عوارض قرص نیاسین (ویتامین ب 3) و تاثیر بر افسردگی

نیاسین یا اسید نیکوتینیک ویتامین B3 است که بعنوان مکملهای ویتامین و در ترکیب با داروهای تجویزی استفاده میشود. این دارو معمولا برای پیشگیری از بیماری های قلبی مورد استفاده قرار میگیرد. در این مطلب با کمک تحقیقات جدید پزشکی شما را با عوارض جانبی و همه نکات مهم قرص نیاسین آشنا می کنیم.

در یک نگاه

• برخی افراد از نیاسین برای درمان کمبود ویتامین استفاده میکنند اما بیشتر افراد از آن برای پایین آوردن سطح کلسترول و تری گلیسیرید خون (داروی ضدچربی) استفاده می نمایند. (روش پایین آوردن کلسترول با 6 گام ساده)
• نیاسین بعنوان یک مکمل ویتامین برای درمان کمبود نیاسین طبیعی بدن استفاده میشود
• همچنین این دارو موجب کاهش خطر حمله ی قلبی در افرادیکه کلسترول بالایی دارند، سابقه ی حمله ی قلبی دارند و همچنین بیماری های عروق کرونر دارند میشود.
• نیاسین بعنوان داروی تجویزی و غیرتجویزی بفروش میرسد و مصرف آن در کودکان زیر 12 سال توصیه نمیشود.

تاثیر نیاسین بر افسردگی

دو ماده ی شیمیایی اصلی مغز مربوط به افسردگی، دوپامین و سروتونین هستند که به آنها انتقال دهنده های عصبی میگویند و در تنظیم خلق وخو نقش دارند. کمبود سروتونین موجب افسردگی میشود. بهمین دلیل است که داروهای مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین در درمان افسردگی بسیار موثر هستند.

سروتونین توسط آمینواسیدی بنام تریپتوفان ساخته میشود. نیاسین در فرآیند تشکیل سروتونین از تریپتوفان نقش دارد؛ بنابراین کمبود نیاسین بصورت مستقیم بر خلق و خوی ناشی از سروتونین تاثیر گذار است و ثابت شده است که افزایش مصرف نیاسین به بهبود بیماری های افسردگی کمک می کند.

هشدارهایی در مورد نیاسین

مطالعات منتشر شده در مجله پزشکی انگلستان در سال 2014، نشان داد که نیاسین خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و سکته را کاهش میدهد. این مجله همچنین نشان میدهد که کسانیکه قبلا نیاسین را مصرف نکرده اند، احتمالا نیاز خواهد بود که مصرف آن را آغاز کنند.

ممکن است پزشک درمورد ابتلا به آلرژی ها و همچنین داروهایی که مصرف میکنید ازجمله داروهای تجویزی، غیرتجویزی، مکملها، ویتامینها و داروهای گیاهی سوالاتی بپرسد.

درصورت ابتلا به دیابت، بیماریهای کبد یا کلیه، مشکلات صفرا، بیماریهای قلبی مانند آنژین، نقرس و زخم معده به پزشک اطلاع دهید. برای جلوگیری از تداخلات پزشکی، پزشک را از سابقه ی بیماریها و مصرف داروها مطلع کنید.

نیاسین و بارداری

سازمان غذا داروی آمریکا هشدار میدهد که مصرف نیاسین در مقادیری که برای درمان کلسترول بالا استفاده میشود، میتواند برای جنین مضر باشد. نیاسین میتواند از شیرمادر عبور کند و به نوزاد شیرخوار صدمه بزند. پس اگر در دوران شیردهی هستید، قبل از مصرف آن با پزشک مشورت کنید.

عوارض جانبی نیاسین

عوارض جانبی شایع عبارتند از:

• خارش زیر پوستی
• قرمزی و گرگرفتگی پوست
• خواب آلودگی
• تب و لرز
• تهوع و اسهال
• گرفتگی و درد عضلانی
• بیخوابی

عوارض جانبی جدی نیاسین:

• تهوع و استفراغ
• گرگرفتگی پوست بهمره سرگیجه
• واکنشهای آلرژیک شدید
• غش
• ضربان قلب سریع
• تغییر رنگ مدفوع
• خارش و دانه های پوستی
• درد شدید معده
• تنگی نفس
• تیره شدن ادرار
• زرد شدن چشم ها و پوست
• درد عضلانی
• علایم شبیه به آنفولانزا

