک مانند کهیر؛ تنفس مشکل؛ تورم چهره، لب ها، زبان یا گلو دارید، از اورژانس کمک بگیرید. همچنین در صورت احساس:
- حواس پرتی
- لرزش، ضعف، سخن عجولانه؛
- احساس بی قراری یا هیجان ناگهانی؛
- سردرگمی، خشم، پرخاشگری؛
- توهم، احساسات شادی شدید؛
- مشکلات یا عدم تعادل در راه رفتن؛
- مشکلات حافظه؛
- زردی (زرد شدن پوست یا چشم)؛
- ضعف ناگهانی یا احساس بد، تب، لرز، گلو درد؛
عوارض جانبی رایج ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سرگیجه، احساس چرخش؛
- احساس بی قراری یا هیجان؛
- خواب آلودگی؛
- سردرد؛
- تاری دید؛
تداخلات با موارد دیگر
- از نوشیدن الکل اجتناب کنید، زیرا عوارض جانبی خطرناکی می تواند رخ دهد.
- این دارو ممکن است تفکر یا واکنش به موقع را مختل کند. مراقب باشید هنگام مصرف این دارو از رانندگی و هر کاری که به هوشیاری نیاز دارد، اجتناب کنید.
- اثرات آرام بخش اگزازپام در افراد مسن طولانی تر می شود
- افتادن تصادفی در بیمار سالخورده که بنزودیازپین مصرف می کند، رایج است
- در هنگام مصرف اگزازپام بیش تر استراحت کنید تا از صدمه خوردگی یا تصادف جلوگیری شود.
- مصرف اگزازپام با داروهای دیگر که باعث خواب آلودگی یا آهسته شدن تنفس می شود می تواند عوارض جانبی خطرناک یا حتی مرگ ایجاد کند
- قبل از مصرف قرص خواب، داروهای ضد درد، داروهای ضد سرفه، داروهای آرامش عضله یا دارو برای اضطراب، افسردگی یا تشنج، از پزشک سوال بپرسید.
سایر داروها ممکن است با اگزازپام ارتباط برقرار کنند، از جمله داروهای تجویزی و بدون نسخه، ویتامین ها و محصولات گیاهی. پزشک را درباره تمام داروهایی که در حال حاضر از آن استفاده می کنید و هر دارویی که شروع به استفاده از آن کرده اید، در جریان بگذارید.
حتما بخوانید: کپسول نورتریپتیلین- هشدارها، نحوه مصرف اصولی و سایر نکات مهم
چطور باید از این دارو استفاده کرد؟
- دوز توصیه شده برای بزرگسالان بین 10 تا 15 میلی گرم است که 3 یا 4 بار در روز مصرف می شود
- در صورت لزوم، پزشک می تواند دوز را تا 30 میلی گرم 3 تا 4 بار در روز افزایش دهد.
- بسیاری از چیزها ممکن است بر میزان دوز دارو که فرد نیاز دارد مانند وزن بدن، سایر شرایط پزشکی و سایر داروها تأثیر بگذارد. اگر پزشک دوز متفاوت از مواردی که در اینجا آورده شده توصیه کرد، مصرف را بر اساس گفته پزشکتان ادامه دهید.
- اگر مصرف این دارو بصورت ناگهانی متوقف شود، ممکن است علائم احتمالی مانند تحریک پذیری، نگرانی، مشکلات خواب، آشفتگی، استفراغ، بی حوصلگی، سردرگمی و تشنج را تجربه کنید. در صورت توقف این دارو برای جلوگیری از اثرات قطع آن، کاهش تدریجی دوز توصیه می شود.
- مهم است که این دارو را دقیقا همانطور که توسط پزشک تجویز شده است، مصرف کنید. در صورت فراموشی دوز، به محض یادآوری آن را مصرف کرده و به برنامه منظم خود ادامه دهید. اگر تقریبا زمان مصرف دوز بعدی باشد، بدون مصرف دوز فراموش شده، برنامه منظم مصرف خود را ادامه دهید.
- هیچوقت دو دوز را با هم مصرف نکنید. اگر مطمئن نیستید که پس از فراموشی دوز چه کاری باید انجام دهید، برای مشاوره با پزشک یا داروساز تماس بگیرید.
- این دارو را در دمای اتاق ذخیره کنید، از نور و رطوبت محافظت کنید و آن را در دسترس کودکان قرار ندهید.
آیا برای این دارو احتیاط یا هشدار دیگری وجود دارد؟
قبل از شروع مصرف دارو، حتما پزشک را از هرگونه بیماری یا آلرژی هایی که ممکن است داشته باشید، هر دارویی که مصرف می کنید، بارداری یا شیردهی و سایر موارد مهم دیگر در مورد سلامتی، مطلع کنید. این عوامل ممکن است بر روی نحوه استفاده از این دارو تاثیر بگذارند.
1-تغییرات رفتاری
اگزازپام مانند سایر بنزودیازپین ها، موجب تغییر در رفتار می شود. اگر تغییرات رفتاری نظیر پرخاشگری، انفجار عصبی، هیجان غیرمعمول یا تحریک پذیری، اختلال یا سردرگمی را مشاهده کردید، در اسرع وقت با پزشک صحبت کنید.
2- تنفس
اگزازپام می تواند تنفس را مهار کند. اگر آسم یا سایر اختلالات تنفسی دارید، با پزشک در مورد نحوه مصرف این دارو و تاثیر آن بر وضعیت پزشکی و وضعیت بیماری خود، صحبت کنید. مشکلات تنفسی ممکن است بر میزان دوز و اثربخشی این دارو تاثیر بگذارد و یا اینکه نیاز به نظارت خاصی داشته باشد.
