کار کبد چیست؟ کجای بدن است و درد آن کجاست؟ (تصویری)

یکی از اعضای مهم و حیاتی بدن، کبد است که وظیفه اصلی اش این است که خون را از دستگاه گوارش قبل از انتقال آن به بقیه بدن فیلتر میکند. با مطالعه در مجلات معتبر پزشکی دنیا اطلاعات جدیدی در مورد کبد، درد و عملکرد آن در بدن بدست آوردیم که در این مطلب این اطلاعات را در اختیارتان قرار می دهیم.

لینک های بسیار مفید

• کبد چرب چه عوارضی روی بدن و پوست دارد؟ (نظر 3 فوق تخصص)
• یک رژیم غذایی موثر و کاملا بهینه برای درمان چربی کبد (تحقیقات جدید)
• علایم کبد چرب، جدیدترین داروها و بهترین روشهای درمان خانگی + تصاویر
• کدام داروی کبد چرب واقعا موثر است؟ بهترین روشهای جایگزین

کبد چیست؟

کبد بزرگترین غده در بدن است. به طور متوسط، در بزرگسالی حدود 1.3 کیلوگرم وزن دارد. این اندام برای سوخت و ساز بدن و سیستم ایمنی حیاتی است. بدون یک کبد فعال، انسان قادر به ادامه ی زندگی نیست. موقعیت کبد در یک چهارم بالایی حفره شکمی بوده و درست زیر دیافراگم قرار دارد. درد کبد معمولا زیر قفسه سینه سمت راست احساس می شود.

ساختار کبد

کبد یک عضو نیمه ماه شکل است که 4 لب نابرابر از نظر شکل و اندازه دارد. در مقایسه با کل بدن، بیشترین میزان جریان خون از کبد عبور میکند (حدود 13درصد خون کل بدن در هر زمان در کبد وجود دارد).

حتماً بخوانید: پیوند کبد، قیمت، فیلم، علائم پس زدن و همه نکات مهم دیگر

هدف کبد در بدن

مهمترین عملکرد کبد فرایند متابولیسم بدن است از جمله:

• شکستن یا تبدیل مواد
• استخراج انرژی
• سم زدایی از جریان خون و تبدیل سموم به مواد کم ضررتر

کبد این کار را با دریافت خون و مواد مغذی از ارگان های گوارشی توسط وریدی به نام ورید پورتال انجام می دهد. سلولهای کبد که هپاتوسیت نامیده میشوند؛ این خون را دریافت و تصفیه می کنند. این سلولها موارد زیر را تعیین میکنند:

• کدام مواد مغذی باید پردازش شوند؟
• کدام باید ذخیره شود؟
• کدام باید از طریق مدفوع دفع شود؟
• کدام باید به خون بازگردد؟

کبد ویتامین ها و همچنین مواد معدنی مانند مس و آهن را ذخیره می کند و در صورت نیاز بدن، آنها را آزاد می کند. کبد همچنین به هضم چربی ها در رژیم غذایی کمک می کند. اینکه آیا چربی را ذخیره کند یا آنها را به عنوان انرژی آزاد کند. این ارگان روزانه 800 تا 1000 میلی لیتر مایع صفراوی تولید می کند. این صفرا از طریق یک مجرای صفراوی به روده کوچک انتقال می یابد. روده کوچک از صفرا برای شکستن چربیها استفاده می کند. مایع صفرای اضافی در کیسه صفرا ذخیره می شود. کبد پروتئین ها را هم تجزیه می کند. فراورده ی جانبی این فرآیند آمونیاک است که در مقادیر زیاد می تواند برای بدن سمی باشد. کبد آمونیاک سمی را به ماده ای بنام اوره تبدیل می کند. کبد این ماده را به خون می فرستد تا کلیه ها آن را از طریق ادرار دفع کنند. کبد همچنین باعث پردازش الکل و همچنین بسیاری از داروها در خون می شود.

مطلب مشابه: خواص تخمه آفتابگردان خام، طبع، تاثیر بر کبد، چاقی و نکات مهم دیگر

کبد نقش مهمی در موارد زیر نیز دارد:

• کمک به سیستم ایمنی بدن برای مبارزه در برابر عفونتها
• تولید پروتئین مسئول لخته شدن خون
• تجزیه ی سلول های قرمز قدیمی و آسیب دیده
• ذخیره قند خون اضافی به عنوان گلیکوژن

با در نظر گرفتن این عوامل متوجه خواهید شد که کبد چقدر برای سلامتی مفید است.

کبد چگونه بازسازی می شود؟

کبد واقعاً ارگان شگفت انگیزی است که توانایی احیاء خود را دارد. این به این معنی است که پس از جراحت یا عمل جراحی، بافت کبد دوباره قابل رشد خواهد بود. بازسازی با بزرگ شدن سلولهای موجود و تکثیر سلولهای جدید انجام میشود.

ظرف یک هفته پس از برداشتن دو سوم کبد، می تواند به وزن مشابه قبل از عمل بازگردد. کبد پس از 12 عمل جراحی، به طور کامل قابل بازسازی است.

چه بیماری هایی میتوانند در کبد بوجود بیایند؟

انواع مختلفی بیماری وجود دارد که می تواند بر کبد و عملکرد آن تأثیر بگذارد. بعضی از آنها روشهای درمانی موفقی دارند و بعضی خیر. مثال هایی از بیماریهای کبد عبارتند از:

1-هپاتیت خود ایمنی

این وضعیت باعث می شود سیستم ایمنی به خود بدن حمله کند و بافت سالم کبد را از بین ببرد. هپاتیت اتوایمیون می تواند به سیروز و سایر آسیب های کبدی منجر شود.

