آیا تا به حال فکر کرده‌اید که چرا بعد از سرماخوردگی تب می‌کنید؟ تب ممکن است در اثر تلاش گلبول‌های سفید برای مبارزه با میکروب‌های عفونی باشد. حال اگر تعداد گلبول‌های سفید کم شود، چه اتفاقی در بدن می‌افتد؟ در این صورت بدن شما ممکن است با کوچک ترین عفونت آسیب ببیند ولی نگران نباشید، زیرا در این مقاله قصد داریم برای حل این مشکل به شما کمک کنیم.
گلبول سفید چیست؟
- گلبول‌های سفید، سلول‌های خونی هستند. این سلول‌ها هموگلوبین کمی دارند و دارای توانایی حرکت هستند
- وظیفه اصلی گلبول‌های سفید، محافظت بدن در برابر بیماری‌ها و پاکسازی عفونت‌ها است
- این سلول‌ها ذرات خارجی و ضایعات سلولی مثل سلول‌های سرطانی را نیز از بین می برند
- گلبول‌های سفید شامل نوتروفیل‌ها (سلول از بین برنده قارچ و باکتری)، ائوزینوفیل‌ها (سلول از بین برنده انگل) و لنفوسیت‌ها (سلولی برای تشخیص ویروس و مبارزه با آن)، است.
حتما بخوانید: 16 کاری که برای سالم ماندن در طول زندگی باید انجام دهید
چه چیزی باعث کاهش گلبول سفید می‌شود؟
کاهش تعداد گلبول‌های سفید به خاطر دلایل مختلفی اتفاق می‌افتد. گلبول‌های سفید در مغز استخوان ساخته می‌شوند. شمار کم این سلول‌ها می‌تواند در اثر عفونت‌های ویروسی، سرطان، اختلالات مادرزادی، اختلالات خودایمنی و مصرف بیش از حد مشروبات الکلی باشد.
- بیماری‌های مغز استخوان: مغز استخوان به قسمت اسفنجی استخوان‌های شما گفته می‌شود. هنگامی که شما در معرض مواد شیمیایی مثل آفت کش‌ها یا بنزین قرار می‌گیرید، ممکن است عملکرد مغز استخوان شما دچار اختلال شود. این اختلال در زمانی که فرد شیمی درمانی می‌کند نیز ممکن است اتفاق بیفتد.
- داروها: داروهایی مثل آنتی بیوتیک‌ها می‌توانند تولید گلبول‌های سفید را مختل کنند. پس قبل از مصرف آنتی بیوتیک با پزشک خود مشورت کنید.
- تغذیه: کمبود ویتامین B12 و اسید فولیک، تولید گلبول سفید را کاهش می‌دهد. همچنین مصرف مشروبات الکلی نیز می‌تواند میزان گلبول‌های سفید خون را تحت تاثیر قرار دهد.
- دلایل پیچیده‌تر: به غیر از اختلالات مغز استخوان، بیماری طحال، وجود لخته‌های خونی در بدن و عفونت‌ها نیز می‌توانند بر میزان گلبول‌های سفید خون تاثیر بگذارند.
علائم و نشانه‌ها
- تب و لرز
- تنگی نفس
- گلو درد
- سرفه شدید
- زخم دهان
در صورت داشتن هر یک از علائم بالا، در اسرع وقت نزد پزشک بروید.
تعداد گلبول‌های سفید چه مقدار باید باشد؟
محدوده طبیعی گلبول‌های سفید در هر میکرولیتر 3500 الی 10500 عدد است. اگر این تعداد کم‌تر از 4500 باشد، شما کمبود گلبول سفید دارید و اگر بالای 11000 باشد، گلبول‌های سفیدتان بیش از حد طبیعی است.
چگونه گلبول‌های سفید خون را افزایش دهیم؟
- امگا 3 را به رژیم غذایی خود اضافه کنید: به طور کلی اسید چرب امگا 3 می‌تواند تولید فاگوسیت‌ها را افزایش دهند. فاگوسیت‌ها گروهی از گلبول‌های سفید هستند که ذرات خارجی را نابود می‌کنند. در رژیم غذایی‌تان از روغن کتان، گردو، ماهی غزل آلا، اسفناج و سویا استفاده کنید. راجب امگا 3 و غذاهای سرشار بیشتر بخوانید!
- چای سبز: چای سبز غنی از آنتی اکسیدان‌ها است که با عفونت‌ها مبارزه می‌کند. با داشتن این خاصیت باعث بهبود عملکرد سیستم ایمنی می‌شود. برای گرفتن بهترین نتیجه چای سبز را به صورت روزانه مصرف کنید. راجب چای سبز بیشتر بخوانید!