آیا مصرف نیاسین بیخطر است؟

• نیاسین برای اکثر افراد بدون عارضه و ایمن می باشد
• یکی از عوارض معمول نیاسین، حساسیت های پوستی بوده که با سوزش، سوزن شدن، خارش و قرمزی صورت، بازوها و سینه و همینطور سردرد همراه است
• دریافت دوزهای پایین نیاسین و مصرف 325 گرم آسپیرین قبل از نیاسین به کاهش بروز واکنش های پوستی کمک می کند
• از طرفی مصرف الکل سبب تشدید این واکنش ها می شود
• از سایر عوارض جانبی خفیف نیاسین می توان ناراحتی معده، گاز روده، سرگیجه، احساس درد در دهان و … را نام برد
• مصرف بیش از 3 گرم نیاسین در روز، با عوارض جانبی جدی تری از جمله مشکلات کبدی، نقرس، از دست دادن بینایی، افزایش قند خون و ضربان قلب نامنظم همراه است
• از طرفی استفاده روزانه از نیاسین به مدت چند سال، احتمال ابتلا به دیابت را افزایش می دهد
• نگرانی عمده دیگر در مورد مصرف نیاسین، احتمال بروز سکته مغزی می باشد.

هشدارها و احتیاط های لازم:

• آلرژی: نیاسین از طریق هیستامین، ماده شیمیایی مسئول علائم آلرژیک، ممکن است در تشدید آلرژی نقش داشته باشد.
• بیماری های قلبی / آنژین ناپایدار: مصرف مقدار زیادی نیاسین ممکن است سبب افزایش خطر ضربان قلب نامنظم شود؛ بنابراین توصیه می شود با احتیاط استفاده گردد.
• بیماری کرون: افراد مبتلا به بیماری کرون ممکن است به دلیل کمبود نیاسین، در طول درمان نیاز به مکمل یاری داشته باشند.
• دیابت: نیاسین ممکن است قند خون را افزایش دهد. توصیه می شود افراد مبتلا به دیابت به هنگام مصرف نیاسین، سطح قند خون خود را بررسی نمایند.
• بیماری کیسه صفرا: نیاسین ممکن است بیماری کیسه صفرا را تشدید کند.
• نقرس: مقادیر زیادی نیاسین ممکن است در ایجاد بیماری نقرس دخیل باشد.
• بیماری کلیوی: نیاسین در بدن افراد مبتلا به بیماری کلیوی تجمع یافته و باعث آسیب می گردد.
• بیماری کبدی: مصرف مقدار زیادی نیاسین، ممکن است منجر به آسیب کبدی شود، توصیه می شود این افراد از مصرف مقادیر زیاد نیاسین اجتناب کنند.
• زخم معده یا روده: نیاسین ممکن است اینگونه زخم ها را تشدید کند. بهتر است در مقادیر زیاد استفاده نگردد.
• فشار خون بسیار پایین (هیپوتانسیون): نیاسین ممکن است سبب افت زیاد فشار خون گردد و این وضعیت را بدتر کند.
• جراحی: مصرف نیاسین ممکن است با کنترل قند خون در طول و بعد از جراحی مداخله داشته باشد؛ بنابراین توصیه می شود 2 هفته قبل از عمل جراحی مصرف نیاسین متوقف شود.
• اختلالات تیروئید: تیروکسین هورمونی است که توسط غده تیروئید تولید می شود. نیاسین ممکن است سطح خونی این هورمون را کاهش داده و علائم اختلالات تیروئید را تشدید کند.