2- آترزی صفراوی

آترزی صفراوی یک بیماری است که مجرای صفراوی و جریان صفراوی کودک را تحت تأثیر قرار می دهد. در صورت عدم درمان، این بیماری می تواند باعث بروز زخم های کبدی و آسیب بر بافت کبد شود. خوشبختانه روشهای درمانی برای این بیماری وجود دارد.

3- سیروز

سیروز کبدی التهاب شدید کبد و یک بیماری مزمن خودایمنی است. شرایط متعددی می تواند باعث سیروز شود از جمله مصرف طولانی مدت الکل، هپاتیت مزمن یا اختلالات ژنتیکی نادر مانند بیماری ویلسون.

4- هموكروماتوز

این حالت باعث ایجاد آهن بیش از حد در بدن می شود. آهن بیش از حد می تواند به کبد آسیب برساند.

همچنین بخوانید: خواص تخمه کدو، مضرات، تاثیر بر لاغری، کبد و نکات دیگر (تحقیقات جدید)

5- هپاتیت A

هپاتیت ویروسی به عفونت ویروسی اطلاق می شود که باعث التهاب کبدی می شود. انواع هپاتیت با حروف مختلف از جمله A، B، C، D و E نمایش داده میشوند. هر کدام از اینها علل و شدت های مختلفی دارند.

هپاتیت A در کشورهای در حال توسعه که آب آشامیدنی نامناسب و سیستم های بهداشتی ضعیف دارند شایع تر است. اکثر مردم می توانند از هپاتیت A بدون نارسایی کبدی یا عوارض طولانی مدت رهایی یابند.

6- هپاتیت B

هپاتیت B می تواند عفونت کوتاه مدت یا طولانی مدت ایجاد کند. در بزرگسالان ایالات متحده، این بیماری بیشتر از طریق تماس جنسی محافظت نشده گسترش می یابد. با این حال این بیماری میتواند از طریق به اشتراک گذاری سوزن و یا تماس تصادفی با سوزن آلوده انتقال یابد. این بیماری می تواند عوارض جدی، از جمله نارسایی کبد و سرطان را ایجاد کند. برای جلوگیری از این بیماری واکسن وجود دارد.

7- هپاتیت C

هپاتیت C می تواند یک عفونت حاد یا مزمن باشد. این بیماری معمولا از طریق تماس با خون حاوی ویروس هپاتیت C، از جمله به اشتراک گذاری سوزن های آلوده برای تزریق مواد مخدر یا خال کوبی گسترش می یابد. به طور معمول، تماس جنسی محافظت نشده با یک فرد آلوده هم می تواند عفونت را منتقل کند. این بیماری می تواند باعث التهاب شود که می تواند منجر به سیروز، نارسایی کبدی و سرطان کبد شود.

8- بیماری کبدی چرب غیرالکلی و NASH

بیماری کبد چرب غیرالکلی نوعی از کبد چرب است که در نتیجه تجمع چربی به دلیلی غیر از مصرف زیاد الکل در کبد بروز میکند. التهاب کبدی غیر الکلی (NASH) شدیدترین و پیشرونده‌ ترین نوع از بیماری کبد چرب غیرالکلی است که موجب زخم یا فیبروز می شود. افراد چاق یا بیماریهای مرتبط با چاقی مانند افراد مبتلا به دیابت نوع 2، به احتمال بیشتر به این بیماری مبتلا میشوند.

علائم بیماری کبد

بیش از 100 نوع بیماری کبد وجود دارد. بسیاری از این بیماری ها با نشانه های آنفلوانزا مانند شروع شده و به علائم شدید آسیب کبدی مانند زردی و ادرار تیره پیشرفت میکنند.

علائم دیگر بیماریهای کبدی عبارتند از:

• خستگی
• از دست دادن اشتها
• حالت تهوع
• استفراغ
• درد مفصلی
• ناراحتی یا درد معده
• خونریزی بینی
• عروق خونی غیرطبیعی در پوست (آنژیوم عنکبوتی)
• خارش پوست
• ضعف
• کاهش میل جنسی

همچنین بخوانید: چه غذاها و خوراکی هایی برای کبد مضر هستند؟(چه غذاهایی مفیدند)

علایم جدی تر عبارتند از:

• زرد شدن پوست و چشم (زردی)
• سردرگمی و عدم تمرکز ذهنی
• ورم شکم (آسيت)
• ورم پاها (ادم)
• ناتوانی جنسی
• gynecomastia (بزرگ شدن پستان در مردها)
• کبد بزرگ (hepatomegaly)
• ادرار تیره رنگ
• مدفوع کم رنگ

اگر در معرض هر کدام از علائم بالا هستید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

حتما بخوانید: علائم سرطان کبد، روشهای جدید درمان، مراحل، طول عمر و نکات دیگر

چگونه کبدمان را سالم نگه داریم؟

این تغییرات سبک زندگی می تواند به شما در حفظ سلامت کبد کمک کند:

• ورزش منظم
• محدود کردن مقدار الکل مصرفی
• حفظ رژیم غذایی سالم با فیبر و ماهی های چرب
• واکسیناسیون علیه هپاتیت A و هپاتیت B
• رابطه جنسی سالم و محافظت شده یا دوری از بی بندوباری جنسی
• عدم استفاده از سوزن و وسایل شخصی دیگران (تیغ، مسواک و غیره)
• صحبت با پزشک در مورد هر نوع دارویی که مصرف می کنید زیرا ممکن است بعضی داروها بر کبد تأثیر بگذارند.