در این مطلب دلایل قانع کننده ای برای مصرف شیر هر روز (و هر شب) آورده شده است.
شیر گاو چه فوایدی دارد؟
شیر گاو حدود صدها سال است که بخش مهمی از رژیم غذایی بشر می باشد. این ماده حاوی انواع ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز برای سلامتی است. شیر گاو بخشی از رژیم غذایی سالم روزانه برای کسانی ست که می توانند آن را به راحتی هضم کنند. فواید آن عبارتست از:
- شیر کامل حاوی 4 درصد چربی است.
- شیر نیم چرب حاوی 2٪ چربی است.
- شیر بدون چربی تقریباً فاقد چربی است. میزان چربی آن بین 0.1 تا 0.3 درصد است.
- یک لیوان (200 میلی لیتر) شیر، 37٪ از نیاز روزانه کلسیم بزرگسالان را تأمین می کند. برای به دست آوردن همین مقدار کلسیم، باید بیش از 11 سهم اسفناج مصرف کرد.
- نصف لیتر شیر، از 250 گرم گوشت و سه عدد تخم مرغ مغذی تر است.
حتما بخوانید: خواص لیموشیرین و بهترین روش مصرف آن طبق جدیدترین تحقیقات دنیا
آیا شیر بز هم به اندازه ی شیر گاو مغذی است؟
در طب آیورودا، شیر بز بهترین شیر برای مصرف انسان معرفی شده است و پس از آن شیرگاو در مرتبه ی دوم قرار می گیرد. هضم شیر بز آسانتر از شیر گاو است. علاوه بر این، ویتامین و مواد معدنی بالاتری دارد و نسبت به شیر گاو، عدم تحمل لاکتوز کمتری در افراد حساس ایجاد می کند.
شیر بز در کل جهان مصرف زیادی دارد، هرچند که مصرف شیر گاو در جهان غرب بیشتر ترجیح داده می شود و در آنجا بیشتر مصرف می شود. علاوه بر این، قیمت شیر بز گرانتر از شیر گاو است.
بهترین زمان نوشیدن شیر چه موقع است؟
صبح زود بهترین زمان برای نوشیدن شیر است. برای مصرف شبانه، شیر باید سه ساعت قبل از خواب خورده شود و هرگز نباید بلافاصله قبل از خواب میل شود. مصرف شیر در شب به آرامش بیشتر کمک می کند و باعث می شود که بهتر و با آرامش بخوابید . همچنین خستگی و استرس را در طول شب از بدن دور می نماید. علاوه بر این از یبوست نیز جلوگیری می کند.
از نوشیدن شیر در وعده نهار اجتناب کنید چون موجب سرکوب اشتها می شود و مانع جذب آهن می گردد.
حتما بخوانید: 8 علامت بدن که خبر از احتمال بالای سکته مغزی در شما می دهند! (پیر و جوان)
بهترین راه نوشیدن شیر چیست؟
- بهترین شیر، شیر تازه ی گاو است اما دسترسی به شیر تازه برای اکثر مردم امکان پذیر نیست.
- بهترین روش خوردن شیر این است که ابتدا آن را بجوشانید و گرم بنوشید (هرگز شیر را برای مدت طولانی نجوشانید زیرا گرمای طولانی مدت، مواد مغذی موجود در آن را از بین می برد).
- برای مقوی تر شدن شیر می توانید آن را همراه خرما یا پودر سنجد میل کنید.
از افزودن شکر به شیر خودداری کنید
اضافه کردن شکر به شیر باعث ایجاد مخاط می شود. اضافه کردن شکر همچنین با خواص کلسیم موجود در شیر تداخل دارد. اگر تمایل دارید که شیر را شیرین میل کنید، سعی کنید از شیرین کننده هایی مانند عسل، آب میوه طبیعی، گلوکز، آب نیشکر یا مواردی از این قبیل استفاده نمایید.
برای راحتتر شدن هضم شیر، چه کنیم؟
نوشیدن شیر در بعضی از افراد باعث ایجاد گاز و نفخ معده می شود. برای جلوگیری از این مشکل، عسل، آب پرتقال یا آب لیموترش شیرین را به شیر اضافه کنید. اضافه کردن چند عدد بادام خرد شده، بادام زمینی یا کشمش به شیر نیز می تواند هضم آن را تسهیل کند. مکیدن لیمو بعد از نوشیدن شیر نیز کمک کننده است.
روش دیگر اضافه کردن تکه های زنجبیل یا پودر زنجبیل و مقداری کشمش است. این مخلوط را بجوشانید و بنوشید.
حتما بخوانید: مقایسه خواص شیر شتر و شیر گاو+ یک دستور مصرف خوشمزه
مواد مغذی موجود در شیر و فواید آنها
شیر حاوی تمام مواد مغذی مورد نیاز بدن انسان است. این ماده ی غذایی منبع خوبی از پروتئین و انرژی است.
