در این مطلب با کمک جدیدترین تحقیقات پزشکی دنیا شما را با عوارض جانبی، فواید، نکات مهم قرص ولتارن یا دیکلوفناک آشنا می کنیم. این دارو به صورت خوراکی و تجویزی می باشد.
1-درباره ی دیکلوفناک
دیکلوفناک دارویی است که التهاب و درد را کاهش می دهد و برای درمان درد، مشکلات مفاصل، عضلات و استخوان نیز استفاده می شود. بیماری ها و ناراحتی هایی که دیکلوفناک برای رفع آنها تجویز می شود عبارتند از:
- آرتروز روماتوئید، استئوآرتروز و نقرس (روی هر لینک کلیک کنید تا بهترین روشهای درمان را مشاهده نمایید)
- کشش و رگ به رگ شدن عضلات و رباط ها
- درد پشت
- اسپوندیلیت انکیلوزان – باعث التهاب ستون فقرات و سایر قسمت های بدن می شود
- دندان درد
- میگرن
دیکلوفناک به شکل قرص، کپسول و شیاف استفاده می شود و فقط با نسخه قابل دسترس است.
همچنین به شکل تزریق یا قطره چشم تجویز می شود. معمولاً فقط در بیمارستان ها ارائه می شود.
ژل دیکلوفناک و ضماد برای درد مفصل در دسترس می باشد و می توان آنها را از داروخانه ها خریداری کرد.
2-حقایق کلیدی در مورد دیکلوفناک:
- قرصها یا کپسول های دیکلوفناک را با غذا یا میان وعده یا فقط بعد از غذا مصرف کنید.
- بهتر است که کمترین مقدار دیکلوفناک را در کوتاه ترین زمان جهت کنترل بیماری تان استفاده کنید.
- شایع ترین عوارض جانبی عبارتند از سردرد، سرگیجه، درد معده، احساس بیماری، اسهال و جوش.
- قرصهای دیکلوفناک با عنوان دیکلوفناک پتاسیم یا دیکلوفناک سدیم مصرف می شوند. عملکرد آنها شبیه به هم است.
- دیکلوفناک همچنین با نام های تجاری Voltarol، Dicloflex، Econac و Fenactol نیز شناخته می شود.
3-چه کسی می تواند دیکلوفناک مصرف کند؟
- اکثر بزرگسالان می توانند دیکلوفناک مصرف کنند.
- برای کودکان ممکن است دیکلوفناک جهت درمان مشکلات مفصل تجویز شود. قرص های دیکلوفناک، کپسول ها و شیاف برای کودکان 1 سال و بالاتر مناسب است.
- دیکلوفناک برای افرادی که بیماری خاص دارند مناسب نیست.
در صورت داشتن موارد زیر به پزشک یا داروسازتان بگویید:
- اگر واکنش آلرژیک به دیکلوفناک یا هر دارو دیگر داشته اید
- آلرژی به آسپیرین یا سایر داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن
- علائم آسم (خس خس)، آبریزش بینی، تورم پوست (angioedema) یا جوش پس از مصرف NSAID ها
- اگر تا به حال زخم معده، خونریزی معده یا روده داشته اید.
- فشار خون بالا
- نارسایی قلبی، بیماری شدید کبدی یا کلیوی
- بیماری کرون یا کولیت زخمی
- لوپوس
- اختلال لخته شدن خون
اگر باردار هستید، یا تصمیم دارید باردار شوید و یا اینکه در دوران شیردهی قرار دارید، برای مصرف این دارو با پزشک تان یا داروساز مشورت کنید.
حتما بخوانید: معرفی انواع روماتیسم و اختلالات آن که باید بشناسید!
4-چگونه باید دیکلوفناک را مصرف کنم؟
- مارک های مختلف، حاوی میزان متفاوتی دیکلوفناک هستند و ممکن است دارای انواع مختلفی باشند. اگر مارک این دارو را تغییر دادید، لازم است دوز آن را نیز تغییر دهید. طبق دستور پزشک تان آن را مصرف کنید. اگر سؤالی در خصوص برندی که دریافت می کنید دارید از داروساز بپرسید.