3- وابستگی و قطع مصرف
وابستگی فیزیکی (نیاز به مصرف دوزهای منظم برای جلوگیری از علائم فیزیکی) همراه با بنزودیازپین ها مانند اگزازپام است. علائم احتمالی قطع مصرف دارو ممکن است در صورتی که دوز به طور قابل توجهی کاهش یافته یا ناگهانی قطع شود، بروز کند. علائم عبارتند از: تحریک پذیری، عصبانیت، مشکلات خواب، تحریک، لرزش، اسهال، گرفتگی شکمی، استفراغ، اختلال حافظه، سردرد، درد عضلانی، اضطراب شدید، تنش، بیحالی، سردرگمی و تشنج. کاهش تدریجی دوز و تحت نظارت پزشک می تواند به جلوگیری یا کاهش علائم قطع مصرف دارو کمک کند.
حتما بخوانید: 12 علت اصلی تپش قلب در خواب و بهترین راه های درمان تپش قلب
4- افسردگی
بنزودیازپین ها به علت ایجاد تغییرات خلقی و علائم افسردگی شناخته شده است. اگر افسردگی یا سابقه افسردگی دارید، با پزشک صحبت کنید که چگونه این دارو ممکن است بر وضعیت پزشکی شما تأثیر بگذارد، چگونه وضعیت پزشکی ممکن است بر میزان دوز و اثربخشی این دارو تاثیر بگذارد و اینکه آیا نیاز به نظارت خاصی است. این دارو برای افراد دارای افسردگی شدید توصیه نمی شود.
5- خواب آلودگی یا کاهش هوشیاری
این دارو سبب خواب آلودگی می شود. تا زمانی که تاثیرگذاری این دارو مشخص نشود، از رانندگی، کار کردن با ماشین آلات سنگین یا انجام وظایف بالقوه خطرناک اجتناب کنید. بعلاوه از نوشیدن الکل پرهیز کنید زیرا می تواند اثرات خواب آلودگی این دارو را افزایش دهد.
6- عملکرد کلیه
کلیه ها به طور جزئی مسئول حذف اگزازپام از بدن هستند. کاهش عملکرد کلیه یا بیماری کلیه ممکن است باعث باقی ماندن دارو در بدن شود و عوارض جانبی ایجاد کند. اگر کاهش عملکرد کلیه یا بیماری کلیوی دارید، با پزشک مشورت کنید که چگونه این دارو ممکن است بر وضعیت پزشکی شما تأثیر بگذارد، چگونه وضعیت پزشکی ممکن است بر میزان دوز و اثربخشی این دارو تاثیر بگذارد و اینکه آیا نیاز به نظارت خاصی وجود دارد.
7- عملکرد کبد
کبد بخشی از مسئولیت حذف اگزازپام از بدن را دارد. کاهش عملکرد کبدی یا بیماری کبد ممکن است سبب ماندن اگزازپام در بدن شود، به همین دلیل منجر به عوارض جانبی حتی زمانی که در دوزهای نرمال مصرف شود، خواهد شد. اگر کاهش عملکرد کبدی یا بیماری کبدی دارید، با پزشک صحبت کنید که چگونه این دارو ممکن است بر وضعیت پزشکی شما تأثیر بگذارد، چگونه وضعیت پزشکی ممکن است بر دوز و اثربخشی این دارو تأثیر بگذارد و اینکه آیا نیاز به نظارت خاصی وجود دارد.
8- میاستنی گراویس
اگزازپام ممکن است نشانه های میاستنی گراویس را بدتر کند. اگر میاستنی گراویس دارید، با پزشک خود صحبت کنید که چگونه این دارو ممکن است بر وضعیت پزشکی شما تأثیر بگذارد، چگونه وضعیت پزشکی ممکن است بر میزان دوز و اثربخشی این دارو تاثیر بگذارد و اینکه آیا نیاز به نظارت خاصی است.
حتما بخوانید: داروی پرومتازین –عوارض جانبی، نحوه مصرف در بارداری و سایر نکات مهم
9- تشنج
بنزودیازپین ها، مانند اگزازپام، ممکن است به تشنج کمک کنند، به خصوص اگر دوزهای بالایی از این دارو مصرف شود. اگر سابقه صرع یا شرایط پزشکی دارید که خطر تشنج را افزایش می دهد، با پزشک مشورت کنید که چگونه این دارو ممکن است بر وضعیت پزشکی شما تأثیر بگذارد، چگونه وضعیت پزشکی ممکن است بر میزان دوز و اثربخشی این دارو تاثیر بگذارد و اینکه آیا نظارت خاصی مورد نیاز است.
داروی مشابه/جایگزین: قرص دیازپام 5 و 10، عوارض کشنده، نحوه کاربرد و سایر نکات
10- کودکان
ایمنی و اثربخشی این دارو برای کودکان زیر 6 سال تعیین نشده است. دوز مناسب برای کودکان و نوجوانان 6 تا 18 سال نیز تعیین نشده است. از آنجا که کودکان هنگام مصرف اگزازپام بیشتر احتمال دارد که تغییرات رفتاری را تجربه کنند، این دارو برای استفاده در این گروه سنی توصیه نمی شود.
11- سالمندان
اثرات آرامبخش و اختلال در هماهنگی ممکن است بر سالمندان بیش از سایرین تاثیر بگذارد. برای مثال، هنگام برخاستن از خواب در شب احتیاط بیشتری لازم است. ممکن است سالمندان به دوزهای پایینتر این دارو نیاز داشته باشند.