حدود ۱۰۰ الی ۱۵۰ نوع بیماری روماتیسم وجود دارد. در گذشته، مردم بر این باور بودند که روماتیسم، درد مفاصل به دلیل کهولت سن است ولی واقعا اینطور نیست. در این مطلب شما را با انواع روماتیسم آشنا می کنیم.
اختلالات روماتیسمی یا روماتیسم دو نوع دارد:
1- بیماری های روماتیسم غیر التهابی
- آرتروز در مفصل های اصلی مانند مفصل ران، زانو و دست
- بیماری های استخوانی در قسمت گردن و کمر که با بالا رفتن سن، درد آن کاهش می یابد.
- آرتروز یا پوکی استخوان که کوچکترین ضربه می تواند باعث شکستگی استخوان شود.
- سندرم فیبرومیالژیا یا سندرم درد ناحیه ای
حتما بخوانید: روماتیسم چیست؟ علائم آن، نحوه تشخیص و تفاوت آن با آرتروز
2- بیماری های روماتیسم التهابی
الف-مفصلی یا موارد مرتبط با التهاب مفصلی:
- آرتروز روماتیسمی که منجر به ورم شدید مفصل، قرمزی، سفتی و در نهایت بد شکلی و بی حرکتی، می شود.
- ورم مهره های ستون فقرات، یک نوع دیگر است که منجر به التهاب مفصل و همجوشی مفاصل می شود. اغلب بر ستون فقرات تاثیر می گذارد.
- سل جلدی
- نقرس به دلیل وجود اسید اوریک در مفصل است که منجر به تغییرات شدید التهابی و درد می شود.
- آرتروز ناشناخته در نوجوانان، نوع شدید آرتروز روماتیسمی است که در کودکان زیر 16 سال رخ می دهد و حتی ممکن است باعث فلج شدن شود.
- روماتیسم ستون فقرات (ورم مهره های ستون فقرات)
- آماس کیسه های مفصلی
- آماس زرد پی یا التهاب تاندون ها در مفاصل. نواحی که معمولا این بیماری در آن رخ می دهد عبارتند از مفصل ران، زانو ها و قوزک پا.
- التهاب کپسول مفصلی
- التهاب تاندون و غلاف آن
- آرتریت پسوریاتیک که با بیماری پوستی پسوریازیس مرتبط است.
- تب روماتیسمی و بیماری روماتیسم قلبی که ناشی از عفونت و مرتبط با واکنش های التهابی بدن است.
ب-غیر مفصلی یا آنهایی که بر روی بافت ها ی نرم و اندام ها، تاثیر می گذارند:
- بیماری های مرتبط با بافت
- پلی میالژی روماتیکا یا آرتریت گیجگاهی
- التهاب عروق خونی مانند آرتریت سلول غول پیکر
- آرتریت موقتی
- لوپوس اریتماتوز، زخم آکله
- سندروم شوگرن
- مرض پینه خوردگی پوست
مراحل و انواع آرتریت روماتوئید
چهار مرحله روماتیسم مفصلی وجود دارد:
1-روماتیسم مفصلی در مراحل اولیه: التهاب بافت مفاصل و سینوویال(مایع مفصلی) شروع می شود و باعث علائم درد ، سفتی و ورم می شود.
2-روماتیسم مفصلی متوسط: ورم بافت سینوویال باعث آسیب غضروف می شود. علائم جدید در کاهش تحرک و دامنه حرکت مشهود است.
3-روماتیسم مفصلی شدید: استخوان و غضروف از بین می رود. ممکن است ناهنجاری های جسمی و کاهش قدرت عضلات رخ دهد.
4-روماتیسم مفصلی مرحله آخر: التهاب متوقف می شود اما مفاصل آسیب دیده با ایجاد بافت فیبروز و فیوز استخوان به قدری آسیب دیده اند که دیگر کارایی ندارند. بیمار همچنان علائمی مانند سفتی ، کاهش تحرک و درد را تجربه خواهد کرد.