- دارو را طبق دستورالعمل روی جعبه مصرف کنید. پزشک گاهی اوقات دوز تجویزی خود را تغییر می دهد تا مطمئن شود بهترین نتایج را دریافت می کنید. این دارو را به مقدار زیاد یا طولانی تر از زمانی که تجویز شده مصرف نکنید. از کمترین دوز که در درمان بیماری شما موثر است استفاده کنید.
- زورولکس را با معده خالی و یا حداقل یک ساعت قبل یا 2 ساعت بعد از غذا مصرف کنید.
- قرص را خرد نکنید، نجوید و نشکنید بلکه به طور کامل آن را ببلعید.
- پودر Cambia را در 56 گرم آب بریزید، از مایع دیگری استفاده نکنید. مواد را با هم مخلوط کنید و یک مرتبه آن را بنوشید. اگر معده خالی باشد عملکرد Cambia بهتر می شود.
- اگر سردرد پس از مصرف Cambia به طور کامل از بین نرفت، با پزشک تان تماس بگیرید. دوز دوم پودر دیکلوفناک را بدون مشاوره با پزشک مصرف نکنید. استفاده بیش از حد از داروهای سردرد میگرنی سردرد را بدتر می کند. اگر عملکرد دارو در حین درمان حملات میگرن متوقف می شود حتماً به پزشک تان بگویید.
- اگر دیکلوفناک را درازمدت استفاده می کنید، لازم است آزمایش های پزشکی متعدد داشته باشید.
- در دمای اتاق به دور از گرما و رطوبت، نگهداری شود. هنگام استفاده، درب بطری را محکم ببندید.
تمام اطلاعات بیمار، راهنمای دارویی و دستورالعمل های ارائه شده را بخوانید. اگر سؤالی دارید، از پزشک تان یا داروساز بپرسید.
حتما بخوانید: اسید لاکتیک– تاثیر بر عضلات، روش دفع، نحوه تست و همه نکات مهم
نحوه استفاده از این دارو:
نحوه ی استفاده قرص و کپسول:
قرص ها یا کپسول های دیکلوفناک را یک مرتبه با یک لیوان آب یا شیر ببلعید. از خرد کردن، شکستن و جویدن آنها خودداری کنید.
همیشه قرصها یا کپسولهای دیکلوفناک را پس از غذا یا با میان وعده و یا با شیر مصرف کنید. آنها احتمالاً موجب ناراحتی یا تحریک معده تان می شوند.
نحوه استفاده شیاف دیکلوفناک:
شیاف ها داروهایی هستند که به آرامی در پشت (معقد) با فشار قرار می گیرند.
- قبل از انجام این کار در صورت نیاز به توالت بروید.
- قبل و بعد از استفاده از دارو دست ها را بشویید. پشت خود را با صابون ملایم و آب بشویید و به موقع خشک کنید.
- شیاف را باز کنید
- به آرامی شیاف را به سمت عقب (معقد) بکشید. لازم است حدود 3 سانتی متر داخل برود.
- حدود 15 دقیقه بنشینید یا دراز بکشید. شیاف در داخل سوراخ پشت ذوب می شود. این حالت طبیعی است.
نحوه استفاده ژل دیکلوفناک:
- به آرامی لوله را به سمت بیرون یا محکم سر لوله را فشار دهید تا مقدار کمی ژل دریافت کنید.
- ژل را روی ناحیه دردناک یا متورم قرار دهید و آن را به آرامی ماساژ دهید. ممکن است احساس سردی روی پوست تان داشته باشید. سپس دست ها را بشویید.
معمولا ژل 2 تا 4 بار در روز استفاده می شود، بستگی به قدرت دارو دارد. اطلاعات روی بسته ی دارو را مطالعه یا با داروساز صحبت کنید.
اگر ژل را دو بار در روز استفاده می کنید، بهتر است یک بار در صبح و یک بار در شب باشد. اگر از آن 3 یا 4 بار در روز استفاده می کنید، حداقل 4 ساعت باید بین آنها فاصله باشد.
نکته مهم!
از ژل دیکلوفناک بیش از 4 بار در 24 ساعت استفاده نکنید.
مقدار ژل مورد نیاز شما متفاوت خواهد بود و بستگی به اندازه ناحیه ای دارد که می خواهید درمان کنید. معمولا به اندازه ی 2 تا 4 گرم استفاده کنید.