- سیر: سیر با عفونت‌های ویروسی، انگلی و قارچی مبارزه می‌کند، به همین خاطر باعث تقویت سیستم ایمنی می‌شود. راجب سیر بیشتر بخوانید!
- میوه‌جات و سبزیجات: خوردن میوه‌جات و سبزیجات باعث افزایش تولید گلبول سفید توسط مغز استخوان می‌شود. ویتامین C یکی از مواردی است که به تولید گلبول سفید کمک می‌کند. گیاهان حاوی ویتامین C عبارتند از: اسفناج، فلفل، کلم برکلی، گل کلم و غیره. میوه‌های غنی از ویتامین C را از اینجا ببینید!
- آجیل: به جز ویتامین C، ویتامین E نیز باعث تولید گلبول سفید و جلوگیری از سرطان می‌شود. مواد غذایی مثل بادام، تخمه آفتابگردان و کره بادام زمینی سرشار از ویتامین E هستند. راجب ویتامین ای بیشتر بخوانید!
- ویتامین B12 و B6: این مجموعه نیز مانند مواد بالا باعث افزایش گلبول‌های سفید خون می‌شوند. منابع ویتامین B12 عبارتند از: ماهی قرل آلا، غلات، شیر و ماست کم چرب. منابع ویتامین B6: مرغ، آجیل، موز، گوشت بوقلمون و آووکادو. راجب ویتامین ب 6 و ب 12 بیشتر بخوانید!
- پروتئین: یکی دیگر از موادی که باعث افزایش گلبول سفید و تقویت سیستم ایمنی می‌شود، اسید آمینه (واحد سازنده پروتئین) است. مصرف به اندازه پروتئین، سیستم ایمنی را برای مبارزه با آنتی‌زن تقویت می‌کند. منابع مهم پروتئین عبارتند از: مرغ، ماهی، لوبیا، تخم مرغ و عدس. تقویت سیستم ایمنی بدن با این 9 غذا!
- روی: یکی دیگر از مواد مغذی که باعث رفع کمبود گلبول سفید می‌شود، روی است. بر اساس مطالعات سال 2013، روی در بهبود سلامت اهمیت حیاتی دارد. مواد غذایی حاوی روی عبارتند از: گوشت قرمز، لوبیا و غلات. راجب روی بیشتر بخوانید!
- ماست: ماست یک محتوای عالی از پروبیوتیک‌ها دارد، به همین دلیل برای مبارزه با باکتری‌ها بسیار مفید است. ماست با از بین بردن باکتری‌ها باعث تقویت سیستم گوارشی نیز می‌شود. وجود ویتامین D در ماست باعث تقویت سیستم دفاعی می‌شود. راجب ویتامین دی بیشتر بخوانید!
- پاپایا: یک میوه استوایی است که به علت داشتن ویتامین A تعداد لنفوسیت را دو برابر می‌کند. لنفوسیت یک نوع گلبول سفید است که با سلول‌های سرطانی و عفونت‌ها مبارزه می‌کند. راجب ویتامین آ بیشتر بخوانید!
- مرکبات: آیا می‌دانید مرکبات غنی از ویتامین C و آنتی اکسیدان هستند؟ با این خاصیت، عملکرد سیستم ایمنی به حداکثر می‌رسد. این مرکبات عبارتند از: توت فرنگی، گریپ فروت، لیمو و پرتقال.
- روغن اسطوخودوس: به جای استفاده از روغن‌های نامناسب از روغن اسطوخودوس استفاده کنید. این روغن باعث کاهش استرس و عملکرد بهتر سیستم ایمنی می‌شود.
- رژیم غذایی حاوی کاروتنوئید داشته باشید: بتاکاروتن با داشتن یک آنتی اکسیدان قوی، با رادیکال‌های آزاد مبارزه می‌کند و آن‌ها را از بین می‌برد. با این خاصیت، بتاکاروتن باعث تقویت سیستم ایمنی می‌شود. مواد غذایی حاوی بتاکاروتن عبارتند از: آووکادو، ماهی قزل آلا و آجیل.
- سلنیوم: سلنیوم یکی از عناصر شیمیایی است که باعث تولید گلبول سفید می‌شود. سلنیوم همچنین عفونت‌ها را از بین می‌برد. مواد غذایی حاوی سلنیوم عبارتند از: سبوس گندم، کره، ماهی و ماهی صدف، سیر، غلات، تخم آفتابگردان، کنجد و آجیل