حتما بخوانید: امگا 3- خواص، عوارض، طرز مصرف، تاثیر بر پوست، زیبایی و نکات مهم

تداخلات دارویی

• الکل (اتانول)  نیاسین می تواند باعث سوزش و خارش شود. از طرفی مصرف همزمان الکل با نیاسین ممکن است این سوزش و خارش را تشدید کند. نگرانی دیگر افزایش بروز آسیب کبدی به هنگام مصرف الکل با نیاسین می باشد.
• آلوپورینول  آلوپورینول (زیلوپریم) در درمان نقرس استفاده می شود. مصرف دوزهای بالای نیاسین ممکن است نقرس را تشدید کند و اثر آلوپورینول (زیلوپریم) را کاهش دهد.
• کاربامازپین   کاربامازپین (Tegretol) توسط بدن تجزیه می شود. نیاسین آمید ممکن است سرعت تجزیه کاربامازپین (Tegretol) را کاهش دهد؛ اما اطلاعات کافی در این مورد وجود ندارد.
• کلونیدین  کلونیدین و نیاسین هر دو سبب کاهش فشار خون می شوند. مصرف همزمان نیاسین با کلونیدین ممکن است موجب افت شدید فشار خون شود.
• پروبنساید و سولفین  Probenecid و Sulfinpyrazone برای درمان نقرس استفاده می شوند. مصرف دوزهای بالای نیاسین ممکن است نقرس را تشدید کند و اثربخشی پاین دو دارو را کاهش دهد.
• آسپرین  آسپیرین اغلب به جهت کاهش حساسیت های پوستی ناشی از نیاسین استفاده می گردد. مصرف دوزهای بالای آسپیرین ممکن است از تجزیه سریع نیاسین توسط بدن جلوگیری کرده و از این رو نیاسین به مدت طولانی تری در بدن باقی بماند و سبب ایجاد عوارض جانبی گردد؛ اما دوزهای کمتر این دارو به همراه نیاسین مشکلی ایجاد نمی کند.
• چسب نیکوتینی  هم نیاسین و هم چسب نیکوتین هر دو سبب سوزش پوست و سرگیجه می شوند؛ بنابراین مصرف همزمان نیاسین و نیاسین آمید با چسب نیکوتین این عارضه را تشدید می کند.
• تداخل داروهای مورد استفاده در بیماری دیابت (داروهای ضددیابت) با نیاسین  مصرف طولانی مدت نیاسین و نیاسین آمید ممکن است سبب افزایش قند خون گردد. با افزایش قند خون، ممکن است نیاسین و نیاسین آمید اثربخشی داروهای دیابت را کاهش دهند.

حتما بخوانید: برای ضعف بدن چه بخوریم و چه کنیم؟ (از زبان پروفسور کلو)

میزان مصرف نیاسین

بزرگسالان

خوراکی

• برای کلسترول بالا: اثرات نیاسین وابسته به دوز است. میزان دارو میتواند از 50 میلی گرم تا 12 گرم در روز متفاوت باشد. بااینوجود شایعترین دوز نیاسین 1-3 گرم در روز است. افزایش HDL و کاهش تری گلیسیرید در دوز 1200-1500 میلی گرم در روز بدست می آید. اثر نیاسین بر LDL در دوز 2000-3000 میلی گرم در روز حاصل میشود. نیاسین ممکن است برای کاهش کلسترول بهمراه داروهای دیگر استفاده شود.
• برای پیشگیری و درمان کاهش ویتامین B3 و بیماریهای مربوطه مانند بیماری پلاگر (کمبود نیاسین): 300-1000 میلیگرم در روز در نوبتهای مختلف
• برای درمان سخت شدن سرخرگها: دوز نیاسین بیشتر از 12 گرم در روز است.
• کاهش مایعات بدن ناشی از سم کلرا: روزانه 2 گرم نیاسین توصیه میشود.
• سطح غیرطبیعی چربی خون بدلیل درمان ایدز: روزانه بیش از 2 گرم نیاسین توصیه میشود.
• سندروم متابولیک: 2 گرم نیاسین در روز بمدت 16 هفته توصیه میشود. در بعضی موارد، این 2 گرم به تنهایی یا همراه با 4 گرم امگا 3 اتیل استر مصرف میشود.

تزریقی

• برای پیشگیری و درمان کمبود ویتامین B3 یا بیماریهایی مانند پلاگر: 60 میلی گرم نیاسین توصیه میشود.

کودکان

خوراکی:

• برای پیشگیری و درمان کمبود ویتامین B3 یا بیماریهایی مانند پلاگر: 100-300 میلی گرم در روز نیاسین در دوزهای مختلف توصیه میشود.

دوز توصیه شده ی روزانه برای نوزادان 0-6 ماه: 2 میلی گرم، نوزادان 7-12 ماه: 4 میلی گرم، کودکان 1 تا 3 سال: 6 میلی گرم، کودکان 4 تا 8 سال: 8 میلی گرم، کودکان 9-13 سال: 12 میلی گرم، پسرهای 14 سال و بالاتر: 16 میلی گرم، دخترهای بالای 14 سال: 14 میلی گرم، زنان باردار: 18 میلی گرم.

دوز حداکثر نیاسین: در کودکان 1 تا 3 سال: 10 میلی گرم، کودکان 4 تا 8 سال: 15 میلی گرم، کودکان 9-13 سال: 20 میلی گرم، بزرگسالان باردار و شیرده 14-18 سال: 30 میلی گرم، بزرگسالان باردار و شیرده بالای 18 سال: 35 میلی گرم.

حتما بخوانید: چه غذاها و خوراکی هایی برای افسردگی مضر هستند؟ (تحقیقات جدید)