دیکلوفناک به صورت ژل و پلاستر
- پلاستر را در ناحیه دردناک روزی دو بار، یک بار در صبح و یکبار در شب، بچسبانید. با کف دست به آرامی فشار دهید تا کاملا به پوست تان بچسبد.
- در یک زمان فقط یک ناحیه ی دردناک را درمان کنید. بیشتر از 2 بار پلاستر در 24 ساعت استفاده نکنید.
- زمانی که از پلاستر استفاده می کنید، در ابتدا مقداری آب به مرطوب کردن آن کمک می کند. هنگامی که آن را بر می دارید، اثرش را از روی پوست به آرامی با حرکت چرخشی دایره ای بشویید تا ژل های باقی مانده را پاک کند.
اگر زمان مصرف آن را فراموش کنم چه اتفاقی می افتد؟
- به محض به یاد آوردن آن را مصرف کنید، مگر اینکه تقریبا زمان دوز بعدی نزدیک باشد. در این مورد، دوز از دست رفته را رها کنید و دوز بعدی را به طور عادی مصرف نمایید.
- هرگز به جای دوز از دست رفته آن را دو برابر استفاده نکنید.
- اگر اغلب زمان مصرف دارو را فراموش می کنید، از ساعت زنگ دار برای یاد آوری استفاده کنید. همچنین می توانید با داروساز تان جهت ارائه روش های دیگر برای یادآوری زمان مصرف دارو مشورت کنید.
مصرف بیش از اندازه این دارو:
مصرف بیش از حد قرص، کپسول یا شیاف دیکلوفناک می تواند خطرناک باشد و عوارض جانبی مانند موارد زیر را ایجاد می کند:
- معده درد
- احساس بیماری (استفراغ)
- اسهال
- لکه ی سیاه یا خون در استفراغ که نشانه ای از خونریزی معده است
- سردرد
- خواب آلودگی
- زنگ در گوش (وزوز گوش)
اگر به طور تصادفی بیش از حد دیکلوفناک مصرف کردید، بلافاصله با پزشک تان تماس بگیرید. اگر لازم شد که به بیمارستان بروید بسته ی دارو یا بروشور آن را همراه خود داشته باشید.
اگر اشتباهاً بیش از حد پلاستر یا ژل استفاده کردید، بعید است که به شما آسیب برساند؛ اما اگر عوارض جانبی مشاهده کردید، بلافاصله به پزشک تان اطلاع دهید
5-مصرف دیکلوفناک با سایر داروهای مسکن
مصرف دیکلوفناک با پاراستامول یا کدئین بی ضرر است.
دیکلوفناک را بدون مشورت با پزشک تان با مسکن هایی مانند آسپیرین، ایبوپروفن یا ناپروکسن مصرف نکنید.
دیکلوفناک، آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن همه متعلق به گروهی از داروها هستند که داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) نامیده می شوند. مصرف دیکلوفناک همراه با سایر داروهای NSAIDs ممکن است شانس ایجاد عوارض جانبی مانند معده درد را افزایش دهد.
حتما بخوانید: گرفتگی عضلات، بهترین قرص و آمپول ها، روشهای جدید درمان و نکات دیگر
NSAIDs نیز از داروهایی است که می توانید از داروخانه ها خریداری کنید، برای مثال داروهای سرفه و سرماخوردگی. قبل از مصرف سایر داروها، برچسب روی جعبه را بررسی کنید تا ببینید آیا حاوی آسپرین، ایبوپروفن یا سایر NSAIDs است یا نه.
6- عوارض جانبی
دیکلوفناک مثل همه داروها می تواند عوارض جانبی ایجاد کند، اگر چه هر کسی قادر به مصرف این دارو نمی باشد.