- کلسیم از استخوان ها محافظت می کند و از بیماری هایی مانند آرتریت، میگرن و سایر سردردها، سندرم قبل از قاعدگی، پوکی استخوان و شکستگی جلوگیری می نماید. بعلاوه شیر باعث کاهش پوسیدگی دندان می شود.
- شیر حاوی مقادیر کافی ید است که به بهبود عملکرد غده ی تیروئید کمک می کند.
- پتاسیم موجود در شیر به محافظت از قلب و حفظ فشار خون در سطح نرمال کمک می کند.
- شیر یک مایع هیدراتاسیون خوب است. مواد جامد موجود در شیر هنگام استفاده ی موضعی، پوست را تغذیه و نرم می کند و اسید لاکتیک آن، سلولهای مرده پوست را از بین می برد.
برای آشنایی بیشتر با خواص شیر، به جداول زیر توجه کنید:
| 1 فنجان (244گرم) شیر | میزان ماده مغذی | درصد ارزش روزانه (%DV) |
| کالری ها | 122 | 78/6 |
| کالری چربی | 48/43 | |
| کالری چربی های اشباع | 06/22 | |
| پروتئین | 05/8 گرم | 1/16 |
| کربوهیدرات ها | 71/11 گرم | 9/3 |
| فیبر رژیمی | 0 گرم | 0 |
| فیبر محلول | 0 گرم | |
| فیبر نامحلول | 0 گرم | |
| کل قند | 71/11 گرم | |
| مونوساکاریدها | 09/0 گرم | |
| دی ساکاریدها | 62/11 گرم | |
| دیگر کربوهیدرات ها | 0 گرم | |
| کل چربی | 83/4 گرم | 43/7 |
| چربی های اشباع | 45/2 گرم | 25/12 |
| اسیدهای چرب اشباع | 14/0 گرم | |
| کلسترول | 52/19 میلی گرم | 51/6 |
| آب | 67/217 گرم | |
| خاکستر | 0 گرم |
حتما بخوانید: یک لیوان شیر، میزان کالری، چربی، کربوهیدرات و مواد مغذی دیگر
محتوای ویتامین ها
| ویتامین ها | میزان | درصد ارزش روزانه (%DV) |
| ویتامین آ IU | 60/463 IU | 27.9 |
| ویتامین آ RE | 01/135 RE | |
| کاروتنوئید | 63/1 RE | 0.02 |
| رتینوئید | 20/134 RE | |
| بتاکاروتن | 76/9 میکرو گرم | |
| تیامین B1 | 1/0 میلی گرم | 67/6 |
| ریبوفلاوین B2 | 45/0 میلی گرم | 47/26 |
| نیاسین B3 | 22/0 میلی گرم | 1/1 |
| ویتامین B6 | 09/0 میلی گرم | 5/4 |
| ویتامین B12 | 29/1 میکرو گرم | 5/21 |
| بیوتین | 88/4 میکرو گرم | 63/1 |
| ویتامین C | 49/0 میلی گرم | 82/0 |
| ویتامین D IU | 56/119 IU | 89/29 |
| ویتامین D میکرو گرم | 93/2 میکرو گرم | |
| ویتامین E | 07/0 میلی گرم | 35/0 |
| ویتامین E IU | 0 IU | |
| ویتامین E میلی گرم | 0 میلی گرم | |
| فولات | 20/12 میکرو گرم | 05/3 |
| ویتامین K | 49/0 میکرو گرم | 61/0 |
| پانتوتنیک اسید | 87/0 میلی گرم | 7/8 |
نکته: IU واحد بین المللی ویتامین است.
محتوای مواد معدنی
| مواد معدنی | میزان | درصد ارزش روزانه (%DV) |
| بور | — میکرو گرم | |
| کلسیم | 80.292 میلی گرم | 28/29 |
| کلراید | — میلی گرم | |
| کرومیوم | — میکرو گرم | — |
| مس | 01/0 میلی گرم | 0.5 |
| فلوراید | 01/0 میلی گرم | 33/0 |
| ید | 56/58 میکرو گرم | 04/39 |
| آهن | 05/0 میلی گرم | 28/0 |
| منیزیم | 84/26 میلی گرم | 71/6 |
| منگنز | 03/0 میلی گرم | 5/1 |
| مولیبدن | 88/4 میکرو گرم | 51/6 |
| فسفر | 48/224 میلی گرم | 45/22 |
| پتاسیم | 60/341 میلی گرم | 76/9 |
| سلنیوم | 10/6 میکرو گرم | 71/8 |
| سدیم | 68/114 میلی گرم | 78/4 |
| زینک (روی) | 17/1 میلی گرم | 8/7 |
حتما بخوانید: 9 علامت آلرژی به شیر، غذاهایی که باید از آنها اجتناب کنید + جایگزین ها
در صورت مشاهده ی هر یک از علایم زیر، از خوردن شیر خودداری کنید:
- سرفه
- آسم
- اسهال
- کولیت
- دل درد
- سوء هاضمه
در صورت بروز چنین مشکلاتی، بجای شیر از محصولات آن ازجمله سرشیر یا کره حیوانی استفاده کنید.