علائم و علل
علائم مرتبط با روماتیسم مفصلی نتیجه حمله اشتباه سیستم ایمنی بدن به بافتهای سالم است. علائم شامل موارد زیر است:
- درد مفاصل ، ورم ، قرمزی و گرگرفتگی
- سفتی مفصل که بعد از کم تحرکی تشدید میشود (مانند صبح ها)
- خستگی
- کاهش دامنه حرکتی
- تب
- کاهش وزن
- ناهنجاری مفاصل
- کم خونی
- علائم متقارن (هر دو طرف بدن به همان اندازه تحت تأثیر قرار می گیرند)
- تحت تأثیر قرار گرفتن بیش از یک مفصل
- مفاصل کوچک (دست و پا) ابتدا تحت تأثیر قرار می گیرند
علائم روماتیسم مفصلی پیشرفته تر شامل موارد زیر است:
- مشکلات چشمی مانند درد ، قرمزی و حساسیت به نور
- خشکی دهان
- تحریک لثه
- گره های پوستی
- تنگی نفس
- آسیب عصبی
بهترین داروهای موجود
اگر نگران علائم و یا حتی سوالی درباره سابقه خانوادگی این بیماری دارید ، پزشک اولین شخصی است که باید به او مراجعه کنید. پزشک ممکن است شما را به یک روماتولوژیست متخصص در آرتروز و همچنین سایر بیماری های استخوانی ، ماهیچه ای و مفصلی ارجاع دهد. در صورت نیاز به درمان برای حفظ انعطاف پذیری یا جراحی برای ترمیم یا تعویض مفصل ، پزشک می تواند در یافتن یک متخصص مناسب به شما کمک کند.
حتما بخوانید: 9 تا از بهترین داروهای گیاهی برای درمان روماتیسم + متدهای خانگی (تحقیقات جدید)
درمانی برای روماتیسم مفصلی وجود ندارد ، اما داروهایی وجود دارد که می توانند کمک کننده باشند. درمان زودرس با داروها می تواند سطح آسیب دائمی مفصل را کاهش دهد. این داروها عبارتند از:
- DMARDs (داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری) پیشرفت بیماری را کند می کند.
- NSAID ها (داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی) درد و التهاب را کاهش می دهند.
- استروئیدها علاوه بر کاهش درد و التهاب ، آسیب به مفاصل را کاهش می دهند.
- داروهای بیولوژیکی ، مانند توفاسیتینیب و اتانرسپت ، که پاسخ سیستم ایمنی بدن را کاهش می دهند ، بنابراین موجب کاهش حملات به مفاصل میگردند.
پزشک شما ممکن است فیزیوتراپی را نیز برای حفظ انعطاف پذیری مفاصل به شما توصیه کند. در بعضی موارد برای ترمیم یا تعویض مفاصل آسیب دیده جراحی لازم است.
غذا و تغذیه
آنچه می خورید بر سلامتی شما تأثیر می گذارد و بنابراین می تواند به کاهش علائم روماتیسم هم کمک کند. موارد زیر غذاهایی هستند که می توانند التهاب را کاهش داده و علائم روماتیسم مفصلی را کاهش دهند:
- ماهی های آب سرد مانند شاه ماهی ، ماهی قزل آلا و ماهی تن
- مکمل روغن ماهی
- فیبر
- میوه ها
- سبزیجات
- غلات کامل
- روغن زیتون
- آجیل مانند بادام و پسته
- غذاهای سرشار از ویتامین D مانند تخم مرغ
سایر مواد غذایی که می توانند التهاب را افزایش دهند و موجب تشدید علایم شوند عبارتنداز:
- گوشت کبابی یا سرخ شده
- غذاهای فرآوری شده
- لبنیات
- شکر تصفیه شده
- کافئین