عوارض جانبی رایج
با مصرف قرصهای دیکلوفناک، کپسول و شیاف از هر 100 نفر 1 نفر مبتلا به عوارض جانبی این دارو می شود. اگر این عوارض جانبی برای تان دردسر ایجاد کرده یا از بین نمی روند، با پزشک تان یا داروساز صحبت کنید:
- سردرد
- سرگیجه
- معده درد، باد یا بی اشتهایی
- احساس بیماری (تهوع)
- استفراغ یا اسهال
- جوش
احتمال عوارض جانبی با ژل دیکلوفناک یا پلاستر کم است؛ زیرا بیشتر این داروها به بدن تان نمی رسد؛ اما ممکن است عوارض جانبی مشابهی ایجاد کنند، مخصوصا اگر مقدار زیادی از ژل را در ناحیه ی وسیعی از پوست استفاده کنید. علاوه بر این، ژل دیکلوفناک یا پلاستر می تواند روی پوست تان اثر بگذارد و این موارد را روی پوست تان را ایجاد کند:
- حساسیت به نور خورشید، بیشتر از حد طبیعی
- ایجاد جوش در جایی که ژل و یا پلاستر استفاده شده است
- خشکی یا تحریک پوست (اگزما)
- خارش یا التهاب (درماتیت)
عوارض جانبی شدید
عوارض جانبی شدید، نادر است و برای 1 نفر از هر 1000 نفر اتفاق می افتد. بلافاصله با پزشک تان تماس بگیرید اگر:
- استفراغ تان همراه با خون و لکه سیاه می باشد که نشانه ای از خونریزی معده یا روده می باشد
- سوء هاضمه شدید، سوزش معده و یا درد معده، استفراغ یا اسهال که علامت زخم یا التهاب در معده یا روده می باشد.
- زرد شدن سفیدی چشم یا پوست که می تواند نشانه ای از مشکلات کبدی باشد.
- خارش یا صورت متورم و پف کرده دارید که نشانه کهیر یا ورم می باشد.
- دچار تنفس، خستگی و ورم پاها یا مچ پا شده اید، این علامت نارسایی قلبی می باشد.
- درد قفسه سینه، ضعف تنفس، احساس ضعف یا سرگیجه یا احساس اضطراب که می تواند نشانه ی حمله قلبی باشد
- ضعف در یک طرف بدن، مشکل در صحبت کردن، عدم تمرکز، عدم تعادل یا تاری دید، علائم سکته مغزی است.
اگر فکر می کنید که شما یا شخص دیگری سکته کرده اید، بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید و یک آمبولانس بخواهید.
واکنش آلرژیک شدید
در موارد نادر، ممکن است واکنش آلرژیک شدید به دیکلوفناک ایجاد شود. بلافاصله با پزشک تماس بگیرید اگر:
- ایجاد جوش پوستی که ممکن است خارش، قرمزی، تورم، زخم یا لایه برداری پوست ایجاد کند.
- خس خس کردن
- تنگی قفسه سینه یا گلو
- به سختی نفس کشیدن یا صحبت کردن
- دهان، صورت، لب ها، زبان یا گلو شروع به تورم می کنند
این علائم نشان دهنده ی واکنش آلرژیک شدید است. واکنش شدید آلرژیک اورژانسی است.
7- چگونگی مقابله با عوارض جانبی
چه کاری باید انجام شود:
- سردرد – استراحت کنید و مقدار زیادی مایعات بنوشید. الکل زیاد مصرف نکنید. از داروساز تان بخواهید که مسکن دیگری برای تان تجویز کند. معمولا پس از یک هفته مصرف دیکلوفناک، سردرد باید از بین برود. در صورتی که مدت زمان آن بیشتر از یک هفته شد با پزشک تان مشورت کنید.
- احساس سرگیجه – زمانی که کاری انجام می دهید یا نشسته اید احساس سرگیجه دارید و هنگامی که دراز می کشید احساس بهتری دارید. از رانندگی با این حالت خودداری کنید و از ابزار یا وسایل مکانیکی استفاده نکنید. همانطور که بدن تان دیکلوفناک می گیرد، عوارض جانبی باید از بین برود.
- درد معده، باد یا بی اشتهایی – سعی نکنید غذاهایی که موجب باد می شوند (مثل نخود فرنگی، عدس، لوبیا و پیاز) بخورید. خوردن غذای کمتر، خوردن و نوشیدن به آرامی و ورزش منظم.
- احساس بیماری (تهوع) – دیکلوفناک را با غذا یا میان وعده یا پس از آن مصرف کنید. به شما کمک می کند که از غذای سنگین یا تند پرهیز کنید.
- اسهال و استفراغ – آب یا مایعات، فراوان بنوشید. اگر در آغاز بیماری هستید، سعی کنید آب را جرعه جرعه و مکرراً استفاده کنید. در صورت داشتن علائم کم آبی، مانند دفع مدفوع کمتر از معمول همیشه یا داشتن مدفوع تیره رنگ همراه با بوی شدید، با داروساز صحبت کنید. بدون مشورت با داروساز یا پزشک، هیچ داروی دیگری مصرف نکنید.
- بثورات خفیف، خشکی، تحریک، خارش یا التهاب پوست – کرم نرم کننده یا پماد را می توان برای مرطوب کردن، تسکین دادن و هیدراته کردن ناحیه ی آسیب دیده استفاده کرد. اگر در عرض یک هفته بهبود نیافت و برایتان نگران کننده بود، با داروساز یا پزشک صحبت کنید.
- حساسیت بیشتر به نور خورشید – در معرض نور آفتاب قرار نگیرید و از کرم ضد آفتاب (SPF 15 یا بالاتر) حتی در روزهای ابری استفاده کنید.
8- دیکلوفناک در و دوران بارداری و شیردهی:
دیکلوفناک به طور کلی در بارداری و یا دوران شیردهی توصیه نمی شود. به این دلیل که دیکلوفناک ممکن است مشکلاتی برای جنین بوجود آورد، اگر آن را در اوایل بارداری یا اواخر آن مصرف کنید.
پزشک تان تنها در صورتی در دوران بارداری یا شیردهی دیكلوفناك را برای شما تجویز می كند که بداند مزایای آن بیشتر از مضراتش است. ممکن است درمان های دیگری برای تان مفید باشد. پاراستامول بهترین مسکن در طول بارداری است.
دیکلوفناک در دوران شیردهی:
در دوران شیردهی دیکلوفناک توصیه نمی شود. دیگر داروهای ضد التهابی مانند ایبوپروفن بی ضررتر هستند. با پزشک تان مشورت کنید در صورتی که:
- تصمیم دارید باردار شوید
- بارداری
- شیردهی
9- در مصرف آن با داروهای دیگر احتیاط کنید!
بعضی از داروهای موجود در عملکرد دیکلوفناک تأثیر دارند. در صورت مصرف، به پزشک تان بگویید:
- سایر داروهای ضد التهابی، مانند آسپرین یا ایبوپروفن
- آنتی بیوتیکها مانند سایپروفلوکساسین، لووفلوکساسین، مکسی فلوکساسین، نالیدیکسیک اسید، نورفلوکساسین
- رقیق کننده های خون مانند وارفارین
- داروهایی برای مشکلات قلبی مانند دیگوکسین و داروهای فشار خون بالا
- داروهایی برای کاهش کلسترول، مانند کلستیپول و کلستیرامین
- داروهایی برای درمان تشنج، مانند فنی توئین
حتما بخوانید: قرص ایندومتاسین- عوارض، طرز مصرف اصولی و همه نکات مهم دیگر
- داروهایی که فعالیت سیستم ایمنی بدن تان را کاهش می دهد، مانند سیکلوسپورین یا تاکرولیموس
- داروهای ضدافسردگی بازدارنده انتخابی سروتونین (SSRI) مانند سیتالوپرام یا سرترالین
- داروهای استروئید مانند هیدروکورتیزون یا پردنیزولون
- قرص هایی که برای بیشتر شدن مدفوع تان تجویز می شود مانند فوروزماید و بومتانید
- لیتیوم که برای درمان مشکلات روانی مورد استفاده قرار می گیرد.
- متوترکسات که برای درمان برخی از بیماری های التهابی و سرطان مورد استفاده قرار می گیرد.
- میفپریستون که برای پایان دادن به بارداری (سقط جنین) استفاده می شود.
- زیدوودین که برای درمان HIV مورد استفاده قرار می گیرد.
حتما بخوانید: شیاف دیکلوفناک 50 کودکان –نحوه استفاده، عوارض و سایر نکات
ترکیب دیکلوفناک با داروهای گیاهی یا مکمل ها
نمی توان گفت که داروهای مکمل یا داروهای گیاهی برای مصرف با دیکلوفناک بی ضرر هستند. آنها مانند داروهای تجویزی یا داروهای موجود در داروخانه ها آزمایش نشده اند. به طور کلی برای تأثیری که می توانند بر سایر داروها داشته باشند، مورد آزمایش قرار نگرفته اند.